t

Glosario

[últ. rev.: 13/09/2023]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
trobar1 v. intr. 'trobar, compor cantigas'
Este verbo pode rexer a preposición de
36.2 Pero que mia senhor non quer / que por ela trobe per ren||42.1 Ja m’eu quisera leixar de trobar / se me leixass’a que mi-o faz fazer||61.1 Muitos teen oje por meu trobar / ca mi-o non faz nulha dona fazer, / e ben o poden pora sí teer||290.1 Dizen-mi as gentes por que non trobei / á gran sazon e maravillan-s’én||359.3 que lhes diga por quen trob’ou qual é||371.12 des i trobar-vos-ei mui mal assaz||380.10 e digo que sode-la milhor / do mund’e trobo polo voss’amor||383.2 Conhocedes a donzela / por que trobei, que avia / nome Dona Biringela?||384.7 pois vos esta por que talhastes ja / morreo, por Deus [Senhor], por quen trobades?||384.10 eu trobo e trobei pola melhor / das que Deus fez||384.10 eu trobo e trobei pola melhor / das que Deus fez||384.17 – Vaasco Martĩiz, vós non respondedes, / nen er entendo, ... / por que trobades||384.21 e por én / vós pola morta trobar non devedes||384.26 eu trobo pola que m’en poder ten||384.30 – Vaasco Martĩiz, pois vos morreo por quen / sempre trobastes, maravilho-m’én, / pois vos morreo, como [vós] non morredes||384.34 vós sabede ben / que viva é e comprida de sén / a por que eu trob’, ...||389.1 A bõa dona, por que eu trobava / e que non dava nulla ren por mí||389.10 trobei eu tanto e tanto a servi / que ja por ela lum’e sén perdi||398.22 E o que sempre neguei en trobar / ora o dix’, ...||407.9 Tan muit’avia mester de saber / trobar mui ben quen por atal sennor / trobar quisess’, ...||407.10 Tan muit’avia mester de saber / trobar mui ben quen por atal sennor / trobar quisess’, ...||407.19 e con gran mal non pod’ome trobar||485.5 E ben vej’ora que trobar vos fal, / pois vós tan louca razon cometestes||485.13 Vós non trobades come proençal, / mais come Bernaldo de Bonaval||507.2 Senhor, dizen-vos por meu mal / que non trobo con voss’amor||507.3 Senhor, dizen-vos por meu mal / que non trobo con voss’amor, / mais ca m’ei de trobar sabor||507.5 e non mi valha Deus nen al / se eu trobo por m’én pagar||507.6 e non mi valha Deus nen al / se eu trobo por m’én pagar, / mais faz-me voss’amor trobar||507.8 E essa que vos vai dizer / que trobo porque me pag’én / e non por vós, que quero ben, / mente||507.14 E, pero que vos diz que non / trobo por vós, que sempr’amei / máis o gran sabor que m’end’ei, / mente||541.1 Proençaes soen mui ben trobar / e dizen eles que é con amor||541.3 mais os que troban no tempo da frol / e non en outro||541.7 Pero que troban e saben loar / sas senhores o máis e o melhor / que eles poden||541.10 sõo sabedor / que os que troban quand’a frol sazon / á, e non ante||541.13 ca os que troban e que s’alegrar / van eno tempo que ten a color / a frol consig’...||541.16 e, tanto que se for / aquel tempo, log’en trobar razon / non an non viven [en] qual perdiçon / oj’eu vivo||768.7 El disse ja que por mí trobava, / ar enmentou-me quando lidava||768.13 El andou por mí muito trobando||778.2 Ũu ricome, a que ũu trobador / trobou ogan’aqui en cas d’el-rei||780.6 e no sembrant’, amiga, que fezer / veeremos ben se ten no coraçon / a donzela por que sempre trobou||783.12 non á i tal que ja sérvia senhor / nen sol [non] trobe por ũa molher||783.14 Maldita sej’a que nunca disser / a quen non troba que é trobador!||821.16 E cuid’eu ben del que se non partisse / de trobar por mí sen mort’ou sen al||867a.16 e por esta razon / [...] / trob’eu, e non per antolhança / mais porque sei lealment’amar||867a.23 e non cousecen sí (vedes que mal!), / ca trob’e canto por senhor, de pran||867b.18 u se pararon de trobar / trob’eu, e non per antolhança||867b.19 u se pararon de trobar / trob’eu, e non per antolhança||867b.26 ca trobei tanto por senhor, de pran, / que de beldade quantas eu sei val||882.26 e por én / am’eu e trob’e punh’en na servir||883.17 Am’eu e trobo e sérvi’, a máis poder, / aquesta dona por seu ben aver||898.3 e, porque m’ora quitei de trobar, / muitos me teen por quite d’amor||898.15 E, se trobar, sei ca lle pesará||898.20 por én non trobo, ca non m’é mester||911.2 ca non leixarei a trobar / nen a dizer, eno cantar / que eu fezer, o mui gran ben / que vos eu quero, mia senhor||948.2 Con coitas d’amor, ... / trob’, e dizen que meus cantares non / valen ren porque [a]tan muitos son||964.12 mais esto migo non pode[n] põer, / que trob’e cant’e cuido sempr’en ben||968.4 eu amei ũa donzela / por que m’ouvistes trobar||1021.3 mais muit’á ja que vos vejo partir / de trobar por mí e de me servir||1113.9 que lhis diga por quen trob’e quen é||1113.15 que lhis diga quen ést’a que loei / en meu trobar sempre quando trobei||1232.11 e, pois por aquela dona trobou, / cada [que] quis sempre migo falou||1232.16 pero tan grand’é o ben que m’el quer / que filhará outra entendedor / e trobará||1234.10 – Non dizen, madr’, esso, cada pousada, / os que trobar saben ben entender||1279.3 ca nunca s’ome defendeu melhor / quando se torna en trobar / do que s’el defende por meu amor / dos que van con el entençar||1279.18 E aquesto [o] non sei eu per mí, / senon porque o diz quen-quer assi / que o en trobar cometeu||1326.2 Pois que te preças d’aver sén comprido / en trobar ben e en bõa razon, / non faz mester a ti, Fernan Chancon, / d’ir entençar come torpe avurrido||1326.17 Non entendas que fazes i cordura / d’ires as[s]i come torpe entençar / atrevendo-t’e que sabes trobar||1417.12 ca, se ar seguissedes outros sões, / non trobariades peior por én||1417.18 ca ja-que era de Pedr’Agudo / essa razon en que vós i trobastes||1419.4 porque achei / boa razon pera trobar||1420.4 e vejo-te de trobar trameter / e quero-t’eu desto desenganar||1420.6 ben tanto sabes tu que é trobar / ben quanto sab’o asno de leer||1420.17 ca ben sei eu quen troba ben ou mal||1421.21 mais en trobar, que mi Deus deu, / conhosco [ben] se troba mal alguen||1426.8 Mais eu sei ben trobar e ben leer / e quer’assi departir este «grave»||1430.33 ei sis’e sei trobar e leo ben||1432.24 fiz eu entençon e ben a iguava / com’outro trobador que ben trobava||1433.3 ou non sabia que x’era trobar / ou sabia como vos trobei eu||1433.4 ou non sabia que x’era trobar / ou sabia como vos trobei eu||1433.5 que trobei [eu] duas vezes mui ben||1433.15 E, pois julgardes como vos trobei, / e ar chamad’o comendador i||1434.3 Joan Garcia tal se foi loar / e enfenger que dava [de] sas doas / e que trobava por donas mui boas||1434.6 e oi end’o meirinho queixar / e dizer que fara, se Deus quiser, / que non trobe quen trobar non dev’er / por ricas-donas nen por infançoas||1434.6 que non trobe quen trobar non dev’er / por ricas-donas nen por infançoas||1434.14 nen ar trobe por máis altas pessõas||1434.16 ca manda’l-rei, ... / que troben os melhores trobadores / polas máis altas donas e melhores||1434.20 e o coteife que for trobador / trobe, mais cham’a coteifa «senhor»||1434.22 E o vilão que trobar souber, / que trob’e chame «senhor» sa molher||1434.23 E o vilão que trobar souber, / que trob’e chame «senhor» sa molher||1440.11 Por aquesto, Don Domingo, / non digades que m’enfi[n]go / de trobar||1442.3 ca sei ben trobar, / e a vós nunca vos vimos fazer / cantar d’amor nen d’amigo||1442.24 e vejo-te [de] trobares cousir / e loar-te||1443.2 Pedr’Amigo duas sobervias faz / ao trobar e queixa-se muit’én / o trobar||1443.9 E aquestas sobervias duas son / que Pedr’Amigo en trobar vai fazer||1444.5 pois que eu ei mui gran sabedoria / de trobar e d[e] o mui ben fazer||1444.9 – Don Lo[urenço], muito me cometedes / e en trobar muito vos ar loades||1444.10 e dizen esses con que vós trobades / que de trobar nulha ren non sabedes||1444.11 e dizen esses con que vós trobades / que de trobar nulha ren non sabedes||1444.13 e, pois vos assi travan en trobar, / de vos julgar, senhor, non me coitedes||1445.10 eu trobo ben quanto quero trobar, / p[e]ro non o quero sempre fazer||1445.10 eu trobo ben quanto quero trobar, / p[e]ro non o quero sempre fazer||1445.12 mais di-me ti, que trobas desigual: / ... ||1445.21 maes estou / que se perdia convosc’e quitou- / -se de vós, e non trobades por én||1466.2 Pero d’Ambroa, ... / non vos trobei da terra d’Ultramar||1466.4 ca non achei razon / por que vos dela podesse trobar, / pois i non fostes||1466.13 e da terra u non fostes non sei / como vos trobei, mais saber-vos-ei / as manhas, que vós avedes, contar||1469.3 trobei eu sempre polo seu amor||1469.6 pois me non val trobar por mia senhor, / oimais quer’eu ja leixar o trobar||1501.2 Joan Soarez, pero vós teedes / que trobades e[n] esta terra ben, / quero-vos én conselhar ũa ren||1501.6 ca aqui teen-vos por sabedor / de trobar, mais nós trobamos melhor||1501.6 ca aqui teen-vos por sabedor / de trobar, mais nós trobamos melhor||1501.8 E, se vós de trobar sabor avedes, / aqui trobad’e faredes i sén||1501.9 E, se vós de trobar sabor avedes, / aqui trobad’e faredes i sén||1501.10 e non trobedes cabo Santaren / con esses juizes que vós queredes||1501.13 mais, se avedes de trobar sabor, / Martin Alvel’é aqui con que trobedes||1501.14 mais, se avedes de trobar sabor, / Martin Alvel’é aqui con que trobedes||1506.14 Dona fea, nunca vos eu loei / en meu trobar, pero muito trobei||1513.3 des i ar filhas-te log’a trobar / e tees-t’ora ja por trobador||1515.5 ca per trobar queres ja guarecer||1515.7 e faras-m’ora desejos perder / do trobador que trobou do Juncal||1515.12 pois guarecer [queres ja] per trobar||1516.10 E se se quisesse partir, / como se partiu do rascar / d’un pouco que á de trobar / poderia mui ben sair / de todo, por se quitar én||1520.14 ca nunca eu donas mandei tecer / nen lhis trobei nunca polas maladas||1520.18 mais pero nunca con donas teci / nen trobei nunca por amas onradas||1520.22 Lourenço, di-lhe que sempre trobei / por bõas donas||1520.24 e sempr’estranhei / os que trobavan por amas mamadas||1533.7 nen ar chamemos, per nen un amor / que lh’ajamos, nulh’ome trobador / senon [a] aquel que souber trobar||1534.15 e, jograr, se vos ten / prol de trobar, terria-vos por sén / furtarde-l’a quen o sabe fazer||1546.1 Ja eu non ei por quen trobar||1557.5 bõa razon mi deu de pran / per que lhi trobasse||1557.20 E sempre m’eu mal acharei / porque lh’eu enton non trobei||1557.21 ca, se lh’enton trobara ali, / vingara-me do que lh’oi||1583.13 ante digo dos que faz trobador / que troba ben e á coita d’amor||1595.19 ca, de-lo dia en que el trobou, / nunca cantar [i]gual fez nen rimou||1600.1 A ũa velha quisera trobar / quand’en Toledo fiquei desta vez||1600.5 «Por Deus, que vos fez, / non trobedes a nulha velh’aqui, / ca cuidarán que trobades a min»||1600.6 non trobedes a nulha velh’aqui, / ca cuidarán que trobades a min||1608.7 que me non aja con el de perder / e el comigo des que lh’eu trobar||1608.10 ca ja outra vez, quando foi entrar / ena ermida velha Pedr’Amigo, / trobei-lh’end’eu||1609.6 ca ũa dona, que sempre loei / en meus cantares e por que trobei, / anda morrendo por un [e]scolar||1638.3 e trob’a eles e a seus maridos||1648.7 e, tanto que se partiu do jantar, / trobou-lhi mal, nunca vistes peior||1648.20 ca Sueir’Eanes nunca lhi fal / razon de quen el despagado vai, / en que lhi troba tan mal e tan lai||1657.2 De Sueir’Eanes direi / como lhe de trobar aven||1657.15 ca lhi troban en tan bon son / que non poderian melhor||1662.2 Sueir’Eanes, nunca eu terrei / que vós trobar non entendedes ben||1662.3 pois entendestes quando vos trobei / que de trobar non sabiades ren||1662.4 pois entendestes quando vos trobei / que de trobar non sabiades ren||1662.7 mais o trobar ond’estades melhor / entendedes quando vos troba alguen||1662.14 que demo vo-lo deu / por vós assi entenderdes trobar?||1662.17 e ora non vos troban en razon / en que xi vos possa ren asconder||1680.12 e saber / podedes que non sabe ren / trobar
384.2 – Vaasco Martĩiz, pois vós trabalhades / e trabalhastes de trobar d’amor||444.3 Pero eu vejo aqui trobadores, / ..., / que troban d’amor por sas sennores||866.11 log’eu con amores i vou cantando / e log’ali d’amores vou trobando||1119.1 Os namorados que troban d’amor / todos devian gran doo fazer||1119.11 nunca pois de sa morte trobaron||1241.2 Amigo, sei que á mui gran sazon / que trobastes sempre d’amor por mí||1329.5 u lhi fostes trobar de mal dizer||1434.13 eu vos farei que nen un trobador / non trobe en talho senon de qual for||1466.5 mais trobar-vos-ei / de muitas cousas que vos eu direi||1466.9 vedes por que non / vos trobei d’Acri nen desse logar||1501.12 ca ben trobamos d’escarnh’e d’amor

◆ IPr.: P1 trobo, P2 trobas, P3 troba, P4 trobamos, P5 trobades, P6 troban||ICp.: P1 trobava, P3 trobava, P6 trobavan||IPt.: P1 trobei, P3 trobou, P5 trobastes, P6 trobaron||IAp.: P3 trobara||IFt.: P1 trobarei, P3 trobará||IPp.: P5 trobariades||SPr.: P3 trobe, P5 trobedes, P6 troben||SPt.: P1 trobasse||SFt.: P1 trobar||Imp.: P5 trobad(e)||Inf.: P2 trobares||Xer.: trobando