p

Glosario

Voces do P
[últ. rev.: 31/05/2023]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
passar v.
1. v. tr. e intr. 'moverse, atravesar, ir por un sitio, percorrer'
475.26 – Don Arnaldo, fostes errar / por passardes con batares / vossa senhor a Ultramar||484.7 e el fez-lhi leixar, / po-lo máis toste da g[u]err’alongar, / prez e esforço, e passou a serra||484.28 ca non me mova d[aqu]este logar / se ja máis nunca cuidei passar Lora||492.1 O que foi passar a serra / e non quis servir a terra||601.9 e foi pecado seu / de sol põer no coraçon, / madre, passar mia defenson||647.1 Madre, passou per aqui un cavaleiro / e leixou-me namorad’e co[n] marteiro||647.6 Madre, passou per aqui un filho d’algo / e leixou-m’assi penada com’eu ando||647.11 Madre, passou per aqui (que non passasse!), / e leixou-m’assi penada||647.11 Madre, passou per aqui (que non passasse!), / e leixou-m’assi penada||758.14 e meu amig’agora non / me viu e passou per aqui||778.11 «Passad’aca!», lhe fui logo dizer / que s’ergesse d’antre os cochões seus||866.7 Cand’eu passo per algũas ribeiras, / so bõas arvores, per bõos prados||962.22  ... e / per caminho de Lampai / passar Minh’e Doir’e Gaia||1204.8 passou seu amigo, que lhi ben queria||1204.11 passa seu amigo, que [a] muit’a[ma]ava||1204.13 Passa seu amigo, que lhi ben queria||1204.16 Passa seu amigo, que a muit’amava||1354.1 Quand’eu passei per Dormãa / preguntei por mia coirmãa, / a salva e pa[a]çãa||1382.10 mais tal passa cabo del, segurado||1407.7 mais ben / jura que o confonda Deus por én / se vos esto per casa non passar||1412.2 Non levava nen dinheiro / ogan’e u oui passar / per Campos||1466.11 porque non viron quantos aqui son / que nunca vós passastes alen mar||1475.6 e ora per Roçavales passou, / e tornou-se do poio de Roldan||1611.6 que passastes ora per min e non / me falastes||1643.19 pero, se pobr’ou coitado passar / per aquel porto, sabe-lo-á albergar
2. v. tr. e intr. 'transcorrer (o tempo), vivir'
233.15 e pois meu tempo tod’assi passei||360.13 des i eu passarei per mia ventura, / mais mia senhor non saberan per ren||411.13 mais quer’a Deus rogar / que me leixe meu temp’assi passar||424.14 ca melhor m’é ca tal vida viver / e ca meu tempo tod’assi passar||527.19 [E], se o juizo passar assi, / ai eu, cativ’, e que sera de min?||576.19 E assi pode seu tempo passar, / quando con prazer, quando con pesar||596.20 E assi farei eu, ben vos digo, / por quanto vós passastes comigo||598.8 ca non á mester / de tal vida avermos de passar, / ca máis nos valria de nos matar||625.4 e leix’a min pas[s]ar / as[s]i meu tempo||856.8 Ja meus dias assi ei a passar||926.1 Senhor, se o outro mundo pas[s]ar / as[s]i com’aqueste pas[s]’e passei||926.2 Senhor, se o outro mundo pas[s]ar / as[s]i com’aqueste pas[s]’e passei||926.2 Senhor, se o outro mundo pas[s]ar / as[s]i com’aqueste pas[s]’e passei||959.3  ... e non lhi custa ren: / contar-mi os dias que non passei ben||959.9 E mia vida non a devo chamar / vida, mais mort’a que én eu passei / sen mia senhor||959.16 E os dias que me sen mia senhor / Deus fez viver passei-os eu tan mal / que nunca vi prazer de min nen d’al||960.13 mais non vos contarei / dos dias que a meu pesar passei, / ca non foi vida||960.19 e, se mi Deus contar quanto vevi, / non cont’os dias que non passei ben||964.14 e tenh’amiga que faz mui bon sén, / [e] pod’o tempo passar en prazer||1037.7 E quen ben qu[is]er seu tempo passar, / u é con sa senhor, non dorme ren||1052.6 os dias que vós a vosso prazer / non passastes, eu vo-los cobrarei||1052.12 os dias que vós a vosso sabor / non passastes, eu vo-los cobrarei||1052.17 os dias que vós non passastes ben, / ai meu amigo, eu vo-los cobrarei||1056.9 e, pois meu temp’assi pass’e passei||1056.9 e, pois meu temp’assi pass’e passei||1250.6 filh’aquel ben que lhi Deus quiser dar / e leix’o máis e pass’o temp’assi||1318.11 por én quer-s’ir a seu tempo passar / u, gran temp’á, serviu e afanou||1467.17 Se máis senhores achara / ca os tres que o compraron, / os seis meses non passaron / que [e]l con máis non ficara||1542.6 Quantos perigoos i passei!||1543.16 Ca passou temp’e trastempados son||1554.2 Joan Bolo jouv’en ũa pousada / ben des ogano que da era passou / con medo do meirinho que lh’achou / ũa mua que tragia negada||1645.18 demais, en ano que era tan car / com’este foi que ogano passou
3. v. intr. 'acontecer, ocorrer, producirse, realizarse'
539.12 e aquesto passou assi||552.10 teede por ben, pois assi passou, / senhor fremosa, de vos non pesar / ...de vos veer||568.3 teede por ben, pois assi passou, / ..., / de mi teer puridade, senhor||568.15 mais assi passei, / praza-vos, senhor, ... / de me teer poridade, senhor||593.11 e, pois m’eu for daquesta vez, / o vosso mui ben passará||599.20 E, se eu, madr’, esto poss’acabar, / o al passe como poder passar||599.20 E, se eu, madr’, esto poss’acabar, / o al passe como poder passar||603.9 mais, pois ja esto passou esta vez, / fic’end’eu leda, se Deus ben mi dê||843.5 E, quant’é esto, pass’agor’assi, / mais outra vez non engueedes én||1247.21 senon que pas[s]’o vosso ũa vez ja||1408.23 E non lhi fazen mal de que se sença, / ante leix’assi o preito passar||1536.10 Preguntad’, e quen-quer vo-lo dira, / como perdeu, na guerra que passou, / corp’e amigos
4. v. intr. 'parecer, aparentar'
Rexe a preposición per
1512.21 e do garda-cos / en cas d’el-rei vos provaremos nós / que á quatr’anos e passa per tres
5. v. tr. 'experimentar, sofrer'
Como transitivo, o verbo passar presenta con frecuencia rexencia da preposición per
543.4 mais, per quant’eu passei, / de mal en mal e peior de peior, / non sei qual é maior coita, senhor||543.13 Tantas coitas passei de-la sazon / que vos eu vi, [senhor], per bõa fe, / que non||543.16 mais das que passei, se Deus mi perdon, / ... / non sei qual é maior coita, senhor||547.12 e cuido sempre no mal meu, / que pass’e que ei de passar||547.12 e cuido sempre no mal meu, / que pass’e que ei de passar||552.14 e sabedes quanta coita passei / por vós e quanto mal lev’e levei||555.10 teede ja por ben, senhor, / por Deus, pois tanto mal passei, / de vos querer de min doer||593.19 mais quer’eu ant’o meu passar / ca assi do voss’aventurar||621.7 Non sei, amigo, molher que passasse / coita qual eu passo||621.8 Non sei, amigo, molher que passasse / coita qual eu passo||859.8 muito m’é grave de viver e non / posso viver se est’ei a passar||894.1 [J]a eu, sennor, muitas coitas passei / sempr’atendendo ben que non prendi / de vós||1535.19 e as lazeiras per que passava, / andand[o] alo, tan pouco dava / por elas come se nunca fosse [i]
147.19 e por esto, per que passei, / de me doer gran dereit’ei / de quen assi for amador||291.9 En aquesto poss’eu falar, / ca muit’á que passa per mí||295.5 por én non moiro, e dig’eu assi / por atal cousa que passa per min||539.19 que ei coita sen par, / de qual vós sodes sabedor / que passou e passa per min||539.19 que ei coita sen par, / de qual vós sodes sabedor / que passou e passa per min||543.10 mais, de tod’esto que passou per min, / ... / non sei qual é maior coita, senhor||598.20 mui gran temp’á que este mal passou / per nós, e passa, e muito durou||598.21 mui gran temp’á que este mal passou / per nós, e passa, e muito durou||625.12 e, pois eu ja per tod’esto pas[s]ei||995.10 e sei ja esto que passa per mí
6. v. tr. 'permitir, tolerar'
1680.24 diz que o non poden passar / todos quantos andan aqui

passar per coraçon 'chegar a pensar'
518.8 ca non atend’eu de vós al / nen er passa per coraçon||636.13 Non me passava sol per coraçon / que eu podesse da morte per ren / perder pavor

◆ IPr.: P1 passo, P3 passa||ICp.: P3 passava||IPt.: P1 passei, P3 passou, P5 passastes, P6 passaron||IFt.: P1 passarei, P3 passará||SPr.: P3 passe||SPt.: P3 passasse||SFt.: P3 passar||Imp.: P5 passad(e)||Inf.: P5 passardes