a

Glosario

Voces do A
[últ. rev.: 21/10/2023]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
aver1 v.
1. v. tr. 'ter, obter, posuír, conseguir'
1.21 pois [que] eu al non ei / nen averei nulha sazon / senon vós||1.22 pois [que] eu al non ei / nen averei nulha sazon / senon vós||22.12 ca en tal ora nado / foi que, mao pecado, / amo-a endoado, / e nunca end’ouvi al||23.15 que v[o]s eu non / averei nunca nen ũa sazon||32.4 Ora faz a min mia senhor / como senhor pode fazer / a vassalo, que defender / non se pode nen á u lh’ir||38.10 nen ja Deus nunca m’outra leix’aver||42.7 como leixar-m’en seu poder d’Amor, / atan falso nen atan traedor / que nunca punha erg’en destroir / o que é seu e que non á u lh’ir||42.8 Eu, que non ei u lh’ir que a tornar / non aja a el e ao seu poder, / nunca del pudi nen un ben aver||45.6 Pero que val, ca nunca eu lezer / ar pud’aver des que m’eu d’ala vin?||52.12 e poi-lo eu desta guisa ei, / por Deus, meted’o coraçon, / se poderdes, en vos prazer||56.10 vedes, tod’esto vos eu ei a aver||58.24 ca mi queredes i tolher / quant’oj’eu ei en que viver||61.21 porque o faço, posso-a aver||64.13 mais averei / dela máis con mui gran razon||65.15 que non ei de vós ren / senon quant’ora me oistes dizer||81.2 De quant’eu sempre desejei / de mia sennor non end’ei ren||93.17 Por quantas outras cousas son / que Deus no mundo fez de ben, / po-las aver eu todas non / perderia coita por én||94.11 ca ‘ssi estarei dela mellor, / e dela tant’end’averei||105.6 e quant’eu no mund’ei de ben e de sabor||110.7 ca non / ei eu ja nunca d’aver per vós deste mund’al.||117.27 mais Deus non me dé de vós grado / se eu, sennor, ei ren deste cuidado!||118.4 mais quant’end’eu no coraçon temia /  ei! ei! ei!||118.4 mais quant’end’eu no coraçon temia / ei! ei! ei!||118.4 mais quant’end’eu no coraçon temia / ei! ei! ei!||124.13 E vós, filla de Don Paai / Moniz, e ben vos semella / d’aver eu por vós guarvaia?||124.15 Pois eu, mia sennor, d’alfaia / nunca de vós ouve nen ei / valia d’ũa correa||124.15 Pois eu, mia sennor, d’alfaia / nunca de vós ouve nen ei / valia d’ũa correa||144.2 Meu coraçon me faz amar / sennor atal, de que eu ei / todo quant’eu aver coidei / des aquel dia en que a vi||144.3 Meu coraçon me faz amar / sennor atal, de que eu ei / todo quant’eu aver coidei / des aquel dia en que a vi||145.26 e, se se guardar non poder, / avera de vós quant’eu ei||145.26 e, se se guardar non poder, / avera de vós quant’eu ei||146.31 E fiqu’Amor como deve ficar, / quando vos non quiser avergonnar / de vos matar un ome que avedes||188.24 que todo quant’aver cuidei / dela, poi-la vi, ei-o én||188.25 que todo quant’aver cuidei / dela, poi-la vi, ei-o én||188.30 ca nunca dela cuidei al / aver, par Deus, que pod’e val, / erg’esta coita que me ven||236.8 E, se eu est’ouvess’, averia / o máis de ben que eu querri’aver||238.5 ajan de seu quen delas diga ben / e a quen façan muito mal por én||238.12 e, se me por aquest’an desamor, / ajan de seu quen as lo’...||238.17 mais ar ajan de seu quen as loar||241.30 Aquesto sei ja, / ca, se a non vir, nunc’averei ren||244.13 non ei eu quen me de vós defender||255.1 Sennor fremosa, non ei oj’eu quen / vos por min queira mia coita mostrar||267.19 Ja est’eu ouv’, e perdi-o per min||267.21 mas tan mal dia ante non perdi / os ollos e quant’al no mund’avia||268.3 nen ar ei a quen ous’én máis dizer||271.3 que me valvera máis non os aver / nen veer nunca mia sennor nen al||271.10 e queixar-m’-ia, mais non ei a quen||314.6 e non lle peço al, / ca, se eu fosse fis de a veer, / non querria do mundo máis aver||389.18 pero por coita grande que sofri / oimais ei dela quant’aver coidava||389.18 pero por coita grande que sofri / oimais ei dela quant’aver coidava||398.9 E ten-s’Amor que demandei folia / en demandar o que non poss’aver||414.3 e o mellor que dela poid’aver / des que a vi direi-vo-lo, par Deus||416.1 Pois Deus non quer que eu ren poss’aver / de vós, sennor, senon mal e afan||417.2 Quant’eu de vós, mia sennor, receei / aver de-lo dia en que vos vi, / dizen-mi ora que mi-o aguis’assi / Nostro Sennor como m’eu receei||441.7 [S]e tanto de vós poss’aver / que vos non pes, sempr’andarei / por voss’om’e servir-vos-ei||446.9 pero end’al non ei / senon aquest’e aven-m’end’assi||447.5 perdi o sén que eu aver / soia e ja perdud’ei, / de quant’al avia, sabor||454.13 Mandou-m’el furtar a ‘lvor / o meu podengo melhor / que avia||461.25 Con aquesto que avedes mui máis ca outro compristes||464.29 ante ben sei ca morrerei / se non ei / vós, que sempre i amei||474.16 Non quer’eu donzela fea, / que á brancos os cabelos||487.28 o arcebispo, ... / [...] / ..., / querra que seja quanto avedes seu||492.17 Se é ricome ou á mesnada, / maldito seja!||494.14 O que tragia o pendon [sen] cinco / e [e]no dedo seu pedr’á o vi[n]co||505.16 que vejades o que eu de vós ei||511.9 porque mi fazedes mal / e de vós non ar ei al, / mia morte tenho na mão||608.20 e podedes creer / que non ei ren que vos i gradecer||611.7 Non ei ren que vos asconda, / nen vos sera encoberto||613.15 Non é senon espanto, / u vos non vejo, quanto / ei, desej’e quebranto||629.1 Non á meu padre a quen peça / ũa peça d’unt’anelho||719.14 Daria mui de coraçon / que-quer que aver podesse / a que[n] mi novas dissesse / d’el-rei e dos que co[n] el son||749.14 nen ar ei [ren] que lhi gradesca i||762.11 Sempr’avera Don Joan de Guilhade, / mentr’el quiser, amigas, das mias dõas||768.14 El andou por mí muito trobando / e quant’avia por mí o dando||779.2 Afons’Afonses, batiçar queredes / vos[s]o criad’e cura non avedes / que chamen clerig’;...||795.6 e en mí ten a coita e o lezer / e o pesar e quant’á de prazer||820.9 Mais non se sabe conhocer / algun ome a que ben Deus dá, / nen ten por ben esto que á||848.8 E cercaron-mi as ondas que grandes son, / nen ei [i] barqueiro nen remador||848.11 E cercaron-mi [as] ondas do alto mar, / non ei [i] barqueiro nen sei remar||848.13 Non ei i barqueiro nen remador, / morrerei [eu] fremosa no mar maior||848.16 Nen ei [i] barqueiro nen sei remar, / morrerei eu fremosa no alto mar||849.21 todo [mi] filhe quanto x’ela vir / que dela ei, se o quiser filhar||874.8 dar-lhes-ei por cambio quanto ei en Lombardia||878.16 Perde[n]-se [... ... ], / porque non an omen que os defenda||901.20 E non se dev’om’alegrar / muito de ren que poss’aver||901.22 ca eu, que o quige fazer, / non ei ja de que m’alegrar||927.13 ca onde eu cuidei aver ben / por servir nunca ouve én ren||929.13 Se eu por amig’ouvesse / vós, a que eu por meu mal / fiz pesar, u non jaz al, / pero me de vós veesse, / a vós eu nunca [faria / pesar nen vo-lo diria]||968.14 venh’a vós que m’emparedes, / ca non ei quen m’emparar||981.5 non pud’aver de vós, sennor, / por que dissess’: «Ai mia sennor, / en bon pont’eu fui nado!»||993.9 E per valença sempre obrou / por aver Valença, de pran||1027.16 por tal razon / non podedes el-rei e min aver||1029.5 cuid’eu melhor aver per i, / e semelha-mi que non ést’assi||1039.23 quant’ome máis ouver ou acabar / tanto d’aver máis avera sabor||1045.20 E ben sei eu [que] des que el veer / averei dõas e quant’al quiser||1051.16 e, pero ten ben que o avera, / mal i sera [quando lho eu filhar / mui sen seu grad’e non a preguntar]||1059.9 e, pois de vós nunca pud’aver al, / razon seria ja, a meu cuidar, / de mi fazerdes aver algun ben / ...de vós||1063.2 Non sei eu tempo quand’eu nulha ren / d’Amor ouvesse ond’ouvesse sabor||1084.16 Deus mi tolha este corp’e quant’ei||1099.17 pois per ela ei / tod’aquelo que ant’eu receava||1116.3 ca ja eu dela querria aver / est’e terria-lho por grand’amor||1118.3 A sa vida seja muita, / deste rei de Portugal, / que cada ano mi á por fruita||1118.11 Os reis, mouros [e] cristãos, / mentre viver lh’ajan medo, / que el á mui ben as mãos||1119.16 Os caval[e]iros e cidadãos, / que deste rei avian dinheiros||1188.11 Pois eu non ei meu amigo, non ei ren do que desejo||1195.2 Partir quer migo mia madr’oj’aqui / quant’á no mundo, [u] outra ren non jaz||1195.4 e faz-m’outra de quant’á e de sí||1195.9 e faz-m’outra de sí e de quant’á / e de quantos outros parentes ei||1195.16 ũa me faz, senhor, de vós sen al, / outra de sí e de quant’al ouver||1232.25 – Amiga, per ceos é quant’eu ei / de mal, máis nunca o ja cearei||1233.24 mais non poderon de mí ren aver||1316.5 «Vedes quant’an / el e aquesta sa molher: / an-no mester, an-[n]o mester!»||1327.8 rogo eu a Deus que sejades privado / do bispado e de quant’al avedes||1332.37 Ja Don Foan, por mal que mi quer, diz / que nego quant’ei por non peitar nada||1332.42 mais sabudo e certo, apregoado / quant’ei na terra, movil e raiz||1340.21 e (o que é peor) / perder a prol do mester que avia||1342.18 cuidand’aver per i egreja boa||1342.20 mais Saturno lha guisou de tal renda / u non á pan nen vinho d’oferenda||1344.16 ao demo encomendo / que o aja en sa comenda||1353.8 Gran medida é, de pran, / pero que dele muit’an||1357.13 Brial est’á||1368.2 A dona fremosa do Soveral / á de mí dinheiros||1369.3 A dona de Bagüin, / que mora no Soveral, / dez e seis soldos á de mi[n]||1373.16 e ten poupado / quant’á||1378.1 Ouv’Albardar caval’e seendeiro / e cuidava cavaleiro seer||1385.2 Joan Fernandiz, un mour’ést’aqui / fugid’, e dizen que vó-lo avedes||1387.16 pois que Caralhote ouv’en seu poder||1391.13 se log’ouverdes quen vos correger / as feituras, mui ben pareceredes||1400.4 e preguntei-a como ia senlheira / e por aqueste nome que avia||1415.29 Cento dobr’ajades por én / por mí||1415.31 Cento dobr’ajades por én / por mí, que lhi non mingou ren / de quant’avia na maison||1420.26 e, pois eu tod’est’ei, / o trobar nunca [o] eu leixarei||1421.20 mais Toledo nen Orgaz non poss’eu / aver||1429.8 se ricome foss’e grand’alg’ouvesse / [...] / a quen leixar meu aver e mia erdade||1433.20 se o en d[er]eit’ei, entregar-mi-as-á||1448.1 Ũu cavaleiro avia / ũa tenda mui fremosa||1451.5 ca vio per estrologia / que averia igreja / grande qual lá el deseja, / de mil libras en valia||1451.10 E diz que vio na [e]strela, / pero que a non demande, / d’aver igreja mui grande||1451.16 E diz que vio [e]na lũa / que avera sen contenda / igreja de mui gran renda||1461.13 e ve[e]rán / que á gran coita de comer / quen dinheiros non pod’aver / de que o compr’, e non lho dan||1471.3 Vós avede-los alhos verdes e matar-m’-iades con eles!||1477.26 «Mole ventr’avedes||1478.17 aved’ũa capa d’ũu capeirete, / pero capa nunca s’a vós ben serra||1482.13 e ar dizen que mercou atan mal / que nunca end’avera seu cadal||1486.11 ouve sig’un corv’a caron, / e non quis da casa sair||1487.12 con gran perda do que ei guaanhado / ou da maior parte do que ouver / per ventura ou do corpo ou da molher||1490.5 ca ei pedreiros e pedra e cal||1490.10 ca mi faria i mui gran prazer / de mi fazer madeira nova aver / en que lavrass’ũa peça do dia||1490.16 se madeira nova podess’aver, / log’esta casa iria fazer||1493.11 á dez anos que non vistes capon / qual eu i ouve||1495.21 mais foden-vos do aver, / ca xi vos foden mal de quant’avedes||1496.9 se ouvesse bon corvo carnaçal / ou cornelha ou aguia caudal||1496.17 se ouvess’el ũa cornelha tal / qual xa Don Gomez consinaria||1498.10 ca sei eu del ca ja non veerá / nunca prazer se o conde rein’á||1498.14 dest’é ja el ben quite de veer / mentr’o cond’assi ouver Santaren||1508.14 e o peon, se coraçon ouver / de foder, foder-vos-á se quiser, / e nunca del[e] o voss’averedes||1509.15 Mal se guardou e perdeu quant’avia||1514.20 e logo o mandarei / pagar a [un] gran vilão que ei / se un bon pao na mão tever||1516.4 Ora quer Lourenço guarir, / pois que se quita de rascar, / e ja guarria, a meu cuidar, / se ora ouvesse que vestir||1518.1 Dona Ouroana, pois ja besta avedes, / outro conselh’ar avedes mester||1518.12 e, par Deus, grave vos foi [i] d’aver||1518.19 e mentr’ouverdes a besta, de pran, / cada u fordes, todos vos faran / onra d’outra puta fududancua||1521.2 Don Foan disse que partir queria / quanto lhi deron e o que avia||1524.2 Vedes agora que malaventura / de Don Fernando, que non pod’aver / fisico que lh’ora possa tolher / aqueste mal que á de caentura||1524.9 E deste mal sempr[e] é mui coitado / e non guarra ja del se non ouver / ome que lhi dé quanto lh’é mester||1524.21 ca lhi non pode nulha ren prestar / se lh’o maestre non aventurar / o corpo, ca x’á mui gran maloutia||1525.3 como leva quant’avemos / de nós Balteira per arte||1525.16 non terria por guisada / cousa, se el-rei quisesse, / de molher cono nen nada / vender se o non ouvesse||1533.21 ca manda el-rei que, ... / [...] / ..., / que lhi non dé ome [o] seu aver, / mais que lhi filhen todo quant’ouver||1534.4 que de vosso non podedes aver / nen emprestado||1534.14 buscade per u, como ou onde quer, / ajades est’;...||1536.6 verdad’é de pran / que ja el esto nunca er pod’aver||1536.12 verdad’é que ja / non pod’aver el||1538.13 Filh’a que leixass’o que ei / quisera-m’eu, senhor, fazer / que fosse voss’, ...||1543.2 Os vossos mil maravedis, senhor, / que eu non ouvi||1543.4 ei-os d’aver enquant’eu vivo for, / ou à mia mort’, ou quando mi-os daran?||1543.9 ei-a d’aver enquant’a viver ei, / ou à mia mort’, ou que mi faran én?||1543.12 Os vossos meus dinheiros, senhor, non / pud’eu aver, pero servidos son||1543.14 ei-os d’aver mentr’eu viver||1546.1 Ja eu non ei por quen trobar||1546.3 porque non ei ja quen amar||1547.24 assi partides migo quant’avedes?||1555.25 Mui máis queria, besta non avendo, / ant’ir de pé ca del’encavalgado||1564.8 ca atal dona com’ela guarir / non pod’ali se manceba non á||1564.14 ca diz que morará ali mal e lai, / poi-la manceba sigo non ouver||1569.16 – Ai Pedr’Amigo, eu non perderia / enquant’el-rei podesse máis aver / en bõa terra e en gran poder||1569.18 ca quant’el máis ouvesse máis valria||1575.3 á pees moles e as sedas duras||1575.14 mais nas queixadas á fortes grossuras||1575.19 á muit’espessas as aaugaduras||1587.22 dá-me quant’ás e poderes aver||1587.22 dá-me quant’ás e poderes aver||1597.16 ca Deus me tolha o corp’e quant’ei / se eu velha fududancua sei / oje no mundo a que gran mal non queira||1598.11 ca non ei por que foda endoado||1604.7 Eu non lhi dou ren / nen poss’aver que lhi dé, mal pecado||1608.21 tal escatima lhi cuid’eu dizer / que, se mil anos no mund’el viver, / que ja sempr’aja de que se vingar||1610.11 log’ouve mant’e tabardo / e foi comendador d’Ocres||1610.13 Chegou per u an Gra[a]da, / descalço, gran madurgada||1621.5 e eu non ei erdade de meu padre||1624.10 e, come se todo ouvesse endoado, / u outros non tragen, a el conven / que traga sempre çapato dourado||1631.5 rostr’agud’á come foron||1631.13 á un palm’e meio no pé / e no cos tres polegadas||1631.18 e á color de passada||1637.2 Don Afonso Lopez de Baian quer / fazer sa casa se el pod’aver / madeira nova||1637.4 tanto que ouver / madeira, logo punh’en a cobrir, / o fundamento ben alt’, ...||1639.21 Mais que fara o pecador, / que viu vós e vossa coor / e vos non ouv’a seu sabor?||1647.5 O vosso don é mui caro pera quen o á d’aver||1651.3 vossa molher á bon drudo, / baroncinho mui velido||1651.6 Dade-m’alvissara, Pedr’Agudo, / vossa molher á bon drudo||1651.22 vossa molher á bon drudo, / que erda en quant’avedes||1652.30 Mas pero lh’eu grand’aver sei, / que á el máis do que eu ei / pois s’end’el non ajuda ren?||1652.30 Mas pero lh’eu grand’aver sei, / que á el máis do que eu ei||1654.9 mais ela non á maeta ferrada / en que o guarde, nen a pod’aver||1654.10 mais ela non á maeta ferrada / en que o guarde, nen a pod’aver||1660.18 se cavalo çop’ouvesse e lho comprassen por são, / tenho que xo venderia / quen seu parente [vendia]||1665.8 Endõado, ben poderá aver / Peixota quen a quisesse filhar||1666.5 e dar-lhis-á / do al que na cozinh’ouver||1672.6 que quant’ouvestes, todo, no logar / u ela é, fostes i despender||1672.21 É gran sandice d’ome, ... / ..., / d’ir despender quant’á por seu amor||1675.16 «Cada que vos deitades, / que esturnudos soedes d’aver||1675.17 Dous ei, ben no sabiádes, / e ũ[u] ei quando quero mover||1675.18 Dous ei, ben no sabiádes, / e ũ[u] ei quando quero mover||1675.26 ei ferivelha sempr’ao sair||1678.5 ca diz que, mentr’eu alg’ouver, / que nunca ja sera molher / que mi queira por én peior||1678.12 e diz-mi-o ela con sabor / que ouves[s]’eu algo de meu||1679.2 Un cavaleiro, fi’-de clerigon, / que non á en sa terra nulha ren
Nalgúns casos as lacunas textuais non permiten asegurar con certeza o valor de aver
779.5 ca, sen clerigo, como averedes / [...]||1611.26 e aqueste [... -ei] / per [...] / nen m’á [... nemi]galha».||1611.28 per [...] / nen m’á [... nemi]galha».
2. v. tr. 'ter, obter, dispor de, contar con'
1.30 e por én vos rog’eu, Amor, / que me façades dela aver / algun ben||1.32 pois vó-lo poder / avedes||8.17 Non o ouvess’oj’eu melhor, / e vivess’en tal sabor!||8.27 en tal coita me metia / que conselho non sabia / eu de min como fazer / por dela máis ben aver||9.2 pois-la non ei, log’eu non mor[r]eria||23.2 Pois eu d’atal ventura, mia senhor, / contra vós sõ[o] que non ei poder / de falar convosc’e vos entender||23.28 pois por vós [a]tanto mal me ven / quand’eu non ei ja poder d’endurar, / mia senhor fremosa, per nen un sén||24.10 ca non ei poder d’al fazer||24.11 ca, se d’al ouvesse poder, / aver-vos-ia desamor||26.13 Como quer que eu i aja razon, / amar-vos-ei enquant’eu viva ja||27.5 pois ora non ei poder d’ir / i nen poss’én meu cor partir||28.11 leixei-vos por én [de] veer / atẽ[es] ora, que poder / non ouve de fazer end’al||28.19 nen ei poder de vos fogir||30.1 Ora tenh’eu que ei razon / de me queixar a mia senhor||30.21 Se me máis ben non fezer / que en cor á de me fazer, / o que eu dela cuid’aver||35.16 Sen vós, senhor, non me sei eu per ren / conselh’aver||35.16 e convosco non ei / poder de falar, mia senhor||36.14 e a mí, por mi-o consentir, / me pode por ja máis aver||38.9 e máis nunca o farei / mentr’oer esta senhor que oj’ei||38.9 e máis nunca o farei / mentr’oer esta senhor que oj’ei||42.10 nunca del pudi nen un ben aver||58.18 ben i mi-o ei logo d’aver||59.15 Mais pero non ei eu razon / de me por ende a vós queixar||61.9 nen ar á o poder / de o saber||62.5 quand’averei eu nunca ben / se mi-o Deus i de vós non der?||62.9 ca deste poder, / que mi Deus faz atal aver / que vos vejo, fara-xe-m’én / perda do corpo e do sén||62.16 ja mi-o eu ei / en atanto e non rogarei / Deus por mia morte, mia senhor.||64.3 Vós me tollede este poder / que eu ei de muito viver||64.4 ca, mentr’eu tal poder ouver / de viver, nunca perderei / esta coita que oj’eu ei / d’amor eno meu coraçon||65.10 con tod’est’ora non ei eu poder, / per bõa fe, de null’enveja aver / a null’ome de quantos vivos son||65.15 mais faç’eu esto porque sei ca non / vive null’ome que de vós máis ben / aja de mí||65.22 nulla cousa non me pode guardar / d’aquesta cuita, que levo, levar / se eu de vós algun ben non ouver||69.9 E per bõa fe, mia sennor, / por quite me tenn’eu d’aver / vosso ben||70.4 de pran cuidades que algun poder / ei eu, sennor, de me vos én quitar?||71.20 ca ja eu sempre guardar-m’-ei / d’aver máis ben do que oj’ei / se per vosso mandado non||71.20 ca ja eu sempre guardar-m’-ei / d’aver máis ben do que oj’ei / se per vosso mandado non||73.4 E non atend’eu, mao pecado, / de nunca i máis de consell’aver||74.3 Tanto me senç’ora ja cuitado / que eu ben cuido que poder / non aja ren de me valer||76.7 E pesa-vos porque non ei / eu poder no meu coraçon / d’amar, mia senhor, se vós non||80.15 ca, se eu ouvesse pode / de qual dona quisess’amar / atal sennor fora fillar / onde cuidasse ben aver||80.18 atal sennor fora fillar / onde cuidasse ben aver||80.20 mais de vós nunca o cuidei / aver, sennor, mais ave-l’-ei, / mentr’eu viver, a desejar||82.2 Muitas vezes en meu cuidar / ei eu gran ben de mia sennor||82.15 Mais Amor á tan gran poder / que forçar pode quen quiser||82.19 ja máis seu ben non averei / senon assi como mi-o ei||82.20 ja máis seu ben non averei / senon assi como mi-o ei||82.21 sempr’en cuida-l’o poss’aver||83.3 Non me poss’eu, sennor, salvar, / que muito ben non desejei / aver de vós||83.14 e Deus poder / me leix’aver d’i sempr’estar||84.2 Agora m’ei eu a partir / de mia sennor, e d’aver ben / me partirei, poi-la non vir||85.6 mais eu non o posso creer: / que ome perdera per ren / coita d’amor sen aver ben / da dona que lla faz aver||86.3 Non tenn’eu que coitados son / d’amor (atal ést’o meu sén) / aqueles que non an seu ben||87.19 mais atal sennor eu non ei||88.4 e ora non / ei eu ja daquest’o poder||88.5 pois outro ben, sennor, non ei / senon quanto vos vej’, e sei||88.8 E, se vós avedes razon, / sennor, de m’este mal fazer, / mandade-m’ir||90.2 Sennor fremosa, fui buscar / consell’e non o pud’aver / contra vós nen me quis valer / Deus||90.20 ca me non sei / consell’aver nen viverei, / per bõa fe, se vos pesar||92.8 Mais fez-m’atal sennor aver / de que m’ouve sempre a guardar, / des que a vi, de m’entender / qual ben lle quero||93.13 ca, des quand’eu morrer, ben sei / que non a ei nunc’a perder, / pois vosso ben non poss’aver||96.9 E, pois que lh’esto feit’oer, / outro conselho á i d’aver||100.1 Se Deus me leixe ben aver / de vós, senhor, e gradoar!||103.6 e cuid’en vós como vos soio veer, / e atant’ei de ben eno meu coraçon.||103.21 pois eu cuid’en qual ben averia / se eu ouvess’o voss’amor||103.23 e ar sei / log’i que nunca este ben averei||107.10 Non me saben conselh’aver / senon quanto vos eu disser||107.20 Desemparado mi a[n], senhor, / quantos amigos no mund’ei||108.50 ou ren / de ben / me valha, se o en mí ei||108.56 D’aver / poder, / prazer / prender / poss’eu, pois esto cobrarei||109.2 e non ei poder / de m’encobrir e nen un conselh’i non sei||109.13 Esses vossos olhos me fazen que non ei eu poder de m’encobrir||110.13 e sequer non ei ja razon que lhis apõer / quando me preguntan [por] que ei tan trist’andar.||115.18 per[o] faremos nós de[l], cuido-m’eu, / jograr se én de vós ajuda ouver||117.4 e quen deseja muit’ata[l] moller / de que non cuida ja máis aver ben||117.22 eu que non cuido mentre vivo for, / sennor fremosa, de vós ben aver, / máis mi-o deviades vós gradecer||117.26 ca se vos eu, mia sennor, [ja] amasse / por algun ben que eu de vós cuidasse / aver||119.16 desejando sempr’aquel ben / do mundo máis grave d’aver||121.2 Como morreu quen nunca ben / ouve da ren que máis amou / ... / ..., / ai mia sennor, assi moir’eu!||122.9 E ja desta mezcra [a]tal / de me guardar non ei poder||123.4 Eu sõo tan muit’amador / do meu linnagen que non sei / al no mundo querer mellor / d’ũa mia parenta que ei||129.28 pois poder á de lle valer||131.23 Ca, des que m’eu en seu poder meti, / non desejei ben que podesse aver||133.7 pois meu mal é quanto ben vós avedes||134.27 nen como pode d’al ben desejar / senon de vós que[n] sol oir falar / en quanto ben Deus en vós faz aver?||137.12 ca, pois vos vejo, de tod’eu ben ei||137.20 ca, mia sennor, de qual guis’averei / ben deste mundo, pois me for d’aquen?||148.6 pois non an ja per quen sejan vengadas||164.9 e mostrar-mi-á quanto ben no mund’ei||168.3 Ai mia sennor, u non jaz al, / averei mui ced’a morrer, / pois vosso ben non posso aver||169.19 E, pois Amor á sobre min / de me matar tan gran poder, / ..., / rogarei mia sennor assi / que mi amostr’aquel matador||171.15 e a [e]ste mal non lh’ei defenson||172.27 pero non querria por én / morrer se coidasse aver ben / da que por meu mal dia vi||174.1 Cuidava-m’eu que amigos avia / muitos no mundo||174.3 Cuidava-m’eu que amigos avia / muitos no mundo, mais, mao pecado, / non ei amigos||174.16 Mais aquest’é cousa mui desguisada, / ca non sei eu quen tal poder ouvesse||178.14 e quand’acordo, amigos, non sei / niun consello pois aver de mí||180.15 E queixo-m’, e meu coraçon, / porque mi faz gran ben querer / vós de que nunca pud’aver / ben||181.26 E quero-vos ora desenganar / qual ést’o ben que eu queria aver||186.2 e conselho non ei / por ũa dona||186.30 E, pois que moiro querendo-lhi ben, / quanto a vir tanto mi averei én||186.31 ca outro ben non atend’eu d’aver||187.21 ca lhi fez El que lhi non mingua ren / de quanto ben dona dev’[a] aver||188.11 se Deus me leix’aver / dela ben e me mostr’o seu / bon parecer||191.1 Par Deus, sennor, ja eu non ei poder / de non dizer de quanto mal me ven / por vós||193.10 u Deus sobre min á tan gran poder / que m’eno mundo faz viver assi / sen ela||194.24 E mal m’ach’eu (...) / de toda ren se vo-l’eu vin dizer / por ben que nunca de vós coid’aver||198.26 e, des que ouv’esta dona poder / d’o mui gran ben que ll’eu quero saber, / nunca mi ar quis veer des aquel dia||200.20 ca eu non lla direi, / mal pecado, nen amigo non ei / que lla nunca por min queira dizer||200.26 e, pois que eu tal amigo non ei, / morrer poss’eu, mais nunca llo direi||201.10 ca non ei én poder||202.2 si Deus me leixe ben aver||205.4 pero gran poder á, / pois que me cedo tolheu quanto ben / eu atendia no mund’, ...||205.14 ca esta non menguava nulha ren / de quanto ben dona devi’aver||207.16 pois quanto ben avia me tolhe[u]||207.25 Mais, mal pecado, non ei én poder / e non lhi poss’outra guerra fazer||214.3 Que grave cousa, sennor, d’endurar, / pera quen á sabor de vos veer, / per nulla ren, de non aver poder, / senon mui pouco, de vosco morar,||217.7 sennor, perder de tal guisa meu sén / que cofondi vós, en que tanto ben / á quanto nunca d’outra don’oi||217.21 ca, mia sennor, quen mui gran coita ten / no coraçon faz-lle dizer tal ren / a que non sabe pois consell’aver||221.2 se Deus me leixe de vós ben aver||224.1 Se Deus me leixe de vós ben aver, / sennor fremosa, nunca vi prazer / des quando m’eu de vós parti||225.5 pois eu per vós sei / ca non á Deus sobre vós tal poder / per que me faça vosso ben aver||225.6 pois eu per vós sei / ca non á Deus sobre vós tal poder / per que me faça vosso ben aver||230.2 Non pode Deus, pero pod’en poder, / poder El tanto, pero poder á||233.1 Amigos, eu non posso ben aver / nen mal se mi non ven de mia senhor||233.9 ca vi ela, de que m’assi aven, / que ja non posso, ... / d’al aver ben nen mal se dela non||235.5 Ca ja eu tal temp’ouv’, e atendi / outro mellor, e aquele perdi||235.24 Mais a que sazon que m’eu acordei / quando a non posso per ren veer / nen quando non poss’i consell’aver!||236.8 E, se eu est’ouvess’, averia / o máis de ben que eu querri’aver||236.9 E, se eu est’ouvess’, averia / o máis de ben que eu querri’aver||236.15 ca sennor ei que m’estrãiaria / tanto que nunc’averia poder / de ll’ar falar nen sol de a veer||236.16 ca sennor ei que m’estrãiaria / tanto que nunc’averia poder / de ll’ar falar nen sol de a veer||236.23 E rog’a Deus e Santa Maria, / que lle fezeron muito ben aver, / que ben assi llo façan entender||239.19 ca non ei poder / de ja máis aquesta coita sofrer / do que sofri||241.6 Ca, de pran, niun consello non ei / nen sei que faça nen que xe sera / de min||241.10 e tan bon consello non poss’aver||242.13 pois non ei poder / de veer mia sennor, que quero ben||242.16 ca, de pran, est’é oje máis de ben / que ei||243.28 ca tod’aqueste poder ben o á||257.1 Estes ollos meus ei eu gran razon / de querer mal enquant’eu ja viver||258.4 mais ja per ren / no[n] ei poder de me guardar / que vos non aja de fazer, / do ben que vos quero, saber||258. mais é ‘ssi que poder non ei / que vos non aja de fazer, / [do ben que vos quero, saber]||268.1 Pero m’eu ei amigos, non ei niun amigo / con que falar ousasse a coita que comigo / ei||268.1 Pero m’eu ei amigos, non ei niun amigo / con que falar ousasse a coita que comigo / ei||270.2 Ora non sei no mundo que fazer / nen ei consello nen mi-o quis Deus dar||270.4 ca non quis El u me non quis guardar, / e non ouv’eu de me guardar poder||271.7 mais mal dia eu dos meus ollos vi, / ca per eles ouv’eu mui pouco ben||278.20 ca sen ela non poss’eu ben aver / eno mundo nen de Nostro Sennor||283.5 nen me dé Deus ben dela nen de sí / se oj’eu máis de ben querri’aver / de saber o mal (e de me tẽer / pos-seu) que mi faz||284.9 o que pod’e val / me non valla se querria viver / eno mundo nen niun ben aver / dela, nen d’outri, se fosse seu mal||288.3 Como partir-me de quanto ben ei||289.2 Per mí sei eu o poder que Amor / á sobr’aqueles que ten en poder||290.18 morrer coitado como morre quen / non á consello com’oj’eu non ei||290.18 morrer coitado como morre quen / non á consello com’oj’eu non ei||300.3 logo vos soube tan gran ben querer / que non coidei que ouvesse poder, / per nulla ren, de vos querer mellor||302.21 meu mal éste quanto ben ei||303.13 pero que dela eu niun ben non ei||304.4 Nostro Sennor, que á mui gran poder, / me dé seu ben||304.9 ca non m’é mester / d’eu viver máis se seu ben non ouver||304.16 Deus, que lle fez tan muito ben aver, / me dé seu ben se ll’eu quero mellor / [ca nunca quis no mund’om’a sennor]||305.8 E mia sennor, a quen a Deus mostrar / u vir das outras as que an máis ben, / ben vera que cab’ela non son ren||311.6 e non querria ja mellor / de lle falar e a veer / e nunca outro ben aver||315.2 se Deus me leixe de vós ben aver, / e, se non, leixe-me por vós morrer||316.11 ca ela ja non m’á ben de fazer, / nen o atendo nen o averei||317.10 Que mal fui eu desaventurado / que en [a]tal tempo fui ben querer / atal dona, de que non poss’aver / ben e por que ando mui coitado||318.2 Coit’averia se de mia sennor, / quando a visse, coidasse aver ben||318.5 pois end’agora tan gran coita ei / como se dela ben cuidass’aver||318.9 o que non cuido mentr’eu vivo for, / nen o cuidei nunca, des que a vi: / d’aver seu ben||319.4 ũa dona de que ja sei / que nunca posso ben aver||326.8 Non a amei, des que a vi, / por nunca dela aver seu ben||326.14 Non a amo, per bõa fe, / por nunca seu ben aver ja||328.2 dizedes que non avedes poder / per nulha guisa de mi ben fazer||347.8 E, sabe Deus, quen mui gran coita ten / com’eu tenno non á poder d’estar / que non aja i ja-quant’a falar||352.4 se de mia sennor non ei ben, / nunca me pode toller al||352.9 pois que eu ben sei / que de mia sennor muit’amar / non ei poder de me quitar||352.10 por én, se dela ben non ei, / nunca me pode toller al||352.16 se ben non ei de mia sennor||358.3 Nostro Sennor, quen m’oj’a min guisasse / o que eu nunca guisad’averei, / a meu cuidar, per quanto poder ei||359.14 E que an consigo de mi aficar / que lhes diga qual é a senhor que ei?||373.12 ca, se non, non averia poder, / ..., / de non falar no vosso ben, sen[h]or||375.12 pois mal nen ben de vós non ei d’aver||376.11 e por én, / pois outro ben de vós de pran / non ouve, sen[h]or, a meu sén||381.3 e faz pecado / d’aver ben e nen aguarda / como faz desaguisado||388.4 quanto ben avia perdi||388.18 e ja Deus nunca me perdon / se ben vejo nen se ben ei||391.18 E tenno que fazen mal sén / quantos d’amor coitados son / de querer sa morte se non / ouveron nunca d’amor ben / com’eu faç’;...||396.12 Mentr’eu d’aquesto ouvess’o pode / ..., / nunca én ja os ollos partiria||397.13 E nunca ja poderei aver ben, / pois que Amor ja non quer nen quer Deus||402.5 se poderia de vós aver ben||430.1 Mui gran poder á sobre min Amor||433.3 pois de vós non ei ben / nen atendo d’al mentr’eu vivo for||433.5 pois de vós non ei ben / nen atendo d’al mentr’eu vivo for, / se non ouver de vós ben, gran prazer, / o que non poss’aver de vós, sennor||433.6 pois de vós non ei ben / nen atendo d’al / se non ouver de vós ben, gran prazer / o que non poss’aver de vós, sennor||433.20 Mais non me poss’ende, sennor, partir / quant’ei poder de mia morte fogir||435.12 mais morrer / cuido por vós se de vós ben non ei||438.8 Ben me podedes vós leixar morrer, / se quiserdes, come sennor que á / end’o [poder]||440.9 e, pois-lo non ei, se veja prazer, / todos dizen que fill’outra sennor||448.24 dé-lhi Deus quen lhi faça desejar / algun ben en que non aja poder||475.10 – Don Arnaldo, pois tal poder / de vent’avedes, ben vos vai||484.25 Par Deus, adail, muit’ei gran razon / de sempre en vós mia fazenda leixar||487.3 que, macar preit’ajades con alguen, / non queirades con el en voz entrar||487.14 pero vos el-rei queira des i / ben vingar, non á end[e] o poder||499.3 muit’er sei que non ei poder / de m’agora guardar que non / veja||502.12 mais quand’er quis tornar po-la veer / a lho dizer, e me ben esforcei, / de lho contar sol non ouvi poder||506.6 pois de vós non ei nen un ben, / de vos amar non vos pes én, / senhor||510.16 mia senhor e quanto ben ei, / se o Deus quisesse guisar, / erades bõa pera rei||511.12 ca tan muito desejei / aver ben de vós, senhor, / que verdade vos direi, / se Deus mi dé voss’amor||513.9 non aja ben da mia senhor, / ... / se non é o coraçon [meu / máis preto dela que o seu]||514.5 mais non con asperança / d’aver de vós ben||514.10 ca desej’aver vosso ben||518.14 E sol non met’eu en cuidar / de nunca de vós aver ben||521.8 A que mi faz querer mal mí medês / e quantos amigos soia aver / e de[s]asperar de Deus, que mi pes||524.7 ca sabe Deus ben que d’outra senhor / que eu non avia mi vos chamei||525.9 tod’aquel temp’eu ei de ben||531.14 ca, par Deus, non ei ja poder / que en min non possa veer / quen quer que me vir des aqui / que vos sei eu, por mal de min, / senhor, melhor ca min querer||532.1 Senhor, oj’ouvess’eu vagar / e Deus me dess’end’o poder / que vos eu podesse contar / o gran mal que mi faz sofrer / esse vosso bon parecer||533.5 rog’eu a Deus, que end’á o poder, / que mi-a leixe, se lhi prouguer, veer / cedo||534.4 creo que non saberia / dizer, nen er poderia / per poder que eu ouvesse, / a coita que o coitado / sofre que é namorado||538.5 e én mui grav’é voss’amor, / tan grave que non ei poder / d’aquesta coita máis sof[r]er||541.17 e, tanto que se for / aquel tempo, log’en trobar razon / non an||547.5 e sofrer m’é, per boa fe, / o mal, ca o ben sabedor / sõo que o non ei d’aver||549.10 cuidand’en como poss’aver / ben daquela que non á par||556.4 ja poder non ei / de tan grave coita sofrer||557.5 e, pois me tod’este mal per vós ven, / mia senhor aja ben, pois ést’assi||557.17 mia senhor aja ben per tal razon||561.6 e ben o pod’acabar, / pois end’o poder oer||562.17 E, mia senhor, u sempr’ei de cuidar / no maior ben dos que no mundo son / qual ést’o vosso, ei mui gran razon||566.11 e, poi-lo ben non ei, / quered’ora, senhor, vel por Deus, ... / ..., / que o ben sábia||568.8 Non ficou per vós de mi fazer ben, / e de Deus ajades bon galardon||575.5 diz-mi que é tan coitado / que, per quanta poss’avedes, / ja o guarir non podedes||582.2 Bon dia vi amigo, / pois seu mandad’ei migo, / louçana||582.5 Bon dia vi amado, / pois mig’ei seu mandado, / louçana||582.7 Pois seu mandad’ei migo, / rog’eu a Deus e digo, / louçana||582.10 Pois migo ei seu mandado, / rog’eu a Deus de grado, / louçana||588.5 que non sei eu quen / o veja que non entenda que non / pod’el poder aver d’aver prazer / de nulha ren senon de vos veer||590.8 – U vos en tal ponto eu oi falar, / senhor, que non pudi depois ben aver||596.2 Por Deus, amigo, quen cuidaria / que vós nunca ouvessedes poder / de tan longo tempo sen mí viver!||597.5 porque non cuida de mí ben aver, / viv’en coita, coitado per morrer||597.19 ca, se cuidasse de mí ben aver, / ant’el queria viver ca morrer||598.3 Mais Deus, que end’o poder á, / lhi rog’eu que El quera escolher, / por vós, amigo||605.10 mia madre, que end’á poder / e vos sabe gran mal querer||614.19 E por aquesto non ei eu poder / de fazer a min nen a el prazer||616.6 folgarei / e verei prazer de mí, / pois vejo quanto ben ei||616.8 Pois vos non pudi veer, / ja máis non ouvi lezer||626.2 Tal sazon foi en que eu ja perdi / quanto ben ouv’e non cuidei aver / que par podesse a outro ben seer||626.2 Tal sazon foi en que eu ja perdi / quanto ben ouv’e non cuidei aver / que par podesse a outro ben seer||627.8 E, pois Amor en tal guisa me ten / en seu poder que defensa non ei / de partir morte||627.14 E ben vej’eu, per qual poder en mí / Amor tomou, que non ei defenson / d’escusar mort’, ...||631.3 eu viv’en coita, ca tal senhor ei / mui fremosa||636.16 mais ora vejo ben / que o non ei, e vedes por que non||639.6 eu razon ei de lhi, por én, pidir / o maior ben dos que Deus quis fazer||639.8 Ben entend’eu que logar deve aver / o que ben serve de pidir por én / ben con razon||639.23 Por end’a min conven, ... / de servir ben, sen avendo razon, / que, per servir, aja ben d’atender||671.9 Gran ben m’é convosc’e muit’ei que vos diga||681.5 ca poder ei de m’assanhar assi: / ... ||681.7 E, se cuidades ca non ei poder, / meu amigo, de mi vos assanhar, / ..., ides cuidar / mal sén||681.13 E, [se] cuidades que poder non ei / de me vos assanhar, se m’eu quiser, / ..., / ben outrossi me vos assanharei||682.4 Vistes u jurou que non ouvesse / nunca de min ben se non veesse||685.3 E saberedes que non ei poder / de viver, pois vos partides de mí,||686.5 ca o poder que sempre ouvi m’ei, / e eu vos fiz e [eu] vos desfarei||686.5 ca o poder que sempre ouvi m’ei, / e eu vos fiz e [eu] vos desfarei||688.5 rog’eu a Deus, se tornades / aqui por comigo falar, / que non ajades, amigo, / poder de falar comigo||689.1 Amig’ouv’eu a que queria ben, / tal sazon foi||689.2 mais j’amigo non ei / a que ben queira||689.3 mais j’amigo non ei / a que ben queira, nen o averei / enquanto viva ja, per ũa ren||689.19 E, se outr’ouvesse, mentir-m’-ia, / pois mi mentiu o que non mentia||706.1 Fremosas, a Deus louvado, con tan muito ben como oj’ei||711.3 Ca preit’avia comigo, / ... / ..., que se veesse / o máis cedo que podesse||712.10 e quanto ben [eu] ei, / donas, [per bõa fe, / ala ést’u el é]||716.7 [e] eu, mia madre, non ei outro ben / senon catar ali per u á viir / meu amigo||722.6 eu, pois fui nada, nunca ouv’amor / nen quig’amig’en tal razon aver||724.10 E a tal ome, amigas, que farei, / que as[s]i morr’e assi quer morrer / por aquel ben que nunca pode aver / nen avera||724.11 e assi quer morrer / por aquel ben que nunca pode aver / nen avera||731.5 que nunca vós, amig’, ajades / amig’a que o digades||731.7 nen eu non quer’aver amiga, / meu amig’, a que o diga||740.9 que el avera / morte mui cedo se meu ben non á||746.6 mais ando-me por én sandeu / por quanto mi faz cuidador / d’aver eu ben de mia senhor||746.8 Mais leixade-mi andar assi, / pero vós ajades poder, / meus amigos, de me valer||746.14 ca sei que, per nen ũu logar, / amigos, que non averei / dela ben por quanto cuidei||748.3 [...] ben sei / ca nunca ben no mundo pod’aver||748.4 pois eu, fremosa, tan muito ben ei||751.13 – Dizede-lh’ora que non pod’aver / nunca meu ben e que non cuid’i sol||753.6 gran dereit’é de lazerar por én, / pois el non veo, nen aver meu ben||758.5 Pois i Amor non á poder, / que presta seu bon parecer / nen seu bon talh’a quen o á?||758.15 Mais dona que amig’ouver / des oje máis (crea per Deus) / non s’esforc’enos olhos seus||759.10 mai-los amigos que no mundo son / amigos muit[o] ambos lezer an||759.13 Querria-m’eu o parais’aver / des que morresse ben come quen-quer||759.15 mais, poi-la dona seu amig’oer / ..., / aqueste mundo [x’ést’a melhor ren / das que Deus fez a quen El i faz ben]||763.6 Amiga na terra á migo!||768.6 Demo lev’o conselho que á de sí!||771.10 e, pois morrer non quis, / mui ben sei eu que á ele vagar||776.3 – A voss’amig’, amiga, que prol ten / servir-vos sempre mui de coraçon / sen ben que aja de vós se mal non?||776.9 – Que prol ten el ou que talan lhe dá / de vos servir e amar máis que al / sen ben que aja de vós senon mal?||783.15 Mais, amigas, conselho á d’aver / dona que prez e parecer amar||788.14 que poder / non á de sí nen d’outra conselhar||791.13 E, pois eu ei en vós tan gran poder / ..., / ja non podedes per ren ben a[ve]r / se non fordes de sanha sofredor||791.14 E, pois eu ei en vós tan gran poder / e averei enquant’eu viva for||791.15 ja non podedes per ren ben a[ve]r / se non fordes de sanha sofredor||792.7 Ben m’é con este mandado que ei / de meu amig’, ...||795.4 ca en mí ten quant’oj’el á de ben||808.4 que Jesu Cristo nunca mi perdon / nen de vós ben nunca me leix’aver / se eu soubesse que vos praz[er]ia / de mia mort’...||811.9 ca nunca poden dormir / nen aver ben, senon ir / u vos vejan||812.8 E, se eu ben de vós podess’aver, / ficass’o mal que por vós ei a quen / aquesto diz||812.24 e faz gran traicion / o que ben á se o seu coraçon / en al pon nunca senon en guardar / sempr’aquel ben||817.16 mais este conselho cuid’i aver||821.7 Porque á gran sazon que non oi / nen un cantar que fezesse por mí, / nen que non ouvi seu mandado migo||828.7 que conselho mi daredes ora, poi-lo non ei migo?||831.9 ca non á o meu cor lezer||849.18 non vos dira que tolher pod’a min / nen un ben que ela possa osmar / que dela ouvesse, des que naci||849.25 pero ela, que nunca soub’amar, / non saberia conselh’aver i||850.3 e veerei se ei poder / d’algũa vez sen vós morar||852.9 ca m’ei / atanto ben e máis non atend’i||855.13 mais mia ventura tal / é contra vós que nen ũu galardon / non ei de vós senon quando catar / vou esses olhos que por meu mal vi||856.7 e, sen[h]or, é desvairada razon, / u eu, por ben que vos quero, por én, / non aver ben de vós per nulha ren||856.16 E razon era, senhor, d’algun ben / aver de vós, d’u me tanto mal ven||860.1 Amiga, ben [s]ei que non á / voss’amigo nen un poder / de vos falar nen vos veer||863.20 E, pois eu cego, Deus, que o poder / [á, cegu’assi] quantos vos van veer!||865.6 ca de tal guisa se foi a perder / que non podemos én novas aver||867a.13 e os que del desa[s]perados son / nunca poderan nen ũu ben aver, / mais aver mal||867b.6 e os que del desasperados son / non poden nunca nen ũu ben aver / nen fazer ben||869.20 Assi me ten en poder voss’amor / que sempre cuid’en como poderei / vosso ben aver, que non averei||869.20 Assi me ten en poder voss’amor / que sempre cuid’en como poderei / vosso ben aver, que non averei, / mal pecado, enquant’eu vivo for||878.7 e na gent’é tan grande a cobiiça / que non á i conselho nen mesura||882.15 Ai Deus, tal ben quen o podess’aver / de tal sen[h]or qual min en poder ten!||883.18 Am’eu e trobo e sérvi’, a máis poder, / aquesta dona por seu ben aver||884.2 e non ei nen cuid’aver / ja per el ben de mia senhor||884.2 e non ei nen cuid’aver / ja per el ben de mia senhor||888.47 per que se soia / todo ben reger / (paz, cortesia, / solaz), que avia / fremoso poder||889.2 Ben poss’Amor e seu mal endurar, / tant’é o ben que de mia senhor ei / sol en cuidar no ben que dela sei||889.20 como farei depois, se o ouver, / que o possa manteer e gracir?||889.27 Pois en cuidar tan gran sabor ach’eu, / ren non daria, se ouvess’o seu / ben, por quant’outro ben eno mund’á||897.16 Quen á amigo leal?||898.12 ca sennor ei que me ten en poder / e que sabe que lle sei ben querer||898.30 e o que sén ouver, / pois-lo souber, nunca m’én cousirá||900.9 Non me soub’i consell’aver / per como podess’endurar / a coit’en que me vi andar||907.19 e faz-mi que non ei poder / que lho non aja de querer||918.20 ca, se el-rei sabe vossa demanda / e ouver paz deste execo en que anda, / arcediagõo sedes logo feito||926.21 e sofro e nunca por vós acorr’ei||927.12 ca onde eu cuidei aver ben / por servir nunca ouve én ren||927.19 e a desmesura por én / me faz tal mal que me non sei / con ela ja conselh’aver||927.21 e leixa-me d’amor morrer, / e da mesura ben non ei||932.5 E, pero lhi fale, ben sei / ca non ei nen un poder / de o por amig’aver||943.8 El é por mí tan coitado d’amor / que morrerá se meu ben non ouver||944.14 e sempre aver cuidei / algũu ben dela||945.19 Mais, pois dela ben non ei, / preguntar-m’-an, e calar-m’-ei||947.1 Dizen, senhor, que non ei eu poder / de veer ben||947.4 gran verdad’é, quand’eu alhur guarir / ei sen vós, que non posso ben aver||947.13 D’aver ben non me quero eu creer, / e, mia senhor, quero-vos dizer al||952.5 porque sempr’atend’aver ben / da dona que quero gran ben||952.14 Mal sén é per-desasperar / ome de mui gran ben aver / de sa senhor||956.1 Desej’eu ben aver de mia senhor||956.2 mais non desej’aver ben dela tal, / por seer meu ben, que seja seu mal||956.11 por én desejo no meu coraçon / aver tal ben dela, per bõa fe, / en que non perça ren de seu bon prez||964.15 Nostro Senhor, que á mui gran poder, / é sempre ledo no seu coraçon||966.1 Dizen-mi a mí quantos amigos ei / que nunca perderei coita d’amor||975.16 nen ouve nunca, senhor, ben, / nen sei que x’ést’, ...||978.14 gran ben seria / se eu per vós podesse ben aver / de mia sennor||978.15 ond’eu ben averia / sol que vós end’ouvessedes prazer||978.20 E de bon grado ja m’eu partiria / de vós, Amor, se ouvess’én lezer||983.2 Agora me part’eu mui sen meu grado / de quanto ben oje no mund’avia||983.27 demais, non ei parente nen amigo, / ai eu!, / que m’aconsell’, ...||984.16 ca, pois eu por ela morte preser, / non me diran que dela ben non ei||988.7 que, quanto ben aqueste mund’avia, / todo lho Vós tolhestes en un dia!||990.25 façamos atal oraçon: / que Deus, que prês mort’e paixon, / o salve, que én poder á||990.28 assi o lev’a bon logar / pelo gran poder que end’á!||996.4 mais non llo digo, ca non ei poder / de lle falar en quanto mal me ven||996.10 ca non ei sazon / de lle falar en q[uanto mal me ven,||997.19 E, meus amigos, non ei eu poder / d’a mui gran coit’, en que vivo, sofrer||999.5 ca, sennor, non ei eu poder / de viver máis sen vos veer||1002.15 e faz-mi perder o sén / porque non poss’aver ben / da que eu muito servi||1004.7 non querria meu dano por saber / que podia per i meu ben aver||1014.1 O meu amigo non pod’aver ben / de mí, amiga, vedes por que non||1014.8 E gran sazon á ja, per bõa fe, / que el[e] meu ben podera aver||1016.5 e, fe que devedes, / algun conselh’i ajamos / ante que assi moiramos||1018.13 Nen avera meu amigo poder / de nulha sanha filhar contra mí||1025.3 ca non ei sen meu dan’én poder||1033.1 Non ei eu poder d’o meu amigo / partir, amigas, de mi querer ben||1035.2 Diz meu amigo que, u non jaz al, / morre, ca non pod’aver ben de mí||1035.15 Diz que tan muito é coitado d’amor / que ren de morte non o tornará / porque non ouve ben de min nen á||1035.15 porque non ouve ben de min nen á||1038.20 E, como quer que fosse, el querria / aver ja ben de min toda via||1040.14 Tan coitado por mí anda / que non á paz nen mesura||1042.9 Ren non vos pode de morte guardar / e sei ben que morr[er]edes por mí / se non ouverdes algun ben de min||1042.19 E rog’a Deus, que á end’o poder, / que El me leix’end’o melhor fazer||1052.1 Ir-vos queredes e non ei poder, / par Deus, amigo, de vos én tolher||1055.3 todos an ben per oir e veer / e per entendimento e per falar||1059.5 por vós, tenh’eu que seria razon / de mi fazerdes aver algun ben / de vós, senhor, por quanto mal mi ven||1061.1 Eu, mia senhor, non ei poder / de me vós poder qui[tar]||1063.17 eu viveria muit’a meu prazer / se eu d’Amor ben podess[e] aver||1063.21 essa me soube de guisa guisar / que non ouvess’eu ben d’Amor nen d’al||1066.8 ca eu ben sei que vós poder avedes / de mi fazerdes, se quiserdes, ben, / Amor||1076.6 pero cuidando non posso saber / como podesse dela ben aver||1080.11 Pero que [dela] ben non ei, / verdade vos quero dizer||1081.4 pero non ei end’o poder||1081.10 pero, se vos dizer quiser / mia coita e vo-la disser, / non ei poder de m’én guardar||1091.8 Perço meu sén que sol non ei poder / en mí de pran desejando seu ben||1091.11 de lhi falar non ei en min poder||1096.23 pois non á poder / sobre-los outros de lhi mal fazer||1097.8 mais dizen aquestes que an / senhores que logo xi morrerán / por elas||1107.2 U vos non vejo, senhor, sol poder / non ei de min nen me sei conselhar||1108.1 Mui desguisado tenho d’aver ben!||1109.6 des i, en como averei de vós ben||1128.6 ca ja m’ela maior mal non fara / do que mi fez per quanto poder á||1137.8 e and’end’eu mui leda, pois tal mandad’ei migo||1137.9 pois tal mandad’ei migo, ca [ven o meu amigo!]||1140.5 E, pois dizedes ca poder non avedes d’al tant’amar / come min, ai meu amigo, dizede, se Deus vos ampar||1142.7 Pois eu migo seu mandado non ei, / ja m’eu leda partir non poderei / de Bonaval||1156.6 mais, se soubess’eu qual ben el querria /  aver de mí, assi lho guisaria||1156.8 e non me diz o ben que quer aver / de min||1162.7 Que coit’ouv’ora el-rei de me levar / quanto ben avia nen ei d’aver!||1162.8 Que coit’ouv’ora el-rei de me levar / quanto ben avia nen ei d’aver!||1168.2 quen amigo á que Deus lho amostre||1168.5 quen amig’á que Deus lho aduga||1184.15 «Vej’eu viir quanto ben no mund’ei»||1188.1 Mal me tragedes, ai filha, porque quer’aver amigo||1188.2 e, pois eu, con vosso medo, non o ei nen é comigo, / non ajades a mia graça||1188.7 e, porque mi-o non leixades aver, mia filha fremosa, / non ajade-la mia [graça<||1188.11 Pois eu non ei meu amigo, non ei ren do que desejo||1195.10 e faz-m’outra de sí e de quant’á / e de quantos outros parentes ei||1206.5 Pois eu mig’ei seu mandado, / querria saber de grado / se ousará meu amigo / [ante vós falar comigo]||1211.1 Mandad’ei migo qual eu desejei, / gran sazon á, madre, per bõa fe||1211.7 E, pois mi Deus fez tal mandad’aver / qual desejava o meu coraçon||1215.8 E atal preito m’era mui mester, / se mi Deus aguisar de o aver||1228.8 E non fica per mí, per bõa fe, / d’aver meu ben e de lho guisar eu||1229.13 E dizede-lhi ca poder non ei / de me partir||1232.3 que non á poder / de falar mig’e morr’én con pesar?||1238.2 Amiga, dizen que meu amig’á / por mí tal coita que non á poder / per nulha guisa d’un dia viver / se per mí non||1239.3 – Por Deus, amiga, preguntar-vos-ei / do voss’amigo, que vos quer gran ben, / se ouve nunca de vós algun ben||1241.16 mais, pois vos cuidan o trobar tolher, / ora verei o poder que an sigo||1244.11 Que non ouvess’antre nós qual preito á / per qual [a] vós [vos] foi sempre mester||1244.11 Que non ouvess’antre nós qual preito á / per qual [a] vós [vos] foi sempre mester, / deviades por mí a fazer que-quer||1245.1 Amig’, entendo que non ouvestes / poder d’alhur viver||1246.21 e a quen o tever / por ben tal aja daquel que ben quer||1249.5 ca de tal guisa me guardan del ja / que non ei eu poder de fazer ren / por el||1250.7 ca vós quisestes aver aquel ben / de min que vos non podia fazer / sen meu gran dan’, ...||1250.18 ca, [pero] m’end’eu queira fazer al, / o demo lev’o poder que end’ei||1255.15 Pero ouvestes amiga / a que quisestes mui gran ben||1262.10 Pero sõo guardada, toda via irei / convosc’, ai meu amigo, se a guarda non ei||1265.4 ca levou sigo o meu coraçon / e quanto ben oj’eu [e]no mund’ei||1269.8 e guardades-me tanto que non ei poder / d’ir a San Leu[ter falar con meu amigo]||1274.4 e de morrer á ja mui gran sabor, / pois que non pode vosso ben aver?||1274.5 – Non o avera enquant’eu viver, / ca ja lhi diss’eu que se partiss’én||1274.11 ante tenho que o perdedes i / se per ventura vosso ben non á||1274.12 – Par Deus, amiga, non o avera||1274.18 e ben sei que por mal vo-lo terran, / amiga, se vosso ben non ouver||1274.19 – Nunca o avera, se Deus quiser||1281.22 En tal que comigo falar podesse, / ja non á preito que mi non fezesse||1286.5 Pois mi aqui ren non podedes dizer, / id’u ajades comigo lezer||1296.1 Mandad’ei comigo, / ca ven meu amigo||1296.4 Comig’ei mandado, / ca ven meu amado||1298.8 Com’eu senneira estou en Vigo / e nullas gardas non ei comigo||1298.13 E nullas gardas non ei comigo, / ergas meus ollos que choran migo||1300.8 Bailava corpo delgado, / que nunc’ouver’amado||1300.11 Bailava corpo velido, / que nunc’ouver’amigo||1300.13 Que nunc’ouver’amigo, / ergas no sagrad’, en Vigo||1300.16 Que nunc’ouver’amado, / ergas en Vigo, no sagrado||1309.1 Amiga, quen oje ouvesse / mandado do meu amigo||1309.7 Se de mí ouver mandado, / non sei ren que o detenha, / amiga, pelo seu grado||1319.8 E o cativo, per poder que á, / non na pode desta seita parti[r]||1320.1 En preito que Don Foan á / con un meestre á gran caston||1322.9 Por tal juiz nunca ja máis sera / desembargad’este preito que ei||1327.3 a que praz d’averdes logar / no seu conselho máis d’outro prelado||1332.18 que per senhores aja defenson / de non peitar com’outro peitador||1343.3 Pero el-rei á defeso / que juiz non filhe peito / do que per ant’el á preito, / vedes o que ei apreso||1345.1 A mí dizen quantos amigos ei / por que vivo tan muit’en Portugal||1345.8 ca ést’est’oje quanto ben eu ei, / nen me digades, amigos, i al||1346.5 non á máis d’un filho soo / e ficou dele lançado||1349.7 ca mi disse que queria / seer ante mal talhada / que aver corpo delgado||1366.1 O infançon ouv’atal / tregoa migo des Natal / que agora oiredes||1367.16 [Vedes] qual é meu sabor: / averen ambos guerra||1370.3 Saben en Morraz’e en Salnes / meu preit’e seu, e non lhis pes, / que á de min, máis á d’un mes||1376.22 nunca vos entro na tafularia / que lh’i non aja algun preit’a volver / porque ei pois en gran coita [a] seer, / e fugir, [e] guarir na putaria||1390.8 E pero avia un filho barvado / de barragãa, non o vio colher||1398.23 E se mi Deus a mí desse poder / qual oj’el á, pois morrer, de viver, / ja máis morte nunca temeria||1401.7 nen posso contra el conselh’aver?||1407.12 ca x’é el ome que x’á poder tal / ben come vós||1414.12 por én teen que tamanho perdon / non avedes come os que na frota / van e se deitan con medo na sota||1415.15 Ajades por én galardon / de Deus Senhor, se a El praz||1425.14 sequer manjar nunca tan pouco ten / de que vós vossa parte non ajades||1429.4 pera ricome, que non pod’aver / filho nen filha, pode-l’-á fazer / con aquela que faz cada mes filho||1444.17 [o]u ja vós ben non sabedes julgar, / ou dos outros ofereçon avedes||1447.1 Os privados que d’el-rei an, / por mal de muitos, gran poder, / seu saber é juntar aver||1447.14 e quen d’el-rei quiser tirar / ben sen servir, se lhis peitar, / ave-lo-á u l[h]o pedir||1469.15 ca d’outra guisa non posso aver [i] / conselho ja per esta razon tal||1474.11 e diz que á ben per u o fazer / con o que ten de seu, se d’alhur non||1482.11 mais dizen que ouve maos agoiros||1485.16 E, quando máis Joan Airas cuidou / que ouvesse de Mor da Cana ben, / foi-o ela logo matar por én||1486.5 e [ouv]’un corvo carnaçal, / e non quis da casa sair||1486.23 e ela quis provar de s’ir, / e ou[v]’un corvo sobre sí||1487.6 ouv’ũu corvo viaraz e faceiro, / de que Don Pero non foi ren pagado||1492.23 E veed’ora, por Santa Maria, / se ei poder de co[n] el máis guarir||1528.11 este poder ante tempo d’el-rei / Don Fernando ja lhi viron aver||1528.12 mais non avia poder de soltar||1528.20 fi’-d’Escalhola non á poder tal / per que solt’, ergo seus presos que ten||1528.32 – Vaasco Perez, á-x’en Meca seu / poder||1532.3 e vós cuidades que ei de vós ben, / que eu non ei de vós, mao pecado||1532.4 e vós cuidades que ei de vós ben, / que eu non ei de vós, mao pecado||1532.8 D’aver de vós ben and’eu alongado||1532.14 demais, fostes ogan’a meu mandado / por mi fazerdes [gran] ben e amor, / e con tal ben qual eu enton, senhor, / ouvi de vós mal dia eu fui nado||1532.17 «Bon grad’a Deus, ca ja agora averei / o ben por que andava en cuidado»||1542.12 Por valer máis e por aver, / conselh’ouvi de guarecer / per pé de cavalo||1546.11 E por que mi fil[h]ou / bõa senhor que avia?||1546.12 E diz El que non á molher!||1546.13 Se a non á, pera que quer / pois tant’a bõa Maria?||1549.4 pero senhor é que tod’aquel ben / do mundo [á, e] sabe que i fiz / serviç’e non poss’aver seu amor||1549.11 e tod’est’ei con quen / fal’eu e digo-lh’as coitas que ei||1552.17 E, pois el sa fazenda tan mal cata / contra elas que faz viver tal vida / que nen del nen d’outren non a[n] guarida||1554.15 Non na perderá se ouver vogado||1569.5 nós, que avemos mui bon rei por senhor / e no-lo alhur fazen emperador||1569.10 pois nós avemos aquel melhor rei / que no mund’á||1570.30 – Joan Airas, vós perdestes o sén, / ca enas molheres sempr’ouvo ben / e avera ja, mais pera vós non||1570.31 ca enas molheres sempr’ouvo ben / e avera ja, mais pera vós non||1580.7 non poderedes i un om’aver / ant’...||1580.12 ca é de [tal] logar / que non podedes, per nen un poder, / aver nulh’ome||1580.16 non poderedes esta dona aver||1589.13 nen padre nen madre non ei / que m’ensine||1595.18 eu por Sueir’Eanes vo-lo ei||1598.17 nen avedes sobre min poder tal / per que vos foda se me non pagardes / ante mui ben||1604.16 E vej’aqui outros eu, desemparado, / que an seu ben, que sempr’eu desejei, / por senhos soldos||1612.4 se assi é como vós dizedes, / no mundo vosso par non avia||1612.5 á ũu que i vosso par ouvesse||1628.1 E pero Deus á gran poder, / non o pode tant’ajudar / que o peior possa tornar||1628.4 pero ben sei que á poder / de dar grand’alg’a Don Foan||1628.7 mais, d’el seer peior, de pran, / do que é, ja non á én poder||1652.8 Demais, quen á mui gran poder / de fazer alg’e o non faz||1653.26 Aquel temp’avemos ja||1654.16 Ca, o logar u eles an poder, / non á perdon que s’i possa asconder||1661.21 mais el d’aver molher non é pensado||1664.20 – Don Garcia, como direi / a quen sempr’amei e servi / atal pesar per que des i / perça quanto ben no mund’ei / d’eu veer e de lhi falar?||1665.16 E, se de min quiserdes aprender / qual part’á de cima en esta sazon, / non á i, se lhis [a]ven i, salmon||1674.1 Pero d’Ambroa, tal senhor avedes / que non sei quen se dela non pagasse||1675.12 Por én vos mand’eu catar / que vejades nos agüiros que ei / como poss’ir
3. v. tr. 'mostrar, presentar, caracterizarse por'
1.17 log’eu, des i, en prez entrei, / que mi ante d’aver era greu||1.18 e per vó-l’ei e per al non||6.9 da que á melhor semelhar / de quantas no mund’ome vir||6.21 ca, por vos ome non mentir, / non á ela tal parecer / con que s’assi possa asconder||8.20 Mais logo m’ar mataria / un cor que ei de folia / mui comprid[o] e d’amor||10.18 Quen-quer x’esto pode veer, / e máis quen mego vid’ouer, / que non ei ja sén nen poder / de m’emparar d’ũa molher||10.19 que non ei ja sén nen poder / de m’emparar d’ũa molher||14.20 De muitos sõo preguntado / de que ei este pensar||27.9 pois non ei ja sén nen saber / per que lh’oimais possa guarir||27.15 nen ar ei eu sén atal / per que lh’oimais possa guarir||48.15 Nen ar sei prol que m’ouvesse / seu ben, e al vos direi||53.12 senhor, nunca eu ja culpa averei / de non amar, enquant’eu vivo for, / senon vós||53.23 d’averdes vós en mia mort’a perder / gran mesura, fremosa mia senhor, / per bõa fe, que vos Deus fez aver||58.2 O mui fremoso parecer / que vós avedes, mia senhor||59.22 E, se eu sén ouvess’enton, / no[n] fora tal cuido cuidar||59.26 se omen for / que sén aja, aver’a entender / ca non devia eu a fazer / o que ali cuido, per ren||68.11 log’a cuidar / dev’esto (se scient’ouver)||74.5 ca esta cuita, mao pecado, / tal me ten ja que non ei eu sén / de me temer de neun mal||106.3 E non mi valra i Deus nen mesura / que vós tan grande sabedes aver / en tod’outra ren senon contra mí?||107.16 ca non avedes parecer / tal que muito possa viver / quen vos oer a desejar||110.14 e sequer non ei ja razon que lhis apõer / quando me preguntan [por] que ei tan trist’andar.||113.23 ca no falar e no riso / poderades conhec[er] / qual á melhor parecer||117.14 e, se me non valver / escontra vós, mia sennor, outra ren, / non mi á min prol, quando me prol non ten / cousimento, que me valer devia||138.24 pois non mi á prol de vo-la eu dizer||146.3 e vall’a mí bon sén que vós avedes||151.4 se sempr’ei d’aver atal andança, / cativo, que non morri o dia / que a vi en cas Dona Costança||151.9 Nostro Senhor, e como non morri / como mor[r]e quen non á proveito / de morrer nen se queria vivo?||156.3 e, pois vo-lo Deus faz aver / e quantas outras cousas son, / en que teedes por razon / de me leixar morrer d’amor||163.1 Que prol vos á vós, mia sennor, / de me tan muito mal fazer||163.5 Dizede-me, que prol vos á?||163.8 Non vos á prol, per bõa fe||163.11 [E] que prol vos á d’eu estar / sempre por vós en grand’afan?||175.4 e con tod’esto mellor prez aver||177.26 a que eu vi por mal de min / nen outre ja mentr’eu o sén / ouver||178.12 que niun sén nen sentido non ei||183.9 nunca lles tal verdade negarei, / ..., / se non perder aqueste sén que ei||189.14 se lle pesar / faz outr’, a min se ven queixar / por én, que culpa non ei i||199.23 Por én tod’ome devia acordado, / que sén ouvesse, daquest’a seer||199.30 E elas van-me gran pesar dizer / no que lles nunca prol non á d’aver / perque destorvan min de meu coidado||204.13 ali non ouv’eu siso nen poder / de lhi dizer que por ela morria||211.16 mais eu cuidei, / con mui mal sén que ouv’enton, / que podess’eu sofrer mui ben / as grandes coitas que levei / por ela eno coraço[n]||212.5 que El i leixe mao prez aver / a quen mal preço vos quer apoer||236.28 e, par Deus, ar jurar-ll’-ia mui ben / que nulla culpa i non avia / de m’entender, assi Deus me perdon||269.26 [M]ai-la mia ventura e aquestes meus / ollos an i [mui] gran culpa||271.5 [e] non mi á prol de queixar-m’end’assi||275.13 e non sei al per que sén non perdesse / que máis ouvesse e cedo non morresse||328.16 E, mia senhor, ja vos sempre diran, / se eu morrer, que culpa avedes i||386.14 Pero non devi’a perder / ome que ja o sén non á / de con sandece ren dizer||398.12 escolleria, mentr’ouvesse sén, / de nunca ja morrer por nulla ren||408.17 – Non vos á prol, amigo||415.10 e pode muit’e á tal coraçon / que o non pode ren apoderar||415.30 E [e]stas mannas, segundo meu sén, / que o mar á, á el-rei||415.30 E [e]stas mannas, segundo meu sén, / que o mar á, á el-rei||430.8 E no’mi á prol este pavor aver||436.19 e, pois vos praz, oje-mais sofrerei / de vos non dizer ren, pois prol non mi á / que vo-lo diga||447.3 Senhor, des quand’en vós cuidei / e no vosso bon parecer, / perdi o sén que eu aver / soia||493.11 e pesa-m’ende porque essa ida, / de prez que ouve máis, se Deus me valha, / venceu ela||493.17 e demais á preço que nunca erra / de dar gran colpe con seu tragazeite||544.17 ca me ten seu amor tan aficado, / ..., / que non ei en min força nen poder||558.6 E por én / peç’eu tant’a Nostro Senhor: / que vos mud’esse coraçon / que mi avedes tan sen razon||560.14 que me forçou de tal guisa, senhor, / que sén nen força non ei ja de min||561.35 ca en tal coita me ten / que non ei força nen sén||565.14 E quen o assi non ten / non vos vio ou non á sén||600.2 Amig’e fals’e desleal, / que prol á de vos trabalhar / de na mia mercee cobrar?||619.4 Falou-m’oj’o meu amigo / mui ben e muit’omildoso / no meu parecer fremoso, / amiga, que eu ei migo||639.18 se ouver sén||652.13 E os meus olhos, sen vós, que prol mi an||758.7 que presta seu bon parecer / nen seu bon talh’a quen o á?||758.10 porque non á no mundo rei / que viss’o talho que eu ei / que xe non morresse por min||851.5 e desto xi m’atou morte, sen poder / que eu aja d’end’al fazer||881.15 pero sabede, se ren ei de prez / ou d’outro ben, por vós é, non por al||887.4 Amor, non qued’eu amando / nen quedo d’andar punnando / como podesse fazer / per que vossa graç’ouvesse / ou a mia sennor prouguesse||888.31 Louvaminhares / e prazenteares / an prez e poder||898.23 E meu trobar, aquesto sei eu ja / que non mi á prol senon por ũa ren||905.16 nen ei / i culpa porque vos amei||907.10 pois [que] tan bon parecer á / que o seu mui [bon parecer / mi-a faz à força ben querer]||932.16 – Pois lhi saí de mandado, / que prol á, madr’, en lhi falar||934.2 Ora non dev’eu preçar parecer / nen palavra que eu aja nen sén / nen cousa que en mí seja de ben||951.13 E as que ala maior prez avian / en todo ben, toda-las fui veer||957.5 que prol á mí fazer-vos eu prazer / e fazer a mí, senhor, gran pesar?||957.11 que prol á mí fazer eu vosso ben / e fazer a mí, senhor, mui gran mal?||957.17 que prol á min guarir eu vós, senhor, / e matar mí, que moiro por guarir?||993.2 O que Valença conquereu, / por sempre máis valenç’aver, / Valença se quer manteer||1015.2 Os que dizen que veen ben e mal / nas aves e d’agoirar preç[o] an / queren corvo seestro quando van / alhur entrar||1046.4 mais eu perça bon parecer que ei / se nunca lh’el-rei tanto ben fezer / quanto lh’eu farei quando mi quiser||1061.1 Eu, mia senhor, non ei poder / de me vós poder qui[tar]||1114.20 nen saberan, mentr’eu aqueste sén / ouver, que ei per min quen quero ben||1115.16 E, mia senhor, por que me coitarei / de viir cedo, pois mi prol non á?||1188.3 e, pois eu, con vosso medo, non o ei nen é comigo, / non ajades a mia graça||1232.7 – Amiga, sei [ben] que non pod’aver / meu amig’arte de migo falar||1232.9 e ouv’eu art’e figi-lhe fazer / por outra dona un mui bon cantar||1236.8 A que vi ontr’as amenas, / Deus, com’á bon semellar!||1237.13 mais por sen-conhocer / vos tenh’ora, que non sabedes quen / á peor sén||1245.12 e non vos á prol de seer viido / à mia mesura||1255.12 se Deus quer / ou se eu verdad’ei migo||1261.10 e, meu amigo, ... / se por mesura non fosse que ei, / se vos eu [vira, non mi venha ben / nunca de Deus nen d’onde m’oje ven]||1274.8 – Tenh’eu, amiga, que prol non vos á / d’o voss’amigo ja morrer assi||1276.15 – Senhor, que prol mi á de jurar?||1281.9 que non dorme nen á [o] sén consigo / nen sabe de sí parte nen mandado||1317.2 D’ũa gran vinha que ten en Valada / Alvar Rod[r]iguiz non pod’aver prol||1317.14 nen un proveito non pod’end’aver||1326.1 Pois que te preças d’aver sén comprido / en trobar ben e en bõa razon||1328.10 E quen ben vir o vos[s]o contenente / e as feituras e o parecer / que vós avedes ben pod’entender / en tod’aquesto||1330.14 [E], pois lhi Deus atal ventur[a] deu / que en pobreza todo seu sén á||1376.19 Ainda eu outras manhas avia, / per que eu non posso ja muito valer||1391.7 buscade quen vos entouque melhor / e vos correga, polo meu amor, / as feituras e o cos que avedes||1391.8 E, se esto fezerdes, averedes, / ..., / bon parecer e bon talh’, ...||1392.10 E, se vos daquesto non castigades, / nulh’ome non sei con que ben estedes, / pero mui boas maneiras ajades||1394.5 ca lhi vi grand’olho mao aver / e non cuido que possa guarecer / dest’olho mao||1394.15 ca conhosc’eu mui ben que vós avedes / olho mao, mesto con cadarron||1394.21 por esto, sodes mao de guarir / dest’olho mao velho que avedes||1395.16 de mui bõa voz que soia aver / soube-a per avoleza perder||1397.8 E, porque á Don Fernando gran prez / das gentes todas de mui justiceiro, / o fez el-rei meirinho||1400.28 nom’ei de Negra, e muit’outro mal / ei [e ei] per i preço de peideira||1408.1 Un cavaleiro á ‘qui tal entendença / qual vos eu agora quero contar||1414.4 e que avedes tan gran coraçon / que tanto dades que bon tempo faça / ben como mao nen como boança||1430.33 ei sis’e sei trobar e leo ben||1438.4 Ai novel, non vos á prol de tragerdes máis a sela!||1440.2 Don Domingo Caorinha / non á proe / de sobir en[a] Marinha / Caadoe||1441.2 De quant’oj’eu no mundo me [te]mia / que infançon non á sén, del aven||1444.4 pois que eu ei mui gran sabedoria / de trobar e d[e] o mui ben fazer||1444.6 se ei culpa no que me van dizer, / vingade-o sen toda bandoria||1460.16 Se vós, come ome dereito, / as paredes e o teito / catassedes, gran proveito / vos ouvera, a meu sén||1466.14 mais saber-vos-ei / as manhas, que vós avedes, contar||1506.8 pois avedes [a]tan gran coraçon / que vos eu loe||1519.16 De parecer e de falar / e de bõas manhas aver, / ela non a pode vencer / dona no mund’, a meu cuidar||1525.11 e non á mesura sigo||1568.4 Bon doair’avedes e manso falades||1577.1 Don Foão, que eu sei que á preço de livão, / vedes que fez ena guerra||1577.6 Don Foão, que eu sei que á preço de ligeiro, / vedes que fez ena guerra||1577.11 Don Foão, que eu sei que á prez de liveldade, / vedes que fez [e]na guerra||1589.9 Ca me fazen én sabedor / de vós que avedes bon sén / de foder e de todo ben, / ensinade-me máis, sen[h]or, / como foda||1594.14 ora veede se á gran saber!||1628.11 ja nunca pode peior prez / aver per ren||1652.12 pois que non val nen quer valer, / ou grand’estança que prol lh’á?||1652.14 Ca, pois d’amigos mal está, / non pode bõa estança aver||1670.18 a capa velh’, Elvira, que, eu sei, / muit’us’á [a] que contigo ficou
4. v. tr. 'sentir, experimentar, considerar'
4.11 e, pois eu demoro / en seu amor, por Deus, de mí / aja mercee||5.8 Con [e]ste escudo gran prazer / ajamos e cantemos ben||6.8 ja eu chus non a negarei, / vel saberan de quen tort’ei||7.25 fazede como sabor ei / e dade-m’al i||7.34 Pero desejos averei / de vós||9.5 q[u]and’eu sabor ouvesse de morrer||10.11 ca nunca pudi aver sabor / de min nen d’al, des que foi sou, / senon dela! E que farei?||14.4 Cuid’eu, ren i non gaades / eno mal que por vós ei||14.16 Conort’ei / en que pouco durarei / se máis de min non pensades||14.44 Que prazer / avedes de me tolher / meu corpo, que vos servia?||15.1 Vós, mia senhor, que non avedes cura / de m’ascoitar nen de me ben fazer||15.6 mal ei por vós mui maior ca morrer||15.11 perder-vos-ei, que vos tan muito dura / de mal com’eu por vós ei a sofrer / e que non sei de vós aver rancura||17.1 Ei eu tan gran medo de mia senhor / que nunca lh’ouso nulha ren dizer||17.3 e veed’ora de qual ei pavor||18.12 ca non á no mund’outra ren / por que eu ja possa perder / a coita que eu por vós ei / senon por morrer||20.5 u nunca máis acharei outra ren / de que eu possa gasalhad’aver / nen me de vós faça coita perder!||20.15 e perdud’ei gasalhad’e sabor / de quanto al no mundo soia amar||23.11 que maior / sabor avedes de me non fazer / ben, mia senhor||23.13 que maior / sabor avedes de me non fazer / ben, mia senhor, e de me mal querer / ca se vos eu oesse desamor, / mia senhor fremosa||23.16 e quant’eu máis viver tant’averei / maior amor de vos servir||23.32 ca mentr’eu vosso desamor oer, / com’oj’eu ei, m[ia senh]or, [e] tever / vosco tan mal mia fazenda com’eu / tenho convosco, non [me sera] greu||23.33 ca mentr’eu vosso desamor oer, / com’oj’eu ei, m[ia senh]or||24.4 pois vós non avedes sabor / que vos eu diga nulha ren / de quanto mal me por vós ven||24.12 ca, se d’al ouvesse poder, / aver-vos-ia desamor / assi como vos ei gran ben / a querer, sen grad’;...||24.26 mais non me leixarán / os desejos que de vós ei||24.31 é, pois atal / ventura ei eu, mui mester / de morrer||25.17 nen ei / sabor senon de vos servir||30.4 pois sabe ja quan grand’amor / lh’ei||31.22 Pois eu entendo, mia senhor, / quan pouco proveito me ten / de vos dizer quan grand’amor / vos ei, non vos falar[ei] én||32.8 Muit’i a aver gran pavor / ei dereit’, e en me temer / d’Amor||34.24 no[n] á ren per que quisesse mor[r]er, / sol que eu viss’o seu bon parecer, / nen á no mundo coita que ouvesse||35.9 Assi me podera de mal quitar / se El ouvera de meu be[n] sabor||35.20 ca non poss’eu sabor aver en al, / erg’en cuidar no vosso parecer||36.20 e [ar] quer[r]ei-lh’a grand’amor / e, po-la aver eu melhor, / nunca lhi ren demandarei||40.4 sab’ora Deus que me fora gran ben / con a mort’e ouvera i sabor||40.5 sabor ouvera de morrer log’i / por non viver com’eu depois vivi||42.19 ond’omen non pode aver ergo mal||46.14 nen [me] preguntar / por que avia tal pavor||46.22 ca mui maior coita averei, / senhor, quand’eu de vós oer||46.22 ca mui maior coita averei, / senhor, quand’eu de vós oer / desamor voss’e [o] tever||46.28 e guisarei / como aja vosso desamor||46.30 [M]entre vos eu poder servir / vosso desamor av[er]ei||47.5 avendo-mi vós desamor / u vos amei sempre a servir / des que vos vi||47.22 e descobrir- / -vos-ei d’ũu voss’entendedor / vilão, de que vós sabor / avedes e a que pedir / foste-la cinta||51.3 porque me parte d’u eu ei / prazer e sabor de guarir||52.3 ca nunca de vós ei d’aver, / mal pecado, se coita non||53.20 e ei mui gran pavor / d’averdes vós en mia mort’a perder / gran mesura, fremosa mia senhor||53.28 que non ja con sabor / que eu aja, senhor, de non morrer||55.19 mais eu tan grave coita ei / por vós, senhor, que sol non sei / que me dig’, ...||58.11 tal sabor / ei que me faz escaecer / quanta coita soia prender||59.6 ca cedo mi per-fez saber / quejandas noites faz aver / Amor a quen el preso ten||60.12 E de tal coita, mia senhor, / non é sen guisa d’eu morrer, / pero nunca mi á Deus perder / e leixar per vós, per que a ei||64.6 nunca perderei / esta coita que oj’eu ei / d’amor eno meu coraçon||64.8 esta coita que oj’eu ei / d’amor eno meu coraçon, / ca mi-a faz aver tal moller / que nunca mi á ren de fazer / per que eu j’a possa perder||64.20 E quen á esta cuita tal, / macar se morre, non lle praz!||65.1 Sennor fremosa, grand’enveja ei / eu a tod’ome que vejo morrer||65.11 con tod’est’ora non ei eu poder, / per bõa fe, de null’enveja aver / a null’ome de quantos vivos son||66.18 quitar-m’end’-ia o mui gran sabor / que vos vejo aver de m’alongar / de vós mui máis ca outr’ome por én||68.27 ca, se o vir, log’á d’aver / mui gran cuita sen neun ben||69.11 E per bõa fe, mia sennor, / por quite me tenn’eu d’aver / vosso ben, ... / nen al en que aja sabor||70.10 ca logo m’eu quitaria d’aver / gran cuita e de vos fazer pesar||71.3 Se Deus me valla, mia sennor, / de grado querria saber / se avedes algun sabor / en quanto mal m’ides fazer||71.5 ca, se sabor avedes i, / gran ben per-éste pora mí||71.12 ca me seria mui mellor / de sempre de vós mal prender, / se sabor ouvessedes i||72.2 De cuita grand’e de pesar / non á oj’o meu coraçon / nulla mingua, si Deus m’ampar||72.16 E creo que fara mal sén / quen nunca gran fiuz’ouver / en mesura d’outra moller||74.10 E pero nunca foi én pensado / que podesse eu per ren veer / o que me faz tal cuita aver||75.2 e non ei al de vós senon / muito mal, si Deus me perdon||79.18 e por end’ei sabor / de a servir, pero que é meu mal||80.4 non catedes o desamor / que m’avedes nen o pesar / que vos eu faço en vos querer / ben||82.3 e quant’ali ei de sabor / se mi ar torna pois en pesar / des que m’eu part’, ...||83.16 E dé-me poder de negar / sempr’a mui gran cuita que ei / por vós aas gentes||85.7 mais eu non o posso creer: / que ome perdera per ren / coita d’amor sen aver ben / da dona que lla faz aver||85.15 ca, se eles ouvessen tal / coita qual oj’eu ei d’amor / ... / ..., / log’averian a querer / mui máis sa morte ca ‘tender||85.16 ca, se eles ouvessen tal / coita qual oj’eu ei d’amor||86.9 Mais, de pran, algũa sazon / an esses sabor d’outra ren||86.28 e Deus, se me quiser valer, / por min, poi-la ten en poder, / fara-ll’aver coita d’amor||88.26 e qual sabor / eu ei de convosco falar / vos faç’aver de m’ascuitar||89.6 que o pesar, que ouvesse én, / que toda via mi-o negasse||90.26 e faz-mi a verdade dizer / ... / da gran cuita que por vós ei||91.5 que non pod’ome coita aver / que non aja log’a perder / des que ll’outra chega maior||93.7 averei gran coit’a sofrer / por vós como mi agora ei||93.9 E por én e por voss’amor / ja sempr’eu gran coit’averei / aqui enquant’eu vivo for||94.15 Mais gran med’ei de me forçar / o seu amor||94.15 Mais gran med’ei de me forçar / o seu amor, ... / de non poder dela partir / os meus ollos||95.3 Ben o faria, se nembrar / se quisesse ja mia sennor / como mi a tort’á desamor||95.19 ca non ei d’outra ren sabor / erg’en viver u ela for||96.21 Non o dev’a leixar morrer, / ..., / pois que gran coita d’amor á||97.5 pois na maior / viv’eu que pod’Amor fazer / aver a nulh’omen per ren||97.8 E gran medo soia aver / de morrer eu por mia senhor||98.3 Quand’eu estou sen mia senhor / sempre cuido que lhi direi, / ..., o mal que ei / por ela e por seu amor||98.7 ca ei pavor de lhi pesar||98.12 ca a non vejo con pavor / que lh’aja, nen ei én sabor||98.12 nen ei én sabor||98.21 e, se lho non dig’, averei / gran coita ja mentre durar:||99.20 nen outrossi non [o] quis dar / a esta coita que eu ei||99.21 nen outrossi non [o] quis dar / a esta coita que eu ei, / e averei||102.1 Senhor, esta coita que ei / non vo-la poss’eu máis dizer||102.24 E, pois me contra vós non val / Deus nen mesura nen amor / que vos eu ei des que vos vi, / amar-vos-ei sempre, senhor||103.22 pois eu cuid’en qual ben averia / se eu ouvess’o voss’amor||104.7 Nulh’omen non se dol de mí / nen sab’a coita que eu ei||104.32 Ca ja me non pode maior / mal fazer, nen se me matar, / daqueste que me faz aver||107.3 e an mui gran doo de mí / e non mi poden i valer||108.13 pero das terras averei soidade, / de que m’ora ei a partir despagado||108.20 se das gentes algun sabor avia / ou das terras en que eu guarecia||109.25 U vos eu vi un dia e os vossos olhos ouve de veer sabor, / logo me disseron, porque vos catava, que moiro, senhor, / por vós||109.27 logo me disseron, porque vos catava, que moiro, senhor, / por vós e que d’outra ren nen sabor non ei||110.2 Senhor, perdud’ei por vós ja o coraçon / e sabor do mundo que soia eu aver,||110.11 ca, pero mia vida máis podesse durar, / vergonh’á ja d’assi antr’as gentes andar||110.12 pois que de min nen deles nen un sabor e[i]||111.8 Non á, Dona Maria, nulh’omen, que soubesse / o ben que vos eu quero, que doo non ouvesse / de min||113.5 pero non vo-las direi / con pavor que delas ei||114.17 averedes i gran sabor / se vo-lo contar, cuido-m’eu||114.32 e, depois que lh’o Soldan deu / o perdon, ouve gran sabor / de se tornar||116.14 e fazia dereito, ca non al, / e[n] non cuidar que me veesse mal, / senhor fremosa, d’u [o] non avia||117.8 e non ei ventura / de saber-me guardar de gran loucura||119.3 todos perderon o dormir / con gran sabor que an de s’ir||119.11 ca non desejan al nen an / outra coita se esta non||128.27 a quen Deus quisesse guisar / de llo querer ela sofrer, / porque os quitaria d’i / por tal cuit’aver come mí||129.3 Maravillo-m’eu, mia sennor, / de min como posso sofrer / quanta cuita me faz aver, / des que vos vi, o vosso amor||129.17 que poder / non ei de gran cuita perder / per al ja se per vós non for||129.25 ante me leixara morrer, / senon por vós, que ei pavor / de que tẽen, sennor, por mal / de quen a seu ome non val||130.23 E dereit’é, ca fui mal consellado, / que lle falei, pero m’ouv’én sabor||130.26 ca entendi que foi tan sen seu grado / que lle fogi da terra con pavor / que ouve dela||131.5 ei gran pavor de me fazer levar / coita longadament’e m’ar matar||132.24 com’om’a que sennor non val / a cuita tal / que nunca tal / ouv’outro ome d’amor nen d’al||135.28 d’outra sennor me lles farei, / ond’aja máis pouco pavor||136.4 nunca el ouv’amor / qual oj’eu ei nen viu esta sennor / con que Amor fez a min começar||136.5 nunca el ouv’amor / qual oj’eu ei||136.22 mais d’ũa ren ei ora gran pavor / des que a vir este consellador||137.19 E des enton, fremosa mia sennor, / nunca de Deus nen de mí prenderei / prazer nen ben de que aja sabor||138.18 E quen se fez de min consellador / que viss’o vosso mui bon parecer, / ..., / de mia mort’ouv’, e de meu mal, sabor||139.21 e, se a vós prouguer que sej’assi, / sempre por én bõa ventura ajades||140.24 e én lle dizer qual tort’ei / e non llo negar, pois i for||140.28 de me matar ou me guarir, / averei de qualquer sabor||141.6 ca vós devedes a valer / a tod’ome que coita ouver||141.16 Deus, nunca por outro pesar / averei sabor de morrer||142.20 Deus, com’ar poderon viver / eno mundo ja máis des i, / senon coitados come mí / de tal coita qual oj’eu ei / por vós, qual nunca perderei?||145.28 atal coita de que ben sei / que morrerá quen a ouver||147.5 por gran coita que d’amor ei / ja sempre doo averei / de quen dele coitado for||147.6 por gran coita que d’amor ei / ja sempre doo averei / de quen dele coitado for||149.2 Pois non ei de Dona ’Lvira / seu amor, e ei sa ira / esto farei, sen mentira||149.2 Pois non ei de Dona ’Lvira / seu amor, e ei sa ira / esto farei, sen mentira||153.4 e pero sei que, pois ant’ela for, / non ll’ei a dizer ren / de com’oj’eu averia sabor||153.16 Pero ei gran sabor de lle falar / quando a vejo||156.13 e á mui gran sazon, / mia senhor fremosa, que non / ouve de min nen d’al sabor / quando vos non pudi veer||157.3 Pois que vós avedes, senhor, / tan gran sabor de me matar, / rogar quer’eu Nostro Senhor / que vo-lo leix’acabar||158.6 Pero a vejo, non ll’ouso dizer / a mui gran coita que me faz aver||161.22 com’averei ja do mundo sabor||163.4 pois eu non sei al ben querer / no mundo nen ei d’al sabor?||167.4 Ai eu, de min e que sera, / que fui tal dona querer ben / a que non ouso dizer ren / de quanto mal me faz aver?||169.16 mais quer’eu mia sennor rogar, / polo gran medo que del ei||172.2 De quantos mui coitados son, / a que Deus coita faz aver, / min faz máis coitado viver||172.12 e fez-me ja pavor perder / de mia mort’, á i gran sazon, / ond’ant’avia gran pavor||173.12 valla-me ja contra vós o pavor / que de vós ei||173.13 que nunca ousei dizer / a coita que me fazedes aver||175.20 e, se mi-o om’adevinnar poder / e pois a vir e tal esforç’ouver / que ll’ouse ren dizer, por sí dira||175.23 ca ben sei eu, u outra ren non á, / que tal esforç’avera qual eu ei / quando a vejo, que per ren non sei||175.23 ca ben sei eu, u outra ren non á, / que tal esforç’avera qual eu ei / quando a vejo, que per ren non sei||180.2 Sennor, queixo-me con pesar / grande que ei de que vos vi||180.6 e máis me devi’a queixar / eu desse vosso parecer / que tanto mal me faz aver||181.2 e de mia mort’ei eu mui gran sabor||181.10 Soia-m’eu mia morte recear / e avia gran sabor de viver||181.13 e do que moiro gran prazer end’ei||182.13 e rog’a Deus por én / que me faça perder o sén / e pavor que ei de morrer / ou me non leixe máis viver||182.17 ca, se viver, sempr’averei / coita d’amor, direi-vos qual||182.21 e, se for sandeu, perderei / a gran coita que d’amor ei||183.10 se non perder aqueste sén que ei, / mal pecado, de que non ei pavor / de o perder, e o non perderei,||183.13 ca perderia pe-lo sén perder / gran coita que me fazedes aver / sennor fremosa, des que vos amei||184.2 Senhor fremosa, pois vos vi, / ouve tan gran coita d’amor / que non fui ledo nen dormi||184.4 ouve tan gran coita d’amor / que non fui ledo nen dormi / nen ouvi d’outra ren sabor||184.4 ouve tan gran coita d’amor / que non fui ledo nen dormi / nen ouvi d’outra ren||186.10 tan gran sabor ei / de a veer, amigos||186.24 porque ei medo no meu coraçon, / ..., de perder, / meus amigos, quanto vos eu direi||188.28 coidei dela, des que a vi, / aver gran coita sen seu ben||189.17 E por gran coita tenn’atal / eu que sol non ll’ouso dizer / o gran mal que me faz aver||189.19 mais ei pavor / de pesar muit’a mia sennor||190.16 mais, pois per vós tan muito de mal ei, / mia sennor fremosa, que prol vos ten / [a vós de quanto mal me por vós ven?]||191.15 e faz-m’aver de mia morte sabor||193.13 ca ben sõo sabedor / d’aver gran coita mentre vivo for||195.27 ca sei eu que non / verei prazer e sempr’averei mal / se non vir ela||196.20 que non sei / que me faço nen que digo, tant’ei, / amigos, gran coita po-la veer!||197.8 Tant’ouve medo que lle pesaria / que non dixe qual era mia sennor / de todas tres||197.14 non a quige dizer, / tant’ouve medo que lle pesaria||197.16 E pero máis toller non me podia / do que me tolle, pero m’ei pavor||197.18 tolle-mi o corpo que ja nunca dia / éste, nen noite, que aja sabor / de min nen d’al||197.25 ca non ouve sabor / de min nen d’al, nen vi nunca prazer||197.31 e fezo-me perder / pavor de morte que ante avia||200.17 ca me fez ela mui gran coit’aver / de que ja máis non sera sabedor / nunca per min||202.18 e son por én / sandeus e non an d’outra ren sabor, / non son sandeus senon por mia sennor||203.15 e ei tan gran coita po-la veer / qual non posso, amigos, nen sei dizer||204.25 ca siquer ante algũa vez dormia / ou avia d’algũa ren sabor, / que oj’eu, cativo, non poss’aver||204.26 ca siquer ante algũa vez dormia / ou avia d’algũa ren sabor, / que oj’eu, cativo, non poss’aver||204.28 e tod’aquesto m’ela fez pe[r]der, / e dobrou-xi-m’a coita que avia!||205.18 e [a] gran coita que ei me non val / por ela, pois que mi-a fez morrer Deus||210.3 mais ei dela tan gran pavor / que lle non ouso falar ren||213.13 e non pode gran coita aver / enquant’en aquesto cuidar||214.2 Que grave cousa, sennor, d’endurar, / pera quen á sabor de vos veer, / per nulla ren, de non aver poder, / senon mui pouco, de vosco morar,||214.9 A min aven, a que quis Deus guisar / d’aver gran coita ja mentr’eu viver||216.17 ca non ei sabor / de nulla ren u vo-lles eu mostrar / non poss’, ...||217.3 Sennor fremosa, quant’eu cofondi / o vosso sén e vós e voss’amor, / con sanna foi que ouve, mia sennor||217.10 Mais valla-me contra vós, por Deus, i / vossa mesura e quan gran pavor / eu ei de vós||217.18 Mai-la mesura, que tanto valer, / sennor, ... / me valla contra vós, e o pesar / que ei, sennor, de quanto fui dizer||219.4 nen ar sabe quan gran pavor / ei oj’eu dela, cuido-m’eu||219.14 sei eu ben / que aind’El non sabe qual / ben ll’eu quero nen sab’o mal / que m’ela por sí faz aver||219.22 e por esto sei eu que non / sab’El a coita que eu ei||220.15 Mais non pod’aquesto saber / senon a quen Deus quiser dar / a coita que El fez aver / a min||222.3 Meu Sennor Deus, venno-vos eu rogar / con a maior coita que nunca vi / aver a ome||222.3 avede de mí / doo, Sennor||224.7 Ouv’eu tal coita no meu coraçon / que nunca vi prazer se ora non||227.8 E, se eu ant’en mui gran coit’andava, / ja m’esta dona faz maior aver||228.2 Niun consello, sennor, non me sei / a esta coita que me faz aver / esse vosso fremoso parecer||228.4 e, pois aqui tamanna coita ei / u vos vejo, fremosa mia sennor, / que farei ja des que m’eu d’aqui for?||228.14 E nunca eu tamanna coita vi / aver a ome, si Deus me perdon||228.15 E nunca eu tamanna coita vi / aver a ome, si Deus me perdon, / a qual oj’eu ei no meu coraçon / por vós||228.16 e, pois tal coita ei aqui / u vos vejo, fremosa mia sennor, / [que farei ja des que m’eu d’aqui for?]||232.4 Se soubess’ora mia senhor / que muit’a mí praz d’eu morrer / ante ca sa ira temer, / que ouvi, que sempre temi / máis ca morte des que a vi||232.9 ca, des que a vi, vi-lh’aver / sempre pesar do meu prazer / e sempre sanha contra mí||232.23 e, se pavor / eu non ouvesse de viver / (o que Deus non leixe seer!), / diria quanto mal prendi / dela||233.10 e, pois end’ei mal, posso dizer ben / que a min avẽo en guisa tal / [que vi todo meu ben por gran meu mal]||233.14 pois ben nen mal non m’é senon o seu / e que mi o ben falec’e o mal ei||235.21 senon porque lle non diss’o gran mal / e a gran coita que por ela ei||236.12 e non atender ja aquel dia / que eu atend’, ond’ei mui gran pavor / de lle dizer «por vós moiro, sennor||237.29 ca mi, sennor, avedes vós mui ben, / como que vos non ei a custar ren||238.3 e, se por est’an queixume de min / as outras donas ou mi an desamor, / ajan de seu quen delas diga ben||238.4 e, se por est’an queixume de min / as outras donas ou mi an desamor, / ajan de seu quen delas diga ben||238.11 e, se me por aquest’an desamor, / ajan de seu quen as lo’...||238.15 E, se m’eu ei de mi-a loar sabor, / non an por én por que se mi assannar||238.18 e a quen ajan por én desamor / com’a min faz aquela que eu ja / loarei sempre||242.3 e gran sabor / ei eu de as servir por mia sennor, / que amo muit’, ...||243.7 os dias que a servi gaannei, / e tantos ouv’end’a prazer de mí||245.9 e, de pran, perderei / o sén mui cedo con coita que ei||246.16 mais tant’esforç’ei no meu coraçon||248.14 E dixe-ll’eu, ja vos digo, / a coita que ei comigo||252.7 A mia sennor gran pesar á / de que lle quer’eu mui gran ben||253.6 e partido serei log’i / d’aver sabor d’al nen de mí||255.19 Avede vós doo de min / por quant’afan sofr’e sofri||256.2 Se vos eu ousasse, sennor, / no mal, que por vós ei, falar / des que vos vi||256.18 ca m’ei de vós pavor||257.5 ca depois nunca, ... / pud’eu en outra ren aver sabor, / erg’en coidar en vós, ai mia sennor!||259.1 Sennor fremosa, pois pesar avedes / de que vos amo máis ca min nen al, / direi-vos gran verdad’, ...||261.9 nen aver d’al sabor / senon de vós e de poder guarir||263.13 e quen tal coita no[n] ouver / o al non ll’é coita, de pran||263.17 Esta tenn’eu porla maior / coita do mundo, a meu coidar, / e non pud’i aver maior||264.12 Quand’eles viron mia sennor, / muit’ouveron én gran sabor||265.12 ca esto me pode guardar / da mui gran coita que eu ei d’amor||267.1 Meus amigos, que sabor averia / d’a mui gran coita’n que vivo dizer / en un cantar que querria fazer!||267.6 se Deus quisesse, dize-lo assi / que ouvessen todos doo de mí / e non soubessen por quen me dizia||268.3 Pero m’eu ei amigos, non ei niun amigo / con que falar ousasse a coita que comigo / ei||269.23 E esta dona, poi-lo non souber, / non lle poden, se torto non ouver, / Deus n[e]n ar as gentes culpa põer||271.1 Pelos meus ollos ouv’eu muito mal / e pesar tant’e tan pouco prazer / que me valvera máis non os aver / nen veer nunca mia sennor nen al||272.14 E na sazon que lles eu entendi / que eles avian de a veer / maior sabor||275.11 e que lli faria / daquelas coitas aver máis vagar||277.9 E empero quand’eu en meu cuidado / cuido nas coitas que me faz aver||283.8  ... ca doo de mí / averia e saberia ben / qual é gran coita ou quen perde sén||285.9 E venn’a vós chorando destes meus / ollos con vergonna e con pavor / e con coita que ei desto, sennor||286.5  avede vós oje doo de min!||289.4 ca me faz el tan coitado viver / que muit’á i que ouvera sabor / que me matasse||291.7 tant’á prazer de a catar!||291.13 e, se mostrar / algũa vez Nostro Senhor / mi-a quis, ouvi tan gran sabor / que nunca m’al pode nembrar||294.7 [E] foi-vo-lo dizer o que á grand’enveja / porque vos quer’eu ben||297.8 averedes i, / a meu coidar, algun doo de min||298.3 ei d’ir, u ela é, sabor / máis d’outra ren||298.9 E cuido-ll’eu sempr’a dizer / quando a vir, per bõa fe, / a coita que me faz aver||301.5 pero me faz muito mal seu amor, / a maior coita de quantas oj’ei / perderia se a visse u sei||301.9 tan gran sabor ei eu de a veer / que, se a visse, sei eu ũa ren||302.14 Seu medo, poi-la vi atal, / que ouve me tolleo assi||303.6 non querria das outras a mellor / eu querer ben por aver seu amor / e non amar mia sennor||307.19 E, pois me non pod’a coita que ei, / nen Deus, matar, ja máis non morrerei||309.24 e Deus vos fez por mal de mí, / que á comigo desamor||310.4 A mia sennor, que me foi amostrar / Deus por meu mal, ... / ..., / muit’ouve gran sabor de m’enganar||312.9 ca muito per gran sabor quen sennor ama de falar / en ela se acha con quen||312.14 mas do om’ei eu gran sabor, porque a viu, de o veer||313.3 e u eu d’ir avia gran sabor / e me d’ali non podia partir||313.9 mas ouvi gran coita, per bõa fe||315.13 e non poss’eu muito viver assi / que non moira mui ced’én con pesar / que ei mui grande desto, mia sennor||316.3 e sei / que, enquant’eu eno mundo viver, / afan e coita ei sempre d’aver!||318.1 Coit’averia se de mia sennor, / quando a visse, coidasse aver ben||318.4 pois end’agora tan gran coita ei / como se dela ben cuidass’aver, / non morreria máis po-la veer||318.10 e, pero ést’assi, / ei tan gran coita d’ir u ela é||319.9 mas avia de lle falar / gran sabor, e de a veer||319.21 e ora muit’á gran sabor / de mia morte cedo saber / porque fui seu entendedor||321.6 mais Deus, que tolh’as coitas e as dá, / El dé gran coit’a quen coita non á!||324.1 Muitos an coita d’amor||324.11 Muitos mi vej’eu que an / gran coita e grand’afan||324.14 ca x’an eles mal de mal, / mai-lo meu mal non é mal!||325.6 ja máis por coita nunca ren darei, / ca, por gran coit’aver, non morrerei||330.13 «Sen[h]or minha, tan gran pesar ei én, / porque filhastes orden, que morrerei por én»||335.1 Ai amiga, sempr’avedes sabor / de me rogardes por meu amigo / que lhi faça ben||338.7 Per bõa fe, de mia mort’ei sabor||342.6 ar cuid’eu aver seu amor||345.4 e vai-s’ora de carreira sa via, / e sempre mi assi mente e non á de mí vergonha||347.2 mas con gran coita que ouve e que ei / ouvi a falar i como vos direi||347.2 mas con gran coita que ouve e que ei / ouvi a falar i como vos direi||349. non a vej’e non vejo eu / no mundo ond’eu veja prazer.||350.1 Se ei coita, muito a nego ben||350.2 Se ei coita, muito a nego ben, / pero que m’ei a do mundo maior / por vós||350.3 mais ei de vós tan gran pavor / que vos direi, mia sennor, que mi aven||350.5  ei gran coita||350.6 demais, ei a jurar / que non ei coit’a quen me én preguntar||350.8 A vós non ous’a gran coita dizer / que ei por vós eno meu coraçon||350.10 e, con pavor, assi Deus me perdon, / que ei, sennor, de vos pesar fazer, / ei gran coita||351.3 Des que vos eu vi, mia sennor, me ven / o mui grand’afan e o muito mal / que ei por vós||351.8 Des que vos [eu] vi, sei que é maior / coita do mund’esta que por vós ei||353.12 E sofrer-ll’-ei quanta coita me dá, / e quant’afan outro mi aver fezer||354.2 Sazon sei ora, fremosa mia sennor, / que eu avia de viver gran sabor||354.5 Pois neun doo non avedes de min, / sennor fremosa, grave dia vos vi||355.7 De m’entenderen avia pavor / o que m’eu sei eno meu coraçon||356.1 Pois ouvi o mal que eu sofro, punnei / de o negar, assi Deus me perdon||356.4 mai-lo mal que eu ei, / pois que eu punno sempre en o negar, / maldito seja quen mi-o devinnar!||356.8 E non pode per mí saber meu mal / sen devinna-lo, nen ei én pavor||358.12 e, pois eu ido fosse, ele chegasse / u de chegar eu ei mui gran sabor||360.2 Muitos vej’eu que, con mengua de sén, / an gran sabor de me dizer pesar||360.20 mais non ajan én cura, / ca ja per min non saberan máis én||362.9 mui gran coita que per vós ei / sofre-la quanto a sofri||363.5  averei, ... / gran coita no meu coraçon!||364.7 E, se Deus ouvo gran prazer / de me fazer coita levar, / que ben s’end’El soube guisar / u me fez tal dona veer, / que me fez fillar por s[ennor,||367.5 tal coita ei que non poderia viver / se non foss’o sabor que ei de a veer||367.6 tal coita ei que non poderia viver / se non foss’o sabor que ei de a veer||367.9 mais ora ei d’ir i mui gran sabor||368.6 e, pois eu for i, / querrei-me de mui gran medo quitar / que ei dela||368.9 ca, per bõa fe, á mui gra ... á mui gran sazon / que ei eu [gran] medo de mia senhor / mui fremosa||368.11 mais agora ja non / averei medo, pois ant’ela for||371.20 que nunca vilão aja sabor / d’outra tençon comego começar||372.4 sempr’eu punhei de me guardar que non / soubessen qual coita no coraçon / por vós sempr’oue||372.10 porque ei medo que alguen dira / que sen mesura sodes contra mí||372.21 e por aquesto entenderán, senhor, / que por vós ei tod’aqueste pesar||373.1 Mui gran sabor avedes, mia sen[h]or, / que nunca perca coita nen pesar / eu||374.8 pois me deu por én / mui grand’afan e desej’e cuidado / que ouvi dela, poi-la vi, levado||374.11 ca, mao pecado, / sempre eu ouve por amar desamor||375.7 Pois de vos servir ei mui gran sabor||375.9 e non atendo ben do grand’amor / que vos eu ei||375.18 de vós, ar sei, ... / que non faredes mal por én, senher: / ..., / pois eu de vós mal nen ben non ouver||376.4 polo grand’amor / que vos sempr’ouvi al m’end’aven||376.6 u vej’est’ar cuido no al / per que sempr’ouvi por vós mal,||377.3 des i ar ei gran mal e desamor / de vós||377.9 des i ar ei meu grand’afan e mal / de vós||377.15 Por quanto ben Deus en vós foi põer / vos am’eu máis de quantas cousas son / oje no mund’e non ei se mal non / de vós||378.1 Vedes, amigos, que de perdas ei / des que perdi por meu mal mia sen[h]or||379.10 coita nen mal outro non poss’aver / eno inferno se con ela for||379.14 nen un deles ja mal non sentirá, / tant’averan de a catar sabor!||382.16 Ca non sei omen que se mal non queixe / do que m’eu queixo, d’aver sempre mal||385.1 Queixum’ouvi dos olhos meus||385.13 E mui gran queixum’ei d’Amor||386.2 Amigos, non poss’eu negar / a gran coita que d’amor ei||388.12 ca perdi o lume por én / por que non veja quen me deu / esta coita que oj’eu ei||391.1 Quantos an gran coita d’amor / eno mundo qual oj’eu ei / querrian morrer||391.2 Quantos an gran coita d’amor / eno mundo qual oj’eu ei / querrian morrer, eu o sei||391.4 Quantos an gran coita d’amor / eno mundo qual oj’eu ei / querrian morrer, eu o sei, / e averian én sabor||397.4 e direi-vos, fremosa mia sennor, / destes meus ollos a coita que an||398.2 [C]uidou-s’Amor que logo me faria / per sa coita, o sén que ei, perder||399.7 tan gran sabor ouv’eu de lle dizer / a mui gran coita que sofr’e sofri / por ela!||404.14 E des que m’eu de vós quitei / fezo-me sempr’aver, de pran, / Nostro Sennor mui grand’afan||407.20 e prazer non ei senon en chorar||408.16 mais que farei, / ca por vós moir’e non ei d’al sabor?||409.1 Coidava-m’eu, quand’amor non avia, / que non podes[s]’el comigo poder||409.3 mais, pois-lo ei, ja o non cuidaria||410.2 Quantos oj’andan eno mar aqui / coidan que coita no mundo non á / senon do mar||410.3 Quantos oj’andan eno mar aqui / coidan que coita no mundo non á / senon do mar, ne[n] an outro mal ja||410.15 e estes outros que amor non an / dizen que non, mas eu direi qual é||411.16 e dizen outros que an mal sennor / desejando||411.23 ca sen desejos nunca eu vi quen / podess’aver tan verdadeir’amor / com’oj’eu ei||411.24 ca sen desejos nunca eu vi quen / podess’aver tan verdadeir’amor / com’oj’eu ei||411.26 e esto me manten: / grandes desejos que ei||412.8 ca, pois eu ei tan gran coita d’amor / de que ja muito non posso viver||412.12 e gran sabor / ei eu desto||413.14 Porque vos nunca podedes perder / en aver doo de min||416.3 e os meus ollos gran coita que an / por vós, sennor, se eu veja prazer, / ir-m’-ei d’aqui||416.9 pois Deus non quer que aja senon mal / de vós, par Deus, que vos muito ben fez||416.15 pois Deus non quer que aja se mal non / de vós, sennor, assi Deus me dé ben||417.13 E sempr’end’eu, sennor, ouvi pavor / des que vos vi e convosco falei||417.15 e vos dix’o grand’amor que vos ei||417.16 e, mia sennor, daquest’ei eu pavor||419.6 gradesc’a Deus que me faz a maior / coita do mund’aver por mia sennor||419.19 pois que mi-a fez aver pola mellor / dona de quantas fez Nostro Sennor||420.6 des oje-mais sempre ll’eu rogarei, / pois ei gran coita, que me dé maior / con que moira||420.7 pois ei gran coita, que me dé maior / con que moira, ca mui gran sabor ei, / per bõa fe, de máis non guarecer||420.16 pois m’El non quis nen quer del defender / e de meu mal ouve tan gran sabor, / mentr’eu viver sempre o servirei||422.7 que por al non mi-o podia fazer / senon per vós, que avedes sabor / do mui gran mal que mi a min faz aver||422.8 que avedes sabor / do mui gran mal que mi a min faz aver||423.16 e, por én, gran sabor / ei de mia morte se mi-a quiser dar / Amor e Deus, que me fez gran pesar||430.6 atan gran pavor ei que mui gran ben / me lle fezesse, por meu mal, querer||430.8 E no’mi á prol este pavor aver||430.12 e, pois sabor / á de mia morte, rogá-ll’-ei que non / mi-a tarde muito||430.20 ca non averei, pois eu morto for, / tal coita qual ei no meu coraçon||430.21 ca non averei, pois eu morto for, / tal coita qual ei no meu coraçon||433.11 ca de morrer por vós ei gran pavor / da coita que me fazedes levar||434.10 mais direi-vo-lo de que ei pavor||434.11 quantos saben qual amor vos eu ei / diran que vós me m[atastes], se[nnor]||436.4 pois vejo que avedes gran sabor / que vos non diga quanto mal me ven / por vós||436.23 prenderei morte, pois que Deus non á / doo de min||439.6 ao demo comend’Amor / e min se d’amar ei sabor!||439.14 [Q]uando me nembra o prazer, / amigos, que ouve e perdi / per Amor, pois mia sennor vi||440.6 e [que] punn’en partir o coraçon / de vos amar, pois non ei voss’amor||445.9 Assi me ten forçad’Amor, / par Deus, por ela, que sabor / non ei de min||454.14 e sabor / de penhorá-lh’ei, de pran||455.1 Med’ei ao pertigueiro que ten Deça||455.7 Med’ei do pertigueiro e ando soo||455.9 e non vi mia sen[h]or, ond’ei gran doo, / Milia nen Sancha Fernandiz, que muit’amo||455.13 Med’ei do pertigueiro tal que mejo, / que semelha Pero Gil no vedejo||455.15 e non vi mia sen[h]or, ond’ei desejo, / Milia nen Sancha [Fernandiz], que muit’amo||464.19 nunca sofreron tal afan / nen [o] an / quantos son nen seeran||465.18 e con coita que averei / chorando lhi direi assi||466.24 fui d’amor aficado / tan muit’en min / que non dormi / nen ouve gasalhado||469.1 Pero que ei ora mengua de companha, / nen Pero Garcia nen Pero d’Espanha / nen Pero Galego non irá comego||478.5 ca ei espanto / por quanto / mui perigo[o]sas son||480.1 Ansur Moniz, muit’ouve gran pesar / quando vos vi deitar aos porteiros / vilanamente d’antr’os escudeiros||484.3 tan gran sabor ouve d’ir a sa terra / que log’enton por adail filhou / seu coraçon||486.20 mais tant’á el de quitaçon sabor / que a nega||487.7 ca vossa onra [á] e todos nós, / aquanto nós avemos, per-amar||487.20 ca ei gran pavor / de vos vĩir mui toste deles mal||489.22 e ouveron tal pavor / que os seus panos d’arraizes / tornaron d’outra color||491.17 e el á tal sabor de os leer / que nunca noite nen dia al faz||491.31 se acha molher que aja [o] mal / deste fogo que de San Marçal é, / assi [a] vai per foder encantar||495.8 E con mia mort’ei eu prazer||496.10 Ca sei mui ben que nunca poss’achar / nen ũa cousa ond’aja sabor / senon da morte||496.11 mais ar ei pavor / de mi-a non querer Deus tan cedo dar||497.1 Se oj’en vós á nen un mal, senhor, / mal mi venha daquel que pod’e val||498.4 que vos non mereci / outro mal, senon se vos ei amor, / aquel maior que vo-l’eu poss’aver||498.5 que vos non mereci / outro mal, senon se vos ei amor, / aquel maior que vo-l’eu poss’aver||499.5 mais tal confort’ei / que aquel di’a morrer ei / e perderei coitas d’amor||499.11 prazer / ei ende, se Deus mi perdon||499.13 porque por morte perderei / aquel dia coita que ei, / qual nunca fez Nostro Senhor||499.15 E, pero ei tan gran pavor / daquel dia grave veer / qual vos sol non posso dizer||499.18 E, pero ei tan gran pavor / daquel dia grave veer / qual vos sol non posso dizer, / confort’ei no meu coraçon||499.20 porque por morte sairei / aquel dia do mal que ei, / peior dos que Deus fez peior||502.1 Nunca Deus fez tal coita qual eu ei / con a ren do mundo que máis amei||503.3 veed’, amigos, que tort’ei, / que nunca tan gran torto vi||507.3 Senhor, dizen-vos por meu mal / que non trobo con voss’amor, / mais ca m’ei de trobar sabor||507.15 E, pero que vos diz que non / trobo por vós, que sempr’amei / máis o gran sabor que m’end’ei, / mente||509.1 Grave vos é de que vos ei amor, / e, par Deus, aquesto vej’eu mui ben||514.6 ca ben sei / que nunca de vós averei / senon mal e viltança||514.12 mais non con asperança / que aja do mal que mi ven / por vós||514.20 mais non con asperança / que sol coide no coraçon / aver de vós por galardon / senon mal e viltança||515.5 cuid’eu, assi Deus mi perdon, / que averiades doo de mí||515.11 E pero mi avedes gran desamor||522.4 rogo-vos ora que, por qual amor / vos ei, lhi queirades tanto rogar / que se doia ja do meu mal||523.16 pois non avedes mercee de min||524.9 E tod[o] aquesto mi fez fazer / o mui gran medo que eu de vós ei||524.11 e des i por vos dar a entender / que por outra morria, de que ei, / ben sabe Deus, mui pequeno pavor||524.15 E creede que av[er]ei prazer / de me matardes||525.1 Que mui gran prazer que eu ei, senhor, / quand’en vós cuid’e non cuido no mal / que mi fazedes!||525.20 ca, par Deus, semelha mui sen razon / d’aver eu mal d’u o Deus non pôs, non||526.11 pero sabe Deus que ei gran pesar / de vos amar, mais non poss’al fazer||529.14 E, se vos vir, pois que ja moir’assi, / non devedes ende pesar aver||530.9 e [ben] sei de Brancafrol / que lhi non ouve Flores tal amor / qual vos eu ei||530.10 e [ben] sei de Brancafrol / que lhi non ouve Flores tal amor / qual vos eu ei||533.1 Que soidade de mia senhor ei / quando me nembra dela qual a vi||539.17 que ei coita sen par||541.5 sei eu ben que non / an tan gran coita no seu coraçon / qual m’eu por mia senhor vejo levar||541.12 non an tal coita qual eu ei sen par||541.12 non an tal coita qual eu ei sen par||545.10-11 E, pois que vos non doedes / de min e sol non avedes / én coidado, / en grave dia fui nado||547.9 ca no mal, senhor, viv’oj’eu, / que de vós ei!||547.20 que eu de vós por galardon / non ei d’aver se coita non||547.21 que eu de vós por galardon / non ei d’aver se coita non, / que sempr’ouvi des que vos vi!||548.7 da mor- / t’averei prazer e sabor||548.14 ca ja da mor- / t’ei praz[er] e nen un pavor||548.20 por én conor- / t’eu non ei ja senon da mor- / t’, ende sõo desejador||549.2 O gran viç’e o gran sabor / e o gran conforto que ei / é porque ben entender sei / que o gran ben da mia senhor / non querra Deus que err’en mí||554.6 mais sei que non / mi poderiades tolher, / per bõa fe, nen un prazer, / ca nunca o eu pud’aver / des que vos eu non vi, senhor||554.9 Podedes-mi partir gran mal / e graves coitas que eu ei / por vós, mia senhor||554.13 pois end’eu nada non ouv’én, / des que vos non vi, senon mal||557.6 e vós ajades mal e nunca ben||557.10 e, pois ei por vós tal coita mortal, / faça Deus sempre ben a mia senhor||557.12 e vós, Amor, ajades todo mal||557.14 Pois da máis fremosa de quantas son / [ja máis] non pud’aver se coita non||557.18 e vós, Amor, ajades mal de Deus||558.1 Que prazer avedes, senhor, / de mi fazerdes mal por ben / que vos quig’e quer’!||558.7 Prazer avedes do meu mal||558.13 Muito vos praz do mal que ei, / lume daquestes olhos meus||558.16 e por esto peç’eu a Deus, / que sab’a coita que eu ei||559.19 e, pois ei coita sobeja, / praz[a]-vos ja que vos veja / no ano ũa vez d’un dia||560.3 e no meu coraçon / ei mui gran pesar, se Deus mi perdon||560.4 e no meu coraçon / ei mui gran pesar, se Deus mi perdon, / porque vej’end’a vós aver pesar||560.9 e do pesar que vos eu vej’aver, / par Deus, senhor, a min pesa muit’én||560.17 e queria non vos aver amor, / mais o coraçon pode máis ca mí||561.32 Amor fez a min gran ben / querer tal molher, ond’ei / sempre mal e averei||561.33 Amor fez a min gran ben / querer tal molher, ond’ei / sempre mal e averei||563.4 mais, pois vos praz de non seer assi / e do mal ei de vós sempr’o peior||564.25 Non vos ten prol / esso que dizedes nen / mi praz de o oir sol, / ant’ei noj’e pesar én||566.2 Senhor, aquel que sempre sofre mal / mentre mal á non sabe que é ben||570.2 Ben entendi, meu amigo, / que mui gran pesar ouvestes / quando falar non podestes / vós noutro dia comigo||575.9 mais ouv’el coita tan forte / e tan coitad’er jazia / que, ... / ...ja o guarir non podedes||576.2 O meu amig’, amiga, non quer’eu / que aja gran pesar nen gran prazer||576.15 non se podia guardar de morte, / tant’averia én coita forte||581.15 Ela trabalha-se, á gran sazon, / de lhi fazer o vosso desamor / aver||581.15 e á ende mui gran sabor||588.5 que non sei eu quen / o veja que non entenda que non / pod’el poder aver d’aver prazer / de nulha ren senon de vos veer||589.14 Ca sei que non terrá el por razon, / como quer que m’aja mui grand’amor, / de m’ousar veer nen chamar «senhor»||592.6 «Ai senhor, id’a mia senhor rogar, / por Deus, que aja mercee de mí»||594.15 – Amig’, eu non vos creerei, / fe que dev’a Nostro Senhor, / que m’avedes tan grand’amor||597.1 O meu amigo á de mal assaz / tant’, amiga, que muito mal per-é||597.8 Tanto mal sofre, se Deus mi perdon, / que ja eu, amiga, del doo ei||599.1 Que coita ouvestes, madr’e senhor, / de me guardar que non possa veer / meu amig’e meu ben e meu prazer!||600.5 Ca tanto o trouxestes mal / que non ei, de vos ben fazer, / pero m’eu quisesse, poder||602.4 ca ei mui gran medo do irado||602.9 ca ei mui gran medo do mal bravo||602.11 Gran pesar ei, amigo, sofrudo / por vos dizer meu mal ascondudo||602.14 ca ei mui gran medo do sanhudo||602.19 ca ei mui gran medo do esquivo||603.2 Vi-vos, madre, con meu amig’aqui / oje falar e ouv’én gran prazer||603.20 E, pero m’eu da fala non sei ren, / de quant’eu vi, madr’, ei gran prazer én||605.4 mia madre, que vos á mortal / desamor||607.10 er anda muit’alongado / d’aver prazer nen sabor / senon ali u eu for||610.17 e da mort’ei enveja / [eu] a tod’ome ou molher que ja morresse||614.13 De o veerdes, gran prazer ei i, / pois do meu ben desasperad’está||615.9 Aquel que coita forte / ouve des aquel dia / que vos el vio, que morte / lh’é, ... / nunca viu prazer nen ben||616.23 folgarei / e averei gran solaz||620.2 e, par Deus, amiga, ei end’eu pesar, / porque s’ora vai, eno meu coraçon||624.18 mui ben posso con verdade jurar, / polos que dizen que an mal d’amor, / que con verdad’o non poden dizer||624.22 Nen [e]sperança nunca poss’aver / com’outros an d’algũu ben atender, / pois eu meu ben nunca posso cobrar||625.7 ca, mentr’eu durar, / nunca me pode ben nen mal fazer, / nen ond’eu aja pesar nen prazer||625.11 e non / sei nen sab’outren nen sab’El razon / por que me faça máis mal de quant’ei||628.2 De vós, senhor, quer’eu dizer verdade / e non ja sobr’[o] amor que vos ei||628.13 non vos faria de todos senhor / nen d’outra cousa onde sabor ouvesse||635.2 Por partir pesar que [eu] sempre vi / a mia senhor aver do mui gran ben / que lh’eu quero, desejava por én / mia mort’, amigos||635.8 Veend’eu ben que do mui grand’amor, / que lh’eu sempr’oui, tomava pesar, / ia por end’a morte desejar||636.5 a gran coita que por vós ei, senhor, / me faz perder de mia morte pavor||636.19 a gran coita [que por vós ei, senhor, / me faz perder de mia morte pavor], / que eu sempr’ouv’, ...||637.3 Ouç’eu muitos d’Amor que[i]xar, / e dizen que per el lhes ven / quanto mal an||637.6 mais a min ven da mia senhor / quanto mal ei, per desamor / que m’ela ten||637.15 pero vej’eu muitos de pran / que dizen que quanto mal an / que d’Amor lhes ven e d’al non||637.20 e que peor / poss’aver ca seu desamor?||638.4 e non / aver eu ja d’outra cousa sabor / senon da morte||644.2 Direi-vos agor’, amigo, camanho temp’á passado / que non pudi veer cousa ond’ouvesse gasalhado||645.5 E, se m’outren faz ond’ei despeito, / a el m’assanh’e faço dereito||647.3 ai madre, os seus amores ei||647.4 se me los ei, ca mi-os busquei, outros me lhe dei||647.5 ai madr’, e seus amores ei!||649.5 Ouv’én por vós tal coita eno meu coraçon / que nunca vos cuidar’a veer nulha sazon||649.14 E ben assi mi-o quiso mia ventura guisar / que nunca sen vós ouvi sabor, erg’en chorar||650.5 eno meu coraçon vos ei / tan grand’amor, meu amigo, que cousa no mundo non sei / que a mí tolha desejo / [de vós u vos eu non vejo]||651.2 Meu amigo, pois vós tan gran pesar / avedes de mi vos eu assanhar, / por Deus, a quen m’assanharei, / amig’, ou como viverei?||651.10 Se m’eu a vós, que amo máis ca min, / non assanhar se sabor ouver i, / por Deus, a quen m’a[ssanharei, / amig’, ou como viverei?]||655.10 e, pois de min non á medo||667.3 Vistes, filha, noutro dia / u vos dix’eu que gran prazer / eu avia d’irdes veer / voss’amigo que morria?||667.17 E, porque non poderia / falar-vos nen vos conhocer / nen de vós gasalhad’aver||674.1 A maior coita que eu no mund’ei / a meu amigo non lh’ouso falar||675.14 – Diga, filha, de quant’ouver sabor, / e sera ben||676.1 Madre, pois vós desamor avedes / a meu amigo porque sabedes / ca mi quer ben, vee-lo-ei||676.6 Por desamor que lhi sempr’ouvestes, / madre velida, des que soubestes / ca mi quer ben, vee-lo-ei||676.11 Por mui gran coita que á consigo, / madre velida, ben vo-lo digo||678.8 Quer’eu ora mui cedo provar se poderei / ir queimar mias candeas con gran coita que ei||684.4 e tal queixum’end’ei / que direi, amigo, per bõa fe, / como parec’e seu nom’e quen é||686.2 Disseron-mi ora de vós ũa ren, / meu amigo, de que ei gran pesar||687.3 non vos ides, ond’ei prazer, / por non falardes comigo||691.20 “Deus, ora veesse o meu amigo / e averia gran prazer migo!”||695.1 Amigo, queixum’avedes / de mí, que non falo vosco||696.3 e á end’el tan gran pesar / que dizen que morre por én||699.4 direi-vos quant’á que sabor / non ar ouve d’al nen de mí, / per boa fe, meu amigo||701.7 ca, pero m’end’eu gran sabor ouver / e mui gran coita no meu coraçon / de lho [a]guisar, se Deus mi perdon, / non lho [a]guisarei||709.2 e á de mí gran despeito / porque non pode falar comigo / e non por al||710.2 Oi ora dizer que ven / meu amigo, de que eu ei / mui gran queixum||710.3 Oi ora dizer que ven / meu amigo, de que eu ei / mui gran queixum’e averei, / se m’el mentir, por ũa ren||715.2 se outr’amor á sigo / erga-lo meu, querria / morrer oj’este dia||716.2 ca non ei eu no mund’outro sabor / senon catar ali per u á viir / meu amigo||721.17 Nulha coita non avia / ... / outra nen el non viinha||722.5 eu, pois fui nada, nunca ouv’amor / nen quig’amig’en tal razon aver||722.17 E sabe Deus o pesar que end’ei||722.21 mais sempre m’eu d’atal preito guardei / o máis que pud’e non ouv’i sabor||722.25 E á tan gran coita de me veer / que lh’averan este preit’a saber||724.2 O meu amigo, que me quer gran ben, / nunca de min pode aver senon mal / e morrerá, u non pode aver al||725.15 e en filhar sanha ouve gran sabor||726.8 e diz que á pavor / de m’estar mal se por min morto for||729.8 Nen ten agora el en ren / mui gran sanha que eu del ei||729.21 e da coita que por min á / non m’ousar nulha ren dizer||735.7 – Par Deus de Cruz, dona, sei eu que avedes / amor mui coitado||738.7 E pavor ei de s’alongar / d’aqui, assi Deus mi perdon||739.5 des que end’el verdade soubesse / non averia queixume de mí / com’oj’el á||739.6 non averia queixume de mí / com’oj’el á nen s’iria d’aqui||740.3 e, pero que el á / por min gran coita e me quer gran ben, / máis lhe valria pera non morrer / non lhe fazer ben ca de lho fazer||741.9 e foi-vos veer / e ora ja non pod’aver prazer / de sí nen d’al se lhi per vós non ven||742.8 Elas non saben qual sabor eu ei / de lhi fazer ben no meu coraçon||743.1-2 O meu amigo non á de mí al / senon gran coita, que lhi nunca fal||743.17 e, pois lh’assi aven, / que lh’eu mal faç’e m’el á tal amor, / que faria [se lh’eu fezesse ben?]||751.8 – Dizede-lh’ora que se parta ja / do meu amor, onde sempr’ouve mal||752.14 El mi jurou que se non cuidava / que end’ouvess’[eu] atan gran pesar||754.13 De mia mort’ei mui gran pavor, / mia madre, se cedo non ven||756.4 Disseron-m’ũas novas de que ei gran sabor||756.7 Disseron-m’ũas novas de que ei gran prazer||757.4 e pero oj’á muitas coitas consigo, / non quer morrer por non pesar del a’lguen / que lh’amor á||757.6 non quer morrer por non pesar del a’lguen / que lh’amor á||772.2 Per boa fe, meu amigo, / mui ben sei eu que m’ouvestes / grand’amor e estevestes / mui gran sazon ben comigo||772.8 Os grandes nossos amores, / que mí e vós sempr’ouvemos, / nonca lhi cima fezemos / coma Brancafrol e Flores||774.8 Perdoei-lh’eu, mais non ja con sabor / que [eu] ouvesse de lhi ben fazer||774.14 Este perdon foi de guisa, de pran, / que ja máis nunca mig’ouvess’amor||784.9 Cabeça de can perdudo / é, pois non á lealdad’...||785.1 Disseron-mi que avia de mí / o meu amigo queixum’e pesar||785.8 E, se el queixume quiser perder / que de min con tort’á, gracir-vo-lho-ei||785.14 E fara meu amigo mui melhor / en perder queixume que de min á||786.3 O meu amigo, ... / ..., / ouv’el un dia queixume de mí, / non sei por que||786.7 Porque ouv’el [de mí] queixume, os meus / olhos choraron muito con pesar / que eu ouv’én||786.9 os meus / olhos choraron muito con pesar / que eu ouv’én||786.13 Ouv’el de mí queixum’e ũa ren / vos direi que mi avẽo des enton||786.15 ouv’én tal coita no meu coraçon / que nunca dormi e guisei por én||787.6 e or’, amiga, moiro por saber / se é mort’ou se guariu do pesar / grande que ouv’en se de mí quitar||787.20 E, amiga, quen alguen sab’amar, / mal pecado, sempr’end’á o pesar||789.19 avera do pesar / que m’el fez, que mi poss’eu ben negar||800.13 que nunca de min ajades / amor porque fostes morar / mui longi [de min e mui sen meu grado]||800.18 non ajades de min amor, / pois morada fostes fazer / mui longi [de min e mui sen meu grado]||802.5 e quen amor á, / mal que lhi pes, de cuidar á||802.5 ei amor, e quen amor á, / mal que lhi pes, de cuidar á||804.4 Tanto falan do vosso parecer / e da vossa bondade, mia senhor, / e da vossa mesura que sabor / an muitos por esto de vos veer||804.10 ca poucos son que sábian entender / quantos bẽes en vós á, nen amor / sábi[an] aver én||807.26 mais fez-me Deus aver / tal ventura quando a fui veer / que nunca dix’o que dizer queria||809.10 ca sõo certo, des que vos non vir, / que outro prazer nunca veerei / e mal que aja non ei de sentir / senon o voss’, ...||809.17 E que fara quen vos á tal amor / e vos non vir nen vos poder falar?||811.2 Senhor, sempr’os olhos meus / an sabor de vos catar||812.9 E, se eu ben de vós podess’aver, / ficass’o mal que por vós ei a quen / aquesto diz||818.16 mais temo ja qual pesar averei||821.11 mais por meu mal me filhou por senhor / e por aquest’ei eu maior cuidado||825.3 «Agor’a viss’eu penada / ond’eu amor ei||829.11 E vistes u s’el partia / de mí mui sen o meu grado / e jurando que avia / por mí penas e cuidado?||831.10 ca non á o meu cor lezer, / pero tanto de conort’ei||832.8 Non mi tardedes com’outra vegada / mi tardastes, [ca] muit’ei én gran medo||833.5 e pois non averei / a gran coita que ora por vós ei||833.6 e pois non averei / a gran coita que ora por vós ei||835.15 ca ja, cada que vir / algun ome de fronteira chegar, / non ei medo que mi diga pesar||837.1 Mia filha, non ei eu prazer / de que parecedes tan ben||844.11 – [E] gran prazer ei no meu coraçon / porque se foi e vos non viu enton||847.14 Vós non quisestes que veess’aqui / o meu amig’, ond’avia sabor / de o veer||851.16 Nunca tal ventura vistes qual eu ei / contra ela, que servi sempre e amei||852.20 Pero que m’eu i ei a lazerar, / sabor m’ei eu no que m’el faz cuidar||855.21 que per nulha ren / perder non posso a gran coita que ei||857.2 Que coita ouvestes, ora, d’enviar / por min?||857.11 e meus desejos e meu coraçon / nunca de vós ouveran se mal non||861.11 Des que m’espertei ouvi gran pesar||861.12 ca en tal sonho avia gran sabor||863.9 atant’ei ja de vos veer sabor / que sol non vej||864.16 e moir’eu e pen[o] / e d’amores ei mal!||864.28 e tornei-m’eu logo a meu caminho, / ca de a nojar non ouve sabor||864.33 quen amores á / como dormirá, / [a]i bela frol?||865.14 e d’al avemos maiores coidados||866.13 [E] ei eu gran viç’e grand’alegria / quando mi as aves cantan no estio||867a.14 e os que del desa[s]perados son / nunca poderan nen ũu ben aver, / mais aver mal||867b.24 Cousecen min os que amor non an / [e] non cousecen sí||869.22 mais end’ei eu conort’e sabor||872.11 de viver el pouco gran sabor avedes||875.2 e dixe-lh’o mui grand’amor que lh’ei||875.16 «quisque, se c[oi]ta á, costas lhe dá»||876.14 non ouveran vergonha dos meus cabelos canos||879.13 e á el-rei sabor de os oir||880.7 por én non ei da mia morte pavor||880.21 e por én tenh’eu que faz sen-razon / quen deste mundo á mui gran sabor||882.2 O gran prazer e gran viç’en cuidar, / que sempr’ouvi, no ben de mia senhor / mi-a fazen ja tan muito desejar / que moir’e non perco coitas d’amor||885.2 Venho-vos, mia senhor, rogar, / con grand’amor que vos eu ei, / que mi valhades||887.36 mais vedes ond’ei pesar||888.3 Per quant’eu vejo, / perço-m’e desejo / ei, coita e pesar||889.6 mais que mal poss’aver / mentre a vir e no seu ben cuidar?||893.11 ca des enton me fez o voss’amor / na mui gran coita viver que oj’ei||898.24 per queixar om’a gran coita que á, / ja que lezer semella que ll’én ven||898.28 mais, se mia coit’eu mostrar e disser, / ..., / coit’averei que par non avera||904.2 Ja eu non am[o] a quen soia / nen ei a coita que ant’avia||904.2 Ja eu non am[o] a quen soia / nen ei a coita que ant’avia||904.4 e pesa-mi, par Santa Maria, / ca m’ei outra coita d’amor maior||904.7 Nostro Senhor, quen m’oj’a mí desse / que a que ben quigi ben quisesse, / ca tenh’eu que meor coita ouvesse||908.4 e direi-vos por que o ei||908.8 Ja por coita nen por pesar / que aja no meu coraçon / non me quer’eu muito queixar||908.13 E sempr’eu esforç’averei / contra pesar||908.13 E sempr’eu esforç’averei / contra pesar||908.16 non o querrei / aver oimais, se Deus quiser||909.6 e, poi-la vi, /  ouv’eu maior coita des i||909.9 quanta coita avia d’amor / non cuidav’a teer en ren / sol que a viss’, ...||910.1 Que doo que agora ei / dos meus olhos polo chorar / que faran||910.19 Pero que ora, senhor, an / en vos veer mui gran sabor||912.2 A dona que eu quero ben / tal sabor ei de a veer / que non saberia dizer / camanh’é||912.13 Se a non vir, non averei / [nunca] de min nen d’al sabor||912.15 se a vir, averei maior / coita||914.2 Pero tant’é o meu mal d’amor / e a mui gran coita que ei / por vós que dizer non o sei||914.16 sabor averia del ja / se apos to[d’aqueste mal / eu atendesse de vós al]||914.22 pero máis én querria aver / se apos tod’a[queste mal / eu atendesse de vós al]||915.2 Aquest’é mui gran mal d’amor / que eu por vós, mia senhor, ei, / pois outro conselho non sei||921.5 De tardar máis ca suia, / madr’, ei én ben mui gran medo||923.4 por que non quer agora Deus / que vós ajades tal sabor / de viver migo||923.6 por que non quer agora Deus / que vós ajades tal sabor / de viver migo, / qual eu ouv’i, / des que vos vi, / de viver vosc’, amigo?||923.10 E terria por gran razon, / pois que vos eu tal amor ei, / d’averdes oje, qual eu ei, / coita no vos[s]o coraçon / de viver migo||923.11 E terria por gran razon, / pois que vos eu tal amor ei, / d’averdes oje, qual eu ei, / coita no vos[s]o coraçon||923.11 E terria por gran razon, / pois que vos eu tal amor ei, / d’averdes oje, qual eu ei, / coita no vos[s]o coraçon / de viver migo||925.11 ca desampara os vassalos seus / en mui gran coita d’amor qual eu ei||926.17 E ja que vos no iferno falei, / senhor fremosa, ena coita d’aqui / que por vós ei||926.19 que ala non poderia aver tal / coita qual sofro, tan descomuna[l]||926.22 ca vedes, mia senhor, por que vo-la ei||926.25 mais eu gran pavor ei, / que vo-la demandará por min Deus||932.9 – Non vos leixedes én por mí, / filha, que lhi non faledes / se vós én sabor avedes||933.1 Madre, pois amor ei migo / tal que non posso sofrer / que non veja meu amigo, / ma[ndade-mi-o ir veer;||937.5 que á de vós mui gran medo / porque non veo máis cedo||937.14 E rogo-vos, ai amiga, / que bõa ventura ajades, / que muito lho gradescades||941.5 e porque sei que viverei assi / como vive quen á coita d’amor||941.6 e porque sei que viverei assi / como vive quen á coita d’amor / e non á de sí nen de ren sabor||942.14 mais, porque ei del gran soidade, / se veess’én, [ja lh’eu perdoaria]||945.1 De me preguntar an sabor / muitos||948.7 Muitas ei, ei cuidad’e so[n] mi sal||948.7 Muitas ei, ei cuidad’e so[n] mi sal||952.1 Pero tal coita ei d’amor / que maior non pod’om’aver||952.2 Pero tal coita ei d’amor / que maior non pod’om’aver||952.3 non moiro nen ei én sabor / nen morrerei, a meu poder||953.1 Ouço dizer dos que non an amor / que tan ben poden jurar que o an, / ant’as donas, come min ou melhor||953.2 Ouço dizer dos que non an amor / que tan ben poden jurar que o an, / ant’as donas, come min ou melhor||953.8 [E] ben jura[n] que a[s] saben amar, / senon que non ajan delas prazer||955.1 Senhor fremosa, ei-vos grand’amor||956.16 E ja eu muitos namorados vi / que non davan nulha ren por aver / sas senhores mal||957.13 Dizedes que mi avedes desamor / porque moro preto de vós, senhor||963.1 Ouvi agora de mia prol gran sabor / mia senhor||964.6 des i, ar ei gran sabor de guarir / con quen sei que quer falar en prazer||964.21 ca un pobre ledo mil tanto val / ca rico triste en que non á prazer||967.3 A mia senhor, que eu sei muit’amar, / punhei sempre d’o seu amor gaar / e non o ouvi||967.9 e sempre lhi seu amor demandei, / e non o ouvi nen o averei||967.9 e sempre lhi seu amor demandei, / e non o ouvi nen o averei||968.10 el ouve de min despeito / e mandou-me desafiar||975.4 Tan grave dia vos eu vi, / senhor, tan grave foi por mí / e por vós, que tan gran pesar / avedes de que vos am’eu!||976.5 nunca led’ar andei, / mais atanto conort’end’ei||977.15 Non vistes omen tan gran coit’aver / com’el por min á, assi Deus me perdon||977.16 Non vistes omen tan gran coit’aver / com’el por min á, assi Deus me perdon||978.16 E por aquest’, Amor, gran ben seria / se eu per vós podesse ben aver / de mia sennor, ond’eu ben averia / sol que vós end’ouvessedes prazer||979.10 Con tal sennor fui eu prender, / a que non ouso dizer ren / de quanto mal me faz aver||980.20 Quando a viron, gran prazer / ouv’ende o meu coraçon||983.6 demais, se me non val Santa Maria, / d’aver coita muito tenn’eu guisado||986.1 Pois de mia morte gran sabor avedes, / senhor fremosa, máis que d’outra ren, / nunca vos Deus mostr’o que vós queredes||991.17 que ei gran sabor de contar / do ben que fez, mentre durou||994.3 Pouco vos nembra, mia sennor, / quant’afan eu por vós levei / e quanta coita por vós ei||995.14 e d’outras coitas grandes que eu ei||996.14 Se ll’eu dissess’en qual coita d’amor / por ela viv’e quant’afan eu ei, / meu ben seria||996.16 ca ei gran pavor / de lle falar en quanto mal me ven||997.5 non sab’o mal que m’ela faz aver / nen a gran coit’en que me faz viver||1000.2 Meus amigos, pese-vos do meu mal / e da gran coita que me faz aver / ũa dona que me ten en poder / e por que moir’;...||1000.13 e non ei / senon gran coita que m’ela deu ja||1001.3 Porque non ous’a mia sennor dizer / a mui gran coita do meu coraçon / que ei por ela||1001.10 ora veed’a coita que eu ei||1002.2 e da mort’ei gran pavor / desejando mia senhor||1002.8 e pavor ei de morrer / porque non posso veer / a que eu muito servi||1003.6 ca me non mat’a min o voss’amor, / mais mata-me que o non poss’aver||1003.18 que me non mata voss’amor de pran, / mais mata-me, senhor, que o non ei||1004.12 ca, per quant’eu del sei, / que mi quer ben e sempre mi-o querra, / que vejades o grand’amor que mi á||1006.2 Ai madr’, o meu amigo morr’assi / come quen morre de coitas que á / grandes d’amor||1007.15 ca non vejo de que aja prazer / nen sei amigo de que diga ben||1008.4 mais, a la fe, non ei end’eu pavor||1010.14 Se vos prouguer, venha falar aqui / con mig’, ai madre, pois én sabor á||1011.8 ca muit’á gran sabor de me loar||1013.15 avera gran sabor de vos cousir||1014.14 mais ouv’i pavor / de mi pesar e, par Nostro Senhor, / p[ro]uguera-m’end’, ...||1016.13 De mia madr’ei gran queixume||1017.2 Entend’eu, amiga, per bõa fe, / que avedes queixum’, u al non á, / de voss’amigo, que aqui está||1017.9 ca vos vejo del gran queixum’aver / e el de vós||1017.15 pero vejo-vos aver desamor / del, amiga||1019.1 O voss’amig’á de vós gran pavor||1020.8 – Preguntade, ca ei én gran sabor||1022.1 Par Deus, mia madr’, ouvestes gran prazer / quando se foi meu amigo d’aqui||1027.13 Sabor avedes, a vosso dizer, / de me servir, amig’, ...||1031.10 mais, pois end’avedes tan gran sabor, / faze-lo [quer’e non farei end’al,||1031.15 mais con pavor que ei / de perder eu, amigo, contra vós, / faze-lo quer’...||1032.22 E, se avedes gran coita d’amor, / ave-la-edes per mí, [e] maior||1032.23 E, se avedes gran coita d’amor, / ave-la-edes per mí, [e] maior||1033.14 porque ei medo de mi crecer prez / con el com’outra vegada ja fez||1039.15 Gran pavor ei, non me queira enganar||1039.24 quant’ome máis ouver ou acabar / tanto d’aver máis avera sabor||1041.1 Vedes, amigo, ond’ei gran pesar||1043.13 E ben sei de quen tan gran sabor á / de mentir, ... / que mi assaca tal mentira e al||1044.4 ca tal sabor ei de o veer / que o non posso creer||1047.8 Non vos poderia dizer / quant’ei de vos irdes [pesar]||1048.2 e, amigas, con grand’amor que lh’ei, / quand’el veer, ja eu morta serei||1050.22 E cofonda quen á tan gran sabor / d’antre min e vós meter desamor||1055.19 e se eu ren non soubess’entender / do mui gran ben que Deus a vós quis dar, / non averia este mal, par Deus, / por vós d’Amor, que mi á ced’a matar||1058.5 de tod’esto m’eu queria leixar / se me leixasse a que me faz aver / aquestas coitas, ond’ei a morrer||1060.2 pois vos non vi, ouvi tan gran pesar / que nunca mi Deus d’al prazer quis dar||1062.2 Mia senhor fremosa, por Deus / e por amor que vos eu ei, / [vós] oid’un pouc’...||1062.5 que ajades doo de min, / mia senhor fremosa, por Deus!||1063.2 Non sei eu tempo quand’eu nulha ren / d’Amor ouvesse ond’ouvesse sabor||1065.3 ca tant’ei de vós gran pavor / que nunca tan grand’ouvi d’al||1065.4 ca tant’ei de vós gran pavor / que nunca tan grand’ouvi d’al||1069.3 Pero me vós dizedes, mia senhor, / que nunca per vós perderei / a mui gran coita que eu por vós ei / entanto com’eu vivo for||1069.7 que mi averedes mui ced’a tolher / quanta coita me fazedes aver||1069.10 quant’eu ouver por vós coita maior, / tanto me máis aficarei||1070.1 Senhor fremosa, tan gran coita ei / por vós que bon conselho non me sei||1073.2 Por quanta coita mi faz mia senhor / aver, nunca m’eu dela queixarei||1074.1 – Abril Perez, muit’ei eu gran pesar / da gran coita que vos vejo sofrer||1074.24 eu iria ementar / a mia senhor, ... / se non ouves[s]e med’en lhe pesar||1075.9 ca m’ei toda via / medo de mort’, ...||1075.22 con pavor que ei d’alguen, / non ous’eu dizer por quen / [mi ven quanto mal mi ven]||1078.9 Non mi fal coita nen vejo prazer, / ..., / mais a gran coita que eu por vós ei||1078.14 Nen ren non poden veer estes meus / olhos no mund’[ond]’eu aja sabor / sen veer vós, e non mi val Amor||1080.3 De-lo dia’n que m’eu quitei / d’u mia senhor é morador, / nunca de min ouve sabor||1080.4 nunca de min ouve sabor, / per boa fe, nen averei, / se non vir ela, d’outra ren||1082.8 e non vos rogar ei / por al, ca ei de vos pesar / pavor||1083.9 senon porque ouv’El [mui] gran sabor / [de] que sofr’eu, con estes meus, pesar, / olhos||1084.7 Da coita que ouvi no coraçon / o dia, senhor, que m’eu fui d’aqui, / maravilho-m’eu como non morri / con gran coita||1084.13 Ouv’én tal coita, qual vos eu direi||1085.2 Con gran coita sol non posso dormir / nen vejo ren de que aja sabor||1085.14 Quando m’eu dela parti, log’enton / ouvi tal coita que perdi meu sén||1086.20 ca vós sodes mia coita e meu ben, / e per vós ei quanta coita mi ven||1089.1 Senhor, vej’eu que avedes sabor / de mia morte veer e de meu mal||1089.13 Mui ben sei eu que avedes pesar / porque sabedes que vos quer’eu ben||1093.15 e guarria, ca mi á mui grand’amor||1094.7 – De vós e del, filha, ei queixume||1096.15 E sabor [á] de min, que por seu ando||1097.5 mais pero sei eno meu coraçon / que non averia coita d’amor / se esta dona fosse mia senhor||1102.2 e de toda-las coitas a vossa maior ei||1102.6 e de toda-las coitas a vossa ei maior||1102.9 E de toda-las coitas a vossa maior ei||1102.10 e non dórmi’aa noit’, e o dia peior ei||1102.13 E de toda-las coitas a vossa ei maior||1102.14 e non dórmio à noit’, e o dia ei peor||1103.2 e viv’eu máis penado por vós e ei maior / coita que non cuid’a guarir||1103.6 Se vós soubessedes a coita que ei maior, / mui gran doo averiades de min, senhor||1103.7 mui gran doo averiades de min, senhor||1106.3 e pavor / ouvi d’estar con ela mui peor / ca estava||1106.7 E non cuidei aver de nulha ren / med’...||1106.14 Ben esforçado fui por lhi falar / na mui gran coita que por ela ei||1107.3 nen ei sabor de mí, erg’en cuidar / en como vos poderia veer||1107.5 e, pois vos vejo, maior coita ei / que ant’avia, senhor||1107.6 e, pois vos vejo, maior coita ei / que ant’avia, senhor||1108.3 ei tal coita, qual sofro, a sofrer / ca vos direi, amigos, que mi aven||1108.9 entendo ja que nunca perderei / a maior coita do mundo que ei||1108.14 E por aquesto ja ben fis estou / d’aver gran coita no mund’e non al||1108.15 E por aquesto ja ben fis estou / d’aver gran coita no mund’e non al, / e d’aver sempr’, en logar de ben, mal||1109.7 E, se oj’ome á cuidados, ben sei, / ..., / que eu devia cuidados aver||1109.9 E, se oj’ome á cuidados, ben sei, / se per coita d’amor an de seer, / que eu devia cuidados aver||1110.2 Os que non aman nen saben d’amor / fazen perder aos que amor an||1110.8 E aqueles que ja medo non an / que lhis faça coita sofrer Amor, / veen ant’elas||1110.11 E aqueles que ja medo non an / que lhis faça coita sofrer Amor, / veen ant’elas e juran melhor / ou tan ben come os que amor an||1110.16 E os ben desamparados d’Amor / juran que morren con amor que an, / seend’ant’elas, e menten de pran||1110.18 mais, quand’ar veen os que an amor, / ja elas cuidan que veen mentir||1110.22 ca, se elas soubessen os que an / ben verdadeiramente grand’amor, / d’alguen se doeria sa senhor||1111.1 Senhor, por vós ei as coitas que ei||1111.1 Senhor, por vós ei as coitas que ei||1111.6 e por esto non sei / se me devo de vós queixar, senhor, / máis destas coitas que ei, se d’Amor||1112.6 pela mia coita entend’eu mui ben / quen á coita d’amor e que lh’aven||1112.7 Á desejos e mui pouco prazer||1114.3 e, pero que m’ei d’ir i gran sabor, / sol non vou i||1118.10 Os reis, mouros [e] cristãos, / mentre viver lh’ajan medo||1125.9 nunca tamanho pesar vi / com’ei de me partir d’aqui||1127.8 Doo deviades aver / de min, senhor, per bõa fe||1127.8 Doo deviades aver / de min, senhor, per bõa fe, / pois quanto mal ei per vós é||1128.20 ca non ei d’outra ren tan gran sabor||1129.9 e sei / que per Amor é quanto mal eu ei / por vós, senhor||1131.1 Ai Deus, que doo que eu de mí ei / porque se foi meu amig’...||1131.7 Ali ouv’eu de mia morte pavor / u eu fiquei mui coitada pastor||1136.2 – Vejo-vos, filha, tan de coraçon / chorar tan muito que ei én pesar||1138.9 fiar-m’-ei máis en voss’amor / e sempre m’end’averedes melhor||1141.8 Meu amigo, se vós a min muit’amades, / fazede por mí atanto, que bõa ventura ajades||1145.17 «Averei de vós doo [e]no meu coraçon»||1146.9 mais, pero que non á medo / de lhi mal fazer mia sanha||1160.2 Ir-vos queredes, amigo, / e ei end’eu mui gran pesar||1160.6 ca non ei, sen vós, a veer, / amigo, ond’eu aja prazer||1160.8 e com’ei, sen vós, a veer / ond’eu aja nen ũu prazer?||1161.15 Quen lhi visse andar fazendo / queixumes d’amor d’amigo, / que avia sempre sigo||1163.3 Per ribeira do rio / vi remar o navio, / e sabor ei da ribeira||1168.3 ala vai, madre, o[n]d’ei suidade||1170.3 amor ei migo / (que non ouvesse!)||1170.4 amor ei migo / (que non ouvesse!)||1172.2 Mui gran temp’á que servo ũa senhor / e avia eu i tan gran prazer, / meus amigos, ... / que ant’eu quisera en poder d’Amor / morrer ou viver||1177.7 se non, ben certa seede, senhor, / que morrerei, tant’ei de vós amor||1182.15 ven log’a luz de que non ei sabor, / e ora vai noit’e ven e crece||1187.1 Que olhos son que vergonha non an, / dized’, amigo d’outra, ca meu non||1189.6 se vos eu fiz no mund’algun prazer, / que coita ouvestes vós de o dizer?||1191.7 E, se molher ouve d’aver / sabor d’amig’ou lho Deus deu||1194.1 Ai meu amigo, avedes vós per mí / afan e coit’e desej’e non al||1199.4 e, se lho sol dixi nen se o vi, / non veja prazer do pesar que ei||1200.7 E non ei eu de lhi mentir sabor||1200.10 De lhi mentir nen un sabor non ei||1208.3 – Os amores ei||1216.3 ouv’én tan gran coita des i / qual vos ora quero dizer||1222.13 Ouv’el gran coita no seu coraçon, / mias amigas, u se de min partiu||1223.2 – Amigo, mando-vos migo falar / cada que vós end’ouverdes sabor||1226.16 – Amiga, vistes amigo / que tan muito mal ouvesse / d’amiga que ben quisesse, / quant’á por mí meu amigo?||1226.18 – Amiga, vistes amigo / que tan muito mal ouvesse / d’amiga que ben quisesse, / quant’á por mí meu amigo?||1226.22 que mui maior mal avedes / ca el, que morrer veedes||1227.19 Non avedes d’al cuidado, / sol que eu vosco ben diga / do voss’amig’, ...||1229.6 – Par Deus, amiga, sab’, [e] o pesar / que oj’el á non é por outra ren||1229.9 ca de o perder / ei mui gran med’, ...||1231.11 – Amiga, med’ei de prenderdes i / pesar||1231.23 – Con voss’esforç’, amiga, pavor ei / de perderdes voss’amigo||1233.10 e fui ala e achei-o jazer / sen fala ja, e ouv’én gran pesar||1235a.5 [N]on ést’a de Nogue[i]ra a freira ond’eu ei amor||1235a.5 [N]on ést’a de Nogue[i]ra a freira ond’eu ei ||1235a.10 non á coita no mundo nen mingua que [eu] ouvesse,||1235a.10 [S]e eu a freira visse o dia que eu quisesse, / non á coita no mundo nen mingua que [eu] ouvesse||1235b.10 E se eu aquela freira ũu dia veer podesse, / non á coita no mundo nen pesar que eu ouvesse||1235b.14 E se eu aquela freira veer podess’un dia / nen ũa coita do mundo nen pesar averia||1238.1 Amiga, dizen que meu amig’á / por mí tal coita que non á poder / per nulha guisa d’un dia viver / se per mí non||1240.15 – Amiga, tal coita d’amor á sigo / que ja nunca dorme noite nen dia / coidand’en vós||1242.5 dizen que lh’entenden o grand’amor / que á comig’, ...||1247.8 ca noutro dia chegastes aqui / atal sazon que ouv’én tal pavor / que, ... / non quisera que veessedes i||1255.4 nen ar ouv’eu depois migo / de nulha ren gasalhado||1256.1 – Amig’, avia queixume / de vós||1256.5 – Ai mia senhor e meu lume, / se de mí queixum’avedes, / por Deus que o melhoredes||1272.20 Veja-se vosc’e perderá pavor / que á de vós||1274.3 que morre d’amor / e de morrer á ja mui gran sabor, / pois que non pode vosso ben aver?||1274.7 e, se á coita, que a sofra ben||1274.16 – Ben sodes desmesurada molher / se voss’amor non pod’aver de pran||1276.3 – Ai mia senhor, ei gran medo / de tardar||1278.13 Que gran sabor eu avia / de as oir cantar enton!||1290.4 Non poss’eu, madr[e], aver gasalhado||1295.11 Se vistes meu amado, / o por que ei gran coidado||1300.3 – Amor ei!||1304.1 D’ir a Santa Maria do Lag’ei gran sabor||1304.7 Gran sabor averia [e]no meu coraçon / d’ir a Santa Maria se i achass’enton, / irmana, [o meu amigo]||1310.10 que me non queiras meu sono tolher / pola fremosa do bon parecer, / que de matar ome sempr’á sabor||1312.11 E tan gran coita d’amor ei migo / que o non sabe Deus, mal pecado||1313.15 Da sa tristeza ouv’eu tal pesar / que foi a el e preguntei assi / en que coidava||1320.2 En preito que Don Foan á / con un meestre á gran caston||1346.4 mais de seu padr’ei gran doo||1346.10 mais-la coit’á de sa madre / porque ficou a seu padre / del no coraçon a lança||1348.3 non lh’an medo de pico nen de marra||1348.5 nen an medo de lhis poer boçon||1350.9 que nunca end’ouve seu padre sabor / nen lho mandou nunca, pois que foi nado||1374.1 Á Dona Maria soidade||1374.2 á Dona Maria soidade||1376.5 des i, ar ei mui gran sabor de morar / per estas ruas, vivend’apartado||1377.15 De se comprar ouv’el sabor / tan grande que se non guardou / de mercar mal||1385.12 ca ei pavor d’iren vosco travar||1387.9 E, pois a dona Caralhote viu / antre sas mãos, ouv’én gran sabor / e diz||1392.11 pois ja daquesto gran prazer avedes / de descreerdes||1392.21 e, se descreerdes, se Deus mi perdon, / per sonho, mui gran vergonça averedes||1395.6 ouve sabor de foder, e fodeu, / e perdeu todo o cantar por én||1395.10 e an-lh’as gentes por én desamor, / per bõa voz que perdeu con mal sén||1398.11 á sabor / de morrer i e des i d’ar viver||1398.15 E non á ja de sa morte pavor||1400.28 «Per este sinal / nom’ei de Negra, e muit’outro mal / ei [e ei] per i preço de peideira»||1401.14 ca tanto mal mi faz a mí Amor / que, se eu fosse do mundo senhor, / da-lo-ia por amor non aver!||1405.19 «Cofonda Deus quen cego chama quen / assi ouve come vó-lo sarmon»||1406.3 [e] de posfaçar á tan gran sabor||1406.6 e por én á coita de posfaçar||1407.11 mais ar fara-vo-l[o] outra vez / se mal ouverdes||1407.19 aind’al diz peior / un verv’antigo, con sanha que á||1413.4 Ũa dona foi de pran / demandar casas e pan / da ordin de San Joan, / con minguas que avia||1413.7 Das casas ouve sabor / e foi tal preitejador / que foss’ende jazedor, / con minguas que avia||1414.3 Pero d’Ambroa, sempr’oi cantar / que nunca vós andastes sobre mar / que med’ouvessedes nulha sazon||1415.14 e todos me preguntarán / se vos saberei eu servir / quan ben o soubestes guarnir / de quant’el avia sabor||1416.1 Quantos mal an se quere[n] guarecer||1416.24 se mal non ouver, pod[erá] andar||1420.28 poi-lo ben faç’e ei [i] gran sabor||1422.1 Joan Fernandiz, mentr’eu vosc’ouver / aquest’amor que oj’eu convosc’ei, / nunca vos eu tal cousa negarei / qual oj’ouço pela terra dizer:||1422.2 Joan Fernandiz, mentr’eu vosc’ouver / aquest’amor que oj’eu convosc’ei, / nunca vos eu tal cousa negarei||1425.3 e como faz de vós aver sabor / os que vos veen, que vós non veedes?||1432.9 eu ouvi sempre lealdade migo||1434.15 ca manda’l-rei, porque á én despeito, / que troben os melhores trobadores / polas máis altas donas e melhores||1436.3 Malaventura mi venha / se eu pola de Belenha / d’amores ei mal!||1442.27 de tod’omen que entendudo for / non avera en teu cantar sabor||1446.2 Alvar Ro[drigu]iz, monteiro maior, / sabe ben que lhi [á] el-rei desamor||1453.2 Vej’eu mui ben que por amor / que vos ei me queredes mal||1457.10 mais, poi-la vós fostes comprir / de quant’ela ouve sabor, / tenhades vós, comendador, / [comenda do demo maior]||1460.10 mais conorto / ei de vós, por ũa ren, / que se faz en vosso torto||1461.3 e averia gran sabor / de comer se tevesse pan||1461.11 dé-lhis Deus [a]tan gran sabor / com’end’eu ei||1461.12 e ve[e]rán / que á gran coita de comer / quen dinheiros non pod’aver / de que o compr’, e non lho dan||1462.17 [E] trage seu leit’e seu cobertor, / e jograrete, de que á sabor||1463.7 mais, porque a nunca serviu, / á mui gran querela d’el-rei||1469.19 ca, amigos, da morte pret’estou / se mi a esto Nostro Sen[h]or non val, / pero da morte ei sabor, a la fe||1476.28 fic’o seu cuu quebrantad’assi / que ja sempre aja d’espanhoes medo||1480.5 «A[i] Pero Garcia, / gran med[o] ei de Dona Maria, / que nos mataria»||1487.16 Amiga, muit’ei gran pesar||1490.2 atant’ei gran sabor de a fazer / que ja máis custa non recearia||1493.4 e contarei-vo-lo jantar aqui, / ca x’á ome de falar i sabor||1498.2 Don Estevã[o] diz que desamor / á con el-rei||1498.7 porque non ven ao reino el-rei, / non vee cousa ond’aja sabor||1498.12 ca ben quit’é de veer nulha ren / Don Estevan ond’aja gran prazer||1499.14 ca d’Estorga atá San Fagundo / don’á que á de Don Fernando torto||1501.8 E, se vós de trobar sabor avedes, / aqui trobad’e faredes i sén||1501.13 mais, se avedes de trobar sabor, / Martin Alvel’é aqui con que trobedes||1508.5 ei mui gran medo de xi vos colher / algur senlheira||1513.1 – Lourenço jograr, ás mui gran sabor / de citolares, ar queres cantar||1523.16 de sa mort’ouv[e] ela gran pavor / e d’esmolnar ouv’ela gran sabo||1523.17 de sa mort’ouv[e] ela gran pavor / e d’esmolnar ouv’ela gran sabor||1523.23 E, pois que s’este preito começou / antr’eles ambos, ouve grand’amor / antr’ela sempr’[e] o demo maior / atá que se Balteira confessou||1524.4 que non pod’aver / fisico que lh’ora possa tolher / aqueste mal que á de caentura||1531.26 ouve un dia de trajeitar sabor / e, por se meter por máis sabedor, / fez [Foan] cavaleiro do Espital||1533.1 Pero d’Ambroa, averedes pesar / do que nós ora queremos fazer||1533.6 nen ar chamemos, per nen un amor / que lh’ajamos, nulh’ome trobador||1536.8 Mais como ou quen é o que poderá / cobra-las minguas que lh’achan que á?||1545.9 É tan louco que tal med’ei: / ...||1545.30 e ja eu lhi fogiria, / mais ei medo de m’acalçar||1548.3 Quer-mi a mí ũa dona mal, / come se lhi quisess’eu ben, / per que ouvesse por mí mal / ou eu por ela algun ben||1548.8 Colheu comigo desamor, / come se lh’ouvess’amor eu, / por que ouvesse desamor / d’alguen por mí, ou amor eu||1548.9 Colheu comigo desamor, / come se lh’ouvess’amor eu, / por que ouvesse desamor / d’alguen por mí, ou amor eu||1548.12 ela por que mi á desamor?||1549.5 e] sabe que i fiz / serviç’e non poss’aver seu amor||1549.12 e tod’est’ei con quen / fal’eu e digo-lh’as coitas que ei||1549.20 e por én / assi and’eu, que vergonça ei [én] / de lho dizer eu nen outren por min||1555.16 ir seu rocin, de que el gran sabor / avia, dar por mua mal manhada||1558.5 «Boa ventura ajades, / porque vos ides e me leixades»||1559.11 ca, come can que á fome, / come-o praga por praga||1570.1 – Joan Airas, ora vej’eu que á / Deus mui gran sabor de vos destroir||1572.2 Ai amor, amore de Pero Cantone, / que amor tan saboroso á sen tapone!||1572.28 Que amor tan astros’e tan pungente, / quen o podess’aver en remordente!||1578.6 e foi-o vender de pran / con minguas que avia||1583.13 ante digo dos que faz trobador / que troba ben e á coita d’amor||1583.25 os cantares que eu digo fez quen / á grand’amor||1586.20 se do embiigo avedes sabor, / contra o rabo vo-lo filharei||1591.12 mais vedes de que ei pesar||1598.21 nulho medo, ... / non ei de força que me vós façades||1602.14 e ei medo da morte||1603.2 Moitos s’enfi[n]gen que an guaanhado / doas das donas a que amor an||1604.17 e gran pesar ei / por quanto dizen que é mal mercado||1607.21 e deste-la vinga el, ca de min non, / pois á sabor de lhi vingança dar||1608.14 outra razon lhi cuid’eu a mover / de que aja dous tamanho pesar||1609.10 pero conorto m’ei [e] gran sabor / de que a veerei cedo pobr’andar||1610.9 [E] semelha-me busnardo / viind’en seu ceramen pardo, / e u non ouvesse reguardo / en nen ũu dos dez e tres||1616.11 Amor ei ...||1620.31 quand’ei mengua da cousa que non tenho||1635.12 per como guardan sas armas de mal / cada un deles, ergo se á sonha||1636.11 mais non quen ouvesse maior prazer / de comer quando lhi dan bon jantar||1636.16 porque an pavor / d’aver sobre-lo seu vosco entençon||1636.24 ca de mui bõo jantar ei gran sabor||1637.22 E Don Afonso, pois á tal sabor / de fazer bõa casa, começar / a dev[e] assi||1648.4 mais el vingou-s’enton / que ar ajan os outros del pavor||1655.13 Ca el non faz nen un lavor / de que nulh’om’aja sabor / nen sab’adubar de comer||1657.17 e por est’avemos sabor / de lhi sas cantigas cantar||1663.15 E quen d’aver ouver sabor / non ponha sa filh’a tecer / nen a cordas nen a coser||1668.6 maa noite vos mando que lhi dedes, / pois que vos el mal dia faz aver||1669.7 De trebelhar mi á el[e] gran sabor / e eu pesar, nunca vistes maior||1671.15 E, po-lo bispo aver sabor / grande de conca non aver, / non lho queremos nós caber||1671.16 E, po-lo bispo aver sabor / grande de conca non aver, / non lho queremos nós caber||1672.5 e al oi, de que ei gran pesar||1677.21 Pero d’Ambrõa, se t’achar enton, / gran med’ei que ti querra fazer mal||1682.2 Pediu oj’un ricome, / de que eu ei queixume, / candeas a un seu ome
5. v. tr. 'ter, facer o indicado polo CD'
459.12 que ja máis en este mundo nunc’avera vingança||493.1 Dominga Eanes ouve sa baralha / con ũu genet’e foi mal ferida||545.8 mais, pois vós mui ben sabedes / o torto que mi fazedes, / gran pecado / avedes de mí, coitado||877.2 Martin Moxa, a mia alma se perca / polo foder se vós pecado avedes||877.4 mais avedes pecado pola erva / que comestes||1325.7 Pois con muitos á baralha / por te juntar prol sen falha||1499.5 e, por aver casament’, a la fe, / d’ome, nunca vós tan gran coita vistes||1499.17 e, se este casament’el non á / d’om’, atal coita nunca foi no mundo||1572.24 Aquel fora en bõ[o] ponto nado / que depois ouvesse del bõa vençone||1636.17 porque an pavor / d’aver sobre-lo seu vosco entençon / e xe lhis parar outr’ano peior
6. v. tr. 'falar, dicir'
45.3 Que mal matei os meus olhos e mí, / que non tornei a mia senhor veer / e lhi menti de quanto lh’ar ouv’i||487.10 e direi-v[o]s ora por que o ei||1477.25 e quis Deus que, nas palavras primeiras / que ouveran, que chegass’eu ali
7. v. intr. 'haber, existir'
18.10 ca non á no mund’outra ren / por que eu ja possa perder / a coita que eu por vós ei||34.22 no[n] á ren per que quisesse mor[r]er||34.24 no[n] á ren per que quisesse mor[r]er, / sol que eu viss’o seu bon parecer, / nen á no mundo coita que ouvesse||37.1 Non á ome que m’entenda / com’oj’eu vivo coitado||37.8 Nen á, per quant’eu atenda, / conselho, mao pecado||42.25 mais non á i tal / a que eu veja d’Amor dizer al / senon quant’eu digo||84.12 e, por én, / un vassalo soo que á, / de pran, de morte perde-l’-á / por esta cuita en que me ten||111.7 Non á, Dona Maria, nulh’omen, que soubesse / o ben que vos eu quero, que doo non ouvesse / de min||167.6 E feze-a Deus parecer / mellor de quantas no mund’á||172.23 ben per-sei eu ca non á i / coita maior da que a mí / faz mia mort’ora desejar||184.17 E pois que assi ést[e] ja, / que vos Deus feze máis valer / de quantas outras no mund’á, / verdade vos quero dizer||186.5 ést’a máis fremosa que no mund’á||187.10 O corpo perç’e, quant’é meu cuidar, / non á i máis nen posso máis saber / nen moor perda non poss’eu osmar||202.4 Quantos oj’eu con amor sandeus sei / dizen, ... / que a dona lles fez o sén perder, / mellor de quantas oje no mund’á||202.7 ca tal dona, si Deus a mí perdon, / non á no mundo, se mia sennor non||282.13 E non á no mundo filla de rei / a que d’atanto devess’a pesar / nen estraidade d’om’a fillar||286.11 E porque non á no mund’outra ren / que esta coita ouvess’a sofrer||290.21 ca de viver na coita que non á / par nen a ouve nunca, eu o sei||300.16 e coidei eu enton / que maior ben non avia ja i||305.14 E Deus Sennor, que lle tanto ben fez, / u a juntar con quantas no mund’á / das mellores, tant’ela máis valra||306.15 e porque ontre quantas no mund’á / val tan muito||324.4 ca x’á i coita de coita, / mai-la minha non é coita!||324.9 ca x’á i morte de morte, / mai-la minha non é morte!||339.8 E non ouvera pois quen o servir / com’eu servi, nen tan longa sazon||339.12 e, pois que ja no[n] á prez nen valor / eno mundo, ... / Deus me cofonda se eu i guarir!||357.10 e vedes quant’i á||372.26 que á dona que m’en seu poder ten, / que sodes vós, mia senhor e meu ben||392.13 Outra bõa dona, que pelo reino á / de bon prez e rica, de bon parecer, / se mi-a Deus amostra, gran ben mi fara||411.12 ca desejos non ei eu de perder / da mansedume e do bon parecer / e da bondade, se eu ben fezer, / que en vós á||412.15 ca non á no mundo tan sofredor / que a veja que se possa sofrer / que lle non aja gran ben de querer||413.2 Sennor fremosa, por Nostro Sennor / e por mesura e porque non á / en min senon mort’, ... / ..., / / ai meu lume, doede-vos de min!||415.16 e outros i á / que x’ar quebranta e que faz morrer / enxerdados||418.3 creede que non á en mí / senon mort’ou ensandecer||428.15 pois que a vir, u a non vir non á / ren que me possa de morte guardar||475.28 que non cuid’eu que i á tres / no mundo de tan gran valor||478.42 pecado / i á, ja me i pod’enganar / que me faça ja falar / en armas||483.25 E, pois non á quen no por én retar / queira, seera oimais por min retado||487.24 ca, se peleja sobr’ela ouver, / o arcebispo, voss’amig’e meu, / ... / ..., / querra que seja quanto avedes seu||491.11 con os livros que ten non á molher / a que non faça que semelhen grous / os corvos||491.15 ca non á máis, na arte do foder, / do que, [e]nos livros que el ten, jaz||498.8 Ca na mia morte non á [i] razon / bõa que ant’El possades mostrar||503.24 e pero nozir / non mi devia desamor / tal que no ben non á melhor||506.4 Pois mia ventura tal é ja / que sodes tan poderosa / de min, mia senhor fremosa, / por mesura que en vós á||537.21 ca non á, tra-lo seu ben, al||554.19 mais er / sei que non podedes tolher / o que en min non á, prazer||566.13 vel por Deus, ja / que en vós pôs quanto ben no mund’á, / que o ben sábia, pois que [o] mal sei||567.7 Pois sempre á en vós mesura / e todo ben e cordura||579.15 ca de vos el amar de coraçon / non vej’eu ren que vós i perçades, / sen i máis aver, mais guaa[n]hades||597.3 que no mal non á máis, per boa fe||638.21 Quanto mal, [mia] senhor, per bõa fe, / á en tal vida?||649.2 atant’á oje que nunca vi prazer||702.17 mais non vos creerei per ren / que no mundo á que quera tan gran ben||758.9 porque non á no mundo rei / que viss’o talho que eu ei / que xe non morresse por min||783.11 non á i tal que ja sérvia senhor / nen sol [non] trobe por ũa molher||795.10 ca en min ten quanto ben no mund’á||804.9 ca poucos son que sábian entender / quantos bẽes en vós á||806.1 Ũa don’á que eu quero gran ben / por mal de mí, par Deus, que non por al||825.11 Penada se a eu visse, / non á mal que eu sentisse / ond’eu amor ei!||836.8 Non á razon||846.8 e non á ren que detenha / meu amigo que non venha||862.1 Ora vej’eu que non á verdade / en sonh’, amiga, se Deus me perdon||862.7 ca non á verdade nemigalha / en sonho||889.28 ren non daria, se ouvess’o seu / ben, por quant’outro ben eno mund’á||897.9 Mundo tẽemos fals’e sen sabor, / mundo sen Deus e en que ben non á||912.8 Pero que oje no mund’al / [qu]e tanto deseje non á / como d’ir u a possa ja / veer||913.10 e, pero non á i razon, / assanha-s’ora contra min||931.4 e Deus mi tolha parecer / e quanto de ben á en mí||946.16 pero, senhor, direi-vos quant’i á||954.15 Ca vos fez mansa e de mui bon prez, / e ja en vós máis ben non poderá / aver, pois por que o rogades ja?||969.28 ca os que aqui chegaren, / pois que vos aqui acharen, / ben diran que máis ouv’i||970.17 non á i tal que logo non [...]||971.12 E se peç’algo, vedes quant’á i||988.4 Nostro Senhor Deus, que prol vos ten ora / por destroirdes este mund’assi / que a melhor dona que era i / nen ouve nunca, ... / levastes ende?||1005.1 – Don’á que diz que morrerá d’amor / o voss’amigo se vo-lo veer / non faço, filha||1005.5 – Direi-vos, madr’, as perdas que á i||1014.20 E o preito guisad’en se chegar / era, mais non á quen i o começar||1019.18 e non á máis que diga, cuido-m’eu||1043.16 meu amig’, e vedes quant’i á||1064.9 no mund’outra cousa non á / que me coita nulha sazon / tolha se Deus ou morte non||1100.18 que tal á no mundo a que pesaria||1144.7 E al á i de que vos non guardades||1197.4 d’averdes donas por entendedores / mui fremosas, quaes sei que á i, / fora razon||1235b.10 E se eu aquela freira ũu dia veer podesse, / non á coita no mundo nen pesar que eu ouvesse||1238.4 e vedes quant’i á||1243.6 e ben vos digo que non á máis i||1243.7 – Filha, non sei se á i máis, se non||1243.16 – Ja vos eu dixi, madre, quant’i á||1246.16 ca vedes quant’i á||1328.6 non pod’aver i nen ũu partimento / senon se for per vos[s]a negrigença||1328.18 con aguça que tomou de talan / de casar cedo (non ouv’i contrairo)||1338.23 ca pera vós, pois que vos dan / gran preço d’ome de bon sén, / é ela, u á todo ben||1343.14 Pero en tod’ome cabe, / en que á sén e cordura, / que se agarde tal postura||1348.12 mal ficará aquest’outr’en Todela, / que al non á [a] que olhos alçar||1382.21 jura que alçará voz a cantar, / que non á ja que dulte, mal pecado||1387. Ũa donzela jaz aqui [...-eu] / que foi ogano u á dean servir||1387.2 Ũa donzela jaz aqui [...-eu] / que foi ogano u á dean servir||1389.2 [aqu]este verv’antig’á, verdadeiro||1412.11 ouv[i] ali a chegar / ... a logar / u á [a]tal fareleiro||1435.10 ca o topete / pois mete / cãos máis de sete, / e máis, u máis á||1435.14 e que grand’entejo / en toda molher á!||1435.28 e que val a enfinta, / u non á foder?||1440.16 d’aqui atro en Toledo / non á clerigo prelado / que non tenha o degredo||1447.6 e, de quanto no reino á, / se compre todo seu talan||1458.7 U eu maj’aquesta noite ouvi gran cẽa, / e rapazes con amores furtan avẽa||1478.10 e en vós ouve sempre gran largueza||1486.21 Nunca taes agoiros vi, / des aquel dia que naci, / com’aquest’ano ouv’aqui||1489.58 e Lopo Gato, esse filho da freira, / que non á antre nós melhor lança per-peideira||1499.14 ca d’Estorga atá San Fagundo / don’á que á de Don Fernando torto||1519.13 dizer quer’eu do mao mal / e ben da que mui bõa for / qual no[n] á no mundo melhor||1524.12 ca, pero muitos fisicos á aqui, / se lh’o corpo non aventuran i, / non guarra ja||1540.1 Un porteir’á en cas d’el-rei / que me conhoc’...||1553.12 que, por quanto mal en el á, / que ja máis nunca veerá / en nen un temp’a face de Deus||1569.11 pois nós avemos aquel melhor rei / que no mund’á||1570.4 que, de quantas molheres no mund’á, / de todas vós gran mal fostes dizer||1578.20 Dizen que lh’a el máis val / esto que diz, ca non á al||1585.11 ca de Santiag’atá San Fagundo / máis vividoiro omen non avia!||1598.28 ca vedes: grad’a Deus, rei á na terra||1607.19 e outra tal desonra recebeu / dos máis que á no reino d’Aragon||1612.5 á ũu que i vosso par ouvesse||1636.9 ouv[e] aqui reis de maior poder / [en] conquerer e en terras gaanhar||1646.6 e tal cozinha lh’achará / que tan fria casa non á / na oste de quantas i son||1649.7 eu vos contarei quant’á d’aqui a cas Don Xemeno||1649.8 un dia mui grand’á i, e un jantar mui pequeno||1649.15 Por én vos conto quant’á d’aqui a cas Don Xemeno||1654.17 Ca, o logar u eles an poder, / non á perdon que s’i possa asconder||1655.23 E, pois el diss’esta razon, / non ouv’i molher nen baron / que por el dar quisesse ren||1663.13 molher de seus dias non á / que tan ben s’acorde d’ambrar||1665.17 non á i, se lhis [a]ven i, salmon||1666.14 pois que se non cozer [poder], / aquanta lenha no mund’á||1679.15 ca se quer por máis fidalgo meter / de quantos á en tod’aquel logar||1680.12 ca trobador non á / eno mundo nen avera / a que s’el quera conhocer||1680.13 ca trobador non á / eno mundo nen avera / a que s’el quera conhocer
8. v. imp. 'acontecer'
403.9 e non avera i al, pois eu for, / que non aja gran pesar a prender / de me partir de vós per nulla ren||412.27 Pero que á?
9. v. imp. 'haber'
O uso impersoal aparece sempre en expresións de tempo
3.1 Mui gran temp’á, par Deus, que eu non vi / quen de beldade vence toda ren||28.2 Quero-vos eu dizer, senhor, / por que me leixei, muit’á [i], / de vos veer||36.28 se ali cousimento val / ou i conhocença non fal, / que á i pedir que fazer?||44.1 Muito per-á ja gran sazon / que mia senhor mui gran pesar / non oiu||88.1 Ja m’eu, sennor, ouve sazon / que podera sen vós viver / u vos non viss’, ...||93.24 ca, Deu-lo sab’, á gran sazon / que desejei máis d’outra ren, / sennor, de vos esto dizer||119.9 E eles, si Deus me perdon, / desejan sas terras assi / que non dormiron muit’á i||131.10 ca muit’á que ll’eu morte mereci / se dev’ome per amar a morrer||156.11 e á mui gran sazon, / mia senhor fremosa, que non / ouve de min nen d’al sabor / quando vos non pudi veer||167.17 que foi trist’, á i gran sazon, / polo seu ben, ca non por al||172.11 e fez-me ja pavor perder / de mia mort’, á i gran sazon||173.14 que nunca ousei dizer / a coita que me fazedes aver, / que neguei sempr’, á i mui gran sazon||195.21 ca muit’á ja que non pude veer / niun prazer||195.34 E, se os viren, veran gran prazer, / ca muit’á que non viron gran prazer||196.1 Que muit’á ja que a terra non vi / u ést’a mui fremosa mia sennor||226.10 De querer ben outra moller / punnei eu á i gran sazon||240.15 E assi guaresc’, á mui gran sazon, / coidando muit’, e non sei que fazer||264.3 Punnar quer’ora de fazer / a meus ollos mui gran prazer / que lles non fiz á gran sazon||277.4 Nas graves coitas que ei de sofrer / non poderia outro ome viver / nen eu fezera temp’á i passado||289.4 ca me faz el tan coitado viver / que muit’á i que ouvera sabor / que me matasse||290.2 Dizen-mi as gentes por que non trobei / á gran sazon e maravillan-s’én||291.9 En aquesto poss’eu falar, / ca muit’á que passa per mí||301.1 Tan muit’á ja que non vi mia sennor / e tan coitado fui, poi-la non vi, / que ũa ren sei eu mui ben de mí||312.4 e falarei con el muit’i / en quan muit’á que a non vi||314.13 ca muit’á ja que ll’eu sempre roguei / por outro ben, e non mi-o quis El dar||320.8 E per aquesto quero eu provar / Deus, ca muit’á que lle por al roguei / de vós, sennor||325.1 Pois tan muit’á que mia senhor non vi||329.3 e vós mui graves, á i gran sazon, / coitas sofredes||337.1 Coitado vivo, á mui gran sazon, / que nunca ome tan coitado vi / viver no mundo des quando naci||338.8 e ben vos juro que á gran sazon / que rog’a Deus por mort’, e por al non||343.4 doede-vos vós de min e dos meus / olhos que choran, á mui gran sazon, / por muito mal, senhor, que a mí ven / por vós, senhor, a que quero gran ben!||365.1 Quant’á, senhor, que m’eu quitei / de vós, tant’á que d’al prazer / non vi||365.2 Quant’á, senhor, que m’eu quitei / de vós, tant’á que d’al prazer / non vi||368.8 ca, per bõa fe, á mui gran sazon / que ei eu [gran] medo de mia senhor / mui fremosa||384.20 que ouví dizer / que aquela, por que trobad’avedes / e que amastes vós máis d’outra ren, / que vos morreo á gran temp’, ...||395.1 Gran sazon á que eu morrera ja / por mia sennor desejando seu ben||422. e da gran coita, de que sofredor / foi, e do mal, m ... muit’á, sen meu||423.9 ca ben me pode partir da maior / coita de quantas eu oi falar, / de que eu foi, muit’i á, sofredor||423.13 ca muit’i á que vivi a pavor / de perder o sén con mui gran pesar / que vi depois||430.14 ca mui gran sazon / á que a quis e desejei por én||436.8 ca muit’á, de pran, / que vos eu dixe toda mia razon||436.10 e quanto mal sofri á gran sazon||436.22 pero ben sei ja / que desta coita morte prenderei / por vós, [mia] sennor, que servi, muit’á||443.8 Ela e outra, amigo, vi-as, / se Deus me valla, non á dous dias||455.3 e non vi mia senhor [á] mui gran peça||508.7 En tan gran coita viv’, á gran sazon, / por vós, senhor||516.1 Quant’á, senhor, que m’eu de vós parti||516.2 atan muit’á que nunca vi prazer / nen pesar||519.3 Quen vos mui ben visse, senhor, / con quaes olhos vos eu vi, / mui pequena sazon á i, / guisar-lh’-ia Nostro Senhor / que vivess’en mui gran pesar||522.9 pois tanto mal sofro gran sazon á||527.5 pois tamanho temp’á que guareci / sen seu mandad’oir e a non vi||531.7 Esto receei eu muito á||538.7 tan grave que non ei poder / d’aquesta coita máis sof[r]er, / de que, muit’á, fui sofredor||544.8 ca mui gran temp’á que ando coitado, / se eu podesse, po-la ir veer||546.13 Tal coita sofr’, á gran sazon, / e tanto mal e tant’afan / que par de morte m’é de pran||555.8 E, pois do mal que én levei / muit’á vós sodes sabedor||557.2 Amor, en que grave dia vos vi, / pois que, tan muit’á, [a] que eu servi / ja máis nunca se quis doer de mí||561.2 Amor fez a mí amar, / gran temp’á, ũa molher||571.1 Amiga, muit’á gran sazon / que se foi d’aqui con el-rei / meu amigo||574.1 Que muit’á ja que non vejo / mandado do meu amigo||581.13 Ela trabalha-se, á gran sazon, / de lhi fazer o vosso desamor / aver||589.5 pois tan muit’á que nos veo veer / mí e meus olhos e meu parecer?||598.20 ca, per bõa fe, / mui gran temp’á que este mal passou / per nós||603.8 o que mui gran temp’á que el non fez||604.1 Gran temp’á, meu amigo, que non quis Deus / que vos veer podesse dos olhos meus||604.7 Non vos vi, á gran tempo, nen se guisou||604.13 Que vos non vi á muito e nulha ren / non vi des aquel tempo de nen un ben||612.3 ora vej’eu a gran falsidade / con que mi vós á gran temp’andastes||629.7 ca muit’á i [j]a gran peça / que foi sen mant’a concelho||639.3 pero que eu, gran temp’á, ben servi / ũa dona que me ten en poder||644.6 ca muit’á que non vi cousa que mi tolhesse desejo||649.1 quant’á, ‘migo, que m’eu vosco veer / non pud’, ...||658.2 Ai madr’, o meu amigo, que non vi / á gran sazon, dizen-mi que é ‘qui||668.1 Par Deus, amigo, muit’á gran sazon / que vos non vi, e vedes por que non||674.14 que tan muit’á que desejou / meu ben-fazer||677.8 [e mui] pouc’á que fui mal ferida / por vós, amigo||677.11 e [mui] pouc’á que foi mal julgada / por vós, amigo||681.20 Mais, pois me vos Deus por amigo deu / e mí a vós por amiga muit’á, / quitade-vos vós de cuidardes ja / o que cuidades||689.7 E mui pouc’á que lh’eu oi jurar / que non queria ben outra molher / senon min||696.7 Gran sazon á que me serviu / e non mi-o leixastes veer||718.5 Gran sazon á, madre, que o non vi||719.1 Amiga, muit’á que non sei / nen mi ar veestes vós dizer / novas que querria saber / dos que ora son con el-rei||720.10 e muit’á que non sabedes, / amigo, de mí mandado||777.13 Gran sazon á que meu ben demanda, / e nunca pôde comigo falar||804.12 mais-lo gran ben, á i mui gran sazon, / eu vo-lo quer’, ...||809.2 Ora me venh’eu, senhor, espedir / de vós, a que muit’á que aguardei||821.2 ca muit’á gran sazon / que anda triste o meu coraçon||821.5 Porque á gran sazon que non oi / nen un cantar que fezesse por mí||823.7 – Mui trist’andades, á mui gran sazon||847.1 Roguei-vos eu, madre, á i gran sazon, / por meu amig’, ...||847.7 Gran sazon á, madre, que vos roguei / que o leixassedes migo falar||862.5 sonhei, muit’á, que veera meu ben / e meu amig’, e non veo nen ven||865.17 dis[s]eron-me que non / morava i avia gran sazon||875.17 e eu receei esto, grand’er’á||897.24 Viv’eu en tal mund’, e faz-m’i viver / ũa dona, que quero mui gran ben / e muit’á ja que m’en seu poder ten / ben de-lo temp’u soian amar||977.18 nen por sen[h]or tan gran coita sofrer / com’el sofre á mui longa sazon||987.34 e en outro tal dia se perdeu, / quatrocentos e nov’anos avia||1007.8 Aqueste mundo, par Deus, non é tal / qual eu vi outro, non á gran sazon||1014.7 E gran sazon á ja, per bõa fe, / que el[e] meu ben podera aver||1014.13 E gran temp’á que lh[o] eu entendi||1021.2 mais muit’á ja que vos vejo partir / de trobar por mí e de me servir||1021.7 Mui gran temp’á, e tenho que é mal, / que vos non oi ja cantar fazer||1044.11 O que se foi d’aqui muit’á / dizen-mi que cedo verra||1086.14 E ant’eu ja [a] morte querria / ca viver com’eu viv’á gran sazon||1096.21 com’eu fiquei muit’á, que por seu ando||1112.8 ca ‘ssi fiz eu, mui gran sazon á ja, / por ũa dona que mi coita dá||1114.4 sol non vou i e á mui gran sazon / que non fui i||1114.10 mais po-la veer / moir’, e gran temp’á ja, per bõa fe, / que non foi i||1114.16 pois que tan muit’á ja, si Deus m’empar, / que non fui i||1115.14 Ca, se un dia tardar u eu for / u vos non vir, ben terrei, mia senhor, / que á un an’ou máis que ala tardei||1115.21 log’ei de teer / que á mil dias que sen vós morei||1117.2 Estes con que eu venho preguntei / quant’á que veemos, per boa fe, / dessa terra u [a] mia senhor é||1117.5 dizen que máis d’oito dias non á, / e a mí é que máis d’un an’i á!||1117.6 dizen que máis d’oito dias non á, / e a mí é que máis d’un an’i á!||1117.8 Mais de pran non lhe-lo poss’eu creer / aos que dizen que tan pouc’á i / que m’eu, d’u ést’a mia senhor, parti||1172.1 Mui gran temp’á que servo ũa senhor||1211.2 Mandad’ei migo qual eu desejei, / gran sazon á, madre, per bõa fe||1213.3 por que tardastes á mui gran sazon?||1237.23 e quen molher rafec’, á gran sazon, / quer ben non pode fazer se mal non||1241.1 Amigo, sei que á mui gran sazon / que trobastes sempre d’amor por mí||1250.13 E ben sabedes camanho temp’á / que m’eu daquest’, amigo, receei / en que somos||1255.1 Gran sazon á, meu amigo, / que vos vós de mí partistes / en Valong||1302.4 quer’ir a Santa Maria de Reça, / u non fui á mui gran peça||1303.1 Por ve[e]-lo namorado, que muit’á que eu non vi, / irmana, treides comigo||1312.2 Senhor, por que eu tant’afan levei, / gran sazon á, por Deus, que vos non vi||1318.6 e por esto diz que se quer tornar / u, gran temp’á, serviu e afanou||1335.7 que ja tempo á que o mouro fodia||1335.19 ca maestr’Ali diz que dias á / que sabe d’Alvar Rodrig[u]iz que ja / fod’este mouro a caralho cheo||1345.3 ca muit’á ja que non fig’i mia prol||1366.13 Non neg’eu que tregoa de’i / ao brial, á sazon i, / e aa rengelhosa||1370.3 Saben en Morraz’e en Salnes / meu preit’e seu, e non lhis pes, / que á de min, máis á d’un mes||1389.10 Aquestas son as que el enviara, / sen as outras que con el[e] ficaron, / de que paga os que o aguardaron / á gran sazon||1405.13 Oi dizer por vós que á sazon / que ve[e]des quanto||1467.11 e ben saben os melhores / ca non á máis de seis meses||1488.9 Sabia-m’eu ca x’era esposado / máis á d’un ano||1488.16 E seus parentes teen por guisado / que se casass’á i [mui] gran sazon||1493.10 á dez anos que non vistes capon / qual eu i ouve||1507.2 Un cavalo non comeu / á seis meses nen s’ergeu||1512.21 e do garda-cos / en cas d’el-rei vos provaremos nós / que á quatr’anos e passa per tres||1519.3 gran sazon á que m’est’aven / e nunca i ja farei al||1530.12 e sabe ben moer e amassar / e sabe, muit’á, de bõa leiteira||1530.21 e escanta ben per olh’e per calheiro / e sabe, muit’á, bõa escantaçon||1543.17 ouve an’e dia e quero-m’én partir||1572.12 ca atal era outr’amor de meu tio / que se botou á pouca de sazone||1572.30 Máis valria que amor d’un meu parente, / que mora, muit’á, cerca de Leone||1591.17 Pero juro-vos que non sei / ben este foro de Leon, / ca pouc’á que aqui cheguei||1636.20 – Pae Gomez, assi Deus mi perdon, / mui gran temp’á que non foi en Carrion||1644.8 ca muit’á ja que non comi / salmon, que sempre desejei||1644.14 ca muit’á que ben non ceei||1677.19 mais, se te colhe de logar atal / com’andas tu assi pelas pousadas, / Marinha Mejouchi, á mui gran sazon, / ..., / gran med’ei que ti querra fazer mal
10. v. pred. 'ter, considerar'
Con frecuencia nesta acepción rexe a preposición por
174.13 e nunca i perder / podia ren e poderia aver / mí por esto tolleito d’un coidado||324.3 mai-la do mundo maior / eu mi-a ouvi sempre doita||373.10 sempr’averei muit’est[ra]nho d’andar / dos que an de falar en algũu ben||451.2 Ai eu, coitada, como vivo en gran cuidado / por meu amigo, que ei alongado!||514.3 e desejarei, / vosso ben que mui servid’ei||602.5 irad’aja Deus quen me lhi foi dar!||1270.5 Sabe-o San Leuter, a que o eu roguei, / que o non mereci, porque o sanhud’ei||1271.6 Sabe-o San Leuter, a que o eu roguei, / que o non mereci, pero o sanhud’ei||1440.20 vós, Marinha, con de[d]o, / avede-lo con’usado, / que non pode teer vedo||1473.24 «Fazede vós qual / carta quiserdes sobre min, pois d’al / non poss’aver aquel omen pagado»||1477.12 Ja vós doit’avedes!
47.13 ca mui milhor / dona ca vós ei por sen[h]or||374.2 Muitos me dizen que servi doado / ũa donzela que ei por senhor||419.13 E por maior ei eu, per bõa fe, / aquesta coita de quantas fara / Nostro Sennor||581.6 porque nunca con el pôde poer / que o podesse por amig’aver||626.25 oimais poss’eu con razon Deus loar / porque me pôs en tal cobro que ei / por sen[h]or a melhor de quantas sei||730.15 e que non á min por senhor||741.13 El outra dona avia por senhor||932.6 E, pero lhi fale, ben sei / ca non ei nen un poder / de o por amig’aver||1098.6 ca vos non quer’eu máis desto rogar, / meu Senhor Deus, se vos én prazer for: / que mi-a façades aver por senhor||1197.3 d’averdes donas por entendedores / mui fremosas, quaes sei que á i, / fora razon||1375.9 Os aldeiãos e os concelhos / todo-los avedes por pagados||1678.14 ca diz que tant’é come seu, / pois que mi á por entendedor
11. v. aux. 'haber, ter'
Como auxiliar, o verbo aver + part. pret. forma tempos compostos (con concordancia do participio co CD)
11.3 ca perdud’ei / o seu amor e quero-m’ir||29.19 que, pois eu esto feito oer, / aquela ren nunca sera / que a min grave seja ja, / por nulha ren, de cometer||37.23 Mais, se m’ela non emenda / o afan que ei levado, / ben cuid’eu que morte prenda / con atan longa espada||37.27 poi-la mia senhor nembrada / non quer aver outorgado / que melhor’én mia fazenda||56.26 Ca sei que o meu ei ementado||57.8 E seed’ora mui ben sabedor / que vós mi avedes metud’en atal / coita por vós que, ... / ..., / eu cuido que me non possades / valer [ja, ...||81.28 e non a temerei / des que ll’eu esto feit’ouver||85.8 E os que esto creud’an, / Deus!, é que queren máis viver||96.8 E, pois que lh’esto feit’oer, / outro conselho á i d’aver||103.24 de tod’al do mund’ei eu perdudo sabor.||107.19 Desemparado mi a[n], senhor, / quantos amigos no mund’ei||110.1 Senhor, perdud’ei por vós ja o coraçon / e sabor do mundo que soia eu aver,||111.3 nen do mal nen da coita que por vós ei levada;||113.6 as[s]i mi an lá castigado!||139.16 e sabiádes / ca por aquest’ei perdudo meu sén||174.18 ca non sei eu quen tal poder ouvesse, / pois mia sennor visse, que lle soubesse / dizer qual coita, pois-la vi, mi á dada||176.4 e a Deus devo muit’a gradecer / porque mi á esto, sennor, achegado||228.7 E perdud’ei o dormir, e o sén / perderei ced’, aquant’é meu coidar||230.10 non pod’El poder, segund’apres’ei||248.7 Pois que m’ouve preguntado / de que era tan coitado, / dixe-ll’eu este recado||261.15 des quando vos amei / todo sabor do mundo perdud’ei||278.1 Desmentido m’á ‘qui un trobador / do que dixi da ama sen razon||291.16 Ja o dormir, mentr’eu durar, / [ei] perdudo||316.6 por ũa dona que eu quero ben / atal per que ei perdudo meu sén||317.15 E de min an ja muito posfaçado / porque saben ca lle quero gran ben||345.11 Non sabedes, amiga, como m’ouve jurado / que nunca se partisse de mí sen meu mandado||378.4 e quanto servid’ei / perdi por én||384.18 que ouví dizer / que aquela, por que trobad’avedes / e que amastes vós máis d’outra ren, / que vos morreo á gran temp’, ...||414.14 E por aquesto cuida que seu prez / tod’á perdud’, ...||443.13 [C]uidand’[en] ela ja ei perdudo / o sén, amigo||444.14 Amo-vos tant’e tan de coraçon / que o dormir ja o ei perdudo, / sennor de mí e do meu coraçon||445.10 e, se non for / vee-la, perdud’ei o sén||447.4 perdi o sén que eu aver / soia e ja perdud’ei, / de quant’al avia, sabor||447.8 [E] cuidando, des que vos vi, / en vós, senhor, perdud’ei ja / o sén||466.12 sen vosso ben, / que tant’ei desejado / que ja o sén / perdi por én||472.8 Don Meendo de Candarei, / per quant’eu de vós apres’ei, / quen leva o baio non leixa a sela||483.1 Pero da Pont’á feito gran pecado / de seus cantares, que el foi furtar / a Coton||483.4 que, quanto el lazerado / ouve gran tempo, el xos quer lograr||483.10 e mui máis lhi valera que trobado / nunca ouvess’el, assi Deus m’ampar||483.15 E con dereito seer enforcado / deve Don Pedro porque foi filhar / a Coton, pois-lo ouve soterrado, / seus cantares||483.18 e non quis ende dar / ũu s[ol]do pera sa alma quitar / sequer do que lhi avia emprestado||486.17 e achei que avia / de todo ben sa quitaçon levada||506.11 E, pois por ben non teedes / que eu aja de vós grado / por quant’afan ei levado / por vós||544.11 ca depois non me pod’escaecer / qual [a] eu vi, u ouvi Deus irado||545.20 E, pois mentes non metedes / no meu mal nen corregedes / o estado / a que m’avedes chegado, / de me matardes faredes / meu ben||545.24 pois m’assi tragedes / estranhado / do ben que ei desejado||551.8 «Oimais non é nada / de fiar per namorado / nunca molher namorada, / pois que mi o meu á errado»||551.31 e non vos queixedes, / ca o que vos á servida / erged’olho e vee-lo-edes||559.12 mais, senhor, ... / por quanto mal ei levado / por vós, aja én por grado / veer-vos, siquer ja-quanto||574.9 pero ouve-m’el jurado / ben aqui, se Deus mi valha, / que logo m’enviaria / [mandad’ou s’ar tornaria]||585.11 Se sabedes novas do meu amado, / aquel que mentiu do que mi á jurado?||606.5 Pera veer meu amado, / que mig’á preito talhado, / ala vou, madre||606.10 Que mig’á preito talhado, / é por esto que vos falo||607.13 Por quanto mal á levado, / amiga, razon farei / de lhi dar end’algun grado||629bis.2 O que me de Vilar corrudo / á e demais m’ameaça||633.4 e verdad’é per com’end’a mí aven / d’ũa dona u tod’est’ei osmado||634.29 de razon é d’aver eu desejada / a morte||641.1 Perdud’ei, madre, cuid’eu, meu amigo||644.1 Direi-vos agor’, amigo, camanho temp’á passado / que non pudi veer cousa ond’ouvesse gasalhado||653.4 Que muito m’el avia jurado / que me non visse||655.9 e mentiu-m’e tort’á feito||655.16 pois que non veo o dia / que lh’eu avia mandado||664.4 Do que mi ouve jurado, / pois mentiu per seu grado, / sanhuda [lh’and’eu]||664.11 mais, porque mi á mentido, / sanhuda [lh’and’eu]||693.4 por meu amig’e meu lum’e meu ben, / que ei perdud[o], e el mi [á] perduda||693.4 por meu amig’e meu lum’e meu ben, / que ei perdud[o], e el mi [á] perduda||697.8 No meu coraçon / ei oj’eu posto, se Deus mi perdon, / que o veja e que lhi faça ben||700.16 vedes que ben mi á feito||711.15 E ja o praz’é passado, / que m’el disse que verria / e que mi avia jurado||738.19 E, se o por én perdud’ei, / nunca maior dereito vi||773.15 Mai-la donzela que muit’á servida / o seu amigo, esto lh’é mester||773.18 dé-lhi sa cinta se lhi dar quiser, / se entender que a muito á servida||777.1 Avedes vós, amiga, guisado / de falar vosc’oj’o meu amigo, / que ven aqui||783.1 Ai amigas, perdud’an conhocer / quantos trobadores no reino son / de Portugal||790.14 E non poss’eu estar que non diga / o [mui] gran torto que m’el á feito||828.4 madre, namorada mi á leixada||845.7 quando veer o que mi á servida, / demandar-lh’-ei que se veja migo||845.22 se veer o que mi á namorada, / demandar-lh’-ei que se veja migo||858.12 e quis que ja sempre eu vivess’assi, / en gran coita como sempre vivi, / e que m’ouvesse perdudo meu sén||865.11 ca muitos anos avemos passados / que non morou nosco, per bõa fe||887.22 Que-quer que mi a min gracido / fosse de quant’ei servido, / que mi a min nada non val, / mia coita viço seria||918.15 E do serviço que lh’avedes feito, / maestr’Acenço, non vos enfadedes||937.3 pois que o jurad’avia / que veesse||978.3 que mig’avedes fillada perfia / tal que non sei como possa viver / sen vós||1007.21 eu post’avia no meu coraçon / de nunca ja máis neũu ben fazer||1038.16 mais, tanto que eu aja guisado, / farei-lh’eu ben, par Santa Maria||1093.13 E el á perdudo o sén por min||1101.15 Que panos perdi de peso, / e outros ben bastoados, / que m’avian ja mandados!||1110.25 mais, por aqueles que o jurad’an, / cuidan-s’elas que todos taes son||1115.1 Par Deus, senhor, muit’aguisad[o] ei, / ..., / de vos veer mui tard’, a meu cuidar||1118.20 e muito ben del diremos, / segundo como apres’ei||1130.10 Pregunta-lo-ei por que m’á despagado||1145.6 mais á-m’el namorada, / que nunca lhi guarrei||1154.2 Foi-s’agora meu amig’e por én / á-mi jurado que polo meu ben / me quis e quer mui melhor d’outra ren||1160.12 perdud’ei eu todo meu ben||1172.6 ca, u a máis servid’avia, non / quer que a veja nen lhi quera ben||1230.7 Un cantar d’amig’á feito||1230.15 mais, pois mo ouveren dito, / cuid’eu que entend[er]ei, / no cantar que diz que fez / por mí, [se o por mí fez]||1231.25 ca sei, / per bõa fe, outras donas que an / falad’en como vo-lo tolherán||1243.14 ca, se máis á i feit’, a como quer, / outro conselh’avemos i mester||1245.6 Quisera-m’eu non aver jurado, / tanto vos vejo viir coitado / à mia mesura||1279.11 Muitos cantares á feitos por mí||1315.11 – Que adubastes, amigo, lá u avedes tardado||1315.13 – Direi-vo-lo eu, senhora, pois me avedes preguntado||1325.14 Pois anda tan aficado / por teu preito aver juntado||1331.8 Pois me tenta de tal provo, / per que m’á ja esperado||1332.34 e el queria de vós, desarreigado, / de vos aver assi [mal] espeitado / com’oj’el é pelo maior juiz||1340.16 E ja de grado el renunçaria / sas ordĩis, per quant’eu ei apreso||1343.1 Pero el-rei á defeso / que juiz non filhe peito / do que per ant’el á preito, / vedes o que ei apreso||1343.4 vedes o que ei apreso||1366.39 e, pois lha ouvi dada, / ante que foss’ũa legoa, / [comecei / aqueste cantar da egoa / que non andou na tregoa||1380.11 Ouvera el gran coraçon / de seer [i] vingado, / e do seu punho, d’un peon / que o á desonrado||1382.15 E, pois lhi Lop[o] ouver citolado, / se i alguen chegar po-lo prender, / diz que é mui corredor aficado||1387.6 e nas mãos o ten / pois-lo á preso||1390.17 quando lhi deu a lança do peer, / log’el ouve por seu filh’enviado||1402.6 Pois eu tanto por voss’amor ei feito, / ali u vós migo talhastes preito||1417.10 D’amor e d’escarnh’en todas razões / os seguides sempre (...) / ..., que avedes filhado||1427.9 mais, se eu vós per i ouvesse pagada, / pois eu foder non posso, peer-vos-ia||1428.5 por end’o don que t’ei dado / quer’ora de ti levar||1428.10 e ves, jograr, / pois me non ás escusado, / un don e linho dobrado / pensa ora de mi-o dar||1428.17 e, pois pagado / non mi-as dás, como t’ei contado, / er pensa de mi contar||1450.9 Outrossi Pero Marinho / dous sabujos mi á mandado / lá da terra de Condado||1461.8 E quantos m’est’a mí dit’an, / ..., / dé-lhis Deus [a]tan gran sabor / com’end’eu ei||1473.11 e entanto verra da Judaria / aquel judeu con que ei baratado||1473.21 ca un judeu avedes enganado||1482.7 ja Deus no’me leixe entrar sobre mar / se, polo custo, queria filhar / o mercado que [e]l [á] algur feito||1484.5 E, pois que ouveran ja feita sa voda, / cuspiron as donas||1487.4 e o agüiro sol el ben catar, / ca muitas vezes-l’ouv’afaçanhado||1487.8 E, pois-lo el ouve muito catado, / diz||1487.11 con gran perda do que ei guaanhado||1487.14 segund’eu ei o agoiro provado||1488.11 per quanto el a mí avia jurado / que, mentr’atan pastor fosse com’é, / que non casaria, per bõa fe||1489.38 vingad’a casa en que vos mejad’an||1502.22 E, pois tod’esto vos ei conselhado, / conselho-vos que tragades molher / destas d’aqui||1520.15 Cordas e cintas muitas ei eu dadas, / Lourenç’, a donas e elas a min||1526.11 mais ũa vez quer-vos el-rei alçar / en gran talho, poi-lo servid’avedes||1526.12 quant’ouverdes punhad’en o dar||1552.9 Andan ant’el chorando mil vegadas / por muito mal que an con el levado||1555.6 e disse-m’ora aqui un seu vilão / que o avia por mua cambiado||1556.3 ca perdeu quant’avia guaanhado / e o que lhi leixou a madre sua||1571.1 Un infançon mi á convidado / que seja seu jantar loado / per mí||1571.5 ca ja des antan’ei jurado / que nunca diga de mal ben||1573.3 Don Guilhelm’e Don Adan e Don Migueel Carriço, / ..., / irado-los á el-rei||1584.13 tirou con ele, [e] á del levado / quanto tragia [e] ten no bragueiro||1592.1 Fernan Gil an aqui ameaçado / d’ũu seu rapaz e doestado mal||1603.1 Moitos s’enfi[n]gen que an guaanhado / doas das donas a que amor an||1603.14 deu-mi u[n] gra[n] peid’e foi-lhi depois mal / u s’acordou que mi-o dado avia||1604.14 e máis d’un soldo non ei baratado||1604.22 log’eu seeria guarid’e cobrado / de quant’afan por ela ei levado||1605.8 [E] esta dona de pran á jurado, / meus amigos, ... / que jasca sempre, ... / ela con outr’e non dé por min ren||1606.4 ca non desejou do mund’outra ren / senon aquesto que á ja cobrado||1606.14 ca deste mundo muit’á ja burlado||1606.19 ca da ermida tant’é el pagado / que á jurado que non saia d’i / morto nen viv’, ...||1618.8 E tal besta como m’el á mandada / non foi ome que lhe vis[s]e as semelhas||1639.23 irad’ouve Nostro Senhor / quen vos viu e vos desejou!||1658.16 E vedes en que gran brio / el, que o Deus á chegado, / por seer cornud’alçado / en tamanho poderio||1660.13 se pan sobrepost’ouvesse e lhi chegass’ano mao, / tenho que xo venderia / quen seu parente vendia||1681.14 e torp’ést’om’atal, / P[ero] Ordonhez, que m’á preguntado
12. 'tratar, resolver'
Nesta acepción o verbo aver rexe a preposición con (encuberta tamén en tigo, procedente do lat. tecum)
355.16 mais, como quer que mi-o aja con Deus, / praz-me muito porque non saben r[en / de que moiro nen como nen por quen]||1514.30 – Pois, Lourenço, cala-t’e calar-m’-ei / e toda via tigo mi-o averei

aver bon grado ~ aver bõo grado 'agradecer, recoñecer con agradecemento'. Cf. aver grado, aver mal grado, aver por grado
Cando esta expresión é dirixida directamente a Deus (ou Nostro Senhor), co verbo en P5, equivale a ‘grazas a Deus’. Así mesmo, pode rexer a preposición de ou ende

520.1 Nostro Senhor, ajades bon grado / por quanto m’oje mia senhor falou||520.8 Porque mi falou oj’este dia, / ajades bon grado, Nostro Senhor||520.13-14 Porque m’oje falou, aja[des], Deus, / bon grado
131.1 Nunca bon grad’Amor aja de mí / nen d’al porque me máis leixa viver||544.4 que mi nunca fez nen ũu prazer / e de que nunca cuid’aver bon grado?||577.1 Amiga, bon grad’aja Deus / do meu amigo que mi ven||577.7 Aja Deus ende bon grado / porque o faz viir aqui||608.4 ca tanto paresc’eu ben / que desto mal grad’ajades vós én / e Deus bon grado
1174.11 – Prazer, senhor, par Santa Maria, / prazeria, Deus aja bõo grado
aver bon nome 'ter boa sona'. Cf. aver nome
1425.17 d’averdes [bon] nome muito vos jaz / e non seer ome desensinado
aver coraçon 'ter vontade de'
Rexe a preposición de (ou con én)
30.4 porque non á coraçon / de me fazer melhor por én / de quand’én non sabia ren||783.3 ja non an coraçon / de dizer ben que soian dizer / [de vós]||1283.5 d’ir ei coraçon / a San Treeçon||1380.8 Ouvera el gran coraçon / de seer [i] vingado||1508.3 e á coraçon / de pousar vosc||1508.12 e o peon, se coraçon ouver / de foder, foder-vos-á se quiser||1529.27 e peeu ben e ouve coraçon / pois de bever||1546.2 Ja eu non ei por quen trobar / e ja non ei én coraçon
aver dereito 'ter razón'. Cf. aver meu dereito, aver o seu dereito
En xeral, rexe a preposición de, aínda que tamén pode aparecer coas preposicións a e en
14.7 Dereit’ei, / que da ren que máis amei, / daquela me segudades
68.2 Ome que gran ben quer moller / gran dereit’á de trist’andar||88.11 mandade-m’ir e log’enton / poderedes dereit’aver / de min qual vos ora direi||140.9 e tenno que ei dereit’i / d’amar tal sennor máis ca mí||147.20 de me doer gran dereit’ei / de quen assi for amador||270.6 ca dix’eu ca morria por alguen, / e dereit’ei de lazerar por én||1051.8 E, se m’ela mui gran torto fez i, / Deus me leixe dereito dela aver||1199.10 e, se o eu fiz, / nunca del aja der[e]ito nen d’al||1431.10 gran d[er]eit’ei de gaar [muitos] dões
32.9 Muit’i a aver gran pavor / ei dereit’, e en me temer / d’Amor||700.6 gran dereit’ei a ‘ndar led[a], / e andade migo ledas
1073.4 mais dereit’ei en me queixar d’Amor
aver d’erro 'errar, considerar errado'
Rexe as preposicións contra e de
330.18 ca d’err’ei contra J[e]sus eno coraçon meu
1632.20 a mal lhe d’err’an / de ben nen mal dizer do jantar seu
aver d’uso 'ter por costume, adoitar'
Rexe a preposición de
1337.8 Sempr’esto ouvemos d’uso / eu e mia madre en nosso solaz: / de perfiarmos eno que nos praz
aver en cor 'ter vontade de'
Rexe a preposición de
30.20 Se me máis ben non fezer / que en cor á de me fazer
aver en mente 'pensar, coidar, considerar'
Rexe a preposición de
656.8 do meu amor e do voss’en ment’avian||656.13 Do meu amor e do voss’en ment’avian
aver en poder 'posuír'
5.10 e dancemos a nos[s]o sén, / pois-lo avemos en poder
aver grado 'agradecer, recoñecer con agradecemento'. Cf. aver bon grado, aver mal grado, aver por grado
Rexe a preposición de
34.15 de tal vida non poss’eu aver grado, / da que me faz viver tan sen sabor / como quen ten a morte por melhor||363.16 se de vós grado non ouver||506.10 E, pois por ben non teedes / que eu aja de vós grado / por quant’afan ei levado / por vós||545.16 ca, vedes, / mui dõado / moir’e de vós non ei grado||695.16 enton mi averedes grado / de quan muito mal, amigo, / [sofro se falardes migo]||853.4 ca inda lh’eu muito graceria / o de que lhi nunca ouvera grado||1284.18 se de Deus ajades grado, / madre ben-aventurada, / leixedes-mi-o ir veer||1604.11 non ei dela grado
aver guisado ~ aver aguisado 'ter oportunidade, ser permitido ou conveniente'
Esta expresión pode construírse coa preposición de

358.2 Nostro Sennor, quen m’oj’a min guisasse / o que eu nunca guisad’averei||694.5 Quis el falar migo e non ouve guisado||1373.1-2 Quen oj’ouvesse / guisad’e podesse / un cantar fezesse / a quen mi ora eu sei||1488.21 mais casarei quand’ouver guisado||1571.3 Un infançon mi á convidado / que seja seu jantar loado / per mí, mais eu non o ei guisado||1605.10 que jasca sempre, quand’ouver guisado, / ela con outr’e non dé por min ren
544.1 Nostro Senhor, se averei guisado / de mia senhor mui fremosa veer||777.1 Avedes vós, amiga, guisado / de falar vosc’oj’o meu amigo
179.2 Que alongad’eu ando d’u iria, / se eu ouvesse aguisado d’ir i||252.1 Muit’aguisado ei de morrer / e non tenno mia mort’en ren
aver mal grado 'ser castigado'. Cf. aver grado, aver bon grado
Pode rexer a preposición de (ou én)
2.1 O Maroot aja mal grado / porque nós aqui cantando / andamos tan segurado||2.5  Mal grad’aja, que cantamos / e que tan en paz dançamos||2.7 Mal grad’aja, pois canta[n]do / nós aqui danças fazemos||1023.6 e ora ja dizen-mi del que ven, / e mal grad’aja mia madre por én
608.3 ca tanto paresc’eu ben / que desto mal grad’ajades vós én / e Deus bon grado||984.22 e ora, mal que pes a mia sennor, / ben me fara, e mal grad’aja én
aver mester 'ser necesario, precisar, ter necesidade'
Pode rexer a preposición de
23.23 se me dar / quiser mia morte, que m’ei mui mester||62.22 E, se me Deus vosso ben der / e me non ar quiser guisar / vosco que me possa durar, / non mi avera mester||68.4 ca, se ll’ela non quer prestar, / al do mundo non ll’á mester||68.5 mais que mester lle pod’aver / o que lle non pode toller / tal cuita como sigo ten?||102.7 ca eu ja non lho rogarei, / pois vejo que non mi á mester||117.11 E, mia sennor, sei eu guardar outr’én, / e a min, que mi avia máis mester, / non sei guardar||150.9 se me Deus non der / ben da ben-tallada, / nen vida longada / non mi á min mester||407.12 nunca Deus quiso dar a entender / atal razon qual oj’eu mester ei / pera falar no que sempre cuidei||409.22 Mais aqui á mester sabedor[ia] / máis ca esforç’en punnar d[e fazer] / a mia sennor serviço toda via||423.24 e, se me del queixar, / Deus non me valla, que eu mester ei||452.1 Mester avia Don Gil / ũu falconci[nh]o bornil / que non voass||456.22 «Fiida mester á||487.23 Nen na egreja non vos conselh’eu / de teer voz, ca vos non á mester||625.2 Non quer’a Deus por mia morte rogar / nen por mia vida, ca non mi á mester||643.9 Macar lho rogo, non mi á mester, / mais que farei, pois migo non quer / estar?||860.15 e negar-mi-o non á mester||978.12 e falistes-me u vos mester avia||990.10 E oimais ben pode dizer / tod’ome que esto souber / que o mundo non á mester||1019.11 mais diz quant’i á mester||1024.19 E non se queixe, ca non lh’á mester||1074.17 – Abril Perez, fostes-me demandar / de tal demanda que resposta non / á i mester||1187.19 Non mi á máis vosso preito mester||1243.15 – Se mi-o negardes, filha, pesar-mi-á, / ca, se máis á i feit’, a como quer, / outro conselh’avemos i mester||1247.22 mais en tal feito muit’á mester al||1316.7  an-no mester, an-[n]o mester!||1316.7 an-no mester, an-[n]o mester!||1399.14 e mostrou-m[e] albergue cabo sí, / en que compre[i] quanto mester avia||1435.6 cata capelo / que ponhas sobr’elo, / ca mui mester ch’á||1435.31 e non ch’á mester / panos louçãos||1494.12 ca, se avede-la besta mester, / se vo-la ome toste non trouxer, / queredes ome trager come can||1512.11 e no degredo non á ja mester / nen ja da capa non ei a falar||1518.2 Dona Ouroana, pois ja besta avedes, / outro conselh’ar avedes mester||1534.1 Jograr, tres cousas avedes mester / pera cantar de que se paguen én||1540.6 sempre por vós esto farei, / cada que m’ouverdes mester||1586.7 fazed’ora (...) / ũa soldada polo meu amor / a de parte, ca non ei máis mester||1593.8 E foi Deus ja de conos avondar / aqui outros, que o non an mester||1620.17 «Que vós do vos[s]o filho / prazer vejades, que vós me ajudedes / o capelan que vos á mester, vedes!»||1637.11 ca torcer- / -s’-ia mui tost’e non ar á mester||1643.16 E, pois ben quer remiir seu pecado, / logar achou qual avia mester||1653.11 pera que demo queredes / puta que non á mester?||1666.12 e a cachaça non á mester
28.20 nen ei poder de vos fogir, / nen á de se gardar mester, / senhor, quen Deus gardar non quer||123.22 E veede se mi á mester / d’atal parenta ben querer||126.17 e por esto non mi á mester / de trabalhar en vos fogir||200.9-10 Tanto a vi fremoso parecer / e fremoso falar que sol mester / non m’ouvera per ren de a veer||277.16 E en seu ben per mí seer loado / non á mester de ende máis dizer||407.8 Tan muit’avia mester de saber / trobar mui ben quen por atal sennor / trobar quisess’, ...||598.7 ca non á mester / de tal vida avermos de passar||1020.3 – Non vos á mester de mi ren negar||1232.23 mais á mester de lho fazer el ben / creent’, e vós non o ceardes én||1618.22 Tal rapaz que lh’á mest[er] desta besta, / eu cuido ben que lho tenho ach[a]do
aver meu dereito 'obter aquilo a que teño dereito'. Cf. aver dereito, aver o seu dereito
1322.19 e assi poss’eu aver meu dereito
aver no coraçon ~ aver eno meu coraçon 'sentir, experimentar'
43.1-2 Senhor Deus, que coita que ei / no coraçon e que pesar!||47.8 e des enton / m’ouvestes mal no coraçon||431.3 nen ren de mí senon / atanto que ei no meu coraçon, / coita d’amor qual vos ora direi||516.14-15 no coraçon / nunca ar ouv’eu pesar, des enton, / nen prazer||549.15 E por end’ei no coraçon / mui gran prazer||603.16 e tornou contra vós led’e riio, / e por end’ei prazer no coraçon||723.4 tan gran pesar / ouv’eu enton por ele no coraçon, / ..., / que a morrer ouvera por el enton||723.10 ouv’eu enton tal coita no coraçon, / ..., / que a mo[rrer ouvera por el enton]||723.16 ouvi por el tal coita no coraçon, / ..., / que a mo[rrer ouvera por el enton]
65.5 ca ei por vós eno meu coraçon / tan gran cuita que mil vezes me ten, / sennor, sen fala e sen todo sén||175.10 por aver eu eno meu coraçon / mui grave coita ja mentr’eu viver
aver nome ~ aver nume 'chamarse'. Cf. aver bon nome
114.21 diz que é [un] judeu pastor, / natural de Rocamador / e que á nom[e] Don Andreu||274.5 por aver nom’assi, per bõa fe||383.2-3 Conhocedes a donzela / por que trobei, que avia / nome Dona Biringela?||1400.5 E disse-m’ela ‘nton: «Ei nom’assi / por aqueste sinal con que naci, / que trago negro come ũa caldeira»||1400.27 «Per este sinal / nom’ei de Negra, e muit’outro mal / ei [e ei] per i preço de peideira»
1352.9 ar avede nume Sac’, e sera ben||1633.31 «gualdrapa Fariz» avia num’a espada
aver o seu dereito 'obter aquilo a que se ten dereito'. Cf. aver dereito, aver meu dereito
1434.24 e avera cada ũu o seu dereito
aver parte 'participar, compartir, acompañar'
Rexe as preposicións de, con (incluída tamén en sigo, do lat. secum) e en, ao tempo que pode aparecer o substantivo antecipado ou sobreentendido
556.6 mais Deus vos leixe part’aver / da mui gran coita que mi dades||556.8-9 E, se Deus quer que ajades / parte da mia coita, ben sei
1241.4 mais nunca Deus aja parte comigo / se vos eu des aqui non dou razon / per que façades cantigas d’amigo||1432.10 e quen tan gran parte ouvesse sigo / en trobar com’eu ei||1432.11 e quen tan gran parte ouvesse sigo / en trobar com’eu ei
1653.28 alguen vos sospeitará / que no filho part’avedes
aver per min 'pensar para min mesmo'
1114.20 nen saberan, mentr’eu aqueste sén / ouver, que ei per min quen quero ben
aver por grado 'obter satisfacción ou pracer'. Cf. aver grado
559.13 mais, senhor, ... / por quanto mal ei levado / por vós, aja én por grado / veer-vos, siquer ja-quanto
aver sazon 'estar na sazón, ser o tempo de'
541.10-11 sõo sabedor / que os que troban quand’a frol sazon / á, e non ante, ... / non an tal coita qual eu ei sen par
aver tan gran coraçon ~ aver atan gran coraçon 'ter atrevemento, atreverse'
1414.4 e que avedes tan gran coraçon / que tanto dades que bon tempo faça / ben como mao nen como boança
1506.8 pois avedes [a]tan gran coraçon / que vos eu loe, en esta razon / vos quero ja loar toda via
aver tempo 'pasar tempo desde'
Esta expresión introduce sempre unha cláusula por medio de que
11.2 Sazon é ja de me partir / de mia senhor, ca ja temp’ei / que a servi||235. ca ja eu tal temp’ouve que morei / u a podia eu mui ben veer||809.4 e ora me quero de vós partir / sen galardon de camanho temp’ei / que vos servi
aver (ũa) morte 'morrer'
429.26 que se a non vir mort’ei||495.14 e fostes vós mui sabedor / d’eu por vós atal mort’aver||498.20 er sabe mui ben [ja] / que nunca vos mereci por que tal / morte per vós ouvess’, ...||740.8-9  ... que el avera / morte mui cedo se meu ben non á||952.19 E quen deseja mort’aver / por coita d’amor non faz sén / nen o tenh’eu por de bon sén
81.17 E non o pode defender / de morte se mi mal fezer, / ca ũa morte ei eu d’aver||797.14 E a min era mui mester / ũa morte que ei d’aver / ante que tal coita sofrer||1105.9 mais, como quer, ũa mort’ei d’aver
non aver conto 'non ter fin'
415.23 non á cont’, e nunca sera / bravo nen sannudo se llo fazer / outro non fezer
non aver o cor migo 'estar angustiado'
770.4 e crece-m’end’ũa coita tan fera / que non ei o cor migo
non aver par / nunca aver par 'non ter igualdade, non existir nada igual'
Nesta expresión verbal (co adverbio non) aparece un único caso de rexencia coa preposición de (765.7)
104.11 Provar quer’eu de lho dizer / a mia senhor aqueste ben / que lhi quer’e que non á par||128.8 o seu ben que non á i par||205.10 ja eno mundo par non pode aver||213.7 mais quen end’á long’a viver, / aquesta coita non á par||290.20-21 e esta morte mellor me sera / ca de viver na coita que non á / par nen a ouve nunca, eu o sei||323.6 sei eu mui ben que lhi verra / coita que par non avera / des que se longi dela vir||532.12 ca me non pod’escaecer / esta coita que non á par||532.18 pois me non queredes tolher / esta coita que non á par||546.3 o vosso ben, que non á par||549.11 cuidand’en como poss’aver / ben daquela que non á par||562.14 e viv’assi / sofrendo coita tal que non á par||570.17 o pesar daquel dia / vosso, que par non avia||626.27 en que pôs tanto ben que non á par||637.4 e que os ten / en tal coita que non á par||765.7 Cuidava-m’eu que non avian par / de parecer as donas que eu vi||886.11 e juran per bõa fe / que esta coita non á par||898.28 coit’averei que par non avera||926.8 cando vos vejo dos olhos catar / atan muit’aposto que non á par||979.6 ca a mia coita non á par||1056.7 E a mia coita sei que non á par / antr’as outras coitas que d’amor sei||1076.13 [E] tanto cuidei ja que non á par / en mia senhor se mi faria ben||1149.7 Tal romaria de donas vai ala que non á par||1312.6 A minha coita, par Deus, non á par, / que por vós levo sempr’e levarei||1616.7 A mia coita non á par
1470b.9-10 E as[s]i me torment’amor / de tal coita que nunca par / ouv’outr’ome, a meu cuidar
non aver recado / nen aver recado 'non saber que facer; non existir solución'
570.10 Mui ben soub’eu por verdade / que erades tan coitado / que non avia recado||904.11 mais ora ja non á i recado
544.18 nen dórmio ren nen ei en mí recado

aver + inf. (perífr. temporal de futuridade)
10.15 viver ei, se de min pensar, / ou morrer, se min non amar||18.2 Pois me fazedes, mia senhor, / de quantas cousas no mund’á / desejos perder||46.31 ca non ei eu a vós fogir||60.11 pero nunca mi á Deus perder / e leixar per vós, per que a ei||83.7 cuidei-vos, sennor, a veer, / atanto ben ouv’en cuidar||87.27 mais per muitas terras irei / servir outra: se poder, ei / negar esta que quero ben||89.18 que me non fosse e que ficasse / ali u ela ouvess’estar||110.18 e ei rogar a Deus que se nembre de min||115.14 e aver-s’-á de nós e del riir||143.15 E vejo que moiro d’amor / e, pero vej’a mia sennor, / nunca o per min á saber||164.19 E rogá-ll’-ei, se me ben á fazer, / que El me leixe viver en logar / u a veja||166.15 e de que me non á quitar / nulla cousa se morte non||166.21 Mais a Deus rogarei por én / que me dé cedo dela ben, / ou morte, se m’est’á durar||170.17 Mais, pois me coitan, dizer-lle-la ei / a meus amigos, e a outros non, / mui gran verdade||175.14 que viverei, mentr’eu viver, assi / por quen no nunca per min á saber||252.22 e, si Deus me perdon, / a meu pesar a fazer-ll’ei / a mia sennor mui gran pesar||262.13 Ai eu, cativo, que ei por vós ja / viver en cuita mentr’eu vivo for!||291.19 e, poi-la non vejo, provar / non o ei per ren||326.5 é ja assi, amigos meus: / que non ei eu end’al fazer / enquant’ela poder viver||326.23 E sei de min com’á seer||419.10 que m’El dá por mia sennor, que servir / ei mentr’eu viver||487.6 ca vossa onra [á] e todos nós, / aquanto nós avemos, per-amar||624.14 ca sol u cuido no seu parecer / ei morte máis d’outra ren desejar||659.4 Que coita tamanha ei endurar / por amar amig’e non lhi falar!||659.8 Por amar amig’e non lhi falar / nen lh’ousar a coita que ei mostrar||659.11 Por amar amig’e o non veer / nen lh’ousar a coita que ei dizer||659.13 Non lh’ousar a coita que ei dizer / e non mi dan seus amores lezer||659.16 Non lhe ousar a coita que ei mostrar / e non mi dan seus amores vagar||664.7 Non foi u ir avia||683.5 non sabera como mi á gradecer / nen que mi diga con tan gran prazer||716.3 ca non ei eu no mund’outro sabor / senon catar ali per u á viir / meu amigo||725.26 Mais, pois que el todo aquesto fezer, / farei eu por vós quanto fazer oer||776.10 – E non ten el, amiga, que ben á / entender de min [que lhi consent’eu / de me servir e se chamar por meu?]||850.10 e sei de mí como á seer||857.7 demais, aver esses olhos veer / e desejar o vosso ben, senhor||890.5 pero ei dizer-lo cantando e en son||947.4 gran verdad’é, quand’eu alhur guarir / ei sen vós, que non posso ben aver||970.11 e ar se guarde quen s’á per-guardar, / ca mia fazenda vos dig’eu sen falha||1003.15 poi-lo saber an, / des i entendo que non poderei||1034.11 pois ei querer mal a quen mi ben quer||1049.4 ou se falar ouverdes con algun maldizente||1082.7 e non vos rogar ei / por al, ca ei de vos pesar / pavor||1119.23 E máis vos quero dizer deste rei / e dos que del avian ben-fazer||1173.14 E muito ben lhi deve Deus fazer / se co[n] meu serviço lhi prazer á||1209.3 cras me verra meu amigo veer / e oje cuida quanto mi á dizer||1240.18 sen vosso ben non o guarir á nada||1341.14 que a morrer conven / de mort’estrãia que á padecer||1412.2 Non levava nen dinheiro / ogan’e u oui passar / per Campos||1419.34 – Joan Perez, ja-u vos dou / quanto mi deu e mi mandou / e quanto mi á des [i] meter||1486.15 E i o clerig’está ja / revestid’e maldizer-m’á / se me na igreja non vir||1494.9 E tan mal dia vosco, tant’afan / e tanta coita convosc’á levar||1545.4 e diz-mi ao que ei dizer: / ... ||1545.20 se me por esto ferir á, / oje foss’eu ferido||1572.16 Fazer-vos á chorar, se o gostades||1639.22 Dizer-vo-lo ei ja, pois me vou||1656.6 nen outros[s]i non ei por que temer / o desamor, que non mi á nuzir nada||1664.15 mais se ja / per al non o pod’entender, / este pesar dizer-lho á
aver + a + inf. (perífr. temporal de futuridade, con valores próximos aos obrigativo-modais)
6.4 nen quan apost’eu sei negar / o amor, que lh’ei a ‘ncobrir,||6.13 non vo-la ei chus a dizer||11.9 E [a]veredes a sentir / camanha mingua vos farei||11.27 se mi-o logo a tolher oer / mia vezinha e mi-o sussacar, / mao vezinho per-sera||11.30 mais non xi vo-l’a sentir á||14.23 ei log’a buscar, sen grado, / razon por me lhe salvar||14.25-26 A guardar- / -m’ei deles e ra[n]curar||15.10 que vos tan muito dura / de mal com’eu por vós ei a sofrer||15.13 e que vos ei por amor a teer / quanto de mal me fazedes sofrer||16.3 ei-vos ja sempr’a desejar / enos dias que vivo for||18.23 que eu sempre ei ja a desejar||20.14 por vos aver ja sempr’a desejar||20.20-21 pois que vos ja sempr’eu / averei ja [e]no meu coraçon / a desejar||23.7-9 e pois ei, / sen vosso ben que sempre desejei / des que vos vi, en tal coit’a viver||23.18 ca sei / que ja por al non ei coit’a perder / senon por vós, mia senhor||24.8 e non m’ei end’a quitar / entanto com’eu vi[vo] for||24.13-14 assi como vos ei gran ben / a querer||28.6 por vos aver a querer ben / e non dardes vós por mí ren||29.7-8 non me saberei / conselhar quando lh’averei, / sen meu grad’, a buscar prazer||31.5 ca non m’avedes a creer, / macar me vejades morrer||31.7-8 Por que vos ei eu, mia senhor, / a dizer nada do meu mal||31.16 non vo-lo ei a diz[er]||32.12 e averei ora a sentir, / e non con torto, nulha ren||33.2 ora tenh’eu guisado / de viver mal quant’ouver a viver||42.8-9 Eu, que non ei u lh’ir que a tornar / non aja a el e ao seu poder||43.16 mais, se m’el’a desamar á, / eu me busquei este mal, e maior||46.2 Grave dia naceu, senhor, / quen se de vós ouv’a partir||49.6 U vos eu vi fremosa estar / e m’ouvi de vós a quitar||49.10 U vos eu vi fremosa ir / e m’ouvi de vós a partir||53.21 e ei mui gran pavor / d’averdes vós en mia mort’a perder / gran mesura||54.8 E, pois vos eu máis a ve[e]r no[n] ei||56.10 tod’esto vos eu ei a aver||56.21 ca vos non ei ren do voss’a custar||56.23 pois vos eu ja ren non ei a custar||59.26 aver’a entender / ca non devia eu a fazer / o que ali cuido||62.23 ca logo a rogar averei / Deus por mia morte||66.15 se m’end’ouvesse a quitar / nulla cousa sen morte||67.22 logo mi averei a quitar / de nunca ja cuita sentir / enos dias que eu viver||70.13 que eu por mí non ouver’a veer||80.20-21 mais ave-l’-ei, / mentr’eu viver, a desejar||81.7 e, mal / que me pes, a partir-m’ei én||81.8 E, ja que m’end’a partir ei, / esto pod’ela veer ben||81.14 e sei-ll’eu un seu ome atal / que ll’aver’a morrer por én||81.18 e, pois eu a morrer ouver, / toda via pennor querrei / fillar por mí||83.26 e de pesar / ouvera por end’a morrer||83.28 tan grave me foi de sofrer / de m’aver de vós a quitar!||84.1 Agora m’ei eu a partir / de mia sennor||84.24 est’averei a fazer ja||85.19 log’averian a querer / mui máis sa morte ca ‘tender / de viveren tan sen sabor||91.6 que non pod’ome coita aver / que non aja log’a perder / des que ll’outra chega maior||92.9 Mais fez-m’atal sennor aver / de que m’ouve sempre a guardar||93.6 averei gran coit’a sofrer / por vós||93.12 ben sei / que non a ei nunc’a perder||94.22 E averei muit’a jurar / po-la negar||94.22-23 E averei muit’a jurar / po-la negar, e a mentir||94.28 que sei de pran / ca dos que me preguntarán / e dos outros m’ei a guardar||95.21 e desto m’ei sempre a guardar||104.15 pero que sén cuid’a fazer / por en tan gran vergonha entrar, / de lh’aver [r]en a dizer én / quand’eu ant’os seus olhos for?||105.3 e máis, por que vo-lo ei eu ja máis a dizer:||106.1 Senhor, e assi ei eu a morrer?||106.7 que eu por vós assi ei a mor[r]er||107.2 Senhor, todos m’entenden ja / mia morte, ond’ei eu a morrer||107.18 quen vos oer a desejar||108.14 pero das terras averei soidade, / de que m’ora ei a partir despagado||123.24 que m’ei a queixar se quiser- / -lle pedir alg’ou a veer||126.25 e aver-lhis-ei a comprir / esto que lhis praz||128.17 ca m’ei d’atal don’a guardar, / de qual mi or’oistes dizer, / de a veer||129.23 E ja mia cuita, mia sennor, / non vo-la ouver’a dizer||130.27 ca non mi avi’a dizer nulla ren||131.13 pero non m’ei del, pois viv’, a partir||131.21 por que ll’ei eu tal vid’a gradecer?||132.8 e quen viver / aver-mi-á pois est’a creer||132.32 non m’avera mort’a fillar||133.26 Que farei eu, se máis a viver ei?||134.7 outro cuidad’ar ei log’a prender||137.16 esforç’e sén e Deus an-mi a falir||137.32 e per qual guisa m’ei máis a perder?||143.3 e sen seu ben / non ei mui gran coita a perder||143.11 Por gran coita per-tenn’atal / d’amar a quen nunca meu mal / nen mia coita ei a dizer||148.13 ca me non an por én a desfiar / seu linhagen nen deitar a Castela||152.6 d’atant’ouver’a morrer con pesar||152.12 a mia sennor por que moiro, ca non / m’ei a partir d’aqui nulla sazon||153.3 non ll’ei a dizer ren / de com’oj’eu averia sabor||154.2 por aver gran ben a querer / a quen non ousarei dizer / da mui gran cuita’n que me ten!||158.7 e ei-mi assi mia coit’a endurar||160.20 que eu ja sempr’ei a servir / moller que mi-o non quer gracir||161.3 ca me non ei d’al no mundo a pagar||166.12 ca eu por que ei a dizer / o por que m’ajan de saber / quan gran sandece comecei||168.2 averei mui ced’a morrer||171.6 Nostro Senhor, non me leixes viver / se estas [coitas] non ei a perder!||176.14 ca non temera vós despois nen quen / ei a temer por vós, mao pecado!||182.10 que lla eu sempr’ei a sofrer / por vós||182.16 E Deus non me leixe viver / se eu a ‘nsandecer non ei,||187.7 ca sei que nulha ren / non ei por én máis ca perç’a perder||187.8 E que máis ei de que perç’a perder?||197.19 Que mi á máis a toller?||198.13 ca, ... / mi ouv’o gran ben que lle quero a saber / esta dona que ante non sabia||203.31 e choro muit’e ei-m’end’a partir||204.20 e por aquesto ei ja sempr’a viver / en maior coita que ante vivia||205.17 e, pois eu d’El non ei mal a prender||206.2 desejar mort’e aver a viver / com’oj’eu viv’, e mui sen meu prazer!||207.14 ca foi coitado non quero creer, / ca do coitad’a doer-s’averia||207.22 E se El aqui ouvess’a viver / e lh’eu por én podesse mal fazer, / per boa fe, de grado lho faria!||213.6 mais quen end’á long’a viver||213.24 com’aver a viver sen quen / sei eu ben no meu coraçon||220.11 com’aver sempr’a desejar / máis d’outra ren de a veer||222.6 per que eu aja o corp’a perder||235.26 Ca non mi avia por end’a matar / nen ar avia peor a estar / dela do que m’oj’estou||235.27 Ca non mi avia por end’a matar / nen ar avia peor a estar / dela do que m’oj’estou||237.30 como que vos non ei a custar ren||240.17 pois lle non ei a dizer / o ben que ll’eu quero||247.3-4 ouve por vós, fremosa mia sennor, / a morrer, e morrera||247.14 Cuidand’en vosso mui bon parecer / ouv’a morrer||247.19 Coidand’en vós ouv’a morrer assi||252.4 pois sen meu grad’ei a fazer / a mia sennor mui gran pesar||252.16 ei ja sempr’a fazer assi / a mia sennor mui gran pesar||252.22 a meu pesar a fazer-ll’ei / a mia sennor mui gran pesar||261.11 u vos vejo, e aver-m’a ‘ncobrir / de vós||262.3-4 sen grad’, a partir / m’ei eu de vós e de vosco morar||262.21 Ai eu, cativ’, e mal dia naci, / pois ei de vós alongad’a viver!||269.8 Esto tiv’eu que m’avi’a valer / contra ela||270.8 se se mi a min ben ouvess’a parar / a mia fazenda||278.19 se per i seu ben ouvess’a perder||280.7 Pois estas coitas eu ei a sofrer||280.11 e morte m’é, sennor, per bõa fe, / de que vos ar ei aquest’a dizer||280.17 mui grave me sera / de o dizer, pero a dize-l’ei||281.2 e quando mi ouv’a ir, / ..., / tan sen ventura foi que non morri||286.12 E porque non á no mund’outra ren / que esta coita ouvess’a sofrer||288.8 Porque entendo que vos prazera, / m’averei ora de vós a quitar||295.16 e aver a guarir / u a non vej’, ...||308.1 A guarir non ei per ren / se non vir a que gran ben / quero||321.3 e, poi-la eu ja sempr’ei a sofrer, / non mi ten prol de vo-lo máis jurar||347.3 mas con gran coita que ouve e que ei / ouvi a falar i como vos direi||347.9 non á poder d’estar / que non aja i ja-quant’a falar||347.15 mais ei a temer al||350.5 demais, ei a jurar / que non ei coit’a quen me én preguntar||357.9 que non ouver’a veer / eu, nen vós min!||359.4 e por én ei a todos a dizer / ca non saberan quen é mia senhor / per mí||360.17-18 mais eu a negar / a averei sempre||363.2 Sennor, que grav’oj’a mí é / de me aver de vós a partir||372.16 E, pois eu vir, senhor, o gran pesar / de que sei ben que ei mort’a prender||372.17 con mui gran coita averei a dizer||374.16 ouvi a levar aquesto da melhor / das que Deus fezo||395.20 ca pois por ela me ei a morrer||396.2 non m’avia máis de tant’a fazer||403.2 porque sei que m’ei mui ced’a quitar / de vós, sennor||403.7 porque sei que ei tal coit’a sofrer / qual sofri ja outra vez, mia sennor||403.10 que non aja gran pesar a prender||412.2 que eu ei por moller mort’a prender||413.10 e porque sempre vos ei a servir||418.2 pois m’eu de vós a partir ei||418.5 pois m’eu de vós a partir ei / e ir allur sen vós viver||418.8 Pois vos eu quero mui gran ben / e me de vós ei a quitar||418.11 pois me de vós ei a quitar||425.7 E al ouv’eu vosc’a falar||439.4 que assi [é] / que ei a dizer con pesar||439.16 con gran pesar ei a dizer||461.9 que sempre avedes a morrer en invern’o[u] en estio||476.10-11 e averedes- / -los a perder po-los muit[o] afrontar||478.47 doado / m’é de as eu razõar, / pois-las non ei a provar||493.4 empero foi ela i tan ardida / que ouve depois a vencer sen falha||499.6 mais tal confort’ei / que aquel di’a morrer ei / e perderei coitas d’amor||526.19 mais nunca pudi o coraçon forçar / que vos gran ben non ouvess’a querer||546.2 Que grave coita, senhor, é / a quen sempr’á [a] desejar / o vosso ben||547.13 com’aver sempre [a] desejar / o mui gran ben que vos Deus deu||562.21 e d’aver sempr’a mort’a desejar||631.10 e por todo este ben que vos El fez / ouv’a poer eno coraçon meu / que fale vosco||631.16 ouve eu no meu coraçon a poer / que fale vosco||643.4  ave-l’-ei ja sempr’a desejar||659.1 Que coita tamanha ei a sofrer / por amar amig’e non o veer!||722.26 E á tan gran coita de me veer / que lh’averan este preit’a saber||723.6 tan gran pesar / ouv’eu enton por ele no coraçon, / ..., / que a morrer ouvera por el enton||723.19 Nunca molher tal coita ouv’a sofrer / com’eu quando me nembra o gran prazer / que lh’eu fiz||770.7 Quand’el ouv’a fazer a romaria / pôs-m’un dia talhado / que [o] visse||789.8 quando s’el ouve d’aqui a partir||793.8 ca non ei eu ja máis vosc’a viver||798.6 non o veer nen lhi falar / e ave-lo eu muit’a desejar!||811.6 catarán / vós, que a desejar an / sempr’enquanto vivo for||827.9 e, pois que vi que m’avi’a mentir, / non lho parci nen lho quis sol caber||828.1 – Vistes, madr’, o escudeiro que m’ouver’a levar sigo?||842.9 e foi-m’ora fazer / tan gran pesar que ouver’a morrer||849.5-6 ca sei eu ben que nunca mi a falir / á quen eu sérvia||849.19 quando m’eu dela ouver a partir||850.11 e sei de mí como á seer / e ca vos ei pois a rogar||850.20-21 assi m’ei ja / vosc’a perder por vos amar||851.6 A provar averei eu se poderei / guarir sen a ir veer||852.19 Pero que m’eu i ei a lazerar, / sabor m’ei eu no que m’el faz cuidar||856.3 que vos non aja milhor a querer / de quantas cousas eno mundo son||856.8 Ja meus dias assi ei a passar||859.5 mais quer que assi / aj’a viver a gran pesar de min||859.8 e non / posso viver se est’ei a passar||859.14 ei a viver sen grad’e, des enton, / viv’en pesar||863.3 Sol que vos vejo, log’ei a cegar / que sol non vej||879.3 desses privados queria saber / se lhes á privança muit’a durar||892.6 por vós, u for, ei a penar / d’amor||898.10 Aver-lles-ei mia fazend’a mostrar / que non tennan que viv’eu sen amor||899.17 pero quen tanto mal levou / com’eu levei, ... / a nembrar-lhe avia de pran||900.15 e quisera ante sofrer / mort’ũa vez ja ca ficar / vivo por aver a estar / a tan grave pesar veer||900.19 e sempre m’aver a queixar / a Deus por El esto querer||900.27 e que sempr’aj’a desejar / vós e o vosso parecer||910.5 ca nunca os ei a partir / de chorar u vos eu non vir||911.16 ca o ben a dizer e[i] ja||911.22 nunca m’ende pode partir / que o ben non aja a dizer||915.13 E, mentr’eu a guarir ouver / u vos eu soia veer, / non averei nunca a perder / este mal||915.15 non averei nunca a perder / este mal||917.15 Mentr’ali foi, tal sonh’ouvi a son[h]ar / muitas vezes||919.14 se por foder el é pecador, / non an eles i a fazer justiça||943.10 ouvi a morrer por én||962.9 A morrer ouvi por én||978.8 Por esto faz mal sén quen s’en vós fia / com’eu, que ouvera end’a morrer / por voss’amor||980.10 e ave-lo-an a sentir||1001.4 veed’a coit’en que ei a viver||1007.3 e, quand’i cuido, ei log’a cuidar, / per boa fe, o que nunca cuidei||1012.13-14 Catei por vós quand’a partir / m’ouve d’aqui||1027.6 mais id’ora quanto quiserdes ir, / ca pois a mí avedes a viir||1027.8 Ides-vos vós e fic[o] eu aqui, / que vos ei sempre muit’a desejar||1034.14 Muito mi sera grave de sofrer / d’aver quen mi quer ben mal a querer||1034.17 pois quen mi quer ben ei mal a querer, / se querrei ben a que[n] mi qu[is]er mal||1036.9 Vós non seredes tan sen-conhocer, / ..., / que lhi non ajades ben a fazer||1042. e, quant’eu ei en tod’est’a cuida / é-mi mui grave de vos ben fazer||1055.11 que non pud’al fazer / que non ouvess’a viir a logar / u vos eu visse log’, ||1055.20 non averia este mal, par Deus, / por vós d’Amor, que mi á ced’a matar||1058.6 se me leixasse a que me faz aver / aquestas coitas, ond’ei a morrer||1062.22 e vós, que eu por meu mal vi, / averei sempr’a desejar||1064.13-14 e, pois eu oer / por mia senhor mort’a prender, / Deus, meu Senhor, ... / mi-a leix’ant’ũa vez veer||1065.31 pois, sen ben-fazer, / vos ei ja sempr’a desejar||1067.7 E ja que eu sempr’a desejar ei / o vosso ben||1069.6 que mi averedes mui ced’a tolher / quanta coita me fazedes aver||1072.4 non poss’eu por én desejos perder / da que mi Deus non ouver’a mostrar||1073.10 mais d’Amor sempre a queixar-m’averei||1076.4 ei a cuidar en cuida-lo melhor||1081.7 Ei eu mui gran coit’a endurar||1094.14 – Por que vos avedes, madr’, a matar?||1102.4 e sempr’eu, namorado, /  ei a viver coitado||1107.6-7 porque m’ei / end’a partir||1107.13 porque m’ei / end’a partir||1107.19 porque m’ei / end’a partir, mia senhor||1108.3 ei tal coita, qual sofro, a sofrer / ca vos direi, amigos, que mi aven||1111.20 E, por Deus, fazede-me sabedor / se m’ei de vós [a] queixar||1117.14 se m’oito dias tant’an a durar, / máis me valria log’en me matar||1120.15 non se pode meu amigo guardar / que me non aja pois muit’a rogar / polo que m’agora non quer gracir||1126.7 demais, aver-me de vós a partir!||1129.6 ca viv’en coita, pois ei a morrer||1131.4 Quando s’el ouve de Julhan a ir, / fiquei, fremosa, ... / pequena e del [namorada]||1158.8 a veer-m’ouve, pero non me viu||1160.5 ca non ei, sen vós, a veer, / amigo, ond’eu aja prazer||1160.7 e com’ei, sen vós, a veer / ond’eu aja nen ũu prazer?||1191.6 poi-lo eu vi, / con pesar ouvi a morrer i||1200.11 con vosso med’a mentir-lh’averei||1210.7 O que mi Deus non ouver’a mostrar / vee-lo-ei, madre, se vos prouguer én||1212.7 Quando s’el ouve de mí a partir, / chorou muito dos seus olhos enton||1221.1 Amiga, grand’engan’ouv’a prender / do que mi fez creer mui gran sazon / que mi queria ben de coraçon||1233.6 e ouve log’i a morrer por min||1233.11 e falei-lh’, [e] ouve-mi a conhocer||1244.2-3 ca de pran ouvestes toda sazon / a fazer quant’eu quisesse e al non||1244.6 Nunca vos ja de ren ei a creer||1244.7 ca sempr’ouvestes a fazer por mí / quant’eu mandass’, ...||1265.8 O meu amig’e meu lum’e meu ben / non s’ouver’assi de mí a partir||1265.9 mais ante se mi ouvera a espedir||1284.3 oj’ouver’a seer migo||1337.23 mais tanto avemos de noite a seer / que é meiada ou mui preto én!||1376.14 E, pois eu entendo que ren non valho / nen ei por outra bondad[e] a catar||1376.22 nunca vos entro na tafularia / que lh’i non aja algun preit’a volver||1376.23 porque ei pois en gran coita [a] seer||1404.1 O demo m’ouvera oj’a levar / a ũa porta d’un cavaleiro / por saber novas||1412.9 ouv[i] ali a chegar / (que non chegass’!) a logar / u á [a]tal fareleiro||1425.19 ca, pois per cort’avedes a guarir, / nunca de vós devedes a partir / un ome que vos trag’acompanhado||1428.3 como que ouvi a enviar / aa rua por pescado||1428.8 Assi cho dei, preitejado, / que m’ouvest’a escusar / da rua||1428.15 mais ouveste-m’a pagar / en truitas||1451.14 ca lhe seria loucura / del aver a curar dela||1470a.8 E assi ei eu a morrer, / veendo mia mort’ante min||1470a.21 e, sennor, preguntar-vos-ei, / ..., / se ei, por én, mort’a prender||1470b.15 E as[s]i ei eu a morrer, / veendo mia mort’ante mí||1470b.28 e, senhor, preguntar-vos-ei, / ..., / se ei, por én, mort’a prender||1472.7 e averedes pois vós a vencer||1472.15 Pero, com’á mui gran gente a seer, / muitas vezes vos an a derrobar||1472.16 Pero, com’á mui gran gente a seer, / muitas vezes vos an a derrobar||1472.17 mais sempre vós avedes a cobrar / e eles an máis a enfraquecer||1472.18 mais sempre vós avedes a cobrar / e eles an máis a enfraquecer||1487.10 Deste corvo non posso escapar / que del non aja ‘scarnho a tomar||1494.10 pois non avedes por om’a catar, / mal serviço faz om’en vós||1512.12 e no degredo non á ja mester / nen ja da capa non ei a falar||1523.27 ouv’i a perder / o demo des que s’ela confessou||1529.2 Nengue[n]-ni-min, que vistes mal doente / de mao mal, ond’ouver’a morrer||1538.8 Sempr’eu mia mort’adevinhei: / que avia a morrer por vós||1538.9 e a morrer avemos nós||1543.9 ei-a d’aver enquant’a viver ei||1545.6 Tod’esto lh’ei eu a sofrer||1548.6 Pois lh’eu non quero mal nen ben, / por que mi á ela a querer mal?||1561.15 mais avia-lhas o dem’a levar, / pois se per [a]tal cajon perderon||1587.17 se dest[e] enverno mi ás a sair, / ja non guarras, meos da caentura||1617.5 a por que ei morte a prender||1621.10 e agora ei coitad’a viver||1639.5 Senhor, non ouver’a nacer / quen vos viu e vos desejou!||1639.11 diss’ũu, que vos catou, / que non s’ouver’a levantar / quen vos viu e vos desejou!||1640.3 sabedes filhar / eno paaço sempr’un tal logar / en que an todos mui ben a pensar / de vós||1641.6 e tanto me convidou / que ouvi logo a jantar / con el||1641.13 e tanto me convidou / que ouvi a jantar log’i / con el||1641.20 e tanto me convidou / que ouvi a jantar enton / con el||1654.15 Tal maeta como sera guardada, / pois rapazes albergan no logar, / que non aj’a seer mui trastornada?||1678.9 [E] conselha-me mia senhor / como se ouvess’a levar / de min algo
aver + de + inf. (perífr. modal obrigativa, con valores próximos aos de futuridade)
1.36 e ar direi, ... / ben de vós, pois que me veer / per vós, de que mi á de vi[i]r||14.31 pero sõo máis folgado, / que lhi non ei de falar||30.9 Mais pero que prol me terrá / se m’eu per ventura queixar / a quen non á por én de dar / nada quanto x’agora dá?||32.23 Tod’eu farei quanto quiser / mia senhor, que de faze-l’ei||45.8 U lhi conven oera de tornar||46.11 aviades de me matar, / ca me non quisestes catar / dos olhos||52.3 ca nunca de vós ei d’aver, / mal pecado, se coita non||53.26 de quanta coita eu de viver ei||58.16 nunca averei de vos, melhor / do que vos eu quero, querer||58.18 ben i mi-o ei logo d’aver||64.9 ca mi-a faz aver tal moller / que nunca mi á ren de fazer / per que eu j’a possa perder||68.12 log’a cuidar / dev’esto (se scient’ouver): / ca inda o á de perder||68.27 ca, se o vir, log’á d’aver / mui gran cuita sen neun ben||69.17 ei mui gran cuita de sofrer||81.17 E non o pode defender / de morte se mi mal fezer, / ca ũa morte ei eu d’aver||86.17 E, Deu-lo sabe, c ... con pavor / viv’e sofr’esta cuita tal / que ei de sofrer pois gran mal||88.27 e qual sabor / eu ei de convosco falar / vos faç’aver de m’ascuitar||95.9 Pero lle nunca mal busquei, / ei-ll’ora de buscar perdon||95.25 mais, se me Deus cedo non val, / muit’ei gran coita de sofrer||96.9 E, pois que lh’esto feit’oer, / outro conselho á i d’aver||107.39 E, Deu-lo sabe, non mi val, / senhor, con mia morte por al / senon porque ei de perder / vós||107.44 nunca mia mort’ei de temer||110.7 ca non / ei eu ja nunca d’aver per vós deste mund’al.||151.4 se sempr’ei d’aver atal andança||163.6 E que prol vos á de fazer / tan muito mal a quen voss’é?||164.7 E, se m’El á de fazer algun ben, / oir-mi-á ‘questo que ll’eu rogarei||166.13 ca eu por que ei a dizer / o por que m’ajan de saber / quan gran sandece comecei||169.8 Pero nunca ll’eu fige ren / por que m’el aja de matar||172.13-14 veed’ora se á maior / coita no mundo de sofrer!||174.20 ca, pois que viss’o seu bon parecer, / aver-ll’-ia log’eu d’escaecer||199.16 E faço-m’eu delas maravillado, / pois m’i non an consello de põer||199.30 E elas van-me gran pesar dizer / no que lles nunca prol non á d’aver / perque destorvan min de meu coidado||216.4 ca faz-me tanto mal Amor / que eu ja sempr’assi ll’ei de rogar: / que El cofonda vós e vosso sén||238.20-21 sei ben que non á / de fazer a min ben niun sabor||240.9 quantas cousas son / eno mundo non mi an de guarecer / de morte||244.16 aque-m’aqui eno vosso poder, / en que foi sempr’e ei ja de seer||252.10 mais pero de fazer ei ja / a mia sennor mui gran pesar||258.5 mais ja per ren / no[n] ei poder de me guardar / que vos non aja de fazer, / do ben que vos quero, saber||262.10 Non sei oj’eu tan bon consellador / que me podesse bon consello dar / na mui gran coita que ei d’endurar||264.15 mais non os quise Deus quitar / de grand’afan e de pavor / que pois ouveron d’endurar||269.21 todas as outras donas non son ren / contra ela nen an ja de seer||277.2 Nas graves coitas que ei de sofrer / non poderia outro ome viver||290.13 ca eu non quero mia coita dizer / a quen sei ben ca non mi á de poer / consello máis do que m’eu i porrei||292.9 e el, mui sen o seu grado, ouve-s’enton d’ir connosco||307.6 pois todo vejo quanto receei, / como non moiro se de morrer ei?||316.3 afan e coita ei sempre d’aver!||316.7 por ũa dona que eu quero ben / atal per que ei perdudo meu sén / e por que ei mui cedo de morrer||316.10 ca ela ja non m’á ben de fazer||329.1 Aquestas coitas que de sofrer ei, / meu amigo, muitas e graves son||330.8 pois vós filhastes orden e vos an de gardar||340.6 pero mi pes, ei-a ja de servir.||359.13 E que an consigo de mi aficar / que lhes diga qual é a senhor que ei?||371.10 ca vos averei de chamar «cochon», / pois que eu a punhada receber||373.11 sempr’averei muit’est[ra]nho d’andar / dos que an de falar en algũu ben||375.10 ar sõo sabedor / que nunca mal avedes de fazer||375.12 pois mal nen ben de vós non ei d’aver||382.9 Al vos er quero dizer que faredes, / pois que vos ja mal ei de conselhar||392.11 mais eu por alguen ja mort’ei de prender||396.22 E esso pouco que ei de viver / vive-lo-ia a mui gran prazer||407.6-7 e cuid’i muit’, e empero non ei / de faze-la, qual merece, poder||409.11 mas ei-as, mal que me pes, de sofrer||411.9 ca desejos non ei eu de perder / da mansedume e do bon parecer / e da bondade, ... / que en vós á||412.17 ca non á no mundo tan sofredor / que a veja que se possa sofrer / que lle non aja gran ben de querer||421.10 porque das coitas a maior pedi / a Deus, que á de mi-a dar gran poder||421.13 El, que á de mi-a dar mui gran poder, / mi-a dé||424.17 ca El sabe que non ei d’atender / senon gran mal se viver||431.7 Non sei que faço nen ei de fazer / nen en que ando||461.6 e depois ir a Alcala se[n] pavor e sen espanto / que vós ajades d’i perder a garnacha nen no manto||465.1 Pois que m’ei ora d’alongar / de ma senhor, que quero ben||479.8 e, pois que s’en compasso á de meter, / atan longa deve toda [a] seer / per antr’as pernas da [e]scaleira||493.7 mais empero era-x’el tan braceiro / que ouv’end’ela de ficar colpada||495.4 ca sei que sentiredes qual / mingua vos pois ei de fazer||495.15 E, pero que ei de sofrer / a morte mui descomunal, / con mia mort’oimais non m’én chal||496.15 quando m’agora ouver d’alongar / daquesta terra u ést’a melhor / de quantas son||524.17 esso pouco que ei de vive[r]||525.14 quand’en vós cuid’e non ei de cuidar / en quanto mal mi fazedes levar||531.3 Ora, senhor, non poss’eu ja / per nen ũa guisa sofrer / que me non ajan d’entender / o que eu muito receei||538.22 Pero, se eu ei de morrer / sen vo-lo nunca merecer, / non vos vej’i prez nen loor||541.18 non viven [en] qual perdiçon / oj’eu vivo, que pois m’á de matar||547.5 ca o ben sabedor / sõo que o non ei d’aver||547.12 e cuido sempre no mal meu, / que pass’e que ei de passar||547.20 que eu de vós por galardon / non ei d’aver se coita non||562.15 u sempr’ei de cuidar / no maior ben dos que no mundo son / qual ést’o vosso||564.17 mais ja vos ei de servir / sempr’e por voss’andarei||576.9 que lh’averian d’entender por én / qual ben mi quer||593.21 ca eu sen vós de morrer ei||598.8 ca non á mester / de tal vida avermos de passar||624.23 Nen [e]sperança nunca poss’aver / com’outros an d’algũu ben atender||627.6 catarei ja das donas a melhor / por que, pois mi á de matar, m’at’Amor||627.16 e, pois en tal razon / ei por dona de prender mort’assi, / catarei ja das donas a melhor||636.7-8 Cuidava-m’eu que sempre de temer / ouvess’a morte, que sempre temi||639.24 Por end’a min conven, ... / de servir ben, sen avendo razon, / que, per servir, aja ben d’atender||651.13 Se m’eu a vós d’assanhar non ouver||674.6 sera gran tort’, e non ei de fazer / que lh’eu quisesse ben de coraçon||687.16 mais ben sei / ca non diredes con razon / que non faç’eu de coraçon / por vós quanto de fazer ei||690.8 Pes a quen-quer e mate-se por én, / ca post’é ja o que á de seer||758.22 E, pois que non á de valer / bon talho nen bon parecer, / parescamos ja como quer||783.15 Mais, amigas, conselho á d’aver / dona que prez e parecer amar||797.14 E a min era mui mester / ũa morte que ei d’aver / ante que tal coita sofrer||798.14 e querrei ja mentr’eu viver / esso que eu de viver ei||802.6 e quen amor á, / mal que lhi pes, de cuidar á||806.9 ela ja nunca ben mi á de fazer, / mais sempre mal||809.10 e mal que aja non ei de sentir / senon o voss’, ...||809.23 ca muit’ei d’andar / e vós ficades de min pecador||812.31 se non, sen ben viverei sempr’assi, / ca non ei eu outro ben de buscar||835.9 nen por tormenta non ei de perder / o sono, amiga||843.3 e ei-vo-l’ora ja de perdoar / porque veestes chorar ante min?||851.8 pero ben sei / que o non ei de fazer||864.22 Que coita ei tan grande de sofrer, / amar amig’e non’ousar veer!||880.17 ca saben ja que non an de morrer||881.10 log’i ei de cuidar / que non queria non vos querer ben / ...máis||887.44 atender quero mesura, / ca me non á de falir||888.56 «Cada dia / ei de falecer»||890.3 Vejo mia morte, que mi á de matar, / en vós e non vos ous’én ren dizer||900.1 Se om’ouvesse de morrer, / sennor, veendo gran pesar / da ren que máis soubess’amar||900.29 e que sempr’aj’a desejar / vós e o vosso parecer, / que nunca mi á d’escaecer||907.2 Pero mia senhor nulha ren / non mi á de fazer senon mal||907.20 e faz-mi que non ei poder / que lho non aja de querer||926.4 eno iferno ei de morar / por vós, senhor, ca non por outra ren||942.7 Tanto mi fez gran pesar sobejo / en s’ir d’aqui que ouve de jurar, / mentre vivesse, de lhi non falar||946.8 Tan grave m’é esta coita en que me ten / o voss’amor que non lh’ei de guarir||947.10 e verdad’é, seed’én sabedor, / u eu alhur sen vós ei de viver||948.5-6 e tantas coitas, quantas de sofrer /  ei, non as posso en un cantar dizer||955.7 ca ja vos sempr’averei de querer / ben||1004.5 ca tan gran ben mi quer / que ben vos dig’eu, ... / ..., que non ei de cuidar||1025.14 Sõo guardada como outra molher / non foi, amigo, nen á de seer||1026.14 E sempre catan estes olhos meus / per u eu cuido que á de viir / o mandadeir’, ...||1032.10 e sempre me temi / de mo saberen, ca m’an d’alongar / de vós||1056.14 [E] ést’a coita que mi a morte ten / tan chegada que non lh’ei de guarir||1057.3-4 e, pois assi é, que agora d’ir / an u vos non vejan, sei eu mui ben / que non poden os meus olhos veer, / ..., d’al veer prazer||1072.14 non mi-o fez El senon por mal de min / cometer o que non ei d’acabar||1073.6 porque me fez gran ben querer / quen mi-o non á de gradecer||1081.6 pero non ei end’o poder, / se vos eu mia coita contar, / que pois non aja de chorar||1105.9 mais, como quer, ũa mort’ei d’aver||1109.8 ben sei, / se per coita d’amor an de seer, / que eu devia cuidados aver||1114.8 porque m’ei de guardar e de temer / de mi-o saberen||1115.20 log’ei de teer / que á mil dias que sen vós morei||1126.19 que grave cousa que de sofrer ei!||1159.13 Sabe mui ben que non á de guarir / o meu amigo, que mi faz pesar||1162.8 Que coit’ouv’ora el-rei de me levar / quanto ben avia nen ei d’aver!||1162.8 Que coit’ouv’ora el-rei de me levar / quanto ben avia nen ei d’aver!||1187.14 Par Deus, falso, mal se mi gradeceu / quando vós ouverades de morrer||1191.7 E, se molher ouve d’aver / sabor d’amig’ou lho Deus deu, / sei eu que lho non fez veer||1242.15 tanto m’an de guardar||1282.15 mais ei-o de fazer por m’encobrir||1332.4 – Vós, Don Josep, venho eu preguntar, / ... / ..., / quanto cada un judeu á de dar||1332.11 mais, na talha, graças nen amores / non lhi faran os que an de talhar||1337.20 por ben ou mal tanto m’á de dizer||1337.22 E paravoas non an de falecer||1344.25 Que mi á de poer no pao, / esto diz que viu na paa||1397.12 e, se ouve de malfeitor falar, / vai sobr’el e non lhi pod’escapar||1410.8 Des[s]es mi an i d’andar en mia companha, / ca nunca ome tan sanhudo vi||1467.13 ca el ten que toda via / á de pojar en contia, / en panos ou en torneses||1472.14 ca, se vos Deus en armas ben fezer, / ferindo en vós, an eles de caer||1473.12 e un mouro, que á ‘qui de chegar||1473.13 e un mouro, que á ‘qui de chegar, / con que ei outrossi de baratar||1474.8 ca diz que non sab’u x’á de morrer||1476.3-4 mais d’escarmentar- / -lo avedes, e direi-vos eu como||1493.21 e máis viços’ome de comer ben / non vistes nen avedes de veer||1513.27 i á de correger, per bõa fe, / máis que nos meus, en que m’ides travar||1516.10 d’un pouco que á de trobar, / poderia mui ben sair / de todo, por se quitar én||1526.19 e assi pojaredes / a mui gran talh’u avedes d’estar||1532. E, se muit’aquesto mi á de dura / vosco, senhor, devia-m’a matar / ant||1534.6 nen end’o poder / non á de dar-vo-l’ome nen molher||1543.4 ei-os d’aver enquant’eu vivo for||1543.9 ei-a d’aver enquant’a viver ei||1543.13 come outros, que os an de servir, / ei-os d’aver mentr’eu viver||1543.14 ei-os d’aver mentr’eu viver||1586.13 ca non á de falescer, / se retalhardes, quen vos compr’o al||1607.14 ca en sa prison / and’eu e dela non m’ei d’emparar||1608.6 pero non poss’achar / tal razon en que lho possa fazer / que me non aja con el de perder||1611. Assi Deus me valha, / [...] m’an de conhocer!||1632.2 Por Don Foan en sa casa comer / quer ben quer mal, que á i d’adubar?||1632.9 Por en sa casa comer com’el quer, / quer ben quer mal, que á d’adubar i?||1632.26 nen mal nen ben d’adubar i non á||1640.8 ca non sabedes que x’á de seer / de vós||1647.5 O vosso don é mui caro pera quen o á d’aver||1647.6 o vosso don é rafec[e] a quen o á de vender||1663.3 Quen a sa filha quiser dar / mester con que sábia guarir / a Maria Doming’á d’ir
A construción aver + de + infinitivo tamén pode constituír unha perífrase temporal de futuridade inmediata, isto é, indica unha acción que estivo a punto de acontecer no pasado, mais non se chegou a realizar
1404.7 e el[e] tornou logo sa via / con dous cães grandes que tragia, / que na porta m’ouveran de matar||1676.10 Joan Baveca e Pero d’Ambrõa / ar foron outra razon começar / sobre que ouveron de pelejar
aver + que + inf. (perífr. modal obrigativa)
38.4 ca ja, entanto com’eu vivo for, / averei sempre que lhi gradecer||91.13 atan muit’ouve que veer / na vossa que me faz peor!||340.1 Oimais non á ren que mi gradecer / a mí a mui fremosa mia senhor / de a servir||424.19 e por én, / se mi der mort’, ei que lhi gradecer||685.8 Vivede mig’e ben vos estara, / e averei sempre que vos gracir||749.9 e ei que gradecer / a Deus ja sempr’o máis que poder / que m’El [fremosa fez:||847.6 gradesc’a Deus que mi-o fezo veer / e que non ei a vós que gradecer||847.20 Mostrou-mi-o Deus e fez-mi gran prazer, / sen aver eu a vós que gradecer||880.16 Os que morreran mentr’era melhor / an muit’a Deus [por én] que gradecer||884.4 ei muito que lhi gradecer / porque mi faz a melhor ren / daqueste mundo querer ben||900.24 por én me leixa de matar, / que aja sempre que doer||954.20 Eu, cativo, mui coitado d’amor, / avia que rogar Nostro Senhor||961.10 ca, se eu migo podesse poer, / ..., de a non amar, / ela non avia que mi rogar||987.9 que ja no mundo sempr’an que dizer / de quan ben soube conquerer Sevilha||991.20 e tod’ome que m’i oir / sempr’avera que departir / en quanto bon prez del ficou||1004.23 E, pois m’el quer, com’oides dizer, / de sa fala non ei ren que temer||1027.21 Non podedes dous senhores servir / que ambos ajan ren que vos gracir||1028.4 e os que saben que o diz assi / teen que ei eu que lhi gradecer||1028.10 e te[e]n que mi faz mui grand’amor / e que [eu] ei muito que lhi gracir||1028.16 teen ben quantos me lh’oen loar / que eu muito que [lhi] gradecer ei||1046.15 por end’el-rei non á que lhi gracir||1125.3 e, que aja que vos gracir, / creede-m’ora ũa ren||1128.4 e ora ja non ei ren que temer||1129.5 mais Deus, / se mi der mort’, ei que lhi gradecer||1176.1 Muit’ei, ai Amor, que te gradecer / porque quiseste comigo morar||1307.4 pero fazede por mí ũa ren / que aja sempre que vos gradecer||1656.4 de tal amor non ei eu que fazer||1683.4 que, se non foss[e] o arcediano, / non avia que deitar sobre sí

mal aja
891.8 [C]a, se oj’amig’amasse, / mal aja quen a mallasse, / ca non ama||891.11 [S]e se d’amigo sentisse, / mal aja quen a ferisse, / ca non ama||1367.6  Mal aja quen non servir / dona fremosa que fogir!
non aver como + inf. 'non ter medios para + inf.'
527.3 ca, par Deus, non ei como m’assalvar / que me non julgue por seu traedor
non aver de que + inf. 'non existir razóns para + inf.'
1234.22 Sacade-me, madre, destas prijões, / ca non avedes de que vos temer
non aver por que + inf. ~ aver per que + inf. '(non) existir razóns para + inf.'
187.4 ca non ei ja por que o recear||205.1 Ja eu non ei oimais por que temer / nulha ren Deus||237.21 e, quant’é meu sén, / tenno que non á por que vos pesar||238.16 E, se m’eu ei de mi-a loar sabor, / non an por én por que se mi assannar||877.16 [E] de profaçar a gente sandia / non avedes por que vos embargar||1407.21 «como lhi cantardes, bailar-vos-á», / ca non á por que vos baile melhor||1569.23 – Joan Vaasquiz, eu ben cuidaria / que o reino non á por que perder / por el-rei nosso senhor máis valer||1656.5 de tal amor non ei eu que fazer / nen outros[s]i non ei por que temer / o desamor
1474.6 e ela diz, por se de mal partir, / que, enquant’ouver per que o comprir, / que non quer ja sen clerigo viver
quanto + aver que 'canto tempo hai que...'
238.24 ca, se m’algun ben quisesse fazer, / ja que-que[r] m’én fezera entender / des quant’á que a fillei por sennor!||526.16 ca sabe Deus que, se m’end’eu quitar / podera des quant’á que vos servi, / mui de grado o fezera log’i||563.2 De mi valerdes seria, senhor, / mesura por quant’á que vos servi||614.8 De o veerdes, gradecer-vo-lo-ei, / ca sabedes quant’á que me serviu||699.3 direi-vos quant’á que sabor / non ar ouve d’al nen de mí, / per boa fe, meu amigo||1099.8 pero pos mí andava / mia morte quant’á que eu conhoci / aquesta dona que agora vi||1156.7 Pede-m’el ben, quant’á que o eu vi
que avedes? 'que vos acontece?'
1268.2 – Filha, se gradoedes, / dizede que avedes||1620.19 Que avedes?
que dem’avedes 'que vos acontece? (despect.)'. Cf. que avedes?
824.16 por Deus, e que dem’avedes?
Existen numerosas frases formularias, de tipo adverbial, construídas arredor do verbo aver coa negación e mais cos adverbios i ou u, o indefinido al (ou outra ren ou mentira), sempre co significado de ‘certamente, con certeza’
e al non á ja i
733.8 Rogades-me vós mui de coraçon / que fale vosc’, e al non á ja i
(e) non á ja i al
495.24 E certo podedes saber / que, pero s’o meu tempo sal / per morte, non á ja i al, / que me non quer’end’eu doer
460.19 mandade log’est’, e non á ja i al: / ...
ja i al non á
941.7 Des u vos vós fordes, ja i al non á, / por Deus, amigo, mais eu que farei?
non á i al
105.9 Mia mort’e mia coita sodes, non á i al||217.24 e muit’estou mal, / ca, se mi assi vossa mesura fal, / non á i al, sennor, senon morrer||245.15 que sei mui ben que, se m’ela non val, / que morrerei cedo, non á i al
non avera i al
1635.9 Cantar quer’eu, non avera i al, / dos d’Arago[n] e dos de Catalonha
u al non á
25.11 que me vos faran ben querer / mentr’eu viver, u al non á||170.23 E, se a eles viren, creerán / ca lles dig’eu verdade, u al non á||685.10 ca, se vos fordes e vos eu non vir, / non viverei, amig’, u al non á||1017.2 Entend’eu, amiga, per bõa fe, / que avedes queixum’, u al non á, / de voss’amigo||1231.21 e, pois eu esto sei, u al non á, / mando-me-lh’eu falar con quantas vir
u al non avera
358.27 que xe me matará, / e o sei, ced’, u al non avera
u mentira non á 'certamente, sen dúbida'
412.5 porque moiro, u mentira non á, / por tal moller que quen a vir dira / que moiro eu ben (morrer por tal sennor!)
u non á al
104.34 Todo o mund’eu leixarei / e perder-m’-ei, u non á al, / se m’ela de sí alongar
u non ouvess’al
1368.3 A dona fremosa do Soveral / á de mí dinheiros per preit’atal / que veess’a mí, u non ouvess’al, / un dia talhado a cas Don Cor[r]al
u non pod’aver al ~ u non pode aver al 'certamente, sen dúbida'
597.13 Morrerá desta, u non pod’aver al, / que toma en sí tamanho pesar / que se non pode de morte guardar||599.16 mais, se eu posso, u non pod’aver al, / que o veja e lhi possa falar, / ...guisar-lho-ei
724.3 e morrerá, u non pode aver al
u outra ren non á 'certamente, con certeza, sen dúbida'
175.22 ca ben sei eu, u outra ren non á, / que tal esforç’avera qual eu ei / quando a vejo, que per ren non sei||1327.20 E, pois vos el-rei aqueste logar dá, / bispo, senhor, u outra ren non á, / vós seeredes privado toda via / deste vosso beneficio [ja] / con oficio
Outro grupo de frases formularias, de tipo desiderativo, aparecen construídas a partir da aver ben
assi aja ben
1564.2 Direi-vos ora que oi dizer / de Maria Leve, assi aja ben: / ...
se ben ajades
708.1 Amigo, se ben ajades, / rogo-vos que mi digades / por que non vivedes migo||1139.1 – Ai fremosinha, se ben ajades, / longi de vila quen asperades?||1152.4 E non me guardedes, se vós ben ajades, / d’ir a San Servando||1268.4 – Filha, se ben ajades, / dized’e non mençades

◆ IPr.: P1 ei, P2 ás, P3 á, P4 avemos, P5 avedes, P6 an||ICp.: P1 avia, P3 avia, P5 aviades, P6 avian||IPt.: P1 ouvi ~ ouve ~ oui ~ oue, P2 ouvest(e), P3 ouve ~ ouvo, P4 ouvemos, P5 ouvestes, P6 ouveron||IAp.: P1 ouvera, P3 ouvera ~ oera, P5 ouverades, P6 ouveran||IFt.: P1 averei, P3 avera, P5 averedes, P6 averan||IPp.: P1 averia, P3 averia, P5 averiades, P6 averian||SPr.: P1 aja, P3 aja, P4 ajamos, P5 ajades, P6 ajan||SPt.: P1 ouvesse, P3 ouvesse, P5 ouvessedes, P6 ouvessen||SFt.: P1 ouver ~ oer, P3 ouver ~ oer ~ ouer, P5 ouverdes, P6 ouveren||Imp.: P5 avede||Inf.: P4 avermos, P5 averdes, P6 averen||Xer.: avendo