l

Glosario

[últ. rev.: 08/06/2023]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
lo1, la1 art. 'o, a'. Cf. o1
A forma lo(s), la(s) do artigo mantén a consoante /l/ por asimilación con /r/ ou /s/ da palabra precedente, en especial con formas verbais, pronomes ou preposicións, entre outras categorías
1.31 pois vó-lo poder / avedes||29.1 De-lo dia en que eu amei / mia senhor e lhi quis gran ben||107.25 e moiro con pesar / de mí, que m’assi foi matar / en deseja-lo voss’amor||110.15 Con coita de vós direi-vo-lo que farei||113.19 – Ali perdeste-lo siso / quando as fostes veer||179.12 ca, de-lo dia en que a connoci, / sempre lle quige mellor toda via||183. ca perderia pe-lo sén perder / gran coita que me fazedes aver||185.20 non vos poss’eu dize-lo mui gran ben / que lhe Vós, meu Senhor, fazer fezestes||199.32 Mai-lo que vai tal pregunta fazer / Deu-lo leixe moller gran ben querer||203.8 confonda Deu-lo que llo foi dizer!||257.9 poi-los meus foron os vossos catar||268.8 e aque-vo-lo recado||268.17 mas pero guardar-m’-ia / de sofrer a gran coita que sofri de-lo dia / des que vi o que vi||272.8 ca me non podian per nulla ren, / sen vee-lo mui bon parecer seu, / fazer gran mal||274.2 que, de-lo dia en que eu naci, / nunca tan desguisada cousa vi||279.5 de-lo dia’n que vos non vi, / mia sennor, nunca despois vi / prazer||292.1 De-lo dia, ai amiga, / que nos nós de vós partimos, / fui-se nosco voss’amigo||306.13 porque desejo de vee-los seus / ollos tan muito que non guarrei ja||324. mai-lo meu mal (...) / ca x’an eles mal de mal / mai-lo meu mal non é mal!||324.15 mai-lo meu mal non é mal!||331.7 e vós faredes depoi-lo melhor!||336.17 vede-lo que farei, par car[i]dade, / pois que vej’o que m’as[s]i acaece||336.17 vede-lo que farei, par car[i]dade, / pois que vej’o que m’as[s]i acaece||339.6 e por esto quer’eu por seu amor / leixa-lo mundo falso, traedor||356.4 mai-lo mal que eu ei, / ... / maldito seja quen mi-o devinnar!||360.3 todo-los que me veen preguntar / qual ést’a dona que eu quero ben||382.3 pera sempre fazerde-lo peior, / quero-vos eu dizer como façades||411.7 e tal vos desejar / todo-los dias en que eu viver||417.2 Quant’eu de vós, mia sennor, receei / aver de-lo dia en que vos vi||420.11 pois s’El nunca de min quiso doer / e me faz viver sempr’a gran pavor / de perde-lo sén||433.9 de-lo dia que vos primeiro vi / meu mal fiz e faço de vos amar||434.10 mais direi-vo-lo de que ei pavor||446.3 pero direi-vo-lo que m’end’aven / e o poder en que me ten Amor||448.4 e direi-vo-lo que mi vai fazer||459.6 e dar-vos-ei en ajuda todo-los de Val de Canhas||482.22 Nunca, de-lo dia en que eu naci, / fui tan coitado, se Deus me perdon||483.23 bevendo con ele, o foi matar, / todo po-los cantares del levar||490.4 se o fazen po-los ventres mostrar||496.1 Oimais quer’eu ja leixa-lo trobar||522.13 e, pois sabede-lo mal que mi ven, / pedide-lhi [vós] mercee por mí||537.21 ca non á, tra-lo seu ben, al||566.11 e, poi-lo ben non ei||659.3 E pousarei so-lo avelanal||669.1 Id’, ai mia madre, vee-lo meu amigo||713.13 Por lhi dar coita por sabe-lo seu / coraçon ben||715.3 se outr’amor á sigo / erga-lo meu, querria / morrer oj’este dia||721.5 ca non ven con gran desejo / coitado d’u foi viver, / ai dona-, lo meu amigo||723.1 Quand’eu sobi nas torres sobe-lo mar||737.13 Preguntade vó-lo voss’amigo, / ..., / se era mort’ou viv’o[u] que fara||745.16 poi-lo seu mal cedo meu é||759.9 mai-los amigos que no mundo son / amigos muit[o] ambos lezer an||769.3 Fostes, amig’, oje vencer / na voda en bafordar ben / todo-los outros||782.21 mai-lo que chufan Gailhade / aca verra||786.2 O meu amigo, que sempr[e] amei / d[e-l]o primeiro dia que o vi||806.4 direi-vo-lo que m’aven||840.7 e de mí, senhor, por Deus, que sera, / poi-lo coraçon migo non levar?||840.8 Poi-lo meu coraçon vosco ficar||864.6 So-lo ramo verd’e frolido / vodas fazen a meu amigo||864.24 E pousarei so-lo avelanal!||882.9 E por esto non leixei pois [d]’amar / e servir ben e faze-lo milhor||893.6 ca, de-lo dia, sennor, que vos vi, / per bõa fe, nunca coita perdi / por vós||897.25 e muit’á ja que m’en seu poder ten / ben de-lo temp’u soian amar||905.5 mai-lo vosso bon parecer / non mi-o leixou, senhor, fazer||909.15 ca vede-lo que eu cuidei||911.8 Vós quant’eu poder negarei / que non sode-la que eu vi||911.10 mai-lo ben [direi]||922.2 O anel do meu amigo / perdi-o so-lo verde pino, / e chor’eu, bela!||922.5 O anel do meu amado / perdi-o so-lo verde ramo, / e chor’eu, bela!||922.7 Perdi-o so-lo verde pino||922.10 Perdi-o so-lo verde ramo||924.6 ca todo-los deste mundo eu venci / d’amar||960.4 mai-los dias que m’El fez[er] viver / u a veja e lhi possa falar||960.24 e seran / cobrado-los meus dias que perdi||987.22 Mai-lo bon rei, ... / ..., / este conquis ben a Andaluzia||989.24 poi-lo bon / rei Don Afonso nos foi dar / por senhor||1013.7 Se vo-lo fustan estevesse mal, / non vos mandaria ir ant’os seus / olhos||1013.14 pois que vo-lo fustan vir, / avera gran sabor de vos cousir||1035.20 E assanha-xi-m’el, mais ben sei eu / que a sanha, todo, é sobre-lo meu||1045.14 – Dizen, amiga, que non ven o meu / amigo, mai-lo vosso cedo ven||1052.10 direi-vo-lo que vos por én farei||1076.4 ei a cuidar en cuida-lo melhor, / pero cuidando non posso saber / como podesse dela ben aver||1080.1 De-lo dia’n que m’eu quitei / d’u mia senhor é morador||1087.8 Feze-vos Deus e deu-vo-lo maior / poder de ben||1096.24 pois non á poder / sobre-los outros de lhi mal fazer||1130.1 Irei a lo mar vee-lo meu amigo||1130.4 Irei a lo mar vee-lo meu amado||1161.5 Ai amor, leixedes-m’oje de so-lo ramo folgar||1164.1 En Lixboa, sobre-lo mar, / barcas novas mandei lavrar||1164.4 En Lixboa, sobre-lo ler, / barcas novas mandei fazer||1173.15 poi-lo coraçon ten en seu poder||1191.10 sei eu que lho non fez veer, / com’a mí fez vee-lo meu||1211.3 e direi-vo-lo mandado qual é||1222.16 viu-me chorar e, depois que me viu / chorar, direi-vo-lo que fez enton||1257.1 Madr’, enviou-vo-lo meu amigo / [o]je dizer que vos veeria / se ousass||1280.10 Des que nos vimos, vede-lo que faz||1284.2 En San Momed’, u sabedes / que viste-lo meu amigo, / oj’ouver’a seer migo||1292.2 e irei / vee-lo sen-verdade que namorei / na ermida do Soveral||1292.7 Non mi digades, madre, mal se eu for / vee-lo sen-verdad’e o mentidor||1299.8 e veeremo-lo meu amigo||1299.11 e veeremo-lo meu amado||1303.1 Por ve[e]-lo namorado, que muit’á que eu non vi, / irmana, treides comigo||1303.7 Por ve[e]-lo namorado, que por mí gran mal levou, / treides con mig’, ...||1310.23 Poi-lo seu ben cedo coita mi val, / que me queres, Amor?||1352.15 e dira-vo-lo ben lheu que[n] vos en cos / vir tira-los nadigões apos vós||1405.19 «Cofonda Deus quen cego chama quen / assi ouve come vó-lo sarmon»||1417.1 Maestre, todo-los vossos cantares / ja-que filhan sempre d’ũa razon||1423.3 veemo-lo emperador levantado / contra Roma||1433.2 Don Vuitoron, o que vos a vós deu / sobre-los trobadores a julgar||1440.20 vós, Marinha, con de[d]o, / avede-lo con’usado||1442.6 e por én, / se querede-lo que eu faço ben / danar, terran-vos por sen-conhocer||1444.2 – Quero que julguedes, Pero Garcia, / d’antre min e todo-los trobadores / que de meu trobar son desdezidores||1452.3 vede-lo cos, ai cavaleiro!||1471.3 Vós avede-los alhos verdes e matar-m’-iades con eles!||1478.16 de quanto vo-lo vosso ome ar mete, / aved’ũa capa d’ũu capeirete||1492.19 ca, de-lo dia en que o eu sei, / sempre a gran coita deante lh’andei||1493.3 e contarei-vo-lo jantar aqui||1507.9 mai-lo bon tempo tornou||1533.15 Ar pesará-vo-lo que vos disser||1550.15 de todo-los logares que lh’eu sei||1567.5 Non sei oj’eu máis pecado, burgesa / de min, mais vede-lo que mi máis pesa||1571.7 Diss’el, poi-lo jantar foi dado: / ... ||1587.25 E non sabemos, de-los tempos d’ante, / tan bõo meestre||1595.16 po-lo jograr a cantiga dizer / igual, non dev’o trobador perder||1595.19 ca, de-lo dia en que el trobou, / nunca cantar [i]gual fez nen rimou||1620.12 que, poi-lo capelan, per bõa fe, / sobre min filh’e seu feit’en min é, / ajuda-l’-ei||1631.10 sobrancelhas mesturadas, / ..., / sobre-los olhos merjudas||1633.15 Viste-lo potro coor de mentira, / que mi antano prometeu en Janeiro||1636.15 mai-los erdeiros foro de Leon / querian vosco||1636.17 porque an pavor / d’aver sobre-lo seu vosco entençon||1637.13 e, se o lavor non quer escarnir, / abri-lo fundament’alt’, ...||1645.11 que nos a vila assi refeçou, / poi-lo ricome vẽo no logar||1671.15 E, po-lo bispo aver sabor / grande de conca non aver, / non lho queremos nós caber
Ás veces consérvase a grafía <r-l> ou <s-l>, representación arcaizante da asimilación fonética da consoante lateral do artigo
397.10 mais-los meus ollos, por alguen veer, / choran e cegan quand’alguen non veen||478.14 E juro par Deus-lo santo / que manto / non tragerei nen granhon||481. e, se aquesto sofredes, ben lheu / querran a outro ‘ssi furtar-lo seu||494.26 O que se foi con medo dos martinhos / e a sa terra foi bever-los vinhos||804.12 mais-lo gran ben, ... / eu vo-lo quer’, ...||901.10 mais-lo poder ja non é meu||965.11 non se pode partir-lo coraçon / do meu amigo de min [querer ben]||1417.26 mais-los trobadores travar-vos-an / ja-que nos tempos, que ben non gardastes||1583.19 mais-lo que sabe molher ben querer / ben quanto sab’o asno de leer, / por namorado, por que o metedes?
Son raras as formas do artigo con perda da vogal por crase fonética ou por apócope
903.5 Maldito sea ‘l mare / que mi faz tanto male!||969.9 E as aves que voavan / quando saía l’alvor, / todas d’amores cantavan||1281.13 ca est’é l’ome que máis demandava
A forma arcaica do artigo, con manutención da consoante sen ser produto dunha asimilación, atéstase sempre en cantigas de amigo
1130.1 Irei a lo mar vee-lo meu amigo||1130.4 Irei a lo mar vee-lo meu amado||1166.1 – Cabelos, los meus cabelos, / el-rei me enviou por elos||1169.1 Jus’a lo mar e o rio / eu, namorada, irei / u el-rei arma navio||1169.5 Juso a lo mar e o alto / eu, namorada, irei / u el-rei arma o barco||1294.2 A do mui bon parecer / mandou lo adufe tanger||1294.5 A do mui bon semelhar / mandou lo adufe sonar||1294.7 Mandou lo adufe tanger / e non lhi davan lezer||1294.10 Mandou lo adufe sonar / [e] non lhi davan vagar||1299.2 Quantas sabedes amar amigo / treides comig’a lo mar de Vigo||1299.5 Quantas sabedes amar amado / treides-vos mig’a lo mar levado||1299.7 Treides comig’a lo mar de Vigo / e veeremo-lo meu amigo||1299.10 Treides-[vos] mig’a lo mar levado / e veeremo-lo meu amado
37.11 po[i]-la que non fosse nada / por mí é tan alongada / de min que non sei mandado / dela nen de mia fazenda||37.26 poi-la mia senhor nembrada / non quer aver outorgado / que melhor’én mia fazenda||47.23 de que vós sabor / avedes e a que pedir / foste-la cinta||48.2 Non sei dona que podesse / vale-la que eu amei||48.14 tan muito me despaguei / dela, poi-la cinta achei||66.4 ca, ben de-la sazon / que vos eu vi e que vosco falei||67.9 que mi-a tive de-la sazon / que eu primeiramente vi, / per bõa fe, atal moller||87.9 com’en desejar, / ben o sabe Deu-, la mellor / dona do mund’...||103.1 Toda-las gentes mi a mí estraias son||115.9 – Martin Soarez, non poss’eu osmar / que no-las gentes queran consentir / de nós tal omen fazermos pojar / en jograria||187.12 mai-la dona, por que moiro, ben / lhi faz Deus||195.6 como possa ir / vee-la dona que por meu mal vi||217.10 que sode-la mellor / dona de quantas eno mundo vi||217.15 Mai-la mesura, que tanto valer, / sennor, sol sempr’a quen na Deus quer dar, / me valla contra vós||255.7 Por quanta coita, ben de-la sazon / que vos eu vi, sempre por vós levei||269.25 [M]ai-la mia ventura e aquestes meus / ollos an i [mui] gran culpa||295.3 u non poss’, assi Deus me perdon / vee-la senhor do meu coraçon||295.7 toda-las cousas se poden fazer, / que son sen guisa||324.2 mai-la do mundo maior / eu mi-a ouvi sempre doita||324.5 mai-la minha non é coita!||324.8 mai-la mia coita x’é forte||324.10 mai-la minha non é morte!||367.7 Esto me fez viver de-la sazon / que m’eu quitei d’u era mia senhor||380.9 e digo que sode-la milhor / do mund’e trobo polo voss’amor||396.10 vee-las casas u vi mia sennor / e catar ala quant’eu cataria!||415.26 e sofrer-vos-á / toda-las cousas||457.2 pois fordes n[a] alcaria / e virde-la azeitona, ledo seeredes esse dia||458.4 mais d’outra guisa me foi el vende-la galdrapa||477.4 «Poi-las guerras son, / ai, que coteife pera a carreta!»||486.15 E por leva-la quitaçon dobrada / se [me] queixou||505.3 quero-vo-la mia fazenda mostrar / que vejades como de vós estou||543.13 Tantas coitas passei de-la sazon / que vos eu vi||562.9 Non pudi nunca partir de chorar / estes meus olhos ben de-la sazon / que vos viron||634.14 e, mia sen[h]or, en gran ben vos terria / de me darde-la morte||656.2 toda-las aves do mundo d’amor dizia[n]||656.4 Levad’, amigo, que dormide-las frias manhanas||656.5 toda-las aves do mundo d’amor cantavan||656.7 Toda-las aves do mundo d’amor dizian||656.10 Toda-las aves do mundo d’amor cantavan||682.7 Viste-las juras que jurou enton, / que verria sen mort’ou sen prison||682.10 Viste-las juras que jurou ali, / que verria, e jurou-as per mí||759.15 mais, poi-la dona seu amig’oer||763.3 e direi-vo-la gran coita / con que eu sejo coitada||765.10 mais, po[i]-la moça filhou seu logar||765.16 mais, poi-la moça i pareceu||769.19 A toda-las donas pesou, / quando me viron sigo estar||773.15 Mai-la donzela que muit’á servida / o seu amigo, esto lh’é mester||965.1 Toda-las cousas eu vejo partir / do mund’en como soian seer||965.13 Toda-las cousas eu vejo mudar||995.15 e, pois eu ja toda-las coitas sei, / d’ũa cousa sõo ben sabedor||1063.19 mai-la senhor que mi Amor faz filhar||1087.11 e fez-vos vencer / toda-las donas||1092.26 grave dia foi por mí de-la sazon / que eu a vi, grave dia||1102.2 e de toda-las coitas a vossa maior ei||1102.6 e de toda-las coitas a vossa ei maior||1102.9 E de toda-las coitas a vossa maior ei||1102.13 E de toda-las coitas a vossa ei maior||1145.2 Quand’eu a San Servando fui un dia d’aqui / faze-la romaria e meu amig’i vi||1183.15 mai-la d’oje non quis assi fazer||1205.2 Enas verdes ervas / vi anda-las cervas, / meu amigo||1233.14 mai-la que vos disser / que ama tant[o] om’outra molher / mentir-vos-á||1348.9 Se lh’o bon rei varre-la escudela / que de Pamplona oistes nomear||1391.20 correga-vo-las feituras mui ben / e o falar||1397.4 e non cata parente nen vezinho / con sabor de tee-la terra en paz||1404.9 E começava-os el d’arriçar / de tra-la porta d’un seu celeiro||1414.8 E des i, ja po-la nave quebrar, / aqui non dades vós ren polo mar||1440.46 ficou-vo-la pissa espida, / que ja xe vos desenfrea||1477.14 Mais tomad’aquest’espelh’e veeredes / toda-las vossas sobrancelhas veiras||1478.11 e, pois aqui veé-la invernada||1494.12 ca, se avede-la besta mester, / ..., / queredes ome trager come can||1508.24 E u-las provas que lhi daredes?||1518.9 se vo-la besta mal selada andar, / guardade-a de xi vos derramar||1520.11 toda-las novas foran acaladas||1536.8 Mais como ou quen é o que poderá / cobra-las minguas que lh’achan que á?||1547.28 vestide-las mui mal e governades, / e metedes-no-las tra-las paredes||1562.9 mais quer-lhe-la malada esnarigar, / pola sua, que trag’esnarigada||1564.14 ca diz que morará ali mal e lai, / poi-la manceba sigo non ouver||1609.17 E, poi-la velha puta probe for, / non a querra pois nulh’ome catar||1658.23 E creede que en justiça / pod’i máis anda-la terra||1676.12 sobre-la terra de Jerusalen
Ás veces consérvase a grafía <r-l> ou <s-l>, representación arcaizante da asimilación fonética da consoante lateral do artigo
139.2 pois Deus non quer que min queirades / creer-la coita que me por vós ven||263.12 o que non sofreu est’afan / de non poder, per nulla ren, / veer-la sennor que ben quer||411.4 conven-m’oje-mais a sofrer / todas-las coitas que sofrer poder / por vós||477.9 «Pois-las guerras [ja son i], / ai, que coteife pera a carreta!»||537.7 tanto a fez Deus comprida de ben / que máis que todas-las do mundo val||901.26 e bẽeiga Deus-la sennor||987.19 en todas tres-las leis, / quantas conquistas foron d’outros rei[s], / apos Sevilha todo non foi ren!||1297.3 e miraremos-las ondas||1346.10 mais-la coit’á de sa madre||1476.25 e, se pois virdes que vo-la non dá, / ide sarrar-la port’, a vosso quedo||1478.8 E quen vos pois vir-la saia molhada / ben lheu terrá que é con escasseza
A forma arcaica do artigo, con manutención da consoante sen ser produto dunha asimilación, atéstase sempre en cantigas de amigo (vid. tamén andar a las aves)
587.3 vede la frol do pinho / e guisade d’andar||587.7 vede la frol do ramo / e guisade d’andar||587.9 Vede la frol do pinho, / valha Deus||587.13 Vede la frol do ramo, / valha Deus||609.2 M[i]a madre velida, / vou-m’a la bailia / do amor||609.5 Mia madre loada, / vou-m’a la bailada / do amor||609.7 Vou-m’a la bailia, / que fazen en vila / do amor||609.10 [Vou-m’a la bailada, / que fazen en casa / do amor]||704.2 Fui eu, madre, lavar meus cabelos / a la fonte e paguei-m’eu delos||704.5 Fui eu, madre, lavar mias garcetas / a la fonte e paguei-m’eu delas||704.7 A la font[e] e paguei-m’eu deles||735.1 Sedia la fremosa seu sirgo torcendo||735.4 Sedia la fremosa seu sirgo lavrando||781.1 Dizia la fremosinha||781.5 Dizia la ben-talhada||825.1 Dizia la ben-talhada||864.31 Pela ribeira do rio / cantando ia la virgo / d’amor||891.1 Eu sei la dona velida / que a torto foi ferida, / [c]a non ama||891.4 Eu sei la dona loada / que a torto foi mallada, / ca non ama||892.5 Vou-m’eu a la corte morar||903.1 Quand’eu vejo las ondas / e las muit’altas ribas, / logo mi veen ondas / al cor pola velida||903.2 Quand’eu vejo las ondas / e las muit’altas ribas, / logo mi veen ondas / al cor pola velida||903.7 Nunca ve[j]o las ondas / nen as altas debrocas / que mi non venhan ondas / al cor pola fremosa||903.13 Se eu vejo las ondas / e vejo las costeiras, / logo mi veen ondas / al cor pola ben-feita||903.14 Se eu vejo las ondas / e vejo las costeiras, / logo mi veen ondas / al cor pola ben-feita||969.6 quando saía la raia / do sol nas ribas do Sar||1166.5 – Garcetas, las mias garcetas, / el-rei m’envio[u] por elas||1167.2 Pela ribeira do rio / cantando ia la dona virgo / d’amor||1167.7 Pela ribeira do alto / cantando ia la dona d’algo / d’amor||1201.4 que me demandou / que o foss’eu veer / a la font’u os cervos van bever!||1206.9 Irei, mia madre, a la fonte / u van os cervos do monte||1236.5 eu das arenas la mirei / e des enton sempre penei||1297.2 Mia irmana fremosa, treides comigo / a la igreja de Vigo, u é o mar salido||1297.5 Mia irmana fremosa, treides de grado / a la igreja de Vigo, u é o mar levado||1297.7 A la igreja de Vigo, u é o mar levado||1297.10 A la igreja de Vig’, u é o mar salido||1304.11 que non foss’a la ermida se ante non foss’i, / irmana, [o meu amigo]||1314.8 seu arco na mano a [la]s aves ferir||1314.11 seu arco na mano a las aves tirar||1314.13 Seu arco na mano a [la]s aves ferir||1314.14 e las que cantavan leixa-las guarir||1314.16 Seu arco na mano a las aves tirar||1314.17 e las que cantavan non nas quer matar

andar a las aves 'cazar'
1314.2-3 u eu andar vi /  a las aves meu amigo
levar o caminho 'andar, camiñar, seguir unha dirección'
865.25 Par Deus, / muito levade-lo caminh’errado

a la (minha) fe loc. adv. af. 'certamente, sen dúbida, abofé'. Cf. a bõa fe
230.5 [e] sei eu d’El ũa ren, a la fe||241.29 A la fe, nenllur||890.11 atal terra cuido eu de guarir / que ben entendan meu mal, a la fe||990.20 o melhor Don Lopo, a la fe, / que foi nen ja máis non sera?||1008.4 mais, a la fe, non ei end’eu pavor||1192.8 Bon dia vejo, / pois vos vej’aqui, meu amigo, meu, a la fe, sen al||1261.16 se por mesura non foss’, a la fe, / se vos eu [vira, non mi venha ben / nunca de Deus nen d’onde m’oje ven]||1469.19 pero da morte ei sabor, a la fe||1499.5 e, por aver casament’, a la fe, / d’ome, nunca vós tan gran coita vistes||1547.1 A la fe, Deus, senon por vossa madre, / ..., / fezera-vos én pesar||1619.10 e cuid’eu, a la fe, / que vo-lo mande põer en un pao
533.15 de quantas outras [e]no mundo son / non lhi fez par, a la minha fe, non

-lo ben que + pron. pers. + querer
Esta fórmula expresa hiperbolicamente o amor do trobador pola senhor
302.2-3 Un dia que vi mia sennor / quis-lle dizer-lo mui gran ben / que ll’eu quer’...||911.10-11 mai-lo ben [direi] /  que vos eu [quero, mia senhor,