e

Glosario

Voces do E
[últ. rev.: 21/10/2023]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
en1 prep. 'en'
1. Introduce complemento circunstancial de lugar (concreto ou abstracto) ou estado
1.5 mais pois enmendei / tan muit’en min||4.10 e, pois eu demoro / en seu amor, por Deus, de mí / aja mercee||4.12 ca, se demoro / en tal coita, perder-m’-ei i||8.24 en tal coita me metia / que conselho non sabia / eu de min como fazer / por dela máis ben aver||8.29 Mais, se eu nunca cobrava / o viç’en que ant’estava||10.25 ca sõ[o] tan en seu poder / que, ... / non o poderei eu fazer||14.17 Conort’ei / en que pouco durarei / se máis de min non pensades||27.2 Min fez meter meu coraçon / en amar tal senhor||28.14 ca ja eu sei / a coita’n que por vós serei||32.20 que [me] faz entrar en prison, / u me non jaz se morte non||36.4 vel en meu cantar / non a leixarei a loar||39.14 E, pois vos Deus atan nembrada fez / que non falecedes, senhor, en ren, / senhor||42.4 como leixar-m’en seu poder d’Amor||49.4 en vós, senhor, e [en] al non||49.4 ali tenh’eu o coraçon: /  en vós, senhor, e [en] al non||52.14 por Deus, meted’o coraçon, / se poderdes, en vos prazer||52.24 mais aque-m’en vosso poder, / per bõa fe, que d’outra non||55.14 non ousaria eu provar, / mia senhor, de vosco falar / como vós fezestes en min||55.18 ca Deus vos fez tanto valer / que nunca devedes fazer / en nulha cousa se ben non||57.8 E seed’ora mui ben sabedor / que vós mi avedes metud’en atal / coita por vós||60.15 ome que vivess’en logar / en que vos podesse veer||60.16 ome que vivess’en logar / en que vos podesse veer||60.19 E, se quiserdes, mia senhor, / algũa vez mentes meter / en qual vos Deus quis[o] fazer||62.17  ... ja mi-o eu ei / en atanto e non rogarei / Deus por mia morte, mia senhor||65.24 e o que m’ende guardar non poder / ja me non pode en al prestar, sennor||66.33 ca me sera o maior ben que faz / en este mund’a ome outra moller||69.11 por quite me tenn’eu d’aver / vosso ben, ... / nen al en que aja sabor||72.5 porque vos vejo en mí perder / mesura||72.17 E creo que fara mal sén / quen nunca gran fiuz’ouver / en mesura d’outra moller||73.2 Que sen consello que vós, mia sennor, / me en este mundo fazedes viver!||77.1 Ogan’, en Muimenta, / dis[s]e Don Martin Gil: / ... ||77.9 E disse en Muimenta / [en] como vos direi: / ... ||77.17 El disse en Muimenta, / as[s]i me venha ben: / ... ||82.1 Muitas vezes en meu cuidar / ei eu gran ben de mia sennor||82.8 nen acharei, erg’en cuidar, / consell’enquant’eu vivo for||82.27 e sempr’en ela ja terrei / o coraçon mentr’eu viver||83.7 cuidei-vos, sennor, a veer, / atanto ben ouv’en cuidar||84.14 un vassalo soo que á, / de pran, de morte perde-l’-á / por esta cuita en que me ten||87.3 Punnei eu muit’en me guardar / quant’eu pude de mia sennor / de nunca’n seu poder entrar||87.6 e meteron-m’en seu poder / en que estou a gran pavor / de morte||87.7 e meteron-m’en seu poder / en que estou a gran pavor / de morte||89.19 a mui gran coita’n que me ten / lle perdõasse Deus por én||90.6 e, pois consello non achei / e en vosso poder fiquei||96.20 Non o dev’a leixar morrer, / ca non ést’ome en seu poder||103.7 En nen ũa terra non poss’eu achar / sabor sen vós||106.4 E non mi valra i Deus nen mesura / que vós tan grande sabedes aver / en tod’outra ren senon contra mí?||108.16 e sempr’i tornará o meu cuidado / por quanto ben vi eu en elas ja||108.21 se das gentes algun sabor avia / ou das terras en que eu guarecia||108.28 ca sei de mí / quanto sofri / e encobri / en esta terra de pesar||108.50 ou ren / de ben / me valha, se o en mí ei||115.11 – Martin Soarez, non poss’eu osmar / que no-las gentes queran consentir / de nós tal omen fazermos pojar / en jograria||123.13 e muito serviç’en mí ten / se eu poder, e poderei||123.18 ca non quer / en meu preito mentes meter||127.4 d’outra guisa pensara El de mí, / ca non que m’en vosso poder metesse||129.21 e, se quiserdes, perderei / cuita per vós ou morrerei, / ca tod’é en vosso prazer||131.22 Ca, des que m’eu en seu poder meti, / non desejei ben que podesse aver||133.2 Sennor fremosa, pois me non queredes / creer a cuita’n que me ten Amor||133.15 E desta cuita’n que me vós tẽedes||134.4 e de qual guisa leixades Amor / fazer en mí quanto x’el quer fazer||134.27 senon de vós que[n] sol oir falar / en quanto ben Deus en vós faz aver?||136.8 mais non a viu, e vai-m’agora dar / tal consello en que perde seu sén||137.1 En tal poder, fremosa mia sennor, / sõo de vós qual vos ora direi||138.9 ca des enton me fez o voss’amor, / na mui gran coita’n que vivo, viver||141.9 ca me ten oj’el na maior / cuita’n que ome ten Amor||145.9 E, se quiserdes, mia sennor, / min en poder d’Amor leixar, / matar-m’-á el||148.16 e veeredes meus filhos andar / netos de G[u]ed’e partir en Sousela!||149.6 morarei cabo da Maia, /  en Doir’, entr’o Port’e Gaia||149.10 nunca m’eu d’ali partira, / d’u m’el disse que a vira / en Sant’Oane, en saia||150.24 por ende me disse / que a nunca visse / en logar estar / que ll’eu non fogisse||151.2 Pois que se non sente a mia senhor / da coita en que me ten seu amor||154.4 a quen non ousarei dizer / da mui gran cuita’n que me ten!||154.6 Non ll’ouso dizer nulla ren / da mui gran coita’n que me ten!||155.7 se lle disser a coita’n que me ten||158.1 Nostro Sennor, en que vos mereci / por que me fostes tal sennor mostrar,||160.10 nen quer en min mentes meter||164.20 E rogá-ll’-ei, se me ben á fazer, / que El me leixe viver en logar / u a veja||165.7 E dizede-me en que vos fiz pesar||171.10 e, pois me tever i / en sa prison, sempre eu esto direi||174.9 E os amigos en que m’atrevia, / de que me tenn’en al por ajudado, / non llo dizen||184.14 sobre todas vos quis Deus dar, / senhor, bondad’en todo ben||185.11 ca melho-la fezestes / e mui melhor falar e parecer / de quantas outras no mundo fezestes, / e en doair’e en mui máis valer||185.11 ca melho-la fezestes / e mui melhor falar e parecer / de quantas outras no mundo fezestes, / e en doair’e en mui máis valer||197.2 Joana, dix’eu, Sancha e Maria / en meu cantar con gran coita d’amor||205.20 El se veja en poder de judeus / como se viu ja outra vez prender!||217.6 que cofondi vós, en que tanto ben / á quanto nunca d’outra don’oi||230.6 que, pero El pod’, en quanto Deus é, / seu ben que perça non pod’El poder||230.9 E p[er]o é sobre todos maior / senhor en poder de quantos eu sei||239.24 e por gran coita en que me viver / vejo por ela||241.23 e coid’en quanto ben / lle Vós fezestes en tod’;...||242.20 que Deus quis fazer / sennor das outras en ben parecer||242.21 que Deus quis fazer / sennor das outras en ben parecer / e en falar||242.21 que Deus quis fazer / sennor das outras en ben parecer / e en falar e en||243.21 pero estou led’en meu coraçon / porque quero tan bõa dona ben||243.29 ca tod’aqueste poder ben o á, / e en fazer en min quanto quiser||244.16 aque-m’aqui eno vosso poder, / en que foi sempr’e ei ja de seer||247.8 Cuidando en quanto vos Deus fez de ben / en parecer e en mui ben falar, / morrera eu||247.8 Cuidando en quanto vos Deus fez de ben / en parecer e en mui ben falar, / morrera eu||259.15 de vos amar non me vos én queixedes, / ca non é en min, mao meu pecado||260.4 e mui mellor das outras parecer / donas que El en este mundo fez||263.6 u lle non possa ren dizer / da coita’n que o faz viver / mui trist’...||267.2 Meus amigos, que sabor averia / d’a mui gran coita’n que vivo dizer / en un cantar que querria fazer!||267.3 Meus amigos, que sabor averia / d’a mui gran coita’n que vivo dizer / en un cantar que querria fazer!||275bis.1 En tan grave dia sennor fillei / a que nunca «sennor» chamar ousei||277.15 E en seu ben per mí seer loado / non á mester de ende máis dizer||277.24 se Deus mi-a mostre como a ja vi / seendo con sa madre en un estrado!||282.8 E, mentr’eu vi que podia viver / na mui gran coita’n que vivo d’amor||287.6  en que me vistes de me mal querer?||288.15 que El me torn’en algũa sazon / u vos eu veja||293.14 que mui pequena prol per-tenh’eu i, / pois Deus non quer que a min ben façades, / que vós en al façades o melhor||303.9 e non amar mia sennor, que eu vi / tan fremosa e que tan muito val / e en que eu tanto ben entendi||309.15 En vós mostrou El seu poder||310.25 e guarde-se ben de non ir / com’eu fui log’en seu poder entrar||334.12 a muitos, a que é gran mal / en perder vosso conhocer / en min||341.4 os que me van poer / culpa de m’eu mui cativo fazer / en meus cantares||359.7 En lho dizer non seria mia prol||372.25 e me queirades por Deus consentir / que diga eu atanto en meu cantar||377.2 Sempre vos eu d’outra ren máis amei / por quanto ben Deus en vós pôs, sen[h]or||377.8 Por quanto ben, por vos eu non mentir, / Deus en vós pôs vos am’eu máis que al||377.13 Por quanto ben Deus en vós foi põer / vos am’eu máis de quantas cousas son||390.2 Amigos, quero-vos dizer / a mui gran coita’n que me ten / ũa dona||392.7 Non metedes mentes en qual perdiçon / fezeron no mund’...||395.7 E esta coita’n que eu viv’assi / nunca én parte soube mia sen[n]or||398.15 [A]i, que de coita levei en Faria!||398.22 E o que sempre neguei en trobar / ora o dix’, ...||411.12 e da bondade, se eu ben fezer, / que en vós á||411.15 desejando qual vos vi, e sofrer, / ca en desejos é todo meu ben||413.3 e porque non á / en min senon mort’, e cedo sera||418.3 creede que non á en mí / senon mort’ou ensandecer||420.4 que mi-a tollesse e non quis toller / e me leixou en seu poder d’Amor||431.8 Non sei que faço nen ei de fazer / nen en que ando||436.7 pero non poderei per ren / sofrer a coita en que me ten Amor / por vós||438.4 e non tenn’eu que fazedes bon sén / en me leixardes en poder d’Amor / morrer||443.2 A máis fremosa de quantas vejo / en Santaren||444.8 Sennor, fremosa máis de quantas son / en Santaren||448.24 dé-lhi Deus quen lhi faça desejar / algun ben en que non aja poder||453.7 Vi-a cavalgar en ũu seendeiro||458.9 mais vedes en que vi en el maos sinaes||458.9 mais vedes en que vi en el maos sinaes||459.12 que ja máis en este mundo nunc’avera vingança||460.11 nunca de pran foi falir / en querer eu pena veira trager / velha en corte||460.13 nunca me dela en corte paguei||460.20 deita[de-a] log’en ũu muradal||460.25 pois que me vós conselhades deitar / en tal logar esta pena||461.14 bõos talhos en Espanha metestes||461.28 E non me tenhades por mal se en vossas armas tango||461.29 que foi das duas [e]spadas que andavan en ũu mango?||466.22 fui d’amor aficado / tan muit’en min / que non dormi / nen ouve gasalhado||468.12 com’el fez a min, estando en sa pousada||477.8 ca non quer Deus que s’el en outro meta||479.14 e Alvela, que andou en Portugal||482.30 en juizo, quando ante Ti for, / nembre-ch’esto que por Ti padeci!||484.18 porque [o] fez desguiar da fronteira / e en tal guerra leixar seu sen[h]or||484.26 Par Deus, adail, muit’ei gran razon / de sempre en vós mia fazenda leixar||485.19 E por én, Don Pedr’, e[n] Vila Real / en mao ponto vós tanto bevestes||493.16 E aquel mouro trouxe con o veite / dous companhões en toda esta guerra||493.24 se con quanta lãa á en esta terra / a escaentassen||494.44 macar en Burgos fez pintar [e]scudo, / non ven al maio||497.1 Se oj’en vós á nen un mal, senhor, / mal mi venha daquel que pod’e val||497.12 e, pois que al / de mal nunca Deus en vós quis poer||497.14 por Deus, senhor, non querades fazer / en min agora que vos esté mal||498.14 e, por én, quen tal feito faz, ben sei / que en Deus nunca pod’achar perdon||498.18 ca El sabe mui ben / ca sempre foi meu saber e meu sén / en vos servir||501.13 porque era meu ben de non durar / en tan gran coita nen tan gran pesar||505.6 ven-mi gran mal de vós, ai mia senhor, /  en que nunca pôs mal Nostro Senhor!||505.19 ca non pôs en vós mal Nostro Senhor||506.4 por mesura que en vós á / e por ben que vos estara||513.19 c’a vezes ten en al o seu, / e sempre sigo ten o meu||531.15 ca, par Deus, non ei ja poder / que en min non possa veer / quen quer que me vir des aqui / que vos sei eu, por mal de min, / senhor, melhor ca min querer||532.15 er fez-vos tan muito valer / que non poss’oj’en mí osmar, / senhor, como possa viver||536.2 e por quanto ben en vós quis poer||537.15 ca en mia senhor nunca Deus pôs mal||540.14 e tanto mal sofro ja en poder seu||541.17 non viven [en] qual perdiçon / oj’eu vivo||543.3 par Deus, non poss’oj’en min escolher / end’a maior||544.17 que non ei en min força nen poder||544.18 nen dórmio ren nen ei en mí recado||546.6 e, per boa fe, / se eu a Deus mal mereci, / ben se vinga per vós en mí!||546.20 E quer-se Deus vingar assi / como lhi praz per vós en min||547.2 De mi vós fazerdes, senhor, / ben ou mal, tod’est’en vós é||548.5 que, se Nostro Senhor / a mia senhor non met’en cor / que se de min doa, da mor- / t’averei prazer e sabor||553.4 mais aque-m’en vossa prison||554.19 mais er / sei que non podedes tolher / o que en min non á, prazer, / des que vos non pudi veer||563.29 E, pois, senhor, en vós é o poder, / por Deus, quered’o melhor escolher||564.2 Vi oj’eu cantar d’amor / en un fremoso virgeu / ũa fremosa pastor||565.2 Quand’eu ben meto femença / en qual vos vej’e vos vi / des que vos eu conhoci||566.13 ja / que en vós pôs quanto ben no mund’á, / que o ben sábia||566.18 e vós perdedes mesura en min||567.7 Pois sempre á en vós mesura / e todo ben e cordura||567.9 que Deus fez en vós feitura / qual non fez en molher nada||567.10 que Deus fez en vós feitura / qual non fez en molher nada||568.14 mais eu minguei en loor e en prez / como Deus quis||568.14 mais eu minguei en loor e en prez / como Deus quis||569.9 Vós sodes tan poderosa / de mí que meu mal e meu ben / en vós é todo||578.1 Vós, que vos en vossos cantares «meu / amigo» chamades||590.4 – Dized’, amigo, que poss’eu fazer i / en aqueste feito||591.16 – Ai amiga, eu ando tan coitada / que sol non poss’en mí tomar prazer||597.14 que toma en sí tamanho pesar / que se non pode de morte guardar||609.8 Vou-m’a la bailia, / que fazen en vila / do amor||609.13 Que fazen en vila / do que eu ben queria, / do amor||624.6 e o dia en que ma fez veer / El quis assi que foss’en seu poder||624.8 u me podia nunca máis ben dar / (non ja en al, desto son sabedor)||626.7 cobrei d’atender outro mui melhor / en todo ben de quantos outros vi||626.14 e quis log’i que foss’en poder seu||626.20 que, u perdi aquela que amei, / en outra senhor mui melhor cobrei||626.25 porque me pôs en tal cobro que ei / por sen[h]or a melhor de quantas sei||626.27 ei / por sen[h]or a melhor de quantas sei, / en que pôs tanto ben que non á par||627.13 E ben vej’eu, per qual poder en mí / Amor tomou, que non ei defenson / d’escusar mort’, ...||632.4 por dar a min esta coita en que vou, / sei eu que a fez El||638.8 e fazer-me Deus, morrendo, viver / en tal vida, qual mi oides dizer||638.21 Quanto mal, [mia] senhor, per bõa fe, / á en tal vida?||639.21 quantos no mundo son / non deven sol põer en coraçon / que pedir possa en tal ben caber||652.9 E non dorm’eu nen en preito non é / u vos eu non vejo||654.11 Foi-m’el en seus cantares enmentar||656.14 vós lhi tolhestes os ramos en que siian||656.17 vós lhi tolhestes os ramos en que pousavan||656.19 Vós lhi tolhestes os ramos en que siian||656.20 e lhis secastes as fontes en que bevian||656.22 Vós lhi tolhestes os ramos en que pousavan||672.2 e, ment[r]’eu en sa prison / for, non veerei meu amigo||672.11 ca sei [mui] ben de mia madre que, mentr’eu en seu poder / for, non veerei meu amigo||684.13 En toda ren que vos possa buscar / mal, buscar-vo-lo-ei mentr’eu viva for||685.1 Dized’, amigo, en que vos mereci / por non quererdes comigo viver?||728.14 Quanto quiser tanto more / meu amigo en outra terra||741.3 mais en vossa prison / ést’[or]a quite por vós d’outra ren||746.3 Amigos, nunca mereceu / omen, com’eu mereci, mal, / en meu cuidar, ca non en al||759.20 Quen aquesto non tever por ben / nunca lhi Deus dé en ele ren||778.4 u tras min catei / vi-o seer en ũu logar peior||778.6 «Seed’en vosso logar, / ben sej’aca, non quero seer melhor»||779.3 en esto fazedes, / aquant’eu cuido, mui mao recado||791.13 E, pois eu ei en vós tan gran poder / e averei enquant’eu viva for||795.4 Per boa fe, mal conselhad’é i, / ca en mí ten quant’oj’el á de ben||795.5 e en mí ten a coita e o lezer / e o pesar e quant’á de prazer||795.10 ca en min ten quanto ben no mund’á||804.7 ca non / saben quant’á’n vós de bon conhocer||804.9 ca poucos son que sábian entender / quantos bẽes en vós á||809.6 e quero-m’ir viver / en atal terra u nunca prazer / veja||809.21 ou que sera de min / quand’en terra u vós fordes non for?||812.25 se o seu coraçon / en al pon nunca senon en guardar / sempr’aquel ben||858.9 des i, soub’alongar / meu ben, que era en mi a morte dar||861.2 Deus, que leda que m’esta noite vi, / amiga, en un sonho que sonhei||861.7 Non foi no mundo tan leda molher / en sonho nen no podia seer||861.12 Des que m’espertei ouvi gran pesar, / ca en tal sonho avia gran sabor||862.2 Ora vej’eu que non á verdade / en sonh’, amiga, se Deus me perdon||862.8 ca non á verdade nemigalha / en sonho||865.15 E en Cistel, u verdade soia / sempre morar, dis[s]eron-me que non / morava i||865.22 En Santiago, seend’albergado / en mia pousada, chegaron romeus||865.23 En Santiago, seend’albergado / en mia pousada, chegaron romeus||868.4 e praz-me de coraçon / por duas cousas, ... / en que tenho que me faz Deus gran ben||874.8 dar-lhes-ei por cambio quanto ei en Lombardia||876.7 E des que eu nacera nunca entrara en lide||876.9 doas muitas fezeron en Molide||877.17 non avedes por que vos embargar / nen por que filhardes en vós pesar||877.21 quanto nacestes vós ant’a sazon / que encarnou Deus en Santa Maria||879.1 – Vós, que soedes en corte morar||882.17 Pero que tom’en cuidar i prazer, / cuidar me tolh’o dormir e o sén||883.20 mais, quando lh’a coita venho dizer / en que me ten||886.4 d’ir om’en tal logar viver / u nunca veja sa senhor||887.42 Mais, pois me Deus deu ventura / d’en tan bon logar servir||889.26 Pois en cuidar tan gran sabor ach’eu||890.4 Vejo mia morte, que mi á de matar, / en vós e non vos ous’én ren dizer||890.10 en atal terra cuido eu de guarir / que ben entendan meu mal, a la fe||897.9 Mundo tẽemos fals’e sen sabor, / mundo sen Deus e en que ben non á||897.22 Viv’eu en tal mund’, e faz-m’i viver||897.29 Mais, en tal mundo, por que vai morar / ome de prez que s’én pod’alongar?||898.1 [A]lgũa vez dix’eu en meu cantar / que non querria viver sen sennor||900.11 Non me soub’i consell’aver / per como podess’endurar / a coit’en que me vi andar||910.20 Pero que ora, senhor, an / en vos veer mui gran sabor||918.20 ca, se el-rei sabe vossa demanda / e ouver paz deste execo en que anda||920.14 En vós, ai meu espelho, / eu non me veerei||926.24 porque fez Deus o vosso corpo atal / en que nunca pode omen saber mal||931.4 e Deus mi tolha parecer / e quanto de ben á en mí / se el ven e m’eu non vingar||931.22 ca en seu poder seja eu / se el ven [e m’eu non vingar<||934.3 Ora non dev’eu preçar parecer / nen palavra que eu aja nen sén / nen cousa que en mí seja de ben||943.1 En outro dia, en San Salvador, / vi meu amigo||946.7 Tan grave m’é esta coita en que me ten / o voss’amor que non lh’ei de guarir||948.6 e tantas coitas, quantas de sofrer / ei, non as posso en un cantar dizer||948.13 E[n] muito[s] cantares tenho que ben / posso dizer mias coitas||954.5  en que vos podia Nostro Senhor / fazer máis ben do que vos fez, senhor?||954.14 e ja en vós máis ben non poderá / aver||956.6 non queria que mi fezesse ben / en que perdesse do seu nulha ren||956.12 por én desejo no meu coraçon / aver tal ben dela, per bõa fe, / en que non perça ren de seu bon prez||962.12 tanto a vi ben talhada / que parecia mui ben / en sua sela dourada||963.7 mais non / poss’eu migo nen con meu coraçon, / que somos ambos en poder d’Amor||968.21 en sa prison quer’entrar||971.1 – Pero da Pont’, e[n] un vosso cantar, / ..., / foste-vos i escudeiro chamar||971.19 en nossa terra, ... / a todo escudeiro que pede don / as máis das gentes lhe chaman segrel||980.5 pois ora en logar estan / que a veer non poderán||984.7 en qual coita me seus desejos dan / toda sazon||987.4 e que se fez con razon verdadeira / [en] todo o mundo temer e amar||987.19 en todas tres-las leis, / quantas conquistas foron d’outros rei[s], / apos Sevilha todo non foi ren!||988.16 por fol tenh’eu quen por tal mundo chora, / e por máis fol quen máis en el mora!||992.16 prasmada vos én veeredes / se moiro en vossa prijon||997.6 non sab’o mal que m’ela faz aver / nen a gran coit’en que me faz viver||997.20 E, meus amigos, non ei eu poder / d’a mui gran coit’, en que vivo, sofrer||999.15 e, pois é tod’en vosso sén, / fazed’o que quiserdes ja||1000.8 e Deus non mi-o quer dar / senon gran coit’, en que sempre vivi / des que vi ela||1001.4 veed’a coit’en que ei a viver||1002.6 a mia senhor, que eu vi / mui, mui fremosa en Losi||1007.26 E non daria ren por viver i, / en este mundo, máis do que vivi||1011.5 e meu amigo ben sei que fara / un cantar en que dira de mí ben||1011.13 En aquestas cortes que faz el-rei / loará min e meu [bon] parecer||1028.5  en quant’el diz non lhi gradesc’eu ren||1028.13 Diz muito ben de min en seu trobar / con gran dereit’, ...||1054.3 que vós ja máis quisestes viver / en Leo[n]||1055.21 non averia este mal, par Deus, / por vós d’Amor, que mi á ced’a matar, / a que me vós metestes en poder||1056.2 Dizer-vos quer’a gran coita d’amor / en que vivo, senhor, des que vos vi||1058.20 E leixa-m’ela de mi ben fazer, / mais non me leixa en sas coitas viver||1063.12 quando soubess’en qual coita me ten||1065.9 E por aquesto, mia senhor, / viv’[eu] en gran coita mortal||1066.2 pois m’en poder d’atal senhor metedes / de contra quen me depois non valredes||1066.15 pois eu son en vosso poder||1074.10 quero-vos preguntar / com’ousastes tal cousa cometer / qual cometestes en vosso trobar||1076.3 pero direi que min ven en cuidar||1091.9 Perço meu sén que sol non ei poder / en mí de pran desejando seu ben||1091.11 de lhi falar non ei en min poder / porque me nembra quanto a servi||1099.26 E pesa-mi porque perderá prez / quanto Deus en aqueste mundo fez||1100.1 Quand’eu un dia fui en Compostela / en romaria||1100.2 Quand’eu un dia fui en Compostela / en romaria||1113.15 Preguntan-m’, ... / que lhis diga quen ést’a que loei / en meu trobar||1119.3 todos devian gran doo fazer / e non tomar en sí nen un prazer||1120.19 Quando m’el vir en Santa Marta estar / mui fremosa||1123.11 Enviar quer’eu, velida, / a meu amigo que seja / en Santa Marta na ermida / migo led’...||1126.16 atá que Deus vos meta en coraçon / que me queirades caber a razon||1130.8 e direi-lh’a coita [e]n que por el vivo||1134.13 Des que o vi en Julhan un dia, / ja me non leixan, como soia||1142.1 Diss’a fremosa en Bonaval assi||1145.23 ca dix’a meu amigo a coita’n que me ten / o seu amor||1164.1 En Lixboa, sobre-lo mar, / barcas novas mandei lavrar||1164.4 En Lixboa, sobre-lo ler, / barcas novas mandei fazer||1173.9 pois meu coraçon é en poder seu||1186.3 – Vej’eu, mia filha, ... / as barcas novas viir pelo mar /  en que se foi voss’amigo d’aqui||1197.10 – Juião, outros máis sabedores / quiseron ja esto saber de min, / e en todo trobar mái[s] trobadores / que tu non es||1199.6 veja-s’el ced’aqui en meu poder||1219.1 Estava-m’en San Clemenço, u fora fazer oraçon||1219.4 Estava-[m]’en San Clemenço, e fora candeas queimar||1219.7 Estava-m’en San Clemenço, u fora oraçon fazer||1231.18 – Amiga, non, ca mi quer mui gran ben / e sei que tenh’e[n] el e el que ten / en min||1231.19 e sei que tenh’e[n] el e el que ten / en min||1234.2 – Dizede, madre, por que me metestes / en tal prison||1234.13 e veredes / que logo me met’en vosso poder||1247.22 mais en tal feito muit’á mester al||1248.15 ca en todo logar / me serviu sempr’a todo seu poder||1255.3 Gran sazon á, meu amigo, / que vos vós de mí partistes / en Valong||1256.8 – Tant’era vossa queixosa / que jurei en San Salvador / que nunca vos fezess’amor||1256.13 – Amig’, en poder sodes meu / se m’eu de vós quiser vingar||1258.8 Pois que o cendal venci / de parecer en Valongo||1279.8 tan ben se sab’a todos defender / en seu trobar, per bõa fe||1279.18 senon porque o diz quen-quer assi / que o en trobar cometeu||1284.1 En San Momed’, u sabedes / que viste-lo meu amigo, / oj’ouver’a seer migo||1286. Serei vosc’en San Momede do mar, / na ermida, se mi-o Deus aguisar||1288.3 e chorar muit’en Santa Cecilia / destes meus olhos e de coraçon||1289.1 Treides, ai mia madr’, en romaria / orar u chaman Santa Cecilia||1298.2 Ai Deus, se sab’ora meu amigo / com’eu senneira estou en Vigo||1298.5 Ai Deus, se sab’ora meu amado / com’eu en Vigo senneira manno||1298.7 Com’eu senneira estou en Vigo / e nullas gardas non ei comigo||1298.10 Com’eu senneira en Vigo manno / e nullas gardas migo non trago||1300.1 Eno sagrado, en Vigo, / bailava corpo velido||1300.4 En Vigo, no sagrado, / bailava corpo delgado||1300.14 Que nunc’ouver’amigo, / ergas no sagrad’, en Vigo||1300.17 Que nunc’ouver’amado, / ergas en Vigo, no sagrado||1305.1 Foi eu, madr’, en romaria a Faro con meu amigo||1308.2 que verra en romaria a Far’e veer-s’-á migo||1308.12 que se verria veer migo en Far’, en Santa Maria||1308.12 que se verria veer migo en Far’, en Santa Maria||1308.17 nen que muito viver possa en logar u me non veja||1309.16 atende-lo-ei, velida, / fremosa e ben-talhada, / en Far[o], ena ermida||1315.1 – Que adubastes, amigo, ala en Lug’u andastes||1317.1 D’ũa gran vinha que ten en Valada / Alvar Rod[r]iguiz non pod’aver prol||1320.11 Mais, se decae, quen sera / que ja dereito nen razon / for demandar nen defenson / en tal meestre, que non dá / en seu feit’ajuda de sí||1320.12 que non dá / en seu feit’ajuda de sí||1324.4 pois que m’eu fique en Lixboa||1324. pois eu fiqu’en ‘Stremadura||1326.2 Pois que te preças d’aver sén comprido / en trobar ben e en bõa razon||1326.22 E, pois en al es mans’e mesurado, / non entences||1327.2 eu dou a Deus bon grado / porque vos vej’en privança entrar / d’el-rei||1327.12 e, pois que vós altos feitos sabedes / e quant’en sis’e en conselho jaz||1327.12 e, pois que vós altos feitos sabedes / e quant’en sis’e en conselho jaz||1328.2 Donzela, quen quer que poser femença / en qual vós sodes||1328.11 ben pod’entender / en tod’aquesto, ... / que ben ali u vós casar queredes / non se partirá que i non casedes||1330.7 Pois en pobreza non sal de seu sén / e o ben-fazer o torna sandeu / por padecer o que non padeceu||1330.14 [E], pois lhi Deus atal ventur[a] deu / que en pobreza todo seu sén á||1332.32 mais era tan certo e apreçado / come o vinho forte en Alhariz||1335.15 Ala guarde toda prol en seu seo / Alvar Rodrig[u]iz||1335.16 Ala guarde toda prol en seu seo / Alvar Rodrig[u]iz, que pôs en tirar / daqueste mouro||1337.1 En tal perfia, qual eu nunca vi, / vi eu Don Foan con sa madr’estar||1337.9 Sempr’esto ouvemos d’uso / eu e mia madre en nosso solaz||1341.18 diz que sabe que o pod’ensarrar / en tal logar u conven d’atender / atal morte de qual morreu Merlin||1342.4 Mars e Saturno, malaventuradas, / cujo poder trax en sí encuberto||1342.5 ca per Mars foi mal chagad’en peleja||1342.7 e per Saturno cobrou tal egreja / sen prol nen ũa en logar deserto||1342.9 Outras planetas de bõa ventura / achou per vezes en seu calandairo||1343.13 Pero en tod’ome cabe, / en que á sén e cordura, / que se agarde tal postura||1343.14 Pero en tod’ome cabe, / en que á sén e cordura, / que se agarde tal postura||1344.6 de noite, per mui gran frio, / que tanges[s]e en péla fria||1344.16 ao demo encomendo / que o aja en sa comenda||1345.2 A mí dizen quantos amigos ei / por que vivo tan muit’en Portugal||1347.7 al fodido irá sangrar / sangrador en tal logar!||1348.2 Ora faz ost’o senhor de Navarra, / pois en Proenç’ést’el-rei d’Aragon||1348.11 mal ficará aquest’outr’en Todela||1348.22 guarda-s’el-rei, ... / que o non filhe luz en terra alhẽa||1356.14 Fil[h]ou-lh’o manto caente / e talhou-lho en Benavente||1358.8 Quantos oj’en Galiza son / atá en terra de Leon||1358.9 Quantos oj’en Galiza son / atá en terra de Leon||1359.1 En este son de negrada / farei un cantar / d’ũa sela canterlada||1359.11 En este son de negrada / un cantar farei / d’ũa sela canterlada||1370.1 Saben en Morraz’e en Salnes / meu preit’e seu||1370.1 Saben en Morraz’e en Salnes / meu preit’e seu||1372.7 como venderon Dona Luzia / en Orzelhon ora noutro dia||1372.14 eu que comprara Dona Luzia / en Orzelhon do que a vendia!||1375.13 por estes cantares que fazedes d’amor, / en que lhis achan os filhos sabor||1387.18 meteu-o logo en un carcer atal / u muitos presos jouveron assaz||1398.2 Roi Queimado morreu con amor / en seus cantares, par Santa Maria||1398.6 feze-s’el en seus cantares morrer||1398.19 e faz en seu cantar morte prender||1399.7 «Pan e vinh’e carne venden ali / en San Paaio»||1399.14 e mostrou-m[e] albergue cabo sí, / en que compre[i] quanto mester avia||1403.19 e est’é pola casa molhada / en que as met’, e na estrabaria||1403.21 pois lhe morren, a velha sandia / per pis[s]as sera en terra deitada||1404.12 e começavan-s’a mí de touçar / en cima da besta en que ia||1404.24 «Sei-m’eu que assi convidaria / o coteife peideir’en seu logar»||1411.18 pois deles todos tant’amor filhamos / en sa terra quanto vos eu direi||1412.27 que nunc’a [morder] fez fin / atá que fez[o] en min / qual fez no rocin lobado||1417.8 D’amor e d’escarnh’en todas razões / os seguides sempr||1417.18 ca ja-que era de Pedr’Agudo / essa razon en que vós i trobastes||1421.6 porque sab’el que, quant’en trobar jaz, / que mi-o sei todo||1421.7 porque sab’el que, quant’en trobar jaz, / que mi-o sei todo e que x’é tod’en||1421.20 mais en trobar, que mi Deus deu, / conhosco [ben] se troba mal alguen||1424.4 [...] / en Lixboa e mal en Santaren||1424.4 [...] / en Lixboa e mal en Santaren||1424.5 mais en Coimbra caeu||1424.6 caeu en Runa atá eno Arnado||1424.7 caeu en Runa atá eno Arnado, / en todos tres os portos que i ten||1425. E, u vos jogan ou u vós jogades, / mui ben caedes en qual d’estas que||1425.10 en falardes con toda molher / ben caedes||1430.6 dizede-mi quen é comendador / eno Espital, ora da escassidade, / ou na franqueza, ou quen no forniz, / ou quen en quanto mal se faz e diz||1431.2 – Vedes, Picandon, soo maravilhado / eu d’En Sordel, que ouço en tenções / muitas e boas e mui boos sões||1431.4 como fui en teu preito tan errado||1431.11 gran d[er]eit’ei de gaar [muitos] dões / e de seer en corte tan preçado||1431.13 como segrel que diga mui ben ves[s]’ / en canções e cobras e serventés||1435.14 e que grand’entejo / en toda molher á!||1439.14 Apartaron-se eles por comer ben, / melhor que comerian en almazen||1440.15 d’aqui atro en Toledo / non á clerigo prelado / que non tenha o degredo / [...]||1442.27 de tod’omen que entendudo for / non avera en teu cantar sabor||1443.7 ar diz que o leix’eu, que sei seguir / o trobar e todo quant’en el jaz||1443.9 E aquestas sobervias duas son / que Pedr’Amigo en trobar vai fazer||1443.11 ena ũa vai-o escarnecer / con seus cantares sempre en seu son||1446.10 por én quer ir sa guarida buscar / con gran despeit’en terra deserta||1449.21 mais non coidei en mia vida / que camela se juntasse / con bodalh’...||1451.2 u [e]stava en Lixboa||1459.10 e dar-vos-ei outra d’Alanquer / en que perçades a caentura||1461.6 moir’eu do que en Portugal / morreu Don Ponço de Baian||1464.13 Pois trage reposte e tenda en que se tenha viçoso||1467.13 ca el ten que toda via / á de pojar en contia, / en panos ou en torneses||1467.14 ca el ten que toda via / á de pojar en contia, / en panos ou en torneses||1467.14 ca el ten que toda via / á de pojar en contia, / en panos ou en torneses||1467.19 mais está-xe en sa perfia / én pojando cada dia||1470a.18 mais, por Deus, guardade-vos i, / ca tod’é en vosso poder||1470b.25 mais, por Deus, guardade-vos i, / ca todo é en vosso poder||1472.6 e, dando colbes en vós, cansarán||1472.21 todos morrerán en vosso poder||1477.11 ... / en esse vosso rostro||1478.4 e vós e[n] esto mentes non metedes||1478.10 e en vós ouve sempre gran largueza||1478.15 E, Don Bernaldo, vel en esta guerra, / ..., / aved’ũa capa d’ũu capeirete||1478.21 e non pode seer / que vos non molhedes en essa terra||1485.18 tanto que el en seu poder entrou||1487.1 Don Pero Nunez era en Cornado / e ia-s’a Santiag’albergar||1489.1 Sedia-xi Don Belpelho en ũa sa maison||1489.4 escud’a colo en que sev’un capon||1489.24 Se é aqui, saia desta maison, / ca ja os outros todos en Basto son||1489.35 Senhor, non valredes un pan / se os que son en Basto se xi vos assi van||1489.38 vingad’a casa en que vos mejad’an||1489.50 E achou Belpelho estand’en ũa eira||1490.11 ca mi faria i mui gran prazer / de mi fazer madeira nova aver / en que lavrass’ũa peça do dia||1490.14 dormir en ela de noit’e de dia||1493.18 nen vistes máis viços’ome seer / do que eu sevi, en nen un logar, / ca a min non minguava nulha ren||1494.11 mal serviço faz om’en vós, de pran||1497.18 ben esmolou en sa vida quen deu Santaren ao conde||1497. mostraron-lhis en escrito [...]||1498.21 prazer pois nunca Don Estevan viu / nen veerá ja máis en Portugal||1500.12 pois vos el-rei meteu en tal poder||1501.2 Joan Soarez, pero vós teedes / que trobades e[n] esta terra ben||1505.7 «que non deve justiça fazer rei / en ome que na mão [non] colher»||1505.14 se poderá en mí justiça fazer||1506.2 Ai dona fea, fostes-vos queixar / que vos nunca louv[o] en meu cantar!||1506.4 Mais ora quero fazer un cantar /  en que vos loarei toda via||1506.9 en esta razon / vos quero ja loar toda via||1506.14 Dona fea, nunca vos eu loei / en meu trobar||1509.22 E o peon viron en Santaren||1514.9 [é] en vosso poder / o melhor que podedes i fazer||1514.23 – Joan Garcia, tal paga achará / en vós o jograr quand’a vós veer||1518.14 ca [vós] en talho sodes de peideira||1518.22 E, se ficardes en besta mũar, / eu vos conselho sempr[e] a ficar / ante con mũacho novo ca mũa||1520.20 mais [às] que me criaron dar-lhis-ei / sempr’en que vivan||1522.13 Posfaçavan d’encolheito / e de vil e d’espantoso / e en sa terra lixoso||1523.4 e log’a Nostro Senhor / pormeteu, polo mal en que andou, / que tevess’un clerig’a seu poder||1523.19 e deu-lh’a cama en que sol jazer||1526.11 mais ũa vez quer-vos el-rei alçar / en gran talho||1528.25 des i mal levou / sobre sí quanto se fez en Jaen / e en Eixares||1528.26 des i mal levou / sobre sí quanto se fez en Jaen / e en Eixares||1528.27 e por én met’en escomunhon qual / xi quer meter||1528.30 que o poder que Deus en Roma deu, / que o Balteira tal de Meca ten||1528.32 – Vaasco Perez, á-x’en Meca seu / poder||1528.33 e o que Deus en Roma deu / diz Balteira que todo non é ren||1530.9 ante, oj’é das molheres preçadas / que nós sabemos en nosso logar||1530.22 Non acharedes en toda Castela, / ..., / melhor ventrulho nen melhor morcela||1531.16 – Rei Don Alfonso, ladron por atal / en nulha terra nunca chamar vi||1531.25 oi dizer que trajeitou assi / ja ũa vez un rei en Portugal||1534.8 Se[n] ũa destas nunca bon segrel / vimos en Espanha nen d’alhur ven||1535.4 ca ja eu [en eles] mentes meti||1537.1 Pôs conta el-rei en todas sas fronteiras / que nen en vilas nen en carreiras / que non cómian galinhas na guerra, / ca diz que dizen as veedeiras||1537.2 que nen en vilas nen en carreiras / que non cómian galinhas na guerra||1537.2 que nen en vilas nen en carreiras / que non cómian galinhas na guerra||1538.2 Mia senhor, ja eu morrerei / en vosso serviç’, ...||1538.12 mais por que non fiz (...) / un filho vosso natural / que achasse conselh’en vós?||1544.16 Perdud’é o amor con el-rei / porque nunca en oste ven||1551.8 E en terra de Campou / vos servi e en Olmedo||1551.9 E en terra de Campou / vos servi e en Olmedo||1551.10 assi fiz en Badalhou||1551.11 assi fiz en Badalhou / e outrossi en Toledo||1551.20 mai[s] en tanto foi errado: / non fui vosco en ora bõa||1553.12 que, por quanto mal en el á, / que ja máis nunca veerá / en nen un temp’a face de Deus||1554.1 Joan Bolo jouv’en ũa pousada||1562.4 ca lhi foron queimar / en sa natura ja ũa vegada||1565.5 Quen a veer quiser ao serão, / Maria Perez, lev’alg’en sa mão||1569.17 eu non perderia / enquant’el-rei podesse máis aver / en bõa terra e en gran poder||1571.10 mais jurei antan’en Jaen, / na oste||1574.30 ca ja nen un boi non trilha / en Oscos||1575.21 e usa mal se nos gẽolhos non, / en que trage grandes esfoladuras||1575.24 quen x’en gran guerra andass’a louc[ur]as||1578.15 «En fronteira de Leon, / (diz) con quen no terria?»||1579.2 O arraiz de Roi Garcia, / que en Leirea tragia, / desseinó-o||1582.10 Mais da-lo-edes en panos tomar, / ..., e en nos guardar / e en vende-los en aquel mercado||1585.20 e dizen dereito, / que peeu ben, pois peeu en seu leito||1587.8 E direi-vos eu d’outra maestria / que aprendeu ogan’en Mompiler||1587.21 se meu conselho quiseres creer / ou se quiseres que en ti meta mão||1587.23 ca, des que eu en ti mão meter, / seras guarido quando fores são||1588.10 e en máis de ce[n] logares a veran / deitar||1591.19 en mia terra, per boa fe, / a toda molher que prenh’é / logo lhi dizen: «Con baron!»||1595.11 «que a cobra rimava en un logar»||1596.5 que non morreron, por Nostro Senhor, / en ũa lide que foi en Josafas||1596.5 que non morreron, por Nostro Senhor, / en ũa lide que foi en Josafas||1596.10 E ben nos quis Deus de morte guardar / ... / d’ũa lide que foi en Ultramar||1596.20 quand[o] a lide foi en Belen||1596.21 aportaron eles en Tamariz||1600.2 A ũa velha quisera trobar / quand’en Toledo fiquei desta vez||1602.9 Per mia malaventura, tivi ũu castelo en Sousa||1606.9 E, pois achou logar tan aguisado / en que morasse, por dereito ten / de morar i||1606.21 e sepultura i / ten en que jasca quando for passado||1607.4 non dev’a começar / en mí, que ando por ela sandeu||1607.5 mais comec’ant’en reino de Leon, / u prês desonras de quantos i son||1607.8 ca en Castela foi-a desonrar / muito mal ome que non entendeu / o que fazia||1607.13 ca en sa prison / and’eu e dela non m’ei d’emparar||1607.17 ca de todos gran desonra colheu / no corpo, ca non en outro logar||1609.6 ca ũa dona, que sempre loei / en meus cantares e por que trobei||1610.10 e u non ouvesse reguardo / en nen ũu dos dez e tres||1612.17 Donzela, vós sodes ben-talhada / se no talho erro non prendedes / ou en essa saia que vós tragedes||1613.13 que o non possan en toda a terra achar / de San Fagundo atá San Felizes||1614.16 Escaralhado non pode seer / o que tantas filhas fez en Marinha||1620.9 «Mui gran fiuza tenho, / pois que en vós filhastes o seu feito, / de dardes cima a todo seu preito»||1620.13 sobre min filh’e seu feit’en min é||1620.24 «Non queirades seu dano / ... nen perça ren per mingua / en sa ajuda, e poede lingua»||1620.26 Farei-o, sen engano, / ca ja en min meteu do seu i ben||1620.27 e, pois que todo assi en min ten, / se o non ajudar, farei meu dano||1621.9 E noutra parte tolheu mias naturas / en que eu soia a guarecer||1623.1 Loavan ũu dia, en Lugo, Elvira / Perez||1624.8 en esto mete el o máis do que ten, / pero nunca lhe vejo menguar ren||1625.15 e o espet’en sas mãos filhou||1632.1 Por Don Foan en sa casa comer / quer ben quer mal||1632.8 Por en sa casa comer com’el quer||1632.15 Por el comer en sa casa||1632.22 Quen en sa casa comer non usou||1633.18 Criado foi en Castro Mentireiro||1633.21 E prometeu-m’ũas armas enton, / non destas maas feitas de Leon, / mais melhores, d’Outeir’en freixeeiro||1635.19 quand’eu vin de Galiza, / en que viven con gran mingu[a] de lide||1636.10 ouv[e] aqui reis de maior poder / [en] conquerer e en terras gaanhar||1636.10 ouv[e] aqui reis de maior poder / [en] conquerer e en terras gaanhar||1636.20 mui gran temp’á que non foi en Carrion||1636.21 nen mi deron meu jantar en Monçon||1637.10 guarde-a ben e faça-a jazer / en logar que non chôvia||1638.6 topou comig’e sobraçou o manto / e quis en mí achantar o caralho||1640.3 Marinha Crespa, sabedes filhar / eno paaço sempr’un tal logar / en que an todos mui ben a pensar / de vós||1644.1 [E]n outro dia, en Carrion, / queria un salmon vender||1646.12 como dormir en tal logar / u nunca Deus quis mosca dar / ena máis fria ren que vi||1648.20 ca Sueir’Eanes nunca lhi fal / razon de quen el despagado vai, / en que lhi troba tan mal e tan lai||1651.10 vossa molher á bon drudo, / que fode ja en seu cabo||1652.3 D’un tal ricome ouç’eu dizer, / ..., / de quant’en gran requeza jaz||1653.13 en logar vos meterá / u vergonha prenderedes||1654.10 mais ela non á maeta ferrada / en que o guarde||1655.1 En almoeda vi estar / oj’un ricom’...||1657.10 mais en tod’aqueste logar / non poss’eu trobador veer / tan venturad’e[n] ũa ren||1657.15 ca lhi troban en tan bon son / que non poderian melhor||1660.3 se xe foss’en corredura e podesse prender mouro, / tenho que xo venderia / quen seu parente vendia||1660.8 se tevess’en Santiago bõa [a]dega de vinho||1661. Este ten o Parais’en mão, / que sempr’amou, con sén cristão, paz||1662.9 Entendestes un dia ant’el-rei / como vos meteron en un cantar / polo peior trobador que eu sei||1662.17 e ora non vos troban en razon / en que xi vos possa ren asconder||1662.18 e ora non vos troban en razon / en que xi vos possa ren asconder||1665.1 Eu en Toledo sempr’ouço dizer / que mui maa [vila] de pescad’é||1673.15 E poss’en Mompirler morar / ben como el fez por nos mentir||1673.24 ben o poss’aqui comprir / en Burgos||1673.26 ben as posso oir / tan ben come el en Mompirler||1674.13 mais enmentade-me-lhi ũa vegada / e marrei eu vosc’en vossa pousada||1677.9 Pero d’Ambrõa en Çoco de Ven / filhou a cruz pera Jerusalen||1679.2 Un cavaleiro, fi’-de clerigon, / que non á en sa terra nulha ren||1679.15 ca se quer por máis fidalgo meter / de quantos á en tod’aquel logar
2. Introduce complemento circunstancial de tempo
3.15 ca daquel dia en que m’eu parti / da mia sen[h]or e meu lume e meu ben||18.16 ca me fazedes muito mal / des aquel dia’n que vos vi||22.9 ca en tal ora nado / foi que, mao pecado, / amo-a endoado||29.1 De-lo dia en que eu amei / mia senhor e lhi quis gran ben||43.20 o dia’n que lhi eu foi dizer / ca ben mi faz Amor querer||59.3 mal me per-fostes conselhar / aquel dia’n que vós filhar / me fezestes esta senhor||106.5 En grave dia, senhor, que vos vi||127.16 E, mia sennor, se eu morte prendesse / aquel primeiro dia en que vos vi||132.10 E que mal consello fillei / aquel dia en que fillei / vós por sennor||138.7 nen viss’o dia’n que vos fui veer||144.4 des aquel dia en que a vi||157.1 En que grave dia, senhor, que me vos Deus fez veer||167.7 Mais en grave dia naci / se Deus consello non m’i der||179.12 ca, de-lo dia en que a connoci, / sempre lle quige mellor toda via||227.11 mais en tan grave dia foi por mí||242.13 porque nunca vejo tan gran prazer / com’en vee-las||266.1 En grave dia, sennor, que vos vi||267.11 u mia sennor vi en tan grave dia / sen outras coitas que depois sofri||267.18 u a cuidass’eu a poder veer / dos mil dias ũa vez en un dia?||270.19 [c]a des aquel dia’n que a eu vi / ... daquestes ollos meus||274.2 que, de-lo dia en que eu naci, / nunca tan desguisada cousa vi||279.5 de-lo dia’n que vos non vi, / mia sennor, nunca despois vi / prazer||294.22 como en outro tempo foi d’Arec Enida||295.11 u non veja os seus / olhos, que eu vi por aquestes meus / en grave dia||296.4  en que grave dia vos vi / que vos non doedes de min?||317.2 Nostro Sennor, que non fui guardado / d’eu en tal tempo com’este viver||317.9 Que mal fui eu desaventurado / que en [a]tal tempo fui ben querer / atal dona||344.4 E en grave dia naci / por eu nunca poder veer, / poi-la non vi, nen un prazer||373.19 que, se oisse en algũa sazon / alguen falar en algun ben||380.15 Mais eu, senhor, en mal dia naci / del||381.6 en tan bon dia foi nado / se dos seus olhos ben guarda / o vosso cos ben-talhado||381.10 Se foss’eu o que vos leva, / levar-m’-ia en bon dia||411.7 e tal vos desejar / todo-los dias en que eu viver||417.2 Quant’eu de vós, mia sennor, receei / aver de-lo dia en que vos vi||432.11 que me non diz en algũa sazon / que lle fiz ou por que me quer matar||459.8 e des i pera meu corpo levarei ta[l] guisamento / que nunca en nen un tempotrouxo tal Pero Sarmento||461.9 que sempre avedes a morrer en invern’o[u] en estio||461.9 que sempre avedes a morrer en invern’o[u] en estio||465.10 des aquel dia’n que a vi||473.2 Naci en grave dia||482.22 Nunca, de-lo dia en que eu naci, / fui tan coitado, se Deus me perdon||485.20 e[n] Vila Real / en mao ponto vós tanto bevestes||487.17 que nunca voz en dia d’Acenso[n] / tenhades||487.18 que nunca voz en dia d’Acenso[n] / tenhades, nen en dia de Natal||488.1 Com’eu en dia de Pascoa queria ben comer||517.6 «Par Deus, vi-t’en grave dia, / ai amor!»||538.3 que vos en grave dia vi||541.4 mais os que troban no tempo da frol / e non en outro||545.12 en grave dia fui nado||547.18 en que grave dia naci||548.12 se mi non val a que en for- / te ponto vi||557.1 Amor, en que grave dia vos vi||557.7 En grave dia que vos vi, Amor||567.1 Senhor, en tan grave dia / vos vi que non poderia / máis||590.1 – En grave dia, senhor, que vos oi / falar e vos viron estes olhos meus!||590.7 – U vos en tal ponto eu oi falar, / senhor, que non pudi depois ben aver||595.13 Naci en forte ponto||621.6 e quisesse Deus que m’escaecesse / vós, que vi, amig[o], en grave dia||624.2 Que muito ben me fez Nostro Senhor / aquel dia en que m’El foi mostrar / ũa dona||624.5 e o dia en que ma fez veer / El quis assi que foss’en seu poder||626.1 Tal sazon foi en que eu ja perdi / quanto ben ouv’...||626.8 E, quand’en outra sazon perdi eu / aquel gran ben||626.22 Por én na sazon en que m’eu quei[x]ei / a Deus||634.12 e gran beldade / voss’eu non vir, que vi en grave dia||685.14 Se queredes que vos eu faça ben, / ai meu amigo, en algũa sazon, / vivede migo||765.14 En pouca sazon / de parecer todas vençudas son||787.3 pesou-lhi muit’en se partir de mí||787.14 Mui ben vej’eu quan muito lhi pesou / a meu amig’en se d’aqui partir||894.3 sempr’atendendo ben que non prendi / de vós, que eu en mal dia servi||910.14 O vosso mui bon parecer / viron en mal dia por sí||934.14 Nunca vos máis paredes ante min / se vos en algũa sazon d’ala / con meus desejos veerdes aca||943.1 En outro dia, en San Salvador, / vi meu amigo||981.7 «Ai mia sennor, / en bon pont’eu fui nado!»||981.11 en tal ora vos vi / que nunca dormi nada||985.2 Sennor do corpo delgado, /  en forte pont’eu fui nado||985.5  en forte pont’eu fui nado, / sennor, por vós e por mí!||987.32 nunca tan bel presente recebeu / como [o] del recebeu aquel dia / de San Clement’en que se conquereu||987.33 e en outro tal dia se perdeu||988.8 todo lho Vós tolhestes en un dia!||988.17 E en forte ponto e en fort’ora / fez Deus o mundo||988.17 E en forte ponto e en fort’ora / fez Deus o mundo||994.14 Por vós me vẽo muito mal / des aquel di’en que vos vi||1026.5 preguntad’, ... /  en quantos dias poderá chegar / aqui de Toledo quen ben andar||1040.4 mais log’en aquel dia / non leixará el, amiga, / nulh’ome a que o non diga||1058.8 E leixar-[m’-ia] qual coita mi deu / Amor, que [eu] en grave dia vi||1062.10 vós, que eu sempre desejei / des aquel dia’n que vos vi||1076.8 E o cuidar que eu cuidei cuidei / des aquel dia en que mia senhor vi||1080.1 De-lo dia’n que m’eu quitei / d’u mia senhor é morador||1092.1 En grave dia me fez Deus nacer / [en] aquel dia e[n] que eu naci||1092.2 En grave dia me fez Deus nacer / [en] aquel dia e[n] que eu naci||1092.2 En grave dia me fez Deus nacer / [en] aquel dia e[n] que eu naci||1092.11 e grave dia mi fez conhocer / aquel dia [en] que a conhoci||1092.16 E grave dia por mí lhi falei / aquel dia [e]n que lh’eu fui falar||1125.7 Des aquel dia en que naci, / nunca tamanho pesar vi||1127.6 Pois mias coitas prazer vos son, /  en grave dia vos eu vi||1154.6 ante cuid’eu que moira el por mí / e eu por el, en tal ora o vi||1192.15 faça-vos Deus en algũa sazon / seer migo tan led’e tan pagado||1193.1 Aquestas noites tan longas, que Deus fez en grave dia / por min||1210.3 e el viu mí en mal dia por sí||1237.20 a que Deus quer dar / entendiment’, en algũa sazon, / de querer ben a mui bõa senhor||1250.15 E ben sabedes camanho temp’á / que m’eu daquest’, amigo, receei / en que somos||1258.4 en grave dia foi nada||1258.10 en grave dia naci||1317.11 ca en tal tempo a mandou podar / que sempr’e[la] lhe ficou decepada||1319.14 a bõa fe lhe conven a jurar / que a non le[i]xe en neun tempo ja||1324.18 senher, vaa-s’en [bon] ponto!||1331.10 eu, como ome de recado / en vespera d’Ano Novo||1331.16 quer de mí levar o meu / come engador judeu / en vespera de janeiras||1344.31 sempre vaa / sa fazenda en ponto mao||1356.8 Sei eu un tal cavaleiro, / que lhi talhou en Janeiro / un brial a mia senhor bela||1360.22 en dia de sa voda, / ao lançar do touço, / da sela rengelhosa / feriu de cu’a bouço||1363.1 Sela aleivosa, en mao dia te vi||1386.6 en outro dia, quando a fodi, / mostrou-xi-mi muito por voss’amiga||1386.11 ca lh’oi eu jurar en outro dia / ca vos queria melhor d’outra ren||1400.1 Maria Negra vi eu en outro dia / ir rabialçada per ũa carreira||1439.1 Comeron infanções, en outro dia, / apartados na feira de Santa Maria||1489.5 escud’a colo en que sev’un capon / que foi ja poleir’en outra sazon||1492.19 ca, de-lo dia en que o eu sei, / sempre a gran coita deante lh’andei||1532.15 En ũa noite o tive chegado||1539.2 Quen nunca sal da pousada / pera ir en cavalgada||1553.14 que ja máis nunca veerá / en nen un temp’a face de Deus||1561.7 [E] des aquel dia en que naci / nunca bestas assi perdudas vi||1572.23 Aquel fora en bõ[o] ponto nado||1594.15 E en bõo ponto el tan muito leeu, / ca per [i] o preçan condes e reis||1595.19 ca, de-lo dia en que el trobou, / nunca cantar [i]gual fez nen rimou||1598.2 Ben me cuidei eu, Maria Garcia, / en outro dia, q[ua]ndo vos fudi||1605.3 que non sei oj’eu quen / fos[s]e no mund’en peor ponto nado||1614.11 ca lhe pariron tres en ũu dia||1624.5 sempre en verão lhe vejo trager, / e no inverno, çapato dourado||1624.17 ca, en inverno e per qual tempo quer, / sempre lhe vejo çapato dourado||1633.16 Viste-lo potro coor de mentira, / que mi antano prometeu en Janeiro||1644.1 [E]n outro dia, en Carrion, / queria un salmon vender||1645.17 demais, en ano que era tan car / com’este foi que ogano passou||1646.11 des aquel dia en que naci
3. Introduce complemento circunstancial de modo
2.6 Mal grad’aja, que cantamos / e que tan en paz dançamos||7.3 que ar pensedes / de mí, que en gran vagar / trouxestes e tragedes||8.2 Deus, que pouco que sabia / eu en qual viço vivia / quand’era [c]on mia senhor||8.10 Mais en gran sandez andava / eu quando me non pagava / de con tal senhor viver||8.18 Non o ouvess’oj’eu melhor, / e vivess’en tal sabor!||14.5 pola ira en que mi andades / tan graves dias levei||15.8 e vós, en me perder, / perder-vos-ei||15.12 pero m’en coita fazedes viver||23.9 e pois ei, / sen vosso ben que sempre desejei / des que vos vi, en tal coit’a viver||23.10 en tal coit’a viver, / en qual eu vivo por vós||28.23 E, pois me vos Deus, mia senhor / fremosa, tan en poder deu||35.22 E, mia senhor, se eu ja máis en qual / coita vivo viver e me non val / morte||39.3 teve-m’en tan gran coita voss’amor / que peç’a Deus mia mort’, ...||39.16 senhor, ar nembre-vos algũa vez / en que gran coi[ta] mi o voss’amor ten||42.17 ca de mil coitas, en que omen ten, / se guardaria daquel desleal||46.8 En tal coita me vi, senhor, / que sol non vos ousei falar / én||52.6 que non sei eu est’en sazon / de por én conselh’i poer?||69.12 mais vós en preito sodes én||76.14 Porque vos quer’eu [mui] melhor / d’outra ren, viv’en grand’afan||77.3 Viv’en mui gran tormenta / Dona Or[r]ac’Abril||77.11 Ela viv’en tormenta, / segundo o eu sei||77.19 Viv’en tan gran tormenta / que quer perder o sén||78.1 Ai eu, coitad’, en que coita mortal / que m’oje faz ũa dona viver!||79.17 Porque da dona son eu sabedor, / ..., / que a donzela en seu parecer / semelha muit’, ...||80.5 non catedes o desamor / que m’avedes nen o pesar / que vos eu faço en vos querer / ben||84.5 mais, perque m’aqueste mal ven, / en tamanna cuita sera / por én migo que morrerá||84.27 ca non poss’eu viver en paz / enquanto ll’est’ome viver||85.14 ou, de pran, amor non os ten / en qual coit’a min faz sofrer||88.17 E, se quisessedes sofrer / este pesar, por Deus, sennor, / que vos eu faç’en vos veer||92.26 mais Deus me faz assi viver / en tan gran coita||94.6 ca ja m’en maior coita ten / por tal dona que non direi / mentr’eu viver||96.5 ben o dev’a sofrer en paz||96.12 ca tod’est’en dereito jaz||98.23 ante que en coita viver / sempre, direi-lho por morrer!||104.17 E[n] mui gran coita per-serei / u lh’eu ma fazenda disser||128.16 nen a mia coit’, a meu coidar, / en que m’oj’eu vejo viver||129.7 e maravillo-me log’i / de vós por leixardes assi / voss’om’en tal cuita viver||130.2 como jaço coitado / morrend’assi en tal poder d’Amor / que me tolleu o sén||133.16 E desta cuita’n que me vós tẽedes, / en que oj’eu vivo tan sen sabor, / que farei eu||134.2 Quando me nembra de vós, mia sennor, / en qual afan me fazedes viver||141.4 tolled’Amor de sobre mí / e non me leixedes assi / en tamanna coita viver||154.7 Ja sempr’en coita viverei||161.1 Par Deus, sennor, en gran coita serei / agora quando m’eu de vós quitar||161.15 ca, des quando vos vi, / en mui gran coita fui, sennor, des i||163.12 [E] que prol vos á d’eu estar / sempre por vós en grand’afan?||169.10 mais quer’eu mia sennor rogar, / polo gran med’en que me ten, / que me mostr’aquel matador||175.3 e que fezo de quantas outras son / falar mellor e en mellor razon||178.15 En tal coita qual m’oides dizer / me ten, amigos||181.17 En me prazer con mia morte razon / faç’eu mui grande||191.7 e trage-m’en gran coita voss’amor||191.9 Amor me faz viver en coita tal||193.20 a coita de quantas Deus fez maior / en que eu vivo polo seu amor||197.27 e, pois me vej’en tal coita viver, / Deus me cofonda se viver querria||200.16 E por atal coido sempr’a viver / en grave coita mentr’eu vivo for||201.13 Pois mi ante vós en tan gran coita ten / e me tolleu, mia sennor, o dormir||204.21 e por aquesto ei ja sempr’a viver / en maior coita que ante vivia||210.14 Pois me Deus tal ventura deu / que m’en tamanna coita ten / Amor||213.22 e Deus, que m’én fez alongar / por viver sempr’en gran pesar / de min e por perder o sén||220.10 con tan gran coita de sofrer, / en qual m’eu ora vej’andar||227.7 E, se eu ant’en mui gran coit’andava, / ja m’esta dona faz maior aver||230.1 Non pode Deus, pero pod’en poder, / poder El tanto, pero poder á||230.14 pero pod’El en poder mui maior||230.17 e pode sempre nas cousa[s] que son / e pode poder en toda sazon||232.21 pero m’ela tev’en desden / des que a vi||234.2 – Venh’eu a vós, mia senhor, por saber, / do que ben serve e non falec’en ren / a sa sen[h]or e lh’a sen[h]or faz ben||236.26 e con tod’est’ainda seria / en gran pavor de m’estraiar por én||239.9 E quen vivess’assi viveria, / per bõa fe, en gran coita mortal||262.14 Ai eu, cativo, que ei por vós ja / viver en cuita mentr’eu vivo for!||266.18 tanto me vej’en mui gran coit’andar / que morrerei por vós||269.10 e viv’en coita tal / qual poderedes mui ced’entender / per mia morte, ca moir’, ...||288.9 mais nunca om’en tal coita sera / com’eu serei||289.6 mais, por me leixar / viver en coita, non me quer matar||296.1 Pois m’en tal coita ten Amor / por vós||296.6 E, pois m’el en tal coita ten / por vós||316.1 En que afan que oj’eu viv’...||316.19 que non poderei / aquesta coita, que m’en coita ten, / perder por al||317.19 e viv’en coita (nunca maior vi!)||318.20 pero entendo que faço mal sén / en desejar meu mal come meu ben||332.9 e fez-lhi muito ben / en a fazer dona de mui bon sén / e mui mansa||346.6 e por aquist’ando / [m]aravillado de como vivo /  en tan gran coita com’oj’eu vivo||348.9 os que me veen por én preguntar / de que me veen en gran coit’andar||349.7 A que me faz viver en tal / afan e sofrer tanto mal||358.6 pero me vej’en maior coit’andar / ca outra coita que oj’om’achasse!||381.14 porque vós levades leva / das outras en melhoria||396.9 Par Deus Senner, viçoso viveria / e en gran ben e en mui gran sabor||396.9 Par Deus Senner, viçoso viveria / e en gran ben e en mui gran sabor||398.9 E ten-s’Amor que demandei folia / en demandar o que non poss’aver||409.14 pos[s]’en coita viver||428.7 A que non vi [e] m’en tal coita ten||430.19 que me val máis log’i morte prender / que viver coitad’en mui gran pavor||432.10 E non me poss’eu queixar con razon / d’Amor nen d’outre, se me venna ben, / senon de Deus, que me tolle o sén, / en me fazer tal sennor muit’amar||433.3 Ora poss’eu con verdade dizer, / sennor fremosa, que faço mal sén / en vos amar||445.14 [O] seu fremoso parecer / me faz en tal cuita viver / qual non posso nen sei dizer||451.1 Ai eu, coitada, como vivo en gran cuidado / por meu amigo, que ei alongado!||451.5 Ai eu, coitada, como vivo en gran desejo / por meu amigo, que tarda e non vejo!||459.4 e dar-vos-ei en ajuda muito coteife vilão||459.6 e dar-vos-ei en ajuda todo-los de Val de Canhas||461.10 Eu por en[de] vo-lo rogo e vo-lo dou en conselho||466.4 nunca en maior / coita d’amor / nen atan coitado / foi eno mundo por sa senhor||487.29 E, pol’amor de Deus, estad’en paz / e leixade maa voz||501.2 Como me Deus aguisou que vivesse / en gran coita, senhor, des que vos vi!||504.1 En gran coita, senhor, / que peior que mort’é, / vivo, per bõa fe||508.7 En tan gran coita viv’, á gran sazon, / por vós, senhor||508.20 ca máis meu ben é de morte sofrer / ante ca sempr’en tal coita viver||519.5 guisar-lh’-ia Nostro Senhor / que vivess’en mui gran pesar||544.19 e, porque viv’en tan gran perdiçon, / que mi dé morte peç’a Deus per don||548.8 ca viv’en tal cuidado / come quen sofredor / é de mal aficado||550.17 ca, senhor, en gran ben viveria / se, u vós vivessedes, vivesse||555.13 E, pois que viv’en coita tal / per que o dormir e o sén / perdi||557.15 e per vós viv’eu en tal perdiçon / que nunca dormen estes olhos meus||561.34 ca en tal coita me ten / que non ei força nen sén||561.38 por én rog’e rogarei / a Deus, que sabe que vivo / en tal mal e tan esquivo||562.19 pois non poss’end’o coraçon tirar / de viver en camanho mal vivi||568.4 teede por ben, ... / en galardon de quanto vos servi, / de mi teer puridade, senhor||597.6 porque non cuida de mí ben aver, / viv’en coita, coitado per morrer||610.4 e por én sejo / sempr’en coita tan forte / que non m’é senon morte||610.6 come quen viv’, amigo, en tan gran desejo||631.3 eu viv’en coita, ca tal senhor ei / mui fremosa||634.15 ca de viver eu en coita tan forte / e en tal estraidade||634.16 ca de viver eu en coita tan forte / e en tal estraidade||634.23 ca de viver eu en tan gran tristura / Deus Senhor non no mande!||637.4 e dizen que per el lhes ven / quanto mal an e que os ten / en tal coita que non á par||642.5 En gran coita me leixades||675.16 E el, que viv’en gran coita d’amor, / guarra por én||691.8 e direi-vos toda via / o que a pastor dizia / aas outras en castigo||775.2 Fez meu amigo, amigas, seu cantar, / per boa fe, en mui boa razon / e sen enfinta||785.14 E fara meu amigo mui melhor / en perder queixume que de min á||821.9 E sei eu del mui ben que é coitado / se oj[e] el viv’en poder d’amor||841.7 e veja-s’en poder d’amor / que ren non lhi possa valer||851.3 A que eu quero gran ben des que a vi / e que amo, Deu-lo sabe, má ... máis ca mí / me faz en coita viver||858.11 e quis que ja sempre eu vivess’assi, / en gran coita como sempre vivi||859.15 ei a viver sen grad’e, des enton, / viv’en pesar||866.12 e faço cantares e[n] mil maneiras||867a.6 faz-me viver en alegrança||868.1 A Santiag’en romaria ven / el-rei, madr’, ...||875.18 mais, porque me vejo en coitas viver, / dixe-lh’o ben que lhe quer’, ...||889.31 ca bon serviç’en ben s’encimará||893.17 ca en tal coita me vejo viver / que ja perdi o dormir e o sén||896.3 [C]ativo, mal consellado, / que me non sei consellar / e sempre viv’en cuidado||896.6 pero non posso cuidar / cousa que me proe tenna / contra quen m’en coita ten||925.11 ca desampara os vassalos seus / en mui gran coita d’amor qual eu ei||925.18 dev’os vassalos de mort’a partir / e acor[r]ê-lhes cada que os vir / estar en coita||960.1 Non quer’a Deus en conto receber / os dias que vivo sen mia senhor||960.6 esses lhi quer’eu en conto filhar||962.6 a mui gran prazer se vai / a Crexent’en sua mua baia||964.14 [e] pod’o tempo passar en prazer||965.15 muda-s’a gente en fazer ben ou mal||974.11 e por esto en coita me ten / tal que conselho non me sei||979.4 ca non ous’eu per ren dizer / a que m’en grave coita ten||983.19 pois voss’amor en tal coita me trage||984.6 ca meu ben é d’eu por ela morrer / ante ca sempr’en tal coita viver||994.16 vivend’en gran coita mortal / por vós||995.8 nunca vi om’en tal coita viver / com’eu vivo per moller ben querer||998.8 pero m’eu viv’en gran coita d’amor / de non fazer pesar a mia sennor||1018.5 farei que en tal coita o tenha / por mí Amor que rogar me venha||1085.10 e ora viv’en gran coita mortal||1101.1 Don Foão, en gran curdura, / moveu a min preitesia / de partiçon noutro dia||1113.7 Teen-m’en tal coita que nunca vi / om’en tal coita, pero o preit’est’é||1113.8 Teen-m’en tal coita que nunca vi / om’en tal coita, pero o preit’est’é||1129.6 ei que lhi gradecer, / ca viv’en coita, pois ei a morrer||1147.1 A San Servand’en oraçon / foi meu amig’, ...||1158.19 A San Servando foi en oraçon / eu, que o viss’, e non foi el enton||1172.4 que ant’eu quisera en poder d’Amor / morrer ou viver||1189.7 E non vos presta, fals’, en mi-o negar, / nen mi-o neguedes||1194.9 E sei, amigo, destes olhos meus, / ..., / que vos faz[en] en gran coita viver||1320.1 En preito que Don Foan á / con un meestre á gran caston||1321.1 Un cavaleiro me diss’en baldon / que me queria põer eiceiçon / mui agravada||1324.12 el vaa-s’en boa ventura!||1327.24  ... quen dovidará / que vo-l’esalcen en outra contia?||1334.12 e, maestr’Ali, que moiras en fe||1340.18 por lhe non seer seu mester defeso / nen er ficar en tanta peioria||1343.19 faz barata d’alg’e dá-lho, / en prata ou en retalho / ou en dobras en bisalho||1343.19 faz barata d’alg’e dá-lho, / en prata ou en retalho / ou en dobras en bisalho||1343.20 faz barata d’alg’e dá-lho, / en prata ou en retalho / ou en dobras en bisalho||1343.20 faz barata d’alg’e dá-lho, / en prata ou en retalho / ou en dobras en bisalho||1376.23 porque ei pois en gran coita [a] seer||1376.25 E pois, quando me vej[o] en meu lezer, / merendo logo e pois vou mia via||1384.8 Escasso foi o infançon / en seus couces partir en don||1387.16 pois que Caralhote ouv’en seu poder, / mui ben soube o que del[e] fazer||1397.4 e non cata parente nen vezinho / con sabor de tee-la terra en paz||1399.8 En coita fora qual vos eu direi||1405.1 Don Estevã[o], en grand’entençon / foi ja or’aqui por vosso preito||1426.5 e quer’, en gran conhocença, dizer||1427.1 Luzia Sanchez, jazedes en gran falha / comigo||1431.9 e mostrar-vo-lo-ei en poucas razões||1433.20 e o que ora nas alças está, / se o en d[er]eit’ei, entregar-mi-as-á||1434.13 eu vos farei que nen un trobador / non trobe en talho senon de qual for||1442.9 – Lourenço, tu fazes i teu prazer / en te quereres tan muito loar||1445. ca o trobar acordou-s’en atal / que ‘stava vosco en pecado mortal||1448.17 A corda foi en pedaços / e o máis do al perdudo||1451.7 ca vio per estrologia / que averia igreja / grande qual lá el deseja, / de mil libras en valia||1452.5 Ant’a sa pousada, / en sai’apertada||1452.8 En meio da praça, / en saia de baraça||1460.11 mais conorto / ei de vós, por ũa ren, / que se faz en vosso torto||1470a.1 En gran coita vivo, sennor||1470b.1 En gran coita vivo, sen[h]or||1477.16 e diss’a ũa en jogo outrossi||1491.3 Deu ora el-rei seus dinheiros / a Belpelho, que mostrasse / en alardo cavaleiros||1492.17 Mui gran mal fazedes en consentir / a est’ome torto que mi fazia||1496.23 e ficass’en poder / do diaboo||1517.15 En tan gran coita vivo oj’eu / que non poderia maior||1517.19 e deita-s’a dormir en paz||1532.18 «Bon grad’a Deus, ca ja agora averei / o ben por que andava en cuidado»||1533.11 pon ora assi en seu degred’el-rei / que se non chame fidalgo per ren||1553.18 [e] eu sõo certo por én / del, que sempr[e] en mal andou||1569.17 eu non perderia / enquant’el-rei podesse máis aver / en bõa terra e en gran poder||1572.28 Que amor tan astros’e tan pungente, / quen o podess’aver en remordente!||1575.25 en feuza daqueste cavalon, / falecer-lh’-ia el nas queixaduras||1585.17 e viveu sempre en exec’[e] en guerra||1585.17 e viveu sempre en exec’[e] en guerra||1598.25 mandade preguntar / polos naturaes deste logar / se foderan nunca en paz nen en guerra||1598.25 mandade preguntar / polos naturaes deste logar / se foderan nunca en paz nen en guerra||1599.3 E disse-m’ela, tod’en jograria||1603.20 e deu-mi-o en tal son / come quen s’ende moi mal log’achasse||1610.8 [E] semelha-me busnardo / viind’en seu ceramen pardo||1636.23 e por esto non sõo pecador / de comer ben, pois mi-o dan en doaçon||1655.5 E nunca i comprador vi / que o quisesse nen en don||1658.15 E vedes en que gran brio / el, ... / por seer cornud’alçado / en tamanho poderio||1658.18 E vedes en que gran brio / el, ... / por seer cornud’alçado / en tamanho poderio||1658.22 E creede que en justiça / pod’i máis anda-la terra||1673.20 en como Deus / prês mort’en poder dos judeus
4. Introduce complemento circunstancial de causa (ás veces tamén con valor modo-temporal)
3.9 E, pois que m’eu de viver atrevi / sen na veer, en que fiz mui mal sén||8.8 e non gradecia / a Deus qual ben mi fazia / en sol me leixar veer / o seu mui bon parecer!||53.21 e ei mui gran pavor / d’averdes vós en mia mort’a perder / gran mesura||58.24 ca mi queredes i tolher / quant’oj’eu ei en que viver||82.21 sempr’en cuida-l’o poss’aver||87.8 e meteron-m’en seu poder / en que estou a gran pavor / de morte, com’en desejar, / ben o sabe Deu-, la mellor / dona do mund’...||103.12 e eles non saben se me fazen mal / en me fazeren perder atan bon cuidar.||107.25 e moiro con pesar / de mí, que m’assi foi matar / en deseja-lo voss’amor||108.11 nen me poderán / dizer que eu torto faç’en fogir / d’aqui||117.20 en vos querer mui gran ben, mia sennor, / ..., / ..., / máis mi-o deviades vós gradecer||131.28 mais matar-m’-ia se fosse meu mal / ou eu cuidass’en mia mort’a perder||156.5 en que teedes por razon / de me leixar morrer d’amor||172.17 E nunca me Deus quis guisar / en quanto cuidado prendi, / u cuidei al, en cuidar i / en como podess’acabar / do que querria nulla ren||243.9 E tenno que me fez Deus mui gran ben / en me fazer tan bõa don’amar||260.11 rogo-vos eu por én / que, se vos oj’eu faço pesar i / en vos amar, mia sennor, máis ca mí, / que me non façades én sabedor||293.18 atanto fazedes a min levar / maior coidado no meu coraçon / en desejar o ben que vos Deus deu||295.9 ca sen guisa é / en viver eu u non veja os seus / olhos||372.23 E, pois assi é, venho-vos rogar / que vos non pes, senhor, en vos servir||430.24 E quen soubesse como me vai non / terria que eu sõo de bon sén / en me leixar viver||438.4 e non tenn’eu que fazedes bon sén / en me leixardes en poder d’Amor / morrer||460.4 por que foi el pena veira trager / velha’n bon pan’?||484.9 En esto fez come de bõo sén: / en filhar adail que conhocia||505.8 E, senhor, gradesc’a Deus este ben / que mi fez en mi vos fazer veer||526.2 Senhor fremosa, non poss’eu osmar / que ést’aquel’en que vos mereci / tan muito mal quan muito vós a mí / fazedes||541.16 log’en trobar razon / non an||602.17 Senhor do meu coraçon, cativo / sodes en eu viver con que vivo||787.6 ou se guariu do pesar / grande que ouv’en se de mí quitar||842.5 non soub’eu al en que me del vengar||889.3 tant’é o ben que de mia senhor ei / sol en cuidar no ben que dela sei||890.2 Que grave coita que m’é [de] dizer / as graves coitas que sofr’en cantar!||932.16 – Pois lhi saí de mandado, / que prol á, madr’, en lhi falar||942.7 Tanto mi fez gran pesar sobejo / en s’ir d’aqui que ouve de jurar, / ..., de lhi non falar||997.1 Vivo coitad’en tal coita d’amor / que sol non dormen estes ollos meus||1113.13 Preguntan-m’, e non sei en qual razon, / que lhis diga quen ést’a que loei / en meu trobar sempre quando trobei||1120.9 e en sobervia lho quer’eu meter / que o faça se o fazer poder||1156.13 Pede-m’el ben, non sei en qual razon||1190.9 Muito ben se soube buscar / por mí ali, ... / en loar-mi muit’e meu prez||1199.5 e, se m’el ten torto en mi-o dizer, / veja-s’el ced’aqui en meu poder||1199.14 E que gran torto que m’agora ten / en dizer, amiga, ... / que o mandei ir!||1426.10 vós non sodes grav’en pedir aver / por vosso con[o]||1432.11 e quen tan gran parte ouvesse sigo / en trobar com’eu ei, par caridade, / ben podia fazer tenções quaes / fossen ben feitas||1444.9 – Don Lo[urenço], muito me cometedes / e en trobar muito vos ar loades||1497.3 Non ten Sueiro Bezerra que tort’é en vender Monsanto||1580.9 e faredes i vosso prazer / en quererdes con tal dona casar||1608.5 pero non poss’achar / tal razon en que lho possa fazer / que me non aja con el de perder||1657.12 mais en tod’aqueste logar / non poss’eu trobador veer / tan venturad’e[n] ũa ren
5. Introduce complemento circunstancial de compañía
1119.30 Mais con tanto me quero confortar / en seu neto||1149.4 Se eu foss’en tal companha de donas, fora guarida||1410.8 Des[s]es mi an i d’andar en mia companha
6. Introduce complemento circunstancial de materia
278.12 e fezo-lle tan muito ben saber / que en todo ben é mui sabedor||334.11 a muitos, a que é gran mal / en perder vosso conhocer / en min||460.10 nunca de pran foi falir / en querer eu pena veira trager / velha en corte||484.8 En esto fez come de bõo sén||565.6 Deus, que non mente, mi mença, / senhor, se oj’eu sei ben / que semelh’o voss’en ren||631.13 Pois sobre todas en ben parecer / vos Deus fez máis fremosa||631.14 Pois sobre todas en ben parecer / vos Deus fez máis fremosa e en sén / e en mesura e en todo outro ben||631.15 Pois sobre todas en ben parecer / vos Deus fez máis fremosa e en sén / e en mesura e en todo outro ben||631.15 Pois sobre todas en ben parecer / vos Deus fez máis fremosa e en sén / e en mesura e en todo outro ben||633.7 ca de quanto ben na sa face vi / ven end’, amigos, tanto mal a mí, / per que o verv’en meu dan’é provado||633.14 por quanto mal end’a min ven d’ali / está o verv’en meu dan’acertado||633.21 e assi / en meu dan’é o verv’afaçaiado||633.24 é con verdad’en [meu] dan’acabado||769.2 Fostes, amig’, oje vencer / na voda en bafordar ben / todo-los outros||951.14 E as que ala maior prez avian / en todo ben, toda-las fui veer||970.18 non á i tal que logo non [...] / [...] que en seu parecer / non ...||1076.15 en cuidar non me partiria én / se poderia o melhor cuidar||1096.5 e fez a mí amar ũa senhor / de quantas donas no mundo loaron / en todo ben||1332.16 pois ja fal vosc’en talha igualdade||1384.8 Escasso foi o infançon / en seus couces partir en don||1406.14 que eu nunca vi / ome no mundo des quando naci / en posfaçar tan mal deostado||1417.15 e ja ogan’i fezestes tenções / en razon d’un escarnho que filhastes||1430.30 – Pero Martiiz, respondestes tan ben / en tod’esto que fostes i con sén||1447.24 non saben ren / senon en todo desigual||1472.13 ca, se vos Deus en armas ben fezer, / ferindo en vós, an eles de caer||1501.18 ca vos direi [eu] o que vos aven / e[n] estes juizes que vós dizedes||1582.8 Mais da-lo-edes en panos tomar, / se vo-los deren||1582.9 Mais da-lo-edes en panos tomar, / ..., e en nos guardar||1582.10 Mais da-lo-edes en panos tomar, / ..., e en nos guardar / e en vende-los en aquel mercado
7. Introduce complemento circunstancial de instrumento ou medio
409.7 fezo-m’el que amas[s]e tal sennor / en que m[e] ben mostrass’o seu poder||490.3 De grado queria ora saber / destes que tragen saias encordadas, / en que s’apertan mui poucas vegadas||843.9 e ora sodes cobrad’en perdon, / que me veestes mercee pedir||1277.8 A moça ben parecia / e en sa voz manselinha / cantou||1428.16 mais ouveste-m’a pagar / en truitas||1594.27 que mui ben pod’en eles fazer son / todo ome que én seja sa[bedor]||1615.20 quatro caralhos asnaes, / enmangados en coraes, / con que talhedes o pan
8. A preposición en pode aparecer precedendo o xerundio
856.9 Ja meus dias assi ei a passar: / en amando, máis que outro amador, / vós, mia sen[h]or||917.1 En muito andando cheguei a logar / u lealdade nen manha nen sén / nen crerezia non vejo preçar
9. ¿?
O carácter fragmentario do texto non permite determinar a función da preposición
1475. ...] en buscar,

acordar-se en 'acordar en, resolver, decidir'
358.8-9 algun amigo meu, se s’acordasse / e acordado foss’en me partir / ante da terra e leixasse-m’ir||1445.5 ca o trobar acordou-s’en atal / que ‘stava vosco en pecado mortal
atrever-se en
Con esta rexencia, atrever-se presenta diversas acepcións
135.10 ca m’atrev’eu en vos amar||663.8 e direi-vo-l’eu logo en que s’atrevia
174.8 E os amigos en que m’atrevia, / ..., / non llo dizen||978.9 que ouvera end’a morrer / por voss’amor, en que m’eu atrevia / muit’, ...||1340.4 per que veo a dano, / en que tan muito ante s’atrevia||1599.11 mais en velhice non vos atrevades
baratar en
1504.3 e el baratou mui ben en filha-lo
caer en 'alcanzar, chegar a'
600.13 Caestes en [a]tal cajon / que sol conselho non vos sei||1376.8 Podera-m’eu ben, se foss’avegoso, / caer en bon prez e onrado seer||1502.3 e caeredes en este mester / se me creverdes, que ést’aguisado
creer en
1391.15 Ai mia senhor, por Deus en que creedes, / ..., / ..., / creede-mi do que vos conselhar||1546.17 por esto non creo en El eu / nen me tenh’eu por pecador||1547.14 Dizede-mi ora que ben mi fezestes, / por que eu crea en vós nen vos sérvia
cuidar en ~ coidar en
25.17 Deus-lo sab’, e nunca cuidei / en me partir de vós||56.4 vedes, quando vos eu venho veer / e cuid’en vós quant’i posso cuidar||82.26 ca sempr’en ela cuidarei||103.5 e cuid’en vós como vos soio veer,||103.8-9 En nen ũa terra non poss’eu achar / sabor sen vós senon u vou cuidando / en vós||103.18 e moir’eu, senhor, por me deles partir / [e] por en vós cuidar, ca non por outra ren.||103.21 pois eu cuid’en qual ben averia / se eu ouvess’o voss’amor||117.20-21 en vos querer mui gran ben, mia sennor, / eu que non cuido mentre vivo for||126.11-12 e non os poss’end’eu tolher / nen o coraçon de cuidar / en vós||132.30 pois que me Deus non quer quitar / d’en vós cuidar||134.10 e cuid’en como sodes sabedor / de quanto ben dona dev’a saber||138.12 faz-me, sennor, en vós sempre cuidar||172.17-18 en cuidar i / en como podess’acabar / do que querria nulla ren||172.20 mais cuid’en quanto mal min ven, / cativ’, e mal dia naci!||184.5-6 sempre cuidando, mia senhor, / en vós||199.5 cuidando en ũa destas tres que vi||213.14 e non pode gran coita aver / enquant’en aquesto cuidar||235.19 ca nunca Deus quer que eu cuid’en al||247.7 Cuidando en quanto vos Deus fez de ben / en parecer e en mui ben falar, / morrera eu||247.13 Cuidand’en vosso mui bon parecer / ouv’a morrer||247.20 e cuidand’en vós, sennor, guareci||256.12 Com’é quite meu coraçon / senon en vós d’en al cuidar||256.12 Com’é quite meu coraçon / senon en vós d’en al cuidar||277.5 mais quando cuid’en qual mia sennor vi||277.8-9 E empero quand’eu en meu cuidado / cuido nas coitas que me faz aver||277.12 mais quand’ar cuid’en qual mia sennor vi||295.15-16 ca u vou cuidar / en qual a vi e aver a guarir / u a non vej’, ...||342.5 e cuido muit’en mia senhor||346.10 E esta coita, ... / ..., / pois me levo, sol non é en preito / que cuid’en al||407.26-27 e meu coraçon / ja non sab’al fazer senon cuidar / en mia sennor||411.19 ca sempre cuid’en qual vos vi||443.3 A máis fremosa de quantas vejo / en Santaren, e que máis desejo / e en que sempre cuidando sejo||443.13 [C]uidand’[en] ela ja ei perdudo / o sén, amigo||447.1 Senhor, des quand’en vós cuidei / e no vosso bon parecer, / perdi o sén||447.7-8 [E] cuidando, des que vos vi, / en vós, senhor, perdud’ei ja / o sén||447.15-16 des que vos vi e el cuidou / en vós||448.5 ven log’e faz-m’en mia senhor cuidar||525.2 Que mui gran prazer que eu ei, senhor, / quand’en vós cuid’...||525.7-8 E, senhor fremosa, quando cuid’eu / en vós e non eno mal que mi ven / por vós||525.14 ca, senhor, mui gran prazer mi per-é / quand’en vós cuid’...||525.14-15 quand’en vós cuid’e non ei de cuidar / en quanto mal mi fazedes levar||539.3 e que gran coita d’endurar, / quando cuid’en||549.10 cuidand’en como poss’aver / ben daquela que non á par||551.2 Ũa pastor ben-talhada / cuidava en seu amigo||562.2 Punh’eu, senhor, quanto poss’en quitar / d’en vós cuidar este meu coraçon||562.3 que cuida sempr’en qual vos vi||562.5 nen el forçar / que non cuide sempr’en qual vos eu vi||562.13 que non podess’o coraçon des i / partir d’en vós cuidar||591.17 cuidand’en como se pode fazer||632.3 que semelha que nunca en al cuidou||715.1 Eu nunca dórmio nada cuidand’en meu amigo||715.5 E cuid’en esto sempr’e non sei que de mí seja||747.5-6 mais eu non cuido, se el cuidasse /  en mí, que tanto sen mí morasse||747.10 cuidand’en quanto mi Deus fez de ben||747.16 e diz el que jaz morrendo / cuidand’en quan fremosa me Deus fez||802.2 en que andades cuidando, / pois que andades chorando?||809.12 e assi andarei / triste cuidando en vosso parecer||817.6-7 senon cuidar como mi faz Deus mal / en me partir de nunca ja saber / vosso mandado||817.13 senon cuidar como mi faz Deus mal / en me partir de vosso parecer||852.9 rogar-vos-ei, / ..., / que vos non pes d’en vós cuidar||867a.4 e faz-m’alegr’e faz-me trobador / cuidand’en ben sempr’;...||867a.7 e faz-me toda via en ben cuidar||867b.17 e faz-m’alegre e faz-me trobador / cuidand’en ben sempre||869.19 que sempre cuid’en como poderei / vosso ben aver, que non averei||881.3 mais pero, quando ar cuid’en qual senhor / me fez e faz amar||886.13 ca ja quit’é, / u a non vir, d’en al cuidar / nen de pagar-se d’outra ren||889.18 que non cuid’al senon en a servir / e no seu ben se mi-o Deus dar quiser||892.10 Cuidand’en vós, morrer-vos-ei / d’amor||951.9-10 e, poi-las vi, estive cuidando / en vós, senhor||964.8 ca todos andan cuidando en aver / e outra ren non queren cuidar ja||964.12 mais esto migo non pode[n] põer, / que trob’e cant’e cuido sempr’en ben||969.13 mais non sei tal que ‘stevesse / que en al cuidar podesse / senon todo en amor||969.13-14 mais non sei tal que ‘stevesse / que en al cuidar podesse / senon todo en amor||982.24 por que me fez encuidar||982.25 pois ela nunca encuidou||994.8 E, sennor, ja perdi o sén / cuidand’en vós||995.2 cuidando sempr’en quanto mal me ven / por ũa dona que quero gran ben||1011.20 e sei eu ben / que non cuidava ja en outra ren||1042.10 e, quant’eu ei en tod’est’a cuidar||1060.5 Cuidei en vós e por esto guari, / que non vivera ren do que vevi||1070.3  cuidand’en vós, mia senhor mui fremosa||1076.1 Amigos, cuido sempr’en mia senhor / por lhi fazer prazer||1076.4 ei a cuidar en cuida-lo melhor||1076.9 log’en cuidar sempre cuidei assi||1076.13-14 [E] tanto cuidei ja que non á par / en mia senhor se mi faria ben||1086.5  cuidand’en vós, e non en outra ren||1086.5  cuidand’en vós, e non en outra ren||1107.3-4 erg’en cuidar / en como vos poderia veer||1109.2 Muitos dizen que gran coita d’amor / os faz en máis de mil guisas cuidar||1109.4-5 e non cuido, senhor / senon en como parecedes ben||1109.4-6 e non cuido, senhor / senon en como parecedes ben / des i, en como averei de vós ben||1109.10 pero, senhor, nunca en al cuidei||1109.16 pero non cuid’[en] al des que vos vi||1184.9 e non folgava o seu coraçon / cuidand’en mí, se iria, se non||1198.5 anda cuidand’en se d’aqui partir||1268.11 cuidand’en meu amigo, / non [mi dan amores vagar]||1333.12 ca se sente tan maltreito / que non cuida en guarir||1595.6 e dix’eu que cuidavades en al
240.1 Sempr’ando coidando en meu coraçon / com’eu iria mia sennor veer||240.1-3 Sempr’ando coidando en meu coraçon / com’eu iria mia sennor veer / e en como ll’ousaria dizer / o ben que ll’eu quero||241.22 e coid’en quanto ben / lle Vós fezestes en tod’;...||241.23-24 ar coid’al: / en com’a min fezestes muito mal||247.19 Coidand’en vós ouv’a morrer assi||257.6 erg’en coidar en vós, ai mia sennor!||277.11 e coid’en como fui mal dia nado||411.5-6 e quero ja sempre coidar / en qual vos vi||411.31 non vivera ren do que vivi / senon coidando en qual vos vi, sennor||724.7 e coida sempre [en] meu bõo parecer||724.14 e coida en min fremosa que m’el vio||724.21 e coida sempre en meu bon semelhar||1240.17 que ja nunca dorme noite nen dia / coidand’en vós||1313.17 e preguntei assi / en que coidava||1603.12 mais, u estava coidando en al, / deu-mi u[n] gra[n] peid’...
departir en
Con esta rexencia, departir presenta diversas acepcións
991.20-21 e tod’ome que m’i oir / sempr’avera que departir / en quanto bon prez del ficou||1408.8 E non depart’en ren de que se vença
1673.18-19 e departir / com’el depart’, en como Deus / prês mort’en poder dos judeus
dizer en
415.6-7 O mar semella muit’aqueste rei, / e d’aqui en deante vos direi / en quaes cousas||996.13 Se ll’eu dissess’en qual coita d’amor / por ela viv
entender en
297.5  entendede en qual coita me ten / o voss’amor porque vos quero ben||384.22-23 – Afonso Sanchez, pois non entendedes / en qual guisa vos eu fui responder||526.5-7 ca non poss’entender, / ..., / en que vo-l’eu podesse merecer||993.4 O que Valença conquereu, / ..., / Valença se quer manteer / e sempr’en Valença entendeu||1233.22 ca, per me provar, / veeron outros en min entender||1386.5 e direi-vos en que lho entendi||1420.11 que mi dizian, ... / que non sabia’n trobar entender||1594.6-7 en latin come qual clerigo quer / entende||1597.4 e direi-vos en que vo-l’entendi
erdar en
1651.22 vossa molher á bon drudo, / que erda en quant’avedes
errar en 'errar contra'
216.8 E vosso sén, porque enerrar / vos faz tan muito, serei rogador / a Deus assi||216.11 serei rogador / a Deus assi: que confonda, sennor, / el muit’e vós e min, en que errar / vos el faz tanto||549.5 e o gran conforto que ei / é porque ben entender sei / que o gran ben da mia senhor / non querra Deus que err’en||549.14 non querra que o seu bon sén / err’en min, quant’é meu cuidar||549.20 que non querra que o bon sén / err’en min
escaecer en
422.21-22 mais, por Deus, ... / ..., / que me non leixedes escaecer / en me lle non defenderdes, sennor
escolher en
98.17 e non sei en qual escolher||398.11 e aquesto non poss’eu escoller, / ca logo m’eu en al escolleria||1195.26 E, poi-lo ela part’, a meu prazer / en vós quer’eu, meu amig’, escolher
esforçar-se en
275.19 e non s’esforce en sennor que prendesse, / a mellor||1231.13-14 e vós faredes, pois en voss’amor / vos esforçades tanto [e] no seu
falar en
60.30 vedes, nunca vos poderei / tan muit’en mia coita falar||79.11 por esso quer’eu mui gran ben querer / a esta dona en que vos falei||92.5 a Deus, a quen faz ben querer / sennor con que pode falar / en lle sa coita descobrir||103.10 pero van-me muit’estorvando / os que mi van falando, senhor, en al||134.26-27 nen como pode d’al ben desejar / senon de vós que[n] sol oir falar / en quanto ben Deus en vós faz aver?||255.15 non vos ous’eu por min falar en al||269.16-17 pero convosc’en al / nunca falei||275.4 gran ben faria / se lle desse, pero non lle daria, / con quen ousasse en sas coitas falar||291.8 En aquesto poss’eu falar||312.3-4 e falarei con el muit’i /  en quan muit’á que a non vi||312.9-10 ca muito per-á gran sabor quen sennor ama de falar / en ela se acha con quen||359.15 E en al deverian a falar, / que seria máis sa prol||373.11 sempr’averei muit’est[ra]nho d’andar / dos que an de falar en algũu ben||373.20 que, se oisse en algũa sazon / alguen falar en algun ben||408.4 e que foi ja sazon / que vos prazia d’oirdes enton / enfalar||468.21 e en sa prol nunca me vós faledes||478.43-44 ja me i pod’enganar / que me faça ja falar / en armas||529.19 ca, d’eu falar en mi fazerdes ben, / como falo, faç’i mingua de sén||579.7 E, u m’estava en vós falando / e m’esto que vos digo rogava||719.7 En quanto falastes migo, / dizede, ... / se vos disse novas alguen||722.11 nen encobrir / que lhis eu non fale en al pera oir / en mí falar||722.12 nen encobrir / que lhis eu non fale en al pera oir / enfalar||744.8 ca noutro dia vos achei / falar no voss’e non en al / con outra||751.9 – Leixemos ess’e falemos en al;||760.16 En outro preito falade||772.13 Ja eu falei en folia / convosc’[e] en gran cordura||772.13-14 Ja eu falei en folia / convosc’[e] en gran cordura||772.13-15 Ja eu falei en folia / convosc’[e] en gran cordura / e en sén e en loucura||772.13-15 Ja eu falei en folia / convosc’[e] en gran cordura / e en sén e en loucura||783.5 e sol non falan en amor / e al fazen||875.8 Mentr’eu con ela falava en al, / eu nunca molher tan ben vi falar||886.20 e non lh’ousa falar en ren||918.23 u lhe falaron en vossa fazenda||964.3-4 e quen mi falar quer / en pesar non lho posso padecer||964.7 des i, ar ei gran sabor de guarir / con quen sei que quer falar en prazer||971.30 no[n] faledes máis en armas||989.15 E quant’ome en el máis falar / tant’achará melhor razon||996.5 ca non ei poder / de lle falar en quanto mal me ven||1090.10 nen o sabor d’oir en vós falar||1227.4 e non posso / estar sempr’en esto falando, / mais queredes falar migo?||1231.2-3 – Amiga, voss’amigo vi falar / oje con outra, mais non sei en qual / razon falavan||1231.26 ca sei, / per bõa fe, outras donas que an / falad’en como vo-lo tolherán||1240.9 – Per bõa fe, amiga, ben vos digo / que u estava mig’en vós falando / esmoreceu||1251.9 quanto lhis máis ides en min falando / atant’en[ten]den máis que lhis mentides||1281.16 e ora jura que ja se quitasse / de gran sandic’en que m’ante falava||1408.15 Des i er fala sempr’en conhocença / que sabe ben seu conhocer mostrar||1545.18 Quand’ora diz que me ferra / porque falei en Portugal||1557.15 Ali u comigo falou / do casamento seu e d’al, / en que mi falou muit’e mal||1603.19 e falando-lh’eu en outra razon, / deu-mi un gran peid’, ...||1631.3 e en sas feituras falar / quero eu come namorado
ferir en 'golpear'
1472.14 ferindo en vós, an eles de caer
fiar(-se) en
641.13 Fiei-m’eu tant’en qual ben m’el queria / que non meti mentes no que fazia||689.10 e por esto non poss’en ren fiar||689.16 e mentiu-m’ora tan sen guisa mal / que non fiarei en ren des aqui||978.7 Por esto faz mal sén quen s’en vós fia / com’eu||1138.8 fiar-m’-ei máis en voss’amor
guardar-se en
425.9-10 ca me guardei / tan muit’en vos dizer pesar||1406.18-19 ante tenh’eu que é ben sabedor / de posfaçar d’amig’e de senhor / e non guardar nen un ome nado / en posfaçar
guisar en
172.15-16 E nunca me Deus quis guisar / en quanto cuidado prendi
ousar en
1326.12 pois en tan alta razon [tanto] ousas
perder en
Con esta rexencia, perder presenta diversas acepcións
139.7-8 e vós, sennor, non sei que i perçades / en guarirdes voss’ome que matades||237.28 muito perdedes vós en me perder||414.20 E entend’eu ca me quer atal ben / en que non perde nen gaan’eu ren||495.7 quando perde tal servidor / qual perdedes en me perder
413.13-14 Porque vos nunca podedes perder / en aver doo de min
punhar en ~ puinhar en ~ poinhar en
28.15-16 Pero que punhei, mia senhor, / en me gardar||29.4 sempr’eu punhei en lhi buscar / quant’én soubi maior pesar||42.6 atan falso nen atan traedor / que nunca punha erg’en destroir / o que é seu||69.21 ome seria eu de mal sén / se non punnass’en vos veer||83.18 que punnan en adevinnar / fazenda d’om||83.18-19 que punnan en adevinnar / fazenda d’om’e’n a saber||87.1 Punnei eu muit’en me guardar / quant’eu pude de mia sennor||94.20-21 que sei ca todos punnarán / en a saber, a meu pesar||97.18 pero me nunca punhe en al / senon na mia coita dizer||126.1 Pero que punh’en me guardar / eu, mia senhor, de vos veer||150.19-20 E, poi-la eu vi, sempre a vi punnar / en me de seu preito e de sí quitar||185.13 punh’en dizer, ca ja nunca direi / tanto de ben quanto lhi Vós fezestes||191.12 qual eu ja nunca poderei mostrar / mentre viver, pero non punn’en al||226.1 Punnei eu muit’en me quitar / de vós, fremosa mia sennor||356.5 pois que eu punno sempre en o negar||434.13 E d’atal pleito punnad’en guardar, / sennor fremosa, o vosso bon prez||440. todos dizen que fill’outra sennor / e [que] punn’en partir o coraçon / de vos amar||522.8 e, amigo, punhad’en lhi dizer, / ..., / que se doia ja do meu mal||562.1 Punh’eu, senhor, quanto poss’en quitar / d’en vós cuidar este meu coraçon||751.1 – Por Deus, amiga, punhad’en partir / o meu amigo de mi querer ben||882.26 e por én / am’eu e trob’e punh’en na servir||991.8-10 e punhou / sempr’en bondade guaanhar / e en seu bon prez avantar||991.8-9 e punhou / sempr’en bondade guaanhar||1046.13 E el punhou muit[o] en me servir||1198.8 e en saber punhei / o por que era, pero non o sei||1234.5 – Porque, filha, des que o conhocestes / nunca punhou erg’en mi vos tolher||1502.18 aqui punhad’en seer esforçado||1502.27 e punhad’en poder||1518.13 e punhade sempr’en [a] guarecer||1526.12 quant’ouverdes punhad’en o dar||1532.9 pero punhades vós en mi-o fazer / quanto podedes, a vosso poder||1637.5 logo punh’en a cobrir
1441.8 E, pois-lo vi nos panos perfiado, / enton puinhei máis en lhos pedir
5.16 poinhemos moito en no onrar
quedar en
1676.6 nunca quedaron pois en departir / Joan Baveca e Pero d’Ambrõa
seer en
388.5 e, par Deus, / quanto ben avia perdi, / ca meu ben tod’era’n veer
semelhar en
1119.30-31 que o vai semelhar / en fazer feitos de muito boo rei
teer en 'considerar, xulgar'
1.10 ante me tiinhan tan en vil / que, ... / nunca dezian nen un ben||30.11 Ca, mal pecad’, en tanto ten / ela meu mal como meu ben!||634.13 e, mia sen[h]or, en gran ben vos terria / de me darde-la morte||812.10-11 e o que assi ten / o mal en pouco, faça-o viver / Deus con mal sempr||858.18 desejando a que m’en pouco ten||1321.10 «Poi-lo non tenh’en al, / se mi-a poserdes, porrei-vo-la tal / que a sençades [ben] atá o cuu»||1604.12 e diz que sempre me terrá en vil / atá que barate ũu maravedil||1619.6 ca o meirinho en pouco terrá / de vos mandar enforcar o vilão
teer guisado en
1035.7 Ten guisad’en muitas vezes morrer
tornar(-se) en
82.4 e quant’ali ei de sabor / se mi ar torna pois en pesar / des que m’eu part’, ...||317.5 que este mund’é ja tornad’en al / que todo prez teen ora por mal||319.11 mas avia de lle falar / gran sabor, e de a veer, / e tornou-se-m’en gran pesar||860.20 Non choredes, ca o pesar / sol Deus tost’en prazer tornar||901.4 e cuidava que m’ia ben / e todo se tornou en mal||1496.7 e, con qual corv’el soubess’escolher, / o leixasse malandante seer / Deus, ca depois en ben tornaria||1672.26 porque fostes querer ben tal senhor / per que sodes tornad’en pan pedir
trabalhar en
126.18 e por esto non mi á mester / de trabalhar en vos fogir
travar en
Con esta rexencia, travar presenta diversas acepcións
602.6 En cuidados de mil guisas travo / por vos dizer o con que m’agravo||1096.9 por én travou en min Amor
947.7 Travan en min e en meu conhocer / e dizen que non vejo ben, senhor||947.7 Travan en min e en meu conhocer / e dizen que non vejo ben, senhor||1329.2 porque vos travou en vos[s]o cantar / Joan’Eanes||1442.2-3 por que m’ides sempre travar / en meus cantares||1444.13 e, pois vos assi travan en trobar, / de vos julgar, senhor, non me coitedes||1513.28 i á de correger, per bõa fe, / máis que nos meus, en que m’ides travar||1595.8-9 E outro trobador ar quis travar / en ũa cobra||1680.28 e por esto lhi conselh’eu / que leix’esto, ... / en que lhi van todos travar
882.7 e moiro porque non / senç’u me dol nen sei en que travar||1421.4 vejo Lourenço con muitos travar, / pero non o vejo travar en||1595.5 e travaro[n] en que era igual
valer en
Con esta rexencia, valer presenta diversas acepcións
437.13 Pois m’en tal coita podedes valer / come de morte
187.19 mui mái-la fez valer en todo ben||197.12-13 nen a que eu vi parecer mellor / de quantas donas vi e máis valer / en todo ben||239.13-14 que a fezeron mellor parecer / de quantas donas vi e máis valer / en todo ben||243.30-31 ca tod’aqueste poder ben o á, / e en fazer en min quanto quiser, / e en valer mui máis d’outra moller / en parecer e en tod’outro ben||243.30-31 ca tod’aqueste poder ben o á, / e en fazer en min quanto quiser, / e en valer mui máis d’outra moller / en parecer e en tod’outro ben||357.6 e vós perdedes i / vossa mesura e quant’eu valh’en||460.27-28 e muito tenh’ora que mui máis val / en da-la eu a un coteif’aqui||1117.15 máis me valria log’en me matar / se m’oito dias tan gran sazon for
vencer en
684.8 Se vos foss’eu por tal dona perder / que me vencess’oj’en parecer ben / ou en al que-quer||684.8-9 Se vos foss’eu por tal dona perder / que me vencess’oj’en parecer ben / ou en al que-quer
Algunhas expresións verbais, en especial con aver, son tan frecuentes que poden formar parte do grupo de rexencias (verb. + CD + en)
aver dereito en
32.9 Muit’i a aver gran pavor / ei dereit’, e en me temer / d’Amor||1073.4 mais dereit’ei en me queixar d’Amor
aver medo en
1074.24 eu iria ementar / a mia senhor, ... / se non ouves[s]e med’en lhe pesar
aver poder en
243.28-29 ca tod’aqueste poder ben o á, / e en fazer en min quanto quiser||243.28-30 ca tod’aqueste poder ben o á, / e en fazer en min quanto quiser, / e en valer mui máis d’outra moller / en parecer e en tod’outro ben
aver prazer en
407.20 e prazer non ei senon en chorar||882.1-2 O gran prazer e gran viç’en cuidar, / que sempr’ouvi||964.21 ca un pobre ledo mil tanto val / ca rico triste en que non á prazer
aver sabor en
35.20 ca non poss’eu sabor aver en al, / erg’en cuidar no vosso parecer||35.20-21 ca non poss’eu sabor aver en al, / erg’en cuidar no vosso parecer||71.3-4 de grado querria saber / se avedes algun sabor / en quanto mal m’ides fazer||95.19-20 ca non ei d’outra ren sabor / erg’en viver u ela for||257.5 ca depois nunca, ... / pud’eu en outra ren aver sabor||257.5-6 ca depois nunca, ... / pud’eu en outra ren aver sabor, / erg’en coidar en vós, ai mia sennor!||649.14 E ben assi mi-o quiso mia ventura guisar / que nunca sen vós ouvi sabor, erg’en chorar||725.15 e en filhar sanha ouve gran sabor||1107.3 nen ei sabor de mí, erg’en cuidar / en como vos poderia veer
aver viço en
882.1-2 O gran prazer e gran viç’en cuidar, / que sempr’ouvi
dizer de non en
971.26 en pedir algo non dig’eu de non / a quen entendo que faço razon
fazer dereito en
116.12-13 e fazia dereito, ca non al, / e[n] non cuidar que me veesse mal||273.22-23 E tenno que faço dereit’e sén / en querer mal quen vos quer mal e ben||307.16 dereito faç’en me maravillar||369.8 mui gran dereito faç’en vos querer / mui gran ben||369.15 dereito faç’en vos querer gran ben||433.13 Mui gran dereito faç’en me queixar / de vós, sennor, eno meu coraçon||1074.7 dereito faç’en me de vós doer||1126.4 por én faç’eu dereit’en mi pesar||1318.7 Ten el que faz der[e]it’en se queixar
filhar perfia en
1218.21 En mi tolher meu amigo filhou comigo perfia
poer a mão en 'tocar coa man, apalpar'
1529.3 eu pug’a mão en el, e caente / o achei muit’e mandei-lhi fazer / mui boa cama
poer no meu coraçon en
855.9-10 pero ben sabe Deus, que pod’e val, / que sempr’eu pugi no meu coraçon / en vos servir
poer + det. + olhos en 'mirar, ollar'
588.2 O voss’amigo tan de coraçon / pon ele en vós seus olhos e tan ben||588.7-8 E quen ben vir com’el seus olhos pon / en vós, amiga, quand’ante vós ven||604.3-4 e non pon con tod’esto enos seus / olhos mia madr’, amig’;...
poer o seu coraçon en 'pensar, coidar'
812.24-25 e faz gran traicion / o que ben á se o seu coraçon / en al pon nunca senon en guardar / sempr’aquel ben
seer guisado en
1014.19-20 E o preito guisad’en se chegar / era, mais non á quen i o começar
seer mester en
409.23 Mais aqui á mester sabedor[ia] / máis ca esforç’en punnar d[e fazer] / a mia sennor serviço toda via
teer o seu coraçon en 'pensar'
1334.15-16 El diz do mouro que sabe que ten o / seu coraçon en se parar a feito / porque o cria e lhi sab’o jeito
tomar perfia en
872.23 en viver el pouco tomades perfia

andar en coita ~ andar en cuita 'vivir coitado, con coita'
199.14 qual ést’a dona que me faz assi / por sí andar en gran coita’n que ando||227.7 E, se eu ant’en mui gran coit’andava, / ja m’esta dona faz maior aver||266.18 tanto me vej’en mui gran coit’andar / que morrerei por vós, u non jaz al||297. E, mia sennor, tempo seria ja / de vos nembrardes de me non leixar / en tan gran coita, com’eu viv ... andar;||348.9 os que me veen por én preguntar / de que me veen en gran coit’andar||358.6 pero me vej’en maior coit’andar / ca outra coita que oj’om’achasse!||900.11 Non me soub’i consell’aver / per como podess’endurar / a coit’en que me vi andar||1055.6-7 ca por tod’esto me vej’eu andar / na maior coita que Deus quis fazer||1411.1 En gran coita andaramos con el-rei, / per esta terra u con el andamos||1576.2 Rei Judeorum, Iesu Nazareno, /  en que gran coita andamos polo len[h]o!
60.7 nen atendo de me leixar / esta cuita’n que m’eu andar / vejo por vós nunca saber||70.28 mais non sei ora consello prender / a esta cuita’n que me vejo andar
andar en preito 'tratar de, tentar'
1249.20 assi contec’a quen / non sab’andar en tal preito con sén||1499.2 Fernan Diaz é aqui, como vistes, / e anda en preito de se casar
aver en cor 'ter vontade de'
Rexe a preposición de
30.20 Se me máis ben non fezer / que en cor á de me fazer
aver en mente 'pensar, coidar, considerar'
Rexe a preposición de
656.8 do meu amor e do voss’en ment’avian||656.13 Do meu amor e do voss’en ment’avian
aver en poder 'posuír'
5.10 e dancemos a nos[s]o sén, / pois-lo avemos en poder
caer en pesar 'pesar, provocar pesar, desagradar'
28.27 por El, que vos fez, vos rog’eu / ... / que por vos eu muit’amar non / vos caia, senhor, en pesar / ca non me poderei guardar||214.21 vos rog’oj’eu por El que, pois El quer / que vos eu ame máis d’outra moller, / que vos non caia, sennor, en pesar
caer en prazer 'agradar, resultar grato'
56.15 E, senhor, se vos caess’en prazer, / de pran, non vos deviades queixar / a min porque non sei sen vós viver||66.2-3 Sennor fremosa, par Deus, gran razon / seria ja agora, se en prazer / vos caesse, de quererdes prender / doo de min
catar en desden 'ollar con desprezo'
875.12 e, pois lh’eu dixe a coita e o pesar / que por ela sofro, e o mui gran mal, / foi sanhuda e catou-me en desden
dar en encomenda 'encomendar'
918.24 que vos quer dar Ardon en encomenda / porque dizen que sodes do seu bando
entrar en dõas 'ofrecer presentes'
1411.5 que entran nosc’en dõas cada dia / e jantan e cean a gran perfia
entrar en prez 'adquirir prez, acrecentar valor'
1.16 log’eu, des i, en prez entrei
entrar en vergonha 'incorrer en falta e/ou vergoña'
104.14 pero que sén cuid’a fazer / por en tan gran vergonha entrar||1392.17 se en gran vergonha pois non entrades / algũa vez con tal om
entrar en voz 'iniciar demanda xudicial'
487.4 non queirades con el en voz entrar
falar en desden 'falar altivamente'
803.10 e eu log’i falar-lh’-ei en desden / que outra vez non se vaia d’aqui / [per nulha ren sen mandado de mí]
ir en ousso 'cabalgar sen albarda, a pelo'
1363.5 leixar-te quero, mia sela, por én, / e irei en ousso e baratarei ben
jazer en dereito 'ser xusto'
96.12 ca tod’est’en dereito jaz
jazer en falha 'enganarse, errar'. Cf. meter en falha
1427.1 Luzia Sanchez, jazedes en gran falha / comigo, que non fodo máis nemigalha / d’ũa vez
jazer en prazer 'agradar, resultar grato'
80.10 ca nunca vos eu rogarei / por outra ren mentr’eu viver, / senon que vos jaç’en prazer, / por Deus, sennor, esto, que sei / que vos agora é pesar
meter en falha 'faltar, enganar'
930.5 Irei, se Deus vos valha, / por non meter en falha / meu amigo, [no monte]
meter en meos 'achar a menos, botar en falta'
1115.19 ca, se un dia en meos meter / que vos non veja, log’ei de teer / que á mil dias que sen vós morei
meter en ventura 'arriscar'
697.4 e de pran vee-lo-ei / e quero tod’en ventura meter||1326.18 ante metes i teu feito en ventura
meter-se en ira 'irarse'
586.23 meteu-s’alva en ira / eno alto
meter-se en sanha 'irarse'
586.28 meteu-s’alva en sanha / eno alto
non seer en preito 'non ser posíbel'
346.9 E esta coita, ... / ..., / pois me levo, sol non é en preito / que cuid’en al
põer en gran conta ~ põer en gran cunta 'atribuír importancia'
1679.6 e leixa-vos en gran conta põer
1679.7 E, pois xe vos en tan gran cunta pon, / ..., colher non conven / contra quen sabe ond’ést’e onde non / é seu ba[r]nage e todo seu poder
poer en (meu) coraçon ~ põer en coraçon 'pensar, decidir'
Coraçon pode ser precedido de pronome posesivo

639.14 sol non no dev’en coraçon poer
678.1 Por fazer romaria pug’en meu coraçon / a Santiag’un dia
639.20 quantos no mundo son / non deven sol põer en coraçon / que pedir possa en tal ben caber
põer en un pao 'enforcar'
1619.11 e cuid’eu, a la fe, / que vo-lo mande põer en un pao
seer cobrad’en perdon 'alcanzar o perdón'
843.9 e ora sodes cobrad’en perdon, / que me veestes mercee pedir
teer en coraçon 'tencionar, ter a vontade de'. Cf. teer en seu cor
Esta expresión verbal rexe a preposición de
216.20-21 e Deus cofonda min por én / e vós, sennor, e eles, e quen ten / en coraçon de me vosco mezcrar
teer en desden 'desprezar'
232.21 pero m’ela tev’en desden / des que a vi||281.8 catou-me un pouc’e teve-mi en desden||376.21 [e] terredes, ben sei, / que non devia, poi-lo ei / per vós, a tee-l’en desden||382.5 amad’aquel que vos ten en desden / e leixade min que vos quero ben||415.26-27 mais, se en desden / o per ventura algun louco ten, / con gran tormenta o fara morrer||673.4 non lhi falei, ca o tiv’en desden||713.5 e mal sén foi, pois m’el tan gran ben quer, / que o tive sempr’en desden||791.4 se virdes que me vos quer’as[s]anhar, / mia sanha non tenhades en desden||984.19 Tal sazon foi que me tev’en desden / quando me máis forçava seu amor||1052.13 Ides-vos e tẽedes-m’en desden / e fico eu mui coitada por én||1310.15 Amor, castiga-te desto por én / que me non tolhas meu sono por quen / me quis matar e me teve en desden||1517.9 E ja me nunca temerá, / ca sempre me tev’en desden
teer en poder ~ tẽer en poder 'dominar, ser señor de'

86.27 e Deus, ... / por min, poi-la ten en poder, / fara-ll’aver coita d’amor||87.16 ca toda via crec’o mal / a quen amor en poder ten||90.17 por Deus, que vos ten en poder||128.4 e essa me ten en poder||171.16 u me ten en poder, quer-me matar||173.17 quer’eu a Deus rogar por én / que me valla, que vos en poder ten||223.3 rog’[eu] a Deus, que ten en poder mí / e vós, sennor, que me dé vosso ben||230.13 que me faça pe[r]der prol nen gran ben / daquesta dona que m’en poder ten||285.4 mas rog’a Deus Sennor, que pod’e val / e que o mund’e vós en poder ten||289.2 Per mí sei eu o poder que Amor / á sobr’aqueles que ten en poder||306.10 Deus non mi-a mostre, que a’n poder ten||308.8 mais Deus mi-a mostre por én / cedo, que a en poder ten||309.9 E Deus, que vos en poder ten||328.24 ca, mia senhor, quen om’en poder ten / e lhi faz mal pode-lhi fazer ben||340.4 ca, de pran, assi me ten en poder / que non poss’end’o coraçon partir:||341.6 nen saben qual coita mi faz sofrer / esta senhor que me ten en poder||374.22 de ben, que, par Deus, que m’en poder ten||384.26 eu trobo pola que m’en poder ten||446.4 pero direi-vo-lo que m’end’aven / e o poder en que me ten Amor||533.10 e, porque ela tod’en poder ten||628.11 s[e] eu o mundo en poder tevesse, / non vos faria de todos senhor||632.13 Esta senhor que min en poder ten / fez Deus fremosa||639.4 pero que eu, gran temp’á, ben servi / ũa dona que me ten en poder||776.14 pero sei ben que me ten en poder||869.18 Assi me ten en poder voss’amor||882.16 Ai Deus, tal ben quen o podess’aver / de tal sen[h]or qual min en poder ten!||898.12 ca sennor ei que me ten en poder / e que sabe que lle sei ben querer||924.7 ca todo-los deste mundo eu venci / d’amar, amando a que m’en poder ten||960.20 mais El, que os dias en poder ten, / dé-mi outros tantos por quanto[s] perdi||961.1 A mia senhor, que me ten en poder / e que eu sei máis d’outra ren amar||978.5 non sei como possa viver / sen vós, que me teedes en poder||1000.3 ũa dona que me ten en poder / e por que moir’;...||1002.7 Amor me ten en poder||1002.13 Amor en poder me ten||1067.13 E, pois m’assi ten en poder Amor||1096.16 pero ca[tivo] me tev’en poder / desta dona que mi fez ben querer||1231.7 ca ‘ssi tenh’eu meu amigo en poder||1235a.1 [N]on ést’a de Nogueira a freira que m’[en] poder ten||1235b.2 mais outra máis fremosa é a que min en poder ten||1335.9 poi-lo ten en poder, / mái-lo dever’a guardar de foder
Ás veces aparece tamén acompañado de posesivo
1.39-40 cofonda-vos por én quen ten / en seu poder máis ca m’ar [vi]||32.19 pois que me ten en seu poder||289.8 Porque sei eu que faz el outrossi / aos outros que en seu poder ten / com’a mí faz||372.26 que á dona que m’en seu poder ten||424.16 pois m’a mort’en seu poder ten||627.7-8 E, pois Amor en tal guisa me ten / en seu poder que defensa non ei / de partir morte||897.24 e muit’á ja que m’en seu poder ten||987.18 ja o bon rei en seu pode-la ten||1173.15 poi-lo coraçon ten en seu poder
Ocasionalmente pode rexer a preposición de
1468.9-10 u ést’aquela que sa vida ten / en seu poder, ... / como ela ten de mí
146.22 E, pois nos ambos en poder tẽedes, / non me leixedes del forçad’andar||437.7 Pois que m’assi tẽedes en poder, / sennor fremosa, dized’ũa ren||992.13 Pois m’en tal poder tẽedes
teer en ren ~ tẽer en ren 'dar importancia'
En xeral, esta expresión presenta formulación negativa
252.2 Muit’aguisado ei de morrer / e non tenno mia mort’en ren||357.7 Con mui gran coita non tenh’en ren ja, / senhor, mia mort’...||729.7 Nen ten agora el en ren / mui gran sanha que eu del ei||909.10 quanta coita avia d’amor / non cuidav’a teer en ren / sol que a viss’, ...||914.10 nen a gran coita que sofri / por vós des que vos conhoci / non o terria ja en ren||1046.8 E [el] quer muito con el-rei viver / e [a] mia sanha non a ten en ren||1050.9 Ja vos disseron por mí que falei / con outr’om’e que vos non tiv’en ren||1051.2 A que mi a min meu amigo filhou / mui sen meu grad’e non me tev’en ren||1084.5 mais Deus Senhor non mi faça lezer / se eu ja mui gran coita tenh’en ren||1120.5 e por aquesto non tenh’eu en ren / sanha, que sei onde mi verra ben
243.11 nen tẽê-ll’o mal que me faz en ren
teer en seu cor 'tencionar, ter vontade de'. Cf. teer en coraçon
30.18 Mais queira Deus que máis de ben / me faça ca en seu cor ten!
trager en desden 'maltratar, desprezar'
191.14 porque me trag’Amor tan en desden / e faz-m’aver de mia morte sabor
viir en mente 'pensar en, lembrarse de'
512.7 vedes que[n] é, [e] venha-vos en mente: / eu, mia dona||832.14 venha-vos en mente o que vos rogo

meter en + inf. (perífr. incoativa)
263.18-19 e non o quer’eu en coidar / esto per nulla ren meter||518.13 E sol non met’eu en cuidar / de nunca de vós aver ben||1159.15 ca morrerá, non o meto en cuidar / por mí
tornar-se + en + inf. (perífr. aspectual reiterativa)
1279.3 ca nunca s’ome defendeu melhor / quando se torna en trobar / do que s’el defende por meu amor / dos que van con el entençar

d’aqui en deante loc. adv. temp. 'de aquí en diante'
415.6 e d’aqui en deante vos direi / en quaes cousas, segundo razon
de quand’en quando loc. adv. temp. 'de cando en vez, ás veces'
199.7 que sol non lles torn’i / nen lles falo senon de quand’en quando
de tod’en todo loc. adv. mod. 'totalmente, definitivamente'
1619.5 e oi eu dizer / que, se o colhe o meirinho na mão, / de tod’en tod’enforcar-vo-lo-á
en bõa razon loc. adv. mod. 'de forma ben argumentada e razoada'
153.14 Se ll’al disser, non me dira de non; / mais da gran coita do meu coraçon / non ll’ei a dizer ren / que ll’eu diria en bõa razon||889.16 ca seu fremoso catar e riir / e falar ben sempr’en bõa razon / assi m’alegra no meu coraçon||1326.2 Pois que te preças d’aver sén comprido / en trobar ben e en bõa razon
en cabelos loc. adv. mod. 'sen touca (distintivo da muller casada)'
13.16 u a vi estar / en cabelos dizend’un son
en cabo loc. adv. temp. 'finalmente'. Cf. con de cabo
326.19 ca demo m’e[n] cabo prender / fui, de pran, u a fui veer||430.11 e por fazer- / -me prender mort’en cab’;...
en como quer loc. adv. mod. 'de calquera maneira'
1473.14 e, en como quer, farei-vos eu pagado
en compasso loc. adv. mod. 'compasadamente, ritmicamente'
479.8 e, pois que s’en compasso á de meter, / atan longa deve toda [a] seer / per antr’as pernas da [e]scaleira
en concelho loc. adv. mod. 'publicamente, en público'. Cf. a concelho
6.32 e tenho que ben me vinguei, / pois-la en concelho averg[o]n[h]ei||470.3 Don Airas, pois me rogades / que vos dia meu conselho, / direi-vo-lo en concelho||983.14 e digo-vos en concello / que, se eu moir’assi desta vegada, / que a vó-lo demande meu linnage||1552.19 eu non lho tenho por bõa barata / de as trager como trag’en concelho, / chorosas e minguadas de conselho||1612.8 Vós andades dizend’en concelho / que sobre todas parescedes ben
en contrairo loc. adv. mod. 'en contra, en oposición'
1342.10 mais das outras que lh’andan en contrairo, / ..., / per ũa delas foi mui mal chagado / e pela outra cobrou priorado
en cos loc. adv. mod. 'sen manto, en roupa interior'
750.9 e andaremos nós / bailand’ant’eles, fremosas, en cos||1013.4 e tod’a vosso poder / veja-vos ben con el estar en cos||1316.8 Ficará en cos / sen estes panos do ver-gros||1338.13 ca, se filharades en cos / molher pera vós||1352.14 e dira-vo-lo ben lheu que[n] vos en cos / vir tira-los nadigões apos vós||1388.13 ca muitas vezes ficades en cos / e faz-vos peior talhado ja-quanto||1627.6 e, pero mal talhados semos [n]ós, / quen visse Pero da Ponte en cos / semelhar-lh’-ia moi peor talhado
en derredor loc. adv. lug. 'arrededor'. Cf. en redor
723.7 Quand’eu catei das torres [en] derredor / e non vi meu amig[o] e meu senhor
en essa ora loc. adv. temp. 'entón, nese mesmo momento'
484.24 e diss’en essa ora: / ...
en esta sazon loc. adv. temp. 'agora'. Cf. esta sazon
72.25 cousa faria sen razon / eu se mi assi fosse cuitar / con mia mort’, en esta sazon / que me vós fazedes morrer||1665.16 E, se de min quiserdes aprender / qual part’á de cima en esta sazon
en esto loc. adv. temp. 'neste momento, agora'
74.11 perque en esto sõo chegado, / einda vos máis direi én||1471.2 Diz el en est’: – E meus narizes de color de berengenha?||1471.5 Diz el en est’: – E meus narizes color de figos çofeinos?||1471.8 Diz el en est’: – E meus narizes color d’escarlata roxa?||1471.11 Diz el en est’: – E meus narizes color de rosa bastarda?||1471.14 Diz el en est’: – E meus narizes color de morec’escuro?||1471.17 Diz el en est’: – E meus narizes color de moras maduras?
en gran sén loc. adv. mod. 'con moita razón, con moita lóxica'
1655.16 E, u foron po-lo vender, / preguntaron-o en gran sén
en ora boa ~ en ora bõa loc. adv. mod. 'con boa sorte'
1324.6 ja que se vai o ricome, / varon, vaa-s’en ora boa!
1551.7 non foi vosco en ora bõa
en ora maa loc. adv. mod. 'con má sorte'
1344.32 sempre vaa / sa fazenda en ponto mao, / e el muito en ora maa
en outra guisa loc. adv. mod. 'doutra maneira'. Cf. d’outra guisa
231.6 o ben do mundo melhor / me fez e faz, ... / desejar, mais en outra guisa non
en paz e en guerra ~ en paz nen en guerra loc. adv. temp. 'sempre, en todo o tempo'
1389.17 dá-lhis mentiras, en paz e en guerra, / a seus cavaleiros por sa soldada
1598.25 e vós, por Deus, mandade preguntar / polos naturaes deste logar / se foderan nunca en paz nen en guerra, / ergo se foi por alg’ou por amor
en pouca de sazon loc. adv. temp. 'de aí a pouco tempo'. Cf. a pouca de sazon
1641.17 baratei ben, / ca en pouca de sazon / aque-m’un infançon ven
en puridade loc. adv. mod. 'en segredo, secretamente'
1049.2 se preguntar quiserdes, en vossa puridade / saberedes, amigo, que vos digo verdade||1075.13 Preguntan-m’en puridade / que lhis diga én verdade
en redor loc. adv. lug. 'arredor'
493.27 mais vai en redor come perafuso
en saia loc. adv. mod. 'en roupas menores'
124.6 queredes que vos retraia / quando vos eu vi en saia?||149.10 Se crevess’eu Martin Sira, / nunca m’eu d’ali partira, / d’u m’el disse que a vira / en Sant’Oane, en saia
en salvo loc. adv. mod. 'a salvo, sen perigo, tranquilamente'
1233.19 E ben vos poss’eu en salvo jurar / que outr’ome vivo non sab’amar / dereitamente||1625.20 E, en tal que lhi non podess’escapar / nen lhi podesse en salvo fogir, / filhou o espeto||1637.17 pode lavrar / en salvo sobr’el
en sanha loc. adv. mod. 'asañadamente, con ira ou saña'
1033.16 e, pero lhi dig’en mui gran sanha / que se parta [de min tal ben querer, / tanto mi val come non lho dizer]
en son loc. adv. mod. 'con música'
890.5 pero ei dizer-lo cantando e en son
en tal maneira loc. adv. mod. 'en tal maneira, así'
1647.16 que ũa cousa senlheira / podesse seer [tan] cara / e rafez en tal maneira
en tal razon loc. adv. mod. 'de tal maneira, así'
358.21 que nunca lle soubera ben querer, / en tal razon per que m’ela ‘strãiasse||627.15 e, pois en tal razon / ei por dona de prender mort’assi, / catarei ja das donas a melhor||722.6 eu, pois fui nada, nunca ouv’amor / nen quig’amig’en tal razon aver||1326.20 por én non queras seer enganado / en tal razon, mais sei sempr’acordado / de seeres partido de loucura||1336.11 per sa conta, que ven poer por certa / en tal razon, ... / certa resposta deve a levar / de vós, senhor
en vão loc. adv. mod. 'en van, inutilmente'
511.27 e por aquesta razon / moir’assi servind’en vão||551.15 «Amigo loução, / que faria por amores, / pois m’errastes tan en vão||1464.7 mais, por non chegar en vão, / demos-lhi nós ũa maia das que fezemos no maio
meu pass’en passo loc. adv. mod. 'en voz baixa, devagar'
1522.9 e dixi meu pass’en passo: / ...

en cabo de loc. prep. 'en cabo de, no extremo de'
1578.21 «En cabo de Portugal, / (diz) con quen o terria?»
en cas loc. prep. 'na casa de'
151.6 que non morri o dia / que a vi en cas Dona Costança||1369.8 se non, veesse falar / mig’en cas Don Corral||1554.18 pois el pode per enquisas põer / como lha viron criar e trager / en cas sa madr[e]||1643.6 quer-s’ir ali en cas Don Lop’andar
en cas d(e) ~ en casa d(e) loc. prep. 'na casa de'
761.3 Amigas, o meu amigo / dizedes que faz enfinta / en cas d’el-rei da mia cinta||778.2 Ũu ricome, a que ũu trobador / trobou ogan’aqui en cas d’el-rei||830.9 pois meu amigo en cas d’el-rei / me tarda tan longa sazon?||949.1 Vi eu donas, senhor, en cas d’el-rei, / fremosas e que parecian ben||1047.6 a todos eu preguntarei / como vos vai en cas d’el-rei||1370.8 en cas de Don Corral, o burges||1373.9 que non trouxesse / leit’en cas d’el-rei||1493.2 Don Estevã[o], eu eiri comi / en cas d’el-rei, nunca vistes melhor||1502.2 Correola, sodes adeantado / en cas d’el-rei do ma[l] que s’i fezer||1512.20 e do garda-cos / en cas d’el-rei vos provaremos nós / que á quatr’anos e passa per tres||1540.1 Un porteir’á en cas d’el-rei / que me conhoc’...||1544.1 Non é Amor en cas de rei||1557.3 andand’aqui en cas d’el-rei||1609.12 ca o que guaanhou en cas d’el-rei||1623.14 quand’era moça, en cas da Ifante||1650.20 quen diz mal dos que son en cas d’el-rei / por se meter por máis desembargado
609.11-12 [Vou-m’a la bailada, / que fazen en casa /  do amor]||609.16-17 Que fazen en casa / do que eu muit’amava, / do amor||1264.2 Pois vós, meu amigo, morar / queredes en casa d’el-rei||1412.4 e quix pousar / en casa d’un cavaleiro / que se ten por infa[n]çon||1442.28 nen cho colherán en casa d’el-rei
en cima d(e) loc. prep. 'encima de, sobre'
453.14 Vi-a cavalgar indo pela rua, / mui ben vistida en cima da mua||1404.12 e começavan-s’a mí de touçar / en cima da besta en que ia||1489.7 en cima del un velho selegon, / sen estrebeiras e con roto bardon||1489.47 capelo de ferro, o anasal na trincheira / e furad’en cima da moleira
en junt’a loc. prep. 'cabo de, ao lado de'
1424.18 ou se o visse andar fóra da via, / como o eu vi en junt’a Amarante
en logar de loc. prep. 'no posto de, en lugar de'
1108.15 e d’aver sempr’, en logar de ben, mal||1342.14 e pela outra cobrou priorado / u ten lazeira en logar de cura
en maneira de loc. prep. 'a modo de, en maneira de'
537.1 Quer’eu en maneira de proençal / fazer agora un cantar d’amor||1336.3 e dizer-vos, en maneira de fronta, / que vos serviu come leal servente
en meio d(e) loc. prep. 'no medio de, na metade de'
1452.7 En meio da praça, / en saia de baraça
en son de loc. prep. 'con aparencia de'
1625.21 filhou o espeto, en son d’esgremir
en vez de loc. prep. 'en vez de'
1391.19 en vez de vo-la correger alguen, / correga-vo-las feituras mui ben

en como loc. conx. mod. 'como'
77.10 E disse en Muimenta / [en] como vos direi||330.1 Preguntei ũa don[a] en como vos direi||531.13 Vós veed’en como sera||861.3 ca sonhava en como vos direi||965.2 Toda-las cousas eu vejo partir / do mund’en como soian seer||1444.15 – Don Pedro, en como vos ouç’i falar, / [o]u ja vós ben non sabedes julgar, / ou dos outros ofereçon avedes
en que loc. conx. consec. 'de modo que'
Esta locución semella unha variante de en guisa que ou en tal que, con elipse do segundo elemento
313.7 Preto fui en que podera chegar, / se eu ousasse, ced’u ela é||490.15 Encobrir non vo-lhas vejo fazer, / con nas pontas dos mantos trastornadas, / en que semelhan os bois das ferradas
en (tal) guisa que / en (tal) guisa ... que loc. conx. consec. 'de modo que'
O determinante tal pode aparecer posposto (en guisa tal que / en guisa tal ... que)
115.4 – Paai Soarez, venho-vos rogar / por un meu ome que non quer servir, / que o façamos mí e vós jograr / en guisa que possa per i guarir
275.5 con quen ousasse en sas coitas falar / en tal guisa que llo non entendesse / con quen o falass’e que se doesse / del, mais non sei de Deus se poderia.||275.5 en tal guisa que llo non entendesse / con quen o falass’e que se doesse / del, mais non sei de Deus se poderia.||1329.6 u lhi fostes trobar de mal dizer / en tal guisa que ben pode entender / quen-quer o mal que, a olho, parece
O determinante tal pode aparecer posposto (en guisa tal que)
233.5-6 ben vos posso con verdade dizer / que a mí aveo en guisa tal /  que vi todo meu ben por gran meu mal||429.24 A Lobaton quero eu ir, ca non perço cuidado / do coraçon en guisa tal que me trax aficado / pola melhor das que sei||1025.5-6 e por én guise-mi-o Nostro Senhor / que vos faça eu ben en guisa tal /  que seja vosso ben e non meu mal
72.27-28 se podess’en guisa seer / que mal non vos podesse estar||74.19-20 ca ‘mor, de pran, ja m’en guisa ten / que me non pode nuzer mal / deste mundo nen prestar ben||347.5-6 enos cantares que fiz des enton /  en guisa soube mia coita dizer /  que nunca mi-a poderon entender||600.16-17 ca ja vos eu desemparei / en guisa, se Deus mi perdon, /  que non [ei, de vos ben fazer,
627.7-8 E, pois Amor en tal guisa me ten / en seu poder que defensa non ei / de partir morte
O determinante tal pode aparecer posposto (en guisa tal ... que)
1532.5-6 ca mi fazedes vós en guisa tal / ben, mia senhor, que depois é meu mal
en tal que loc. conx. consec. 'de tal modo que'
93.21 e pode-la-ia perder, / mia sennor, sol por vos veer / en tal que a vós prouguess’én||456.9 ao colo o atou / en tal que o non aolhasse||501.7 e tod’aquesto m’El foi aguisar / en tal que eu nunca coita perdesse||698.8 Por baralhar con el, e por al non, / falei con outr’en tal que o provasse||948.8-9 e faço muito[s] cantares en tal / que per[ç]a coitas, e dizen-m’i mal||986.9 mais sempr’aquesto rogarei a Deus / en tal que tolha El dos vossos dias||1065.18-19 ca mi seria mui melhor / mia morte ca mia vid’en tal / que fezess’i a vós prazer||1281.21 En tal que comigo falar podesse, / ja non á preito que mi non fezesse||1330.4-5 se m’el ben quer, meus amigos, en tal /  que me queira ja mal, ma[l] lhi farei / padecer e desensandece-l’-ei||1381.4 e mandaron-lh’algo dar / en tal que a leixasse||1381.7 e ar deron-lh’outro don / en tal que se calasse||1385.11 e jurarei eu que vo-lo non vi / en tal que vós con o mour’escapedes||1603.18 por aquesto nunca lhi ren pedi / des i en tal que se min no[n] queixasse||1625.19 E, en tal que lhi non podess’escapar / nen lhi podesse en salvo fogir, / filhou o espeto

de ben en mal e de mal en peior 'cada vez peor'
880.4 ca o vejo cada dia tornar / de ben en mal e de mal en peior
de mal en mal e peior de peior 'cada vez peor'
543.5  de mal en mal e peior de peior, / non sei qual é maior coita, senhor
en mal dia por + pron. pers. 'para a miña desgraza'
270.16 e esto dixi en mal dia por min
en meu cuidar 'na miña opinión'. Cf. ao meu cuidar
746.3 Amigos, nunca mereceu / omen, com’eu mereci, mal, / en meu cuidar, ca non en al